Fenikeliler



Suriye ve bugünkü Lübnan kiyilarina yerlesmis olan Ilkçag halkidir. Milattan önce III. binyilda Akdeniz'in dogu kiyisina yerlesen Fenikeliler, bugday ve zeytinyagi üreten mükemmel çiftçilerdi. Kurduklari sehirler (Sur, Sidon, Biblos, Ugarit), zamanla büyük limanlara dönüsmüstü. Yasadiklari dar kiyi seridinden denize yönelmisler, gemiler yaparak serüvenlere atilmislardi.

Gemici ve Tacirler

Fenikeliler astronomi bilgilerinden yararlanarak, üç yüzyil boyunca Akdeniz'i enine boyuna dolastilar, Kibris'ta (orada bakir buldular), Girit'te, Sicilya ve Sardinya'da ticari koloniler kurdular. Ispanya'ya kadar gittiler, Cebelitarik Bogazi'ndan asip Fas'a, hattâ Kamerun'a vardilar. M. Ö. IX. yy.da hizla geliserek, Roma'ya rakip olacak Kartaca sehrini de Fenikeliler kurdular.

Islenmis bronzu, fildisini, seramigi, dogu camini ve özellikle lal renginde bir deniz kabuklusundan elde edilen boyayla boyanmis kumaslari her yörede tanittilar. Siteleri çok zengin oldu, ama ayni krallar tarafindan yönetilen bu siteler, birlesmeyi bilemediler ve M.Ö. VI. yy.da Perslere boyun egmek zorunda kaldilar.

Fenikelilerin dini Yunan ve Roma inanislarini, tapinislarini etkiledi. Fenikeliler, tanri Baal'e genç çocuklari kurban eder, böylelikle denizlerde onun himayısesini saglamaga çalisirlardi. Güzel tapinaklar yapar, heykel yontar ve kuyumculugu iyi bilirlerdi. Batililara çok sey ögretmisler, özellikle alfabeyi de onlar icat etmislerdi.

Fenike Dini

Doga güçlerine, Bereket Tanriçasi Astart'a, Daglar Tanrisi Hodad'a, Gök Tanrisi Baal'e, vahsi bir yerde veya açikhava tapmaginda taninirlardi Dikili bir tas, bir kazik veya bir agaçla temsil edilen ilâhlara bazen bir çocuk kurban ederlerdi.