Konya (şehir)

Konya, Konya ilinin (Yunanca; Ikonion (Ἰκόνιον), Latince; Iconium) merkezi şehridir. Trafik plaka numarası 42'dir. 1975'te kurulan Konya Belediyesi, 1984'te çıkarılan 3030 sayılı yasa gereğince "Büyükşehir" statüsüne kavuşmuş olup 1989'dan beri belediye hizmetleri bu statüye göre yürütülmektedir.

Tarihi geçmişi

Tarih öncesi dönem

Konya, Türkiye'deki en eski yerleşim birimlerinden biridir. Konya'da yerleşimin Prehistorik (Tarih öncesi) çağdan başladığı görülmektedir. Konya'nın merkezinde yer alan ve aynı zamanda bir höyük olan, Anadolu Selçuklu sultanı II. Alaeddin Keykubad'a nisbetle Alaeddin Tepesi adı verilen suni tepe ve çevresinde yapılan araştırmalar sonucu, Prehistorik çağ içinde gerek Neolitik (Cilalı Taş Devri) ve Kalkolitik ve gerekse Erken Bronz Çağlarına ait kültürel bulgulara rastlanmıştır.

Yine Prehistorik çağa ait höyüklerden, merkeze 15 km mesafede yer alan ve Konya'nın bugünkü merkez Harmancık mahallesinde yer alan Karahöyük ve Konya Ovası üzerinde, bulunmuş en eski ve en gelişmiş Neolitik devir yerleşim merkezi olan Çatalhöyük bulunmaktadır.

Roma dönemi
Anadolu ve Suriye toprakarında büyük bir imparatorluk kuran Hititler Konya'ya da hakim olmuşlardır. Hititler'den sonra Frigler'in egemenliğine giren Konya (Kavania) daha sonra Lidyalılar, Persler ve Büyük İskender'in istilalarına uğramıştır. Sonraları Anadolu'da Roma hakimiyeti sağlanınca Konya İconium olarak varlığını korumuştur.

Önemini Roma ve Bizans dönemleri boyunca korumuş olan şehir, Hristiyanlığın ilk yıllarında dini bir merkez hüviyeti de kazanmıştır. Aziz Paul Anadoludaki dini seyahatleri sırasında Konya'ya da uğramıştır.

Selçuklu dönemi
İslamiyetin doğuşuyla beraber Doğu Roma İmparatorluğu aleyhine büyüyen İslam Devleti, İstanbul'u hedef alan harekatları sırasında Konya üzerine de akınlar düzenlemişlerdir. Anadolu'da ve Konya çevresinde ilk İslami oluşumlar bu devirde ortaya çıkmıştır.

1071 senesinde Malazgirt Ovası'nda yapılan Malazgirt Savaşı'ndan önce Anadolu üzerine keşif harekatları düzenleyen ve Anadolu'yu tanıyan Büyük Selçuklular, bu savaş sonucu Anadolu'nun büyük bir kısmı ile beraber Konya'yı da, ele geçirmişler ve bölgedeki uzun Bizans hakimiyetine son vermişlerdir.

Süleyman Şah 1076 tarihinde Konya'yı Anadolu Selçukluları'nın başkenti yapmış, bilahare başkent 1080 tarihinde İznik'e nakledilmiştir. İlk haçlı seferi sırasında İznik şehri tekrar Bizans'ın eline geçmiş, sultan I. Kılıçarslan da 1097 tarihinde başşehri tekrar Konya'ya taşımıştır. Bu tarihten 1277 tarihine kadar Konya aralıksız Anadolu Selçuklu Devleti'nin başkenti olmuştur.


Beylikler dönemi
Karamanoğlu Mehmet Bey Konya'yı 1277 yılında beyliğine katmış ve Anadolu Selçuklu Devleti'ne son vermiştir. Konya şehri Karamanoğulları topraklarına katmış ve beyliğinin başkenti yapmıştır. tam 16 kez Osmanoğulları ve Karamanoğluları arasında el değiştirmiştir.

Osmanlı dönemi
Şehir 1442 tarihinde Osmanlı eğemenliğine geçmiştir. Sultan II. Murad Konya'yı zaptederek Karamanoğlu hakimiyetine son vermiştir.

Cumhuriyet dönemi
Cumhuriyet döneminde Konya, eski önemini korumuştur. Ülkenin yüzölçümü bakımından en büyük ili olan Konya halen bu özelliğini sürdürmektedir.


Coğrafi özellikleri
39.000 km2'lik yüzölçümü ile Türkiye'nin en geniş ili olan ve Orta Anadolu yaylası üzerinde Ankara, Aksaray, Niğde, İçel, Karaman, Antalya, Isparta, Afyon ve Eskişehir illeri ile komşu olan Konya, 36° 22' ve 39° 08' kuzey paralelleri ile 31° 14' ve 34° 05' doğu meridyenleri arasında yer alır.

Nüfus yapısıKonya ilinin nüfusu, 2008 Yılı Genel Nüfus Sayımı kesin sonuçlarına göre 1.959.082 kişidir. Bu rakamlara göre Konya; İstanbul, Ankara, İzmir, Bursa ve Adana'dan sonra en kalabalık nüfusa sahip 6. ildir. Nüfusun 1.412.343 kişisi şehirlerde yaşarken, 546.739 kişisi bucak ve köylerde yaşamaktadır. Şehirde yaşayanların oranı %59, köyde yaşayanların oranı %41'dir. Yine aynı nüfus sayımı sonucuna göre, il merkezi nüfusu 967.055, ilin nüfus yoğunluğu ise km2 başına 57 kişidir.

İklimi
Konya'da karasal iklim hüküm sürmektedir.

Ulaşım
Ulaşım açısından oldukça şanslı olan Konya, yolların kavşak noktasındadır.

Konya kültürü
Konya, etliekmeği ile ünlüdür.Fırın kebabı da meşhurdur.


Eğitim imkanları
Konya'da, Selçuk Üniversitesi eğitim vermektedir.


Sportif faaliyetler
Türkiye Süper Ligi'nde yıllardır mücadele eden Konyaspor başarıyla Konya şehrini temsil etmektedir.