Soru : Nezri muayyen nezri mutlak oruçlar nedir?

Cevap : Vacip oruçlar muayyen olur. Belli gün oruç adamak böyledir. Mesela pazartesi günü oruç tutmayı adamak nezri muayyen oruç olur.

Gayr-i muayyen oruçlar: Herhangi bir gün oruç adamak. Mesela (Allah rızası için üç gün oruç tutacağım) demek böyledir.

Soru : İki sene adak orucu yerine yemin kefareti vermek caiz mi?

Cevap : Hayır.

Soru : Bir ay oruç tutmayı adayan 30 gün peşpeşe mi tutar?

Cevap : Hayır.

Soru : Ebem bir yıl oruç tutacağım diye adakta bulundu. Tutmadan öldü. Ne lazım?

Cevap : Bu adak için bir senelik oruç kefareti yapılır.

Soru : 3 gün üst üste oruç tutmayı adamıştım fakat üçüncü gün -orucu bozan fakat kefaret gerektirmeyen bir durum neticesinde- orucum bozuldu. Nasıl hareket etmem lazım?

Cevap : Adak orucunu kasten bozsanız kefaret gerekmez. Yeniden üç gün oruç tutarsınız.

Soru : Sabah namazına kalkamayanın her defa için bir gün oruç tutmayı adaması caiz mi?

Cevap : Hayır caiz değildir.

Soru : (İşim olursa iki sene oruç tutacağım) dedim. Fakat Allah rızası için demediğim için oruç tutmam lazım mı?

Cevap : Evet. Çünkü oruç zaten Allah rızası için tutulur.

Soru : (Şu işi yaparsam bir gün oruç tutacağım) diye söylendiğinde bu şeyi her yaptığımız sefer için bir gün oruç mu tutmalıyız yoksa birkaç sefer sözümüzden çıktığımızda da 1 gün oruç tutmak yeterli mi?

Cevap : Bir gün oruç tutmanız yeter.

Soru : Damardan serum verilmesi sadece imam-ı a’zama göre orucu bozduğu söyleniyor. Diğer mezheplere göre bozmuyor mu? Serumla gıda ve deva verilebiliyor. İhtiyacı olan suyu gıdayı ve ilacı serumla alan kimsenin orucu bozulmaz mı? Oruçta gaye yiyip içmeyi terk etmek olduğuna göre ağız yolu ile değil de damar yolu ile yiyip içenin orucu niçin bozulmaz?
Cevap : Dört mezhepte de sağlam deriye konan ilaç gıda ve deva emilip içeriye nüfuz etse de oruç bozulmuş olmaz. Mesela kalb hastalığında göğüs üzerine nitroderm ihtiva eden bir ilaç [TTN] konur. Bu deriden içeriye emilir. Sağlam deriden içeri girdiği için dört mezhepte de orucu bozmaz. Bunun gibi sağlam deriye konan nikotin yakısı da vücut tarafından emildiği halde dört mezhepte de orucu bozmaz.
Tabii menfezlerden [deliklerden] giren şeyler orucu bozar.

Şafii’de kulak tabii menfezdir. Kulağa konan sıvı-katı her şey mideye girmiş gibi orucu bozar. Şafii’de idrar yolu da tabii menfezdir. Buraya ilaç hatta pamuk konsa bile orucu bozar.

Dört mezhepte de ve bütün imamlara göre yaraya konulan ilaç cevfe [içeriye] giderse oruç bozulur. Şafii mezhebinde dimağ [beyin] karın bağırsak mesane birer cevftir. Mesela baştaki kemik yarılsa buradaki yaraya konulan ilaç cevfe yani beyne gideceğinden oruç bozulmuş olur.

Şafii’de karna bıçak saplansa bıçağın ucu mideye yani cevfe girdiği için oruç bozulur. Sağlam deriden bıçak cevfe girince oruç bozulduğu gibi iğne ile adaleyi veya damarı yırtarak verilen ilaç cevfe ulaşınca oruç bozulmuş olur. Hanefi’de ise bıçak tamamen midenin içine girerse oruç bozulur.

Bugün tıpta serumun mesaneye dimağa ve vücudun her yerine gittiği kesin olarak bilinmektedir. O halde serum dört mezhepte de orucu bozar. Sadece kaza gerekir. (Serum veya enjeksiyonla verilen ilaç cevfe [yani dimağ ve mesane gibi yerlere] gitmez) demek çok yanlış olur ilme ters olur.

Bütün doktorlar damardan veya adaleden verilen ilacın dimağ ve mesaneye gittiğini bildiriyorlar. O halde işin aslını bilmeyenlere kanıp da enjeksiyonla orucu telef etmeyelim.

[Buradaki Hanefi mezhebi ile ilgili bilgiler Tahtâvi Mebsut Bedayi ve benzeri kitaplardan Şafiilerle ilgili bilgiler ise Mecmû Muğnil muhtaç Tuhfe Envâr Kummesrâ Bâcuri Şerh-i İbni Bâcuri gibi muteber eserlerden alınmıştır.]

Soru : Amerika’dan yola çıkıyorum. Gece yolculuğu yapacağım. Sahur vaktinde uçakta olacağım hangi ülkeye göre imsak vaktini esas alacağım. Evim Hollanda’da. Eve dönünce Hollanda'nın iftar vaktini mi esas alacağım?

Cevap : Çıktığınız ülkenin yani Amerika’nın imsak vakti esas alınır. Gittiğiniz yerin de iftar vakti esas alınır. Yani Hollanda’nın. Güneş batmadan iftar edilmez.

Soru : Sinüzitten muzdarip bir hasta oruçlu iken burnuna sıvı ilaç koyabilir mi?

Cevap : Oruç bozulur.

Soru : Oruçlu iken kulaktan iltihap akması orucu bozar mı?

Cevap : Bozmaz. Oruçta genelde çıkan şeyler orucu bozmaz mesela kan aldırmak orucu bozmaz. Ama isteyerek ağız dolusu kusulursa orucu bozulur.

Oruçta genelde içeri giren şeyler bozar. Mesela enjeksiyonla kan verilenlerin orucu bozulur.

Soru : Oruçlu iken dişleri macunlu macunsuz fırçalamak orucu bozar mı?

Cevap : Macunsuz fırçalamakta mahzur yoktur. Macunlu fırçalamakla da oruç bozulmaz fakat mekruh olur. Macun yutulursa oruç bozulur kaza gerekir.

Soru : Buruna ilaç sürmek orucu bozar mı?

CEVAP
Katı ilaç bozmaz sıvı ilaç bozar.

Soru : Dudağımda uçuk vardı ve ben de patlamasın diye krem sürmüştüm. Maalesef akşama doğru uçuk patladı. Orucum bozuldu mu?

Cevap : Bozulmadı

Soru : İftar için yiyecek bir şeyler hazırlarken parmağımı kestim. Birkaç damla aktı. Orucum bozuldu mu?

Cevap : Hayır kan çıkmakla kan aldırmakla oruç bozulmuş olmaz.

Soru : Dirseğimde çıkan iltihaplanmadan dolayı dirseğimin üstünden ve altından birer cm uzunluğunda kestiler ve iltihabın akması için bir hortum sokup uçlarını dışarı çıkardılar. Dün yapılan muayenede bir merhemi üsten sıkıp alt uçtan dışarı akıttılar. Niyetli olduğumdan dolayı şüpheye düştüm acaba orucum bozuldu mu?

Cevap : Orucunuz bozulmadı.

Soru : Yanlış dolgudan dolayı diş etim hep kanıyor. Sahurdan sonra yatıyorum sabah tekrar kalktığımda ağzımın içi kan dolu oluyor. Kanın birçoğu boğazımdan geçmiş oluyor. Bazen uyku halinde değilken de fark ediyorum kan geldiğini. Tükürürsem abdest bozulacak. Tükürmesem yani yutsam oruç bozulacak? Haliyle illa ki yutmuşumdur kan. Benim oruçlar bozulmuş mu?

Cevap : Kan yutmak orucu bozar. Oruçların Hanefi’ye göre bozuluyor. Onun için Hanbeli mezhebini taklit etmelisiniz. Orucu bozan şeyler insanın elinde olmazsa Hanbeli’de orucu bozmuyor.

Soru : Ayak tırnağımda yara var ve bu yaradan gün içerisinde sarı su cerahat ve bazen de kan geliyor ve tırnak arasında birikiyor bunlar tekrar içeri girer mi yani bu durum orucu bozar mı?

Cevap : Orucu bozmaz.