Hamile Eğitim 2/5


Hamilelik ve Postpartum Egzersizler

A. Gelişebilecek Problemlerin Özeti

1. Kötü postürün gelişmesi .
2. Hamilelikte meydana gelen fiziksel değişiklikler üst ekstremiteye stres binmesine neden olur.
3. Vücut görüntüsünde değişiklik olması.
4. Dolaşımın değişmesi ,variköz venlerin oluşması ve alt ektremitede ödem olması.
5. Pelvik tabanının stres veya travmaya maruz kalması.
6. Abdominal kasların gerilmeye ve travmaya maruz kalması ve diastezis recti oluşması.
7. Kardiovasküler fitnesın azalması.
8. Hamilelik ve doğum hakkında yetersiz bilgi nedeniyle yaralanmalar oluşabilir.



B. Genel Amaçlar ve Egzersiz Programları

1. Hamilelik sonrası postürün düzeltilmesi amacıyla,
Hastanın postürü değerlendirilir. Germeye yönelik egzersizler ve postüral kasları güçlendirici egzersizler verilir.

2. Doğru gövde mekaniği konusunda bilgilendirmek
Kaldırma - oturma - ayakta durma uzanma bir pozisyondan diğer pozisyona doğru yer değiştirmeler öğretilir.

3. Bebek bakımı için üst ekstremiteleri hazırlamak
Uygun kaslara dirençili egzersiz vermek

4. Gövde pozisyonunun farkında olmaya yönelik
Proprioseptif aktivitelerin çalıştırılması

5. Alt ekstremitelere ağırlık verme ve dolaşım yönünde çalıştırmak
* Elastik bandaj kullanımı
* Krampı azaltmaya yönelik germe egzersizleri
* Kasları güçlendirmeye yönelik dirençli egzersizler
* Uygun ayakkabı tavsiye edebilmek için değerlendirme

6. Pelvik taban kaslarının kontrolü ve güçlendirilmesine yönelik
* Pelvik taban kaslarını kontraksiyonu ve relaksasyonunu öğretmek
* Kas kontrolünü güçlendirmeye yönelik eğitim

7. Abdominal fonksiyonu sağlamak
* Diastesisi recti patolojisini düzeltmek veya bu patolojiden korumak
* Uygun egzersizlerin öğretilmesi

8. Kardiavasküler fitnesı sağlamak ve geliştirmek
Aeorobik egzersizlerin öğretilmesi

9. Hamilelik ve doğum hakkında bilgilerin sağlanması

10. Relaksasyon teknikleri hakkında bilgi vermek

11. Hamilelik ile ilgili problemlerin meydana gelmesini önlemek amacıyla bilgilendirmek
Bel ağrısı-pelvik taban kaslarını güçlendirici ve dolaşımı arttırmaya yönelik egzersizler
12. Fiziksel olarak doğuma ve postpartum aktivitelere hazırlanmak
Kasların güçlendirilmesi
13. Postpartum egzersizler konusunda bilgilendirmek





C. Egzersizler Konusunda Bilgilendirmek 1. Egzersiz öncesi her katılan kişi fizik muayeneden geçmesi konusunda bilgilendirilmelidir.
2. Egzersiz öncesi kas iskelet sistemini ilgilendiren problemler, postür ve fitness seviyesi konusunda değerlendirilmelidir. Egzersiz seviyesi hamilelik öncesi dönemi çok üzerinde yapılmamalıdır.
3. Germe egzersizleri bir kas veya kas gruplarına yönelik olmalı. Aynı anda bir kaç grup kası içermemelidir. Asimetrik yapılan germeler eklem instabilitesine neden olmaktadır. Balistik hareketlerden kaçınılmalıdır.
4. Hiç bir eklem fizyolojik eklem aralığının ötesinde kesinlikle zorlanmamalıdır.
5. Hamstring ve addüktör germe dikkatle yapılmalıdır. Bu kasların aşırı gerilmesi pelvik instabiliteyi arttırıp hipermobiliteye neden olur.
6. Tek ayak üzerinde ağırlık bindirme egzersizleri kısıtlanmalıdır. Bu tür egzersizler sakroiliak veya pubik syphisisde rahatsızlık hissini arttırır.
7. Egzersiz sırasında ka lp atışı hızı 140/dk geçmemelidir.
8. Supin pozisyon 4. ay hamilelik sonrasında 5 dk yı geçmemelidir. (Uterus tarafından vena cava supresyonunu önlemek açısından) Supin pozisyonda sağ kalçanın altına yerleştirilmiş rulo halindeki havlu abdominal damarların uterus tarafından kompresyona uğramasını bir miktar azaltmaktadır.
Hamile sola döndürüldüğü zaman kardiak outputun artmasına da yardımcı olunur.
9. Postüral hipotansiyonu önlemek amacıyla, oturur pozisyondan ayağa kalkarken yavaş hareket etmelidir.
10. Nefesin tutulup valsalva manevrasına neden olacak hareketlerden kaçınılmalıdır. Bu uterus ve pelvik tabanının aşağıya doğru itilmesini zorlayan bir gücün oluşmasına neden olmaktadır.
11. Sıvı alımı arttırılmalıdır. Hamilelikte yapılan egzersizler sırasında dehidrate kalmamaya dikkat etmelidir.
12. Egzersiz öncesi mesane boşaltılmalıdır. Dolu mesane pelvik tabanına stres bindirecektir.
13. Isınma ve soğuma hareketleri egzersizler kapsamında yer almalıdır.

14. Ağrıya neden olacak egzersizlerden uzak durulmalıdır.
15. Sırt üstü yatar pozisyonda iken kalçanın göğüs hizası üzerinde hareket ettirilmesi (diz-göğüs pozisyonuna geçilmesi hava embolisi riskini arttırır.Bu özellikle postpartum döneminde önemli risk teşkil etmektedir. Hamilelik döneminde ise kanama veya erken plasental ayrılma mevcutsa yine emboli riski vardır.
Kalça yerden yukarıya doğru kaldırıldığında rahim yukarıya doğru hareket eder. Basınç değişimi ile birlikte vajenden ve uterustan gelen hava dolaşıma katılabilir.

16. Aşağıda yer alan durumlarla karşılaşıldığında egzersizler sonlandırılmalıdır.
a. Ağrı
b. Kanama
c. Sık nefes alıp verme
d. Düzensiz kalp atımı
e. Sersemlik hissi
f. Yorgunluk
g. Taşikardi
h. Sırtta ve pubiste ağrı
i. Yürüme sırasında zorlanma