Kondansatörlü motorlar da kendi aralarında farklı türlere ayrılırlar:
1. Kondansatör Başlatmalı Motorlar
Kondansatör sadece kalkış sırasında devreye girer. Kalkış sonu merkezkaç şalteri ile devreden çıkarılır.
3 Hp değerine kadar, genel amaçlar için üretilir.
Monofaz sanayi motoru olarak bilinen motorlardır.
2. Daimi Kondansatörlü Motorlar
Kondansatör kalkışta ve çalışmada yardımcı sargıyı sürekli devrede tutar.
Kondansatör değeri, kondansatör başlatmalıya göre onda bir kadardır.
Genellikle bir Hp’den küçük ev aleti, çamaşır makinesi, havalandırma fanı, vantilatör motorları bu tiptir.
3. Çift Kondansatörlü Motorlar
Önceki iki tipin birleşmesi gibidir. Kalkıştan sonra büyük değerli kondansatör merkezkaç şalteri devreden çıkar, daimi kondansatör devrede kalır.
Monofaz motorların daha yüksek güçte olanları bu tiptir.
1.2.1.1.1.1.2. YARDIMCI DİRENÇ SARGISI OLAN TEK FAZLI MOTORLAR
Bir kondansatörlü motorun kondansatörü, örneğin 10 ohmluk bir direnç ile değiştirilip, motor tek fazlı bir akım şebekesine bağlanırsa rotorun döndüğü görülecektir. Nitekim, motora direnç üzerinden verilen akım ile direkt verilen akım arasında bir faz farkı oluşmaktadır. Tıpkı kondansatörlü motorda olduğu gibi bu motorda da eliptik bir döner alan ortaya çıkar. Ana sargısı ve yardımcı sargısı kondansatörlü motorlarda olduğu gibi tertiplenmiş olup (Şekil 1-4) direnç elemanı yardımcı sargı içine yerleştirilmiştir. Bugün uygulamada, bu tür motorların yardımcı sargıları direnç telinden sarılmaktadır. Bu amaç için genellikle Bifilar yardımcı sargı yöntemi kullanılır.Bifilar sarma yönteminde yardımcı sargının 2/3'lük miktarı bir yönde ve geri kalan 1/3’lük miktarı ise aksi yönde sarılır. Bifilar yardımcı sargı içinde manyetik etkinin bir kısmı yok olur, ancak sargının etkin direnci değişmez kalır. İçinde yardımcı direnç sargısı bulunan motorlar, terminallerinden direkt olarak akım şebekesine bağlanabilir (Şekil 1-7). Bunlar kondansatörlü motorlardan daha ucuzdur, ancak verimleri daha düşüktür. Bu motorlar kondansatörlü motorlar gibi aynı amaçlarla ve özellikle buzdolaplarında kullanılmaktadır.
1.2.1.1.1.2. GÖLGE KUTUPLU MOTORLAR
Gölge kutuplu bir motorun statorunda son derece düzgün profili ve dışarıdan fark edilemeyen kutuplar bulunur. Bu kutuplardan küçük bir kısmına içe doğru yarıklar açılmış ve bu yarıkların iç kısımlarına kısa-devre bilezikleri oturtulmuştur. Bu kısadevre bilezikleri (ya da sargıları) stator sargıları ile birlikte sekonderi kısadevre edilmiş bir transformator gibi düşünülürse, bu tür bir motorun çalışması kolayca anlaşılır. Stator sargısından akım geçmesiyle oluşan manyetik alan çizgilerinin bir kısmı yarıklarda bulunan bilezikler içinden de geçer. Bilezikler kısadevre durumunda olduğu için stator üzerindeki akı kaçakları büyük olur.
[Link'i Görebilmeniz İçin Kayıt Olunuz.! Kayıt OL]
Şekil 1-8 Gölge-kutuplu motor
Bunun sonucu stator sargısından geçen akım ile kısadevre bileziklerinden geçen akım arasında bir faz farkı ortaya çıkar. Birbirine göre faz farklı bu iki akım, birbiri ardından hareketli kutupları olan bir manyetik alan üretir. Simetrik olmayan bu değin bir döner alan bir kısadevre - rotorunu döndürür . Kısadevre rotoru manyetik sert bir malzemeden yapılmış ise (Histerisis rotoru), bu halde bu motor yol aldıktan sonra bir senkron motor gibi dönüşüne devam eder.
Gölge kutuplu motorlarda dönüş yönü daima ana kutuptan, yarık kutba doğrudur. Dönüş yönü değiştirilmek istendiğinde, yatak burçları ve rotor çıkartılır ve değişik yönde tekrar yerlerine takılır. Dönüş yönü sürekli olarak bir şalter ile ayarlanmak isteniyorsa, ikinci bir kısadevre sargısının daha bulunması zorunludur. Gölge kutuplu motorların verimleri düşüktür. 1 W - 250W arasında küçük güçler için yapılırlar ve pikaplarda, teyplerde, ısıtıcı vantilatörlerinde ve meyve sıkıcılarda çok sık kullanılırlar.