İş sosyal güvenlik hukuku hükümleri
İş Kanunu Hükümleri ile;
74 üncü maddede öngörülen (doğumdan önce ve sonra çalıştırılmadıkları günler) ve kadın işçilerin çalıştırılmasının yasak olduğu sürelerde işe gelmemek, fesih için geçerli bir sebep oluşturmaz.
Kadın işçilerin 74 üncü madde gereğince doğumdan önce ve sonra çalıştırılmadıkları günler yıllık ücretli izin hakkının hesabında çalışılmış gibi sayılır.
Çocuk emziren kadın işçilerin çocuklarına süt vermeleri için belirtilecek süreler günlük çalışma sürelerinden sayılır.
Maden ocakları ile kablo döşemesi, kanalizasyon ve tünel inşaatı gibi yer altında veya su altında çalışılacak işlerde onsekiz yaşını doldurmamış erkek ve her yaştaki kadınların çalıştırılması yasaktır.
Kadın işçilerin doğumdan önce sekiz ve doğumdan sonra sekiz hafta olmak üzere toplam onaltı haftalık süre için çalıştırılmamaları esastır. Yukarıda öngörülen süreler işçinin sağlık durumuna ve işin özelliğine göre doğumdan önce ve sonra gerekirse artırılabilir. Bu süreler hekim raporu ile belirtilir.
Hamilelik süresince kadın işçiye periyodik kontroller için ücretli izin verilir.
Hekim raporu ile gerekli görüldüğü takdirde, hamile kadın işçi sağlığına uygun daha hafif işlerde çalıştırılır. Bu halde işçinin ücretinde bir indirim yapılmaz.
İsteği halinde kadın işçiye, onaltı haftalık sürenin tamamlanmasından veya çoğul gebelik halinde onsekiz haftalık süreden sonra altı aya kadar ücretsiz izin verilir. Bu süre, yıllık ücretli izin hakkının hesabında dikkate alınmaz.
Kadın işçilere bir yaşından küçük çocuklarını emzirmeleri için günde toplam birbuçuk saat süt izni verilir. Bu sürenin hangi saatler arasında ve kaça bölünerek kullanılacağını işçi kendisi belirler. Bu süre günlük çalışma süresinden sayılır.(*)
Eşit işe eşit ücret Kadın-Erkek eşitliği vardır.
Sigorta Hukuku Hükümleri ile ;
Sosyal Güvenlik Kanunlarında, kadınlar ve sigortalı erkeğin eşi hakkında, hastalık, analık sağlık yardımları, yaşlılık emeklilik, dul maaşı v.s. sigortalılık hakları konularında düzenlemeler yapılmıştır.
“Sigortalı kadına veya sigortalı olmayan karısının doğum yapması dolayısiyle sigortalı erkeğe, çocuğun ölü doğmaması şartiyle, Çalışma Bakanlığınca onanacak tarifeye göre
Analık sağlık yardımları ile emzirme yardımlarından veyahut maktu gebelik ve doğum para yardımlarından yararlanabilmek için:
A) Sigortalı kadın için, doğumdan önceki bir yıl içinde en az 90 gün analık sigortası primi ödenmiş olması,
B) Sigortalı erkek için, doğumdan önceki bir yıl içinde en az 120 gün analık sigortası primi ödenmiş olması ve sigortalının doğum yapan kadınla doğumdan önce evlenmiş bulunması,
Şarttır.”
Sigortalı kadının doğumdan önce ve sonra işinden kaldığı günler için ödenek verilmesi,
Sigortalı kadının veya sigortalı erkeğin sigortalı olmayan karısının doğurması halinde, doğum sırasında ve doğumdan sonra gerekli sağlık yardımlariyle ilaçların ve sağlık malzemesinin sağlanması (Doğum yardımı), her çocuk için bir emzirme yardımı yapılması,
Doğumdan önceki ve sonraki sekizer haftalık sürede, çoğul gebelik halinde ise, doğumdan önceki sekiz haftaya iki haftalık süre ilave edilerek çalışmadığı her gün için geçici iş göremezlik ödeneği verilmesi, yaşlılık aylığından yararlanma esas ve şartları düzenlenmiştir.
Evlenme dolayısiyle işlerinden ayrılan kadın sigortalılara kendileri ve işverenleri tarafından 5417, 6900 ve 506 sayılı kanunlara göre ödenen malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primlerinin yarısı, yazılı talepleri üzerine, toptan ödeme şeklinde verilir.
İşten ayrıldıkları tarihten itibaren bir sene içinde evlenmiş veya evlendikleri tarihten itibaren bir sene içinde işinden ayrılmış olan kadın sigortalılar, evlenme dolayısiyle işten ayrılmış sayılırlar. ( Kıdem tazminatı ödenir)
Bu kanun gereğince bağlanacak gelir veya aylıklar ve sağlanacak yardımlar, nafaka borçları ve bu Kanunun 80 inci maddesine göre takip ve tahsili gereken alacaklar dışında, haciz veya başkasına devir ve temlik edilemez
Kadın Hakları Hakkında Uluslar arası Sözleşmeler
uLUSLARARSI SÖZLEŞMELER İLE; kadının sağlığını koruma, çalışma gücünü iade ve kişisel ihtiyaçlarını karşılayabilme yeteneğini artırma amacıYLA SAĞLIK YARDIMI YAPILMASI, Çalışan kadınlar analık durumunda ve öteki çalışan kadınlar gerektiğinde, çalışırken özel korunma hakkı SAĞLAMA, Çalışan erkeklerle kadınlara eşit işe eşit ücret hakkını tanıma, Çalışan Kadınların Korunma Hakkı, Emzirme döneminde analara, bu amaçla yeterli bir süre işe ara verme hakkı sağlama, Endüstride çalışan kadınların gece işlerinde çalışmalarını düzenleme, Çalışan kadınların yeraltı madenlerinde ve gereğinde tehlikeli, sağlığa aykırı veya ağır niteliği nedeniyle uygun düşmeyen tüm öteki işlerde çalışmalarını yasaklama, ekonomik, sosyal ve kültürel hakları kullanmada kadınlarla erkeklere eşit hak sağlama yükümlüLÜĞÜ KABUL EDİLMİŞTİR.
CEDAW - Kadınlara Karşı Her Türlü Ayrımcılığın Önlenmesi Sözleşmesi - CEDAW, 1981’de yürürlüğe girmiş ve 163 ülke tarafından onaylanmış olan kadınlara ilişkin uluslararası bir insan hakları beyannamesidir
Pekin Deklerasyonu
Pekin +5
Kadınlara Karşı Her Türlü Ayrımcılığın Önlenmesi Sözleşmesi Ek İhtiyari Protokol -
CEDAW - Ülke Raporu
AİLE İÇİ ŞİDDETİN ÖNLENMESİ/SONA ERDİRİLMESİ,
KADIN VE ÇOCUKLARIN KORUNMASI
ŞİDDET NEDİR?
Aynı evde yaşadığınız kişiler tarafından size ya da evde yaşayan diğer bireylere;
ü Fiziksel şiddet uygulanıyorsa (dayak, herhangi bir cisimle vurma, yaralama, tartaklanma, evden kovma),
ü Hakaret ya da küfür ediliyor, küçümseyici söz ve davranışlar varsa,
ü Evden çıkmanız, arkadaş veya yakınlarınızla görüşmeniz engelleniyorsa,
ü Öldürürüm, keserim, döverim sözleriyle korkutuluyorsanız, çocuklarınızı size göstermeme ya da kaçırmayla korkutuluyorsanız,
ü Paranıza el konuyor ya da ihtiyaçlarınız için para verilmiyorsa,
ü İsteğiniz dışında cinsel ilişkiye zorlanıyorsanız,
AİLE İÇİ ŞİDDET YAŞIYORSUNUZ, bu konuda mahkemeden bu hareketlere son vermesi için önlem/tedbir alınmasını isteyebilirsiniz
Ayrıca eşinizin, size, çocuklarınıza veya aynı çatı altında yaşayan aile bireylerine,
ü Eşyalarına zarar verme durumu varsa,
ü İletişim vasıtaları ile sürekli olarak rahatsız ediliyorsanız,
ü Silah ve benzeri araçları olduğu için korkuyor ve endişeleniyorsanız,
ü Alkollü veya uyuşturucu herhangi bir madde kullanmış olarak ortak konuta geliyor veya konutta bu maddeleri kullanıyor ise
Mahkemeden, bu hareketlere son vermesi için bu konuda önlem/tedbir alınmasını isteyebilirsiniz