Cvp: Resimlerle Gebeliğin Gelişimi
13.HAFTA
Gebeliğin erken bulguları ve yarattığı şikayetler hemen hemen hiç kalmamıştır.Bu dönemde çok fazla yorulmamak ve mümkün olduğunca dinlenmek gerekir.Rahim büyüdükçe gerilir ve etrafını çevreleyen ve kendisini yerinde tutan zarları da gerer. Bu hafif bir kasık ağrısı şeklinde algılanabilir.Şimdiye kadar bulantı-kusma ,sabah yorgunluğu gibi nedenlerle kilo alamamışsanız artık kendinizi daha iyi hissetmeye ve kilo almaya başlayacaksınız.
Göbek kordonu plasentadan fetusa gerekli maddeleri taşırken, fetustaki artık maddeleri de annenin dolaşım sistemine aktarır.
Baş-popo uzunluğu 6,5 - 8 cm, ağırlığı 70 gr kadardır.Baş vücuttan büyük veya vücut kadardır.Gözler birbirine daha yakın,görünüm gittikçe daha çok insana benzemektedir.Barsaklar karin içerisindeki normal yerlerine geçer.El ve ayak parmakları tamamen oluşmuş, eklemler çalışmaktadır.Dış cinsel organlar artık görünür hale gelmiştir.
BOY: 7.4 cm KİLO: 23 gr
 
 
14. HAFTA
Artık hamile olduğunuz yavaş yavaş anlaşılmaya başlandı. Belinizde hafif ağrı,kabızlık,tansiyonunuzda hafif düşmeler olabilir. Bulantılar geçmiştir ama yine progesteronun gevşetici etkisi ile mide içeriği yemek borunuza kaçar ve yanma olabilir. Bulantılar geçtiği için beslenmeniz düzelir, enerjiniz artar. Pek çok kadın gebeliğin bu döneminde kaybettiği cinsel dürtülerine yeniden kavuşur. Bu hoş bir durumdur. Unutmayın herhangi bir komplikasyon yok ise gebelikte cinsel ilişki yasak değildir.
Doğumun daha kısa sürmesi ve daha az ağrı çekmek için bazı egzersiz programlarına katılabilirsiniz.Rahmin hızla büyümesi nedeni ile karın kaslarında gevşeme ciltte (kalça, karın, bacak ve göğüslerde) çatlaklar (stria gravidarum) görülebilir. Gebelikte ortaya çıkan cilt çatlaklarının temelinde cilt altındaki bağ dokusunun içerik ve düzenlenmesindeki kişisel farklılıklar yatar.Çünkü her gebede çatlak olmamaktadır.
Kulaklar başın arkasından daha öne ve yanlara doğru gelir.Ense daha da uzar ve çene belirginleşir.Artık bebeğin bir parmak izi vardır.Dışarıdan yapılan uyarılara (rahime ultrason probu ile basınç yapıldığında) kıvrılıp doğrularak yer değiştirir. Bebeğiniz artık yutkunmakta ve çişini yapmaktadır.
BOY: 8.7 cm KİLO: 43 gr
 
15.HAFTA
Rahminiz göbeğinizin 7,5-10 cm altında hissedilebilir.Amnios suyu artmış ve 250 cc kadar olmuştur.Yavaş yavaş dışarıdan da gebe olduğunuz anlaşılmaktadır.Artmış kan hacminiz ve toplar damarlarınızdaki göllenme nedeniyle burun kanamaları görülebilir.Ciltte toplar damarlar belirginleşir.Bacaklardaki toplardamarlar şişer ve varis oluşur.
Yatarken sol yan tarafınıza ( çok rahatsız olursanız sağ yan da olabilir) yatmaya çalışın. Çünkü sırt üstü yatarken bebeğe giden kan akımında azalmalar olabilir.Böyle bir yatış pozisyonu sizi rahatsız ederse sırt ve bacak arasına yastıklar koyabilirsiniz. Eğer varis ve hemoroid (basur) vb. gibi sorunlar yaşıyorsanız dinlenirken (yatarak) bacaklarınızı kalbiniz düzeyine kadar yükseltiniz. Gerekirse destekleyici varis çoraplar giyilebilir.
