#1
|
|||
|
|||
Sivas'ı tanıyalım
Sivas'ım benim
Sivas Tarihi Sivas’ın bilinen târihi Hititlere dayanır. Sivas ilinin topraklarının bulunduğu yerler, Anadolu’da ilk siyâsî birliği kuran Hitit İmparatorluğunun sınırları içinde kaldı. Hititler iç savaş ve iktidar kavgalarıyla yıkılınca, bu bölge Bâbil, Asurlular, Sami kavimleri ve kısa bir müddet Sