Anne ve babalar çocuklarının hemen büyüyüp koştuğunu
hayatta başarılı olduğunu görmek isterler. İlk günden ona öğrendikleri doğruları öğretmeye başlarlar. Çoğu çocuk ebeveynlerin
"yemekten önce ellerini yıkamalısın
dişlerini fırçalamalısın
oyuncaklarını toplamalısın
erken yatmalısın" direktiflerinden sıkılır ve huysuz
huzursuz bir çocuk olur. Oysa tüm bunları ona oyunla öğretirseniz
yalanın yanlışlığını bebekleriyle oynarken canlandırmasını sağlarsanız hem siz hem de çocuğunuz mutlu olur.
Oyun köşesi ve giysisi olmalı
Oyuncaklarını koyabileceği bir köşesi olmalıdır. Oyundan sonra toplamayı bir kural olarak bellemelidir. Çocuk oynarken üstünün kirleneceği endişesinden uzak olmalı
oyuna uygun giysiler giymelidir. Zihinsel olarak özürlü bir çocuk
yaşına değil zihinsel düzeyine uygun oyunlar oynar. Örneğin 12 yaşında bebekle oynamak gibi. Bazı yetenek gerektiren oyunları geç öğreneceklerini bilmek gerekir. Bu çocukları oyun oynamaya teşvik etmelidir.
Herkes oyuna katılmalı
Evdeki kardeşler
büyük anne-baba çocuğun oyununa mutlaka katılmalıdır. Bu kişiler çocuk için çok değerlidir. İnce ve kaba motor becerilerin gelişmesi için kullanılan pek çok materyal aynı zamanda birer uyum aracıdır. Bloklar
mandallar
top
ip
bez bebekler ve hayvanlar
kendi kendilerine çalabilecekleri müzik aletleri ya da yerine geçebilecek materyaller (Örneğin çocuk plastik ya da metal bir kaba kaşıkla sopayla vurarak son derece zevkli vakit geçirebilir).
Oyuncakların tümü aynı anda sunulmamalı
Oyuncakların tümü aynı anda çocuğa sunulmamalıdır. Fazla materyal çocuğu sadece şaşırtır. Gelişim aşamasına en uyan oyuncaklar ve değişik zamanlarda da
değişik oyuncaklardan yararlanarak ilgi sıcak tutulmalı.
Yürümeye başlayan çocuk nasıl oyunlar oynar?
Yürümeye başlayan bir çocuğun oyun dünyası daha zengindir. Oyun bahçesinde çeşitli oyun araç ve gereçlerinden yararlanabilir (Kaydırak
salıncak
tırmanma merdiveni
vb)
ip atlayabilir
bisiklete binebilir. En önemlisi de kum havuzlarıdır. Zihinsel özürlü bir çocuğun dünyasında kum havuzları oyunları çok önemli bir yer tutar. Ayakkabılarını ve mümkünse bütün giysilerini çıkarmış olarak
üstüne kum dökerek oynanan oyun
onun dokunma duygusunun gelişmesine büyük katkı sağlar. Çocuğu sakinleştirir
hayal dünyasını zenginleştirir. Bu kadar önemli bir diğer oyun gereci de sudur. Eğer çocuğun olanağı varsa hergün erişkin gözetiminde yüzmesi çok faydalı olacaktır. Burada amaç yüzmekten çok
su ile oynamak
suda hareket etmektir. Bebeklikten itibaren hergün banyoda su oyunları oynanmalı
çocuğa özellikle evde su ile oynaması için olanaklar hazırlanmalıdır. Örneğin
yazın balkona konabilecek genişçe bir leğen ve içine konacak oyuncaklarla
çocuk oldukça neşeli zaman geçirebilir.
Su çocuğun sakinleşmesine ve dokunma duygusunun gelişmesine büyük katkı sağlar. Su ile oynayan çocuk söylenenleri daha iyi anlar. Daha uyumlu hale gelir. Su ile birlikte sabun oyunları da oynanabilir. Sabun köpükleri üflenerek dil kaslarının gelişmesi de sağlanmış olur. Ayrıca balonlar ve üflenerek kullanılabilecek aletler de önemlidir.
Hayal dünyasının kapılarını açın!
Fantazi oyunları çocuğun dünyasında önemli bir yere sahiptir. Askercilik
evcilik
vb. Oyunlar çocuğun hayal dünyasını geliştirir ve sosyalleşmesinde çok büyük katkı sağlar. Bu tür oyunlarla büyükleri taklit ederler ve büyümeye hazırlanırlar. Çocuğun vurarak oynayabileceği oyunları olmalıdır. Örneğin oyuncak çekiç
boks eldiveni gibi.Çocuğa yırtabileceği kağıtlar kesebileceği kağıtlar verilmelidir. Bol resim malzemesi olmalı ve çocuğa rehberlik ederek
yönelterek
bu oyunlardan yararlanmalıdır. Grupla birlikte müzik etkinliklerine katılmak
hikayeler anlatmak da çocuğun oyun dünyasına girer.
Oyuncaklar dayanıklı olmalı
Oyuncaklar dayanıklı olmalıdır. Pahalı oyuncaklar seçmeye gerek yoktur. Çevremizdeki her türlü malzeme çocuk için değerli bir oyuncak haline getirilebilir. Her türlü karton kutular
boş şişeler
kavanozlar (açıp kapama)
annenin eski bir çantası ya da kullanmadığı makyaj malzemesi fantazi oyunlarında önemli olacaktır.
Ne gibi oyunlar oynayabilirsiniz?
Bir bardak kutusunu birlikte boyayarak değişik bir malzeme elde ettiğinizde gözlerinde gördüğünüz gülümsemeyi en pahalı oyuncakları aldığınızda göremezsiniz. Çocuklarınıza değer verin. Unutmayın onlar çok kısa bir süre sonra büyüyecekler. O zaman bu anların kıymetini daha iyi anlayacaksınız. İlk olarak ona özel bir pano hazırlayarak işe başlayabilirsiniz. Resimleri için güzel çerçeveler hazırlayıp evin en güzel köşelerine birlikte asabilirsiniz. Görenlere ayıp olur demeyin ve en değerli varlığınızın çocuğunuz olduğunu asla unutmayın. Yaptığı resimlerin altına hikayelerini de yazıp masal kitabı haline getirebilirsiniz. Bu kağıtların üzerine asetat kağıdından kapak yapıp süsleyebilirsiniz. Hayal gücünüzü ve elinizdeki materyalleri kullanarak muhteşem şeyler elde edebilirsiniz. Bir ölçü nişasta
bir ölçü tutkalla bir hamur hazırlayarak; bebek
araba
çiçek yapın ve bunları evinizdeki boyalarla renklendirip çocuğunuzun odasını süsleyin. Yap–bozları birlikte yapın. Kitap okuyun ve son kısmını onun hayal gücüne bırakın. Ne kadar zeki olduğunu fark edeceksiniz.
Onu ihmal etmeyin
‘Anne benimle oynar mısın?’ dediğinde asla ihmal etmeyin. Size ihtiyacı olan tek kişi vardır o da çocuğunuz. Diğer tüm insanlar ondan sonra gelir unutmayın. Ona değer verdiğinizi ona hissettirin.