Memelerden halk arasında ağız da denilen ve klostrum adı verilen sıvı gelebilir. Bu normal bir durumdur.
Bebeğiniz amniyotik sıvıdan içmeye başlamıştır. Ancak bu konuda deneyimli olmadığından, sık sık hıçkırır. Gelişmekte olan bebeğin kafası üzerinde lanugo adı verilen ince ve ipeksi tüyler belirmeye başlar. Bu ilkel saçlar doğumda kaybolurlar.bebeğinizin parmağını emmeye başlamasıdır.
Bu dönemde bebeğin cildi oldukça incedir ve deri altında damarlar görülebilir.
BOY: BOY: 10.1 cm KİLO: 70 gr
   16.HAFTA
Bebeğiniz büyüdükçe sizin rahminizde büyüyecek rahminiz simdi 250 gram kadardır ve rahim göbeğin 7,5-10 cm altında hissedilebilir.Amnion suyu artmaktadır ve 250 cc kadar olmuştur.Bu haftadan sonra , birden çok gebelik yaşamışsanız daha erken olmak üzere , halk arasında "canlanma" denilen barsakta gaz veya karında kas seğirmesi gibi çocuk hareketlerini hissedebilirsiniz.
Yandaki resimde 3 boyutlu ultrasonla çekilmiş 16 haftalık bir bebeğin görüntüsünü görmektesiniz.
Bebeğin hareketlerini hissetmiyorsanız , üzülmeyiniz zira fetal hareketler kadından kadına değişen zamanlarda 16-20.haftalarda hissedilir ve bir bebek diğerinden daha fazla aktif olabilir ve daha fazla hareket yapabilir.Ayrıca bebeğin boyu ve sayıları ne kadar fazla ise o kadar çok hissedersiniz.
Bazı durumlarda 12-14. haftalarda da cinsiyet görülebilir, yada gebeliğin son dönemlerine kadar hiç görülemeyebilir fakat bu çok nadir bir durumdur. Bu haftalarda bebeğin cinsiyetinin saptanması asıl olarak incelemeyi yapan hekimin tecrübesine bağlıdır.Yine bu haftada down sendromu açısından son derece önemli olan üçlü tarama testi yapılabilir. Bu test için ideal zaman aralığı 16-20. haftalardır. Down sendromu hakkında bilgi almak için tıklayın.
Tecrübeli anne adayları bebeğin ilk hareketini bu haftada hissedebilirler. Ancak hareketin hissedilmemesi anormal bir durum olduğu anlamına gelmez. İlk gebeliğini yaşayanlarda bu 20 hafta civarında gerçekleşir.
Tırnaklar tam olarak oluşmuştur.Başta ince kıllar ve tüyler (lanugo) daha da belirginleşmiştir. Sinir sistemi gelişimi büyük ölçüde tamamlanmıştır. Sinir uyarıları ve bunlara kasların yanıtı sonucu artarda ince el ,kol,bacak ,vücut hareketleri görülür.Özel bir stetoskopla çocuk kalp sesleri duyulabilir.
Kaş ve kirpikleri oluşur. Ultrason ile cinsiyet tayini yapılabilir. Bebeğin bacakları artık kollarından daha uzundur.
BOY: 11.6 cm KİLO: 100 gr
17. HAFTA
İştahınız gittikçe düzelmektedir. Düşük korkusu oldukça azalmış , doğum ise bir hayli uzaktadır. Yükünüz henüz ağır değildir,hareketleriniz çok kısıtlanmamıştır.Yavaş yavaş hareketlerini dinleyerek çocuğunuzla kabaca bir iletişim kurabilirsiniz. Gebelik büyüdükçe elini karnınıza koyarak çocuk hareketlerini eşiniz de hissedebilir.
Eklemlerde gevşeme artarak devam etmektedir. Yataktan önce oturup sonra el ve kollarınızın yardımıyla ayağa kalkınız. Dengesiz ve ağır yükler taşımayınız. Yerden bir şey alırken belden eğilmeden diz çökerek alınız. Raflardan iki elinizle ulaşamadığınız yüksekliklerdeki eşyalara uzanmaya (özellikle tek elle) çalışmayınız.
