Korkuteli

NÜFUS :
22 Ekim 2000 yılı Genel Nüfus Sayımı kesin sonuçlarına
göre Korkuteli İlçesinin Toplam Nüfusu 51.580 dir. Bunun 16.521’i İlçe
Merkezinde oturmaktadır.İlçemizde geçici göç yoğun olarak görülmektedir.Şehirden
kırsal alana (Yaylalara) ilkbahar aylarında, kırsal alandan şehire sonbahar
aylarında bariz bir şekilde sürdürülmektedir.
EKONOMİK DURUM:
Korkuteli İlçesini 101.465 Ha.tarım alanı, 5.800 Ha. mera ve
çayır, 100.337 Ha. Orman ve Fundalık alanlar, 351 Ha. Su Yüzeyleri, 403.13 Ha.
Tarım dışı alanlar ve Meskun sahalar oluşturmaktadır.Tarım alanlarının 1.166
Ha.rı Orman sahası içerisinde yer almaktadır.
İlçenin ekonomik yapısı
daha çok tarıma, hayvancılığa ve yayla turizmine dayalıdır. Özellikle kırsal
yörelerde küçük aile işletmeleri şeklinde tarım ürünleri ve hayvan besiciliği
yapılmaktadır
TARİHÇESİ
1-ETİLER ZAMANINDA PİSİTYA CUMHURİYETİ
DEVRİ:
Korkuteli Antalya’nın kuzey batısında ve Antalya’ya 60
Km.uzaklıkta bulunmaktadır.Evliya Çelebi’nin Istanoz hakkında yazdığı bilgiye
göre burada İsinda adında bir kasaba vardı.İsinda Kasabası Pisidyalılar
zamanında kurulmuştur.Alaaddin Kışla Mahallesinde İsinda kasabası Pisidyalılara
ait şehir kalıntılarına rastlanmaktadır.Pisidya Cumhuriyeti Eti İmparatorluğuna
bağlı,içişlerinde bağımsız bir devlet idi.Pamiiya Karyalıkya gibi diğer küçük
devletlerle komşu bulunuyordu.Pisidya’ nın çevresinde bulunan diğer küçük
devletlerden bazıları şunlardır.KOMABE (Garipçe),KRATOPOLİS (Kızılkaya),LEGOST
(Büyükköy Yakası),POGLA (Çomaklı),SERGÜCİA (Bayat),TİMPRİANDA (İmrahor),VEBRE
(Bozova),TERMESUS (Güllükdağı) gibi .
Antalya Müzesi Müdürlüğündeki eski
memur merhum Süleyman ERTEN’den alınan bilgiye göre ayrıca vilayet tarihinden
edinilen bilgilere göre İsidya kasabası adına para basıldığı tesbit
edilmiştir.İsidya halkının Pisidyalılardan olduğu tahmin edildiğine göre
bunların Türk ırkından olduğu Etiler zamanında buralara gelip yerleştikleri
anlaşılmaktadır. Pisidyalılarla Eti’lerin akraba oldukları çeşitli araştırmalar
sonucu ortaya çıkmıştır.M.Ö.1295 te Etiler ile Mısırlılar arasında meydana gelen
meşhur Kadeş savaşında Pisidokyanın Hitit İmparatorluğuna askeri yardımda
bulunduğu tarihi bir olaydır.Şimdiye kadar çevremizde Etilere ait tarihi
araştırma yapılmamış olması ve Eti Hyografi yazısının etraflıca çözümlenmemiş
olması sebepleriyle yeterli bilgi toplanamamıştır.
Büyük İskenderin
yaptığı doğu seferinde Pisidyalıların kahramanca karşı koymaları bu bölgede
yaşayanların çok cesur bir kavim olduklarını gösterir.Çok uzun süren kuşatma
sonunda Termesusu almayan iskender “Bir kartal yuvası ile uğraşmam” diyerek daha
sonra kuşatmadan vazgeçmiş ve buradan ayrılmıştır.Ne yazıkki İskender öfkeyle
ayrılırken çevrede bulunan zeytinlikleri de ateşe vermiştir.
Bu bölge
sakinlerinin dini inançlarına gelince;taptıkları ZEUS’ tur.Mitolojiye göre Zeus
tanrıların adını taşır.Termesus harebelerinde Zeus’un tasvir ettiği
görülmektedir.
Uygarlıkta ne kadar ileri gittikleri zamanımızda rastlanan
kalıntılardan anlaşılmaktadır.Termesus şehri harebeleri,Kozağacı,Büyükköy
Yaylasındaki kalıntılar İsidya uygarlığına ait birer
belgedir.
Tarihçilerin belirttiğine göre bölge uygarlığı Yunanistan’a
kadar giderek Yunan Uygarlığının doğmasına sebep olmuştur.
2-ROMA
BİZANS DEVRİ :

Pisidya Cumhuriyeti M.Ö.395 Roma İmparatorluğu doğu ve
batı olmak üzere ikiye ayrılmıştır.Doğu Roma İmparatorluğunun bir ismi de
Bizans’tır.Bölgenin uygarlıktaki inkişafı İskenderin ölümünden sonraki
Helenistlik çağda başlar. Doğu kültürü ile batı kültürünün kaynaşması Roma’nın
doğuya hakim olması buralarda kurulan medeniyetlerin birer örneğidir.Korkuteli
(Istanoz) Romalılardan kalma eserler şunlardır.
a) Keşiş Evi: Taş oymadan
yapılmış olup Alaaddin kışla semtindeki cirim boğazı civarındadır.
b) Eski
Roma Mabedi: Şimdiki yerinde Hamitoğullarından kalma taş medrese
vardır.Medresenin giriş kapısının sağ tarafındaki taş duvarında roma yazısı ile
yazılmış kitabede olimpiyat müsabakalarına ait hatıralar vardır.İfade edildiğine
göre çekişmeli geçen müsabakaların berabere kaldığı hatıra olarak yazılmıştır.
3- SELÇUKLULAR DEVRİ :

İlçemiz Selçuklu hükümdarı
Gıyaseddin KEYHÜSREV zamanında (1207) Bizanslılardan alınmıştır.Sultan
Gıyaseddin KEYHÜSREV Alaşehir yakınında yapılan savaşda şehit olduğunda yerine
oğlu 1.İzzettin KEYKAVUS geçmiştir.(1210-1219) Alaaddin KEYKUBAT’ın yaz mevsimi
Korkuteli de kış mevsiminide Antalya’da geçirdiği bilinmektedir.Hükümdarlığı
1219-1237 yılları arasında geçmiştir.Ölümünden sonra yerine 11. Gıyaseddin
KEYHÜSREV geçmiştir.1243 yılında Moğollarla yapılan Kösedağ savaşından sonra
devletin zayıfladığı ve parçalanmaya yüz tuttuğu görüldü.Alaaddin KEYKUBAT
zamanında bütün Akdeniz kıyıları Türk hakimiyeti altına girmiştir.İlçemiz
“Alaaddin Mahallesi” isminin Sultan Alaaddin KEYKUBAT’a izafeten verildiği
bilinmektedir.

İlçemizde Selçuklulardan Kalma Eserler
Şunlardır.
a) Sultan Alaaddin Camii: (Alaaddin Kışla semtindedir.)
Enkazından büyük bir eser olduğu anlaşılmaktadır.Alaaddin KEYKUBAT zamanında
veya sonrasında ona izafeten yaptırıldığı sanılmaktadır.
b) İmarethane:
Hamitoğullarının-Hamit - Abatlıların yaptırmış olduğu taş medresenin bulunduğu
yerde büyük bir imarethane mevcutmuş.Bu enkaz üzerinde sonradan Hamitoğulları
şimdiki taş medreseyi inşaa etmişlerdir.
c) Su Tüneli : Alaaddin kışla
semtinin sulanmasında büyük fayda sağlamış olan bu eser kışla semtinin batısında
bir yer altı tüneli iken; Şu anda Korkuteli Barajı altında kalmıştır.
d)
Porsuyu Kalıntıları: Korkuteli Sülekler köyündeki por (kireçli) suyunun o
zamanlardan getirilmiş olduğu toprak altından çıkan su künklerinden
anlaşılmaktadır.
e) Hamamlar : Kışla semtinde 3 adet hamam kalıntısı ile
kızılkahveler civarında kullanılmaz durumda bir hamam mevcuttur.Hamam 1990
yılında restore edilmiştir.
f) Türbeler : Rivayete göre Selçuklular bu
havaleyi fethederlerken beş büyük zat şehit
düşmüştür.Bunlar YARANDEDE
(Atatürk Orman Parkı Arkası),KURTBABA(İmrahor Köyü karşısı),ALİFAHRETTİNİ KEBİR
( Büyükköy),ALİFAHRETTİNİ SAĞİR (Küçükköy),KUREYŞ BABA (Gümüşlü Köyü),isimli
zatlardır.Adı geçen semtlerde türbelerinin olduğu sanılmaktadır.
4-HAMİTOĞULLARI VE TEKE BEYLİKLERİ
DEVRİ:

Korkuteli ilçesinin Hamitoğulları ve Teke beyliği devrinide
yaşadığını görürüz.Korkuteli Isparta’ da hükümet kuran Hamitoğulları tarafından
Antalya’dan daha önce alınmıştır.Antalya Hamitoğulları tarafından 1321 de
alınmıştır. Hamitoğlu İlyas beyin ölümünden sonra oğlu Yunus bey Antalya Teke
Beyliğinin kurucusu olmuştur.Alaaddin mahallesinin kışla semtinde mevcut
Hamitoğullarının Taş medresesinin 1319 tarihli kitabesinde Emir
SİNANÜDDİN-ÇALIŞBİR-İLYASBİN HAMİT ismi mevcuttur.Tekeoğulları (1300-1423) Yunus
beyin ölümünden sonra yerine oğulları Mahmut ve Hızır Bey Teke Beyi
olmuşlardır.Yunus beyin diğer oğlu Sinanüddin Çalışbey Korkuteli Beyi idi.1393
tarihinde Teke Beyi Osman beyin elinden Osmanlı Devleti Hükümdarı Yıldırım
BEYAZIT tarafından alınarak Osmanlı Devletinin eline geçmiştir. 1423 tarihinde
Osman Beyin öldürülmesi ile Karahanlı Oğulları tarafından alınmak istenmiş isede
Osmanlı Hükümdarı II.Murat Hamitoğulları ve Teke Beyliklerini ortadan
kaldırmıştır.1423 yılında topraklarını kendi topraklarına
katmıştır.
Tekeoğulları 1300-1392 tarihine kadar 92 yıl,1392 den 1423
yılına kadar 31 yıl toplam 123 yıl iktidarda kalmıştır.Korkuteli bu tarihler
içerisinde Teke Beyliğine 1402 den 1423’e kadar 21 yıl başkentlik yapmıştır.
5-OSMANLILAR DEVRİ :

Antalya ve çevresi 1392
yılında Yıldırım BEYAZIT tarafından alınmış idaresi oğlu İsa ÇELEBİ’ye
verilmiştir.1402 Ankara savaşından sonra Timur bu bölgeyi Hamitoğullarından alıp
Tekebeyi Osman Beye vermiş isede Antalya da bulunan sancak beyi Hamza bey
Korkuteli’de bulunan Osman beyin üzerine yürüyerek 1423 yılında ortadan
kaldırmıştır.Yavuz Sultan SELİM zamanında Kardeşi Şehzade KORKUT Antalya’da
sancak beyi idi.İki kardeşin arası açılınca öldürülmekten korkan Şehzade
KORKUT Osmankalfalar köyü yakınındaki bir mağarada saklanmakta iken
burada kardeşi tarafından boğdurulmuştur.Antalya Osmanlı İmparatorluğu zamanında
Anadolu eyaletinin Teke Vilayeti iken 1864 de vilayet taksimatı yapılınca Konya
Vilayetinin Teke Sancağına merkez olmuştur.Korkuteli 1879 tarihinde Teke
Sancağına bağlı nahiye merkezi olmuştur.1915 yılı Temmuz ayında Antalya
Mutasarrıflığına bağlı ilçe merkezi olmuş adı da Istanoz olarak söylene
gelmiştir. Vilayet Meclisinin kararı ile Şehzade KORKUT’a izafeten ilçenin adı
KORKUTELİ olarak kabul edilmiştir.
COĞRAFİ DURUMU VE İKLİM:

Korkuteli İlçesinin ilk
temelini teşkil eden Alaaddin Mahallesi ilçemizin ilk yerleşim
merkezidir.Korkuteli ilçesi Antalya iline bağlı Akdeniz bölgesi
ilçelerindendir.Doğusunda Antalya Merkez ilçesi,Batısında Muğla Fethiye ilçesi
ve Burdur Gölhisar ve Çavdır ilçesi,Güneyde Kumluca ve Elmalı İlçeleri ve
Kuzeyde Burdur ili Bucak, Karamanlı ve Tefenni ilçeleri ile
çevrilidir.
Yüzölçümü 2531 Km2 dir. Deniz seviyesinden yüksekliği 1020
metre olup ¼ oranında Akdeniz iklimi,3/4 oranında göller bölgesi kara iklimi
hüküm sürer.Soğuk hava göller bölgesinden,sıcak hava Akdeniz bölgesinden intikal
etmektedir.Yılın dört mevsimi bariz olarak görülen ilçemizde hava sıcaklığı
ortalaması kış aylarında genel olarak –5 derece ve yaz aylarında +25 derece
olmaktadır.
Torosların başlangıcını teşkil eden Bey dağlarının Akdenize
bakan yüzünün arka kısmında oluşan düzlüklerin ve tepeciklerin hakim olduğu bir
arazi yapısı mevcuttur.
Doğal yapı olarak Bey dağlarının yamaçları ve
etekleri çamlık fundalık ve ormanlarla kaplı olup,düz alanlar ise;tarım alanı
olarak kullanılmaktadır.
Korkuteli İlçesinin 101.465 hektarı tarım
alanı, 5800 hektarı çayır-mera,100.339 hektarı orman ve fundalık, 351 hektarı su
yüzeyi,40.313 hektarı tarım dışı ve meskun sahalardan oluşmaktadır.Tarım
alanının 116 hektarı orman sahası içerisinde bulunmaktadır.