Babür Imparatorlugu


Hindistan'da kurulan büyük Türk devleti (1526-1858).

Baba tarafindan Timur'un, ana tarafindan Cengiz Han'in soyundan gelen Zahirüddin Muhammet Babür, Fergana hükümdari oldugu zaman (1494) on bir yasinda bir çocuktu. Bu yüzden saltanat iddiasinda bulunan amcasinin, dayisinin ve daha baskalarinin hücumuna ugradi. Hepsiyle çarpistiysa da sonunda tahtindan oldu (1501).

TAHT PESINDE

Babür bu çarpismalar içinde pismis cesur, iradeli, ince zekâli bir adamdi. Yenilgisinden yilmadi, yanindaki askerleri ile birlikte Afganistan'a geçti, büyük bir güçlükle karsilasmadan Kabil'i ele geçirdi (1504). Merkezi Kabil olmak üzere küçük bir devlet kurdu, Fergana ve Semerkant'tan kaçip gelen Türkleri de buralara yerlestirdi. Bir süre eski ülkesini geri almak, egemenligini Türkistan'a yaymak için savastiysa da bir sonuç alamadi. Bunun üzerine gözünü Hindistan'a çevirdi.

HINT PADISAHI BABÜR

O zamanlar Hindistan kargasalik içinde bir ülke, bir ülkeden de öte âdeta bir kitaydi. Babür bunu firsat bilerek güneye yöneldi. Zaten o sirada Delhi padisahligi için kendisine basvurmuslardi. Bu firsattan yararlanarak Hindistan'a yürüdü, 1524'te Pencap'i, 1526'da kanli bir çarpisma sonunda Delhi'yi ele geçirdi. Art arda öteki büyük sehirleri de ele geçirerek 1528'e kadar Kuzey Hindistan'in fethini tamamladi.

Babür'ün kurdugu imparatorluk 1858'e kadar 332 yil sürdü. Babür'ün ölümünden sonra yerine geçen Hümayun devrinde imparatorluk sarsinti geçirdiyse de onun oglu Ekber Sah zamaninda en yüksek kudretine ulasti. Avrupalilarin Büyük Mogol Imparatorlugu adini verdikleri bu büyük Türk-Hint Imparatorlugu Babür ve Ekber sahlarin attigi saglam temeller sayesinde yüzyillarca yasadi.

BABÜRNAME

Babür, ayni zamanda sairdi. Basindan geçenleri, basarilarini ve yenilgilerini bu eserinde anlatmistir. Türkçe'nin Çagatay diyeleginde yazilmis olan Babürname büyük dillerin hepsine çevrilmistir.