Bebeğin cilt altı yağ depoları bu gebelik haftasından itibaren hızla artmaya başlar. Bebek ve plasenta bu haftada yaklaşık aynı boyutlardadır. Bebeğin emme, yutma ve göz kırpma refleksleri de bu gebelik haftalarında ortaya çıkar. Bebeğin kemiklerinde kalsiyum depolama işlemi hızlanır. Parmağını emebilir.Bu haftada bebeğin minicik kalbi günde 30 lt (1.5 kova dolusu kadar) kan pompalar.
BOY: 13 cm KİLO: 140 gr
18.HAFTA
Bebeğin büyümesine paralel olarak anne adayı da kilo almaya başlar. Bu haftalara kadar 2-4 kilo almak oldukça normaldir. Kalbiniz gebelik öncesine göre %30-50 daha fazla çalışmaktadır.
Bu haftada bebek el ve ayak parmaklarını sık sık açıp kapar. Barsaklarda mekonyum adı verilen ilk dışkı bu gebelik haftasından itibaren oluşmaya başlar. Erkek bebeklerde prostat gelişimi bu hafta başlar ve tamamlanır. Bu hafta sonunda boy 20 cm, ağırlığı 210 gr’dır.Bu hafta ile 22 .hafta arasında yapılacak ayrıntılı bir ultrason muayenesi ile normal gelişme , gebelik yaşı , bebeğin cinsiyeti ile ilgili oldukça güvenilir bilgiler elde edilebilir.
BOY: 14.2 cm KİLO: 190 gr
 
 19.HAFTA
Bu dönemde büyüyen rahmin kasılmasına bağlı olarak hafif ağrılar olabilir. Kabızlık , bacaklarda kramp, eklemlerde sislik, sırt ağrıları olabilir.Gebelik hormonlarının etkisi ile yüz,omuz ve kollarda küçük damar uçlarındaki genişlemelere bağlı olarak kırmızılıklar (spider nevi ) görülebilir.
Bu haftadan itibaren bebeğin cildini sürekli olarak maruz kaldığı sıvı ortamdan koruma amaçlı vernix caseosa adı verilen madde üretilmeye başlanır. Bu madde beyaz renkli, krem kıvamında ve bebeğin cildini kaplayarak korur. Cilt transparan altında damarlar görünür haldedir.Saçları oluşur.
BOY: 16.4 cm KİLO: 300 gr
 
20.HAFTA
Nihayet yolu yarıladınız. Rahim üst siniri göbeğiniz hizasındadır. Tiroid bezinin çok çalışması nedeniyle normalden daha fazla terliyor olabilirsiniz. Beliniz artık kalça ve omuzlarınızdan daha kalındır.
Bebeğin tırnak, saç ve kirpik oluşumu tamamlanmıştır, bu dönemde yapılacak bir ultrasonografik incelemede organları rahatlıkla seçilebilir. Vücudunun büyük bir kısmı lanuga olarak adlandırılan yumuşak ve tüylü bir tabaka ile kaplıdır.
Bu haftada doğumdan sonra 5 yaşına kadar devam edecek olan hızlı beyin olgunlaşması başlar. Bebeğin koku, tat, işitme, görme ve dokunma duyuları iyice aktif olmaya başlar.
Bebek anne karnında uyku ve uyanıklık dönemlerine girer.Rahim yüksekliği göbek hizasındadır. Anne, bebek hareketlerini hissetmeye başlar.
BOY: 25.5 cm KİLO: 300 gr21.HAFTA
Daha önce başlamadıysanız bu haftadan itibaren demir desteğine başlamanızda fayda var. Diyet ile aldığınız demir gebelikte size yeterli gelmeyecektir. Bu nedenle mutlaka dışarıdan destek almalısınız.
Bu dönemde bebeğe yer kazandırabilmek amacıyla öne doğru ilerleyen pelvisten dolayı bel ve sırt ağrıları görülebilir. Masaj ve ağrıyan bölgelere sıcak uygulaması önerilmektedir.Rahim göbek hizasını geçmiştir. Artık çevrenizdekiler siz söylemeden gebe olduğunuzu kolaylıkla anlamaktadırlar. Şimdiye kadar yaklaşık 3,5 -5 kg almış olmalısınız. Artmış gebelik hormonları (özellikle progesteron) nedeniyle gevşeyen idrar yollarında idrar akim hızı yavaşladığından daha kolay iltihabı olaylar gelişir.
Yine bu dönemde, düzensiz kasılmalar hissedilebilir. Genelde dinlenme ile geçen bu kasılmalar, düzenli aralıklarla yaşanıyorsa veya dinlendikten sonraki bir saat içerisinde 4 defadan daha fazla görülüyorsa mutlaka doktora danışmak gereklidir.
Bebeğin kalp kası bu haftadan itibaren güçlenmeye ve daha güçlü bir şekilde kan pompalamaya başlar. Bebeğin bulunduğu ortamın oksijeni daha az olduğu için kan daha hızlı gezmelidir ve kalp kası daha fazla çalışmalıdır. Bu nedenle rahim içindeki bebeğin kalp atım sayısı 120-160 arasında değişir.
22.HAFTA
Kramplar daha sik görülmeye baslar. Bazen aşırı derecede rahatsız edici olabilir.Etkinliği tartışılmakla birlikte ,krampları önlemek için kalsiyum ve potasyumdan zengin yiyecekler alabilirsiniz.Yatmadan önce ilik bir bardak süt, muz ,greyfurt veya portakal faydalı olabilir.Kramp oluştuğunda sertleşen kasın tersi yönde(resiprok inhibizyon) bacaklarınızı germek krampın daha çabuk düzelmesini sağlayacaktır.Bebeğinizde bu gelişmeler olurken siz de artık dengenizi sağlamak da zaman zaman güçlük çektiğinizi fark edebilirsiniz. Karnınızın büyümesine bağlı olarak bel kavisiniz de içeri doğru genişlediğinden vücudunuzun denge merkezi yer değiştirmektedir. Bünye buna aynı hızda uyum sağlayamadığından dengenizi sağlamakta güçlük yaşayabilirsiniz.
Bebek bu dönemde gerçek bir insanın ufak bir modeli gibidir. Seslere hareketle yanıt verir ve güzel sesleri ayırt eder.Çocuğunuzla konuşabilir,hatta ona şarkılar söyleyebilirsiniz. Doğumdan sonra aynı seslerle bebeği daha kolay sakinleştirebilirsiniz.Göz kapakları oluşmuştur ve hareket ettirebilir. Beyinde gelişme bu haftadan itibaren biraz hızlanır. Bebek erkek ise testisler ilk gelişim yerleri olan karın içi bölgeden skrotuma inmeye başlar. Bu süreç 32 GH ‘ın sonuna doğru tamamlanır
boy 29 cm, ağırlık 470 gr
23.HAFTA
Gebeliğin başından bu yana yaklaşık 4,5 - 5,5 kilo almış olmalısınız. Sırt ağrıları daha da artmış olabilir. Bu ağrılar dengesiz bir şekilde karnın ön kısmında taşınan ağırlığın karşılanması için omurga ve etrafındaki kasların yüklerinin artmasına bağlıdır. Sırt ağrılarını gidermek için dengeli hareket etmek , uygun oturuş şekilleri , masaj ve sıcak uygulamaları faydalı olabilir.
Eşiniz elini karnınıza koyduğunda bebeğinizin hareketlerini çok rahat hissedebilir, hatta bu hareketler dışarıdan gözle bile fark edilebilir. Bunun nedeni bebeğin içinde bulunduğu amniyon sıvısının göreceli olarak fazla olmasıdır. Yani bebeğin hareket etmesi için çok geniş bir alan vardır. Bebeğiniz sanki içeride taklalar atarmışçasına özgürce hareket eder!
Bu haftada bebeğin vücudu giderek normale dönmektedir. Ancak baş vücuda göre hala nispeten biraz daha büyük orta kulak kemikleri de gelişimini tamamlar ve sesler bebeğin işitme merkezine iletilmeye başlanır.Yani bebeğinizin kulakları duymaya başlar.Vücut oranları ise daha çok yeni doğan bir bebeği andırmaktadır.Cilt hala kırışıktır,çünkü hızla kilo almaya devam edecektir.Lanugo kılları daha koyu bir renk alır.
Boy 31 cm, ağırlık 550 gr’dır.
|