Bamya Yetiştiriciliği
Bamya Körpe meyveleri taze ya da kuru sebze ve konserve olarak yenen bamyanın (Hibiscus esculentus) anayurdu Afrika'dır. Ama bu bitki bütün ılıman ve tropik iklimli bölgelerde yaygın olarak yetiştirilir. Ebegü-mecigillerden {bak. ebegümeci) biryıllık otsu bir bitki olan bamyanın bazı çalımsı çeşitleri 2,5 metreye kadar boylanabilirse de, sebze olarak tarımı yapılan çeşitleri genellikle 50-60 cm yüksekliğindedir.
Bamyanın yaprakları çınar yaprağı gibi dilimli ve tüylü, kirli sarı renkteki çiçeklerinin ortası kırmızıdır. Beş köşeli ve sivri uçlu bir kapsül (kılıf) biçimindeki sarımsı yeşil renkli meyvelerin koyu kıvamlı, yapışkan bir salgısı vardır, içinde çok sayıda küçük, yuvarlak tohum bulunan bu tüylü meyveler henüz sertleşmeden toplandığı için, sebze olarak yenen körpe bamyalar ancak 3-5 cm uzunlu*ğundadır. Oysa, tohumlar olgunlaşıncaya ka*dar dalında bırakıldığında meyvelerin uzunlu*ğu 30 santimetreyi bulur ve kuruduğu zaman kendiliğinden çatlayıp yarılarak içindeki to*humları çevreye saçar. Ama Türkiye'de de yetişen bazı bodur çeşitlerin meyvesi hiçbir zaman bu kadar büyümez. Körpe bamyalar düzenli olarak toplanırsa, don olayları baş*layıncaya kadar bitki meyve vermeyi sür*dürür.
Türkiye'nin hemen her yerinde, özellikle Ege ve Akdeniz bölgelerinde yetiştirilen bamyanın ülkemizde yenen tek bölümü mey*veleridir. Balıkesir bamyası ve sultani bamya denen irice çeşitleri taze, olgunlaşmadan top*lanan küçük Amasya bamyası ise kuru sebze olarak yenir. Oysa birçok ülkede yaprakların*dan ve tohumlarından salata yapılır, meyvele*rinin salgısı çorbalara kıvam vermek için kullanılır. Ayrıca tropik ülkelerde gövde lifle*rinden kumaş ve sicim üretilir. window.google_render_ad();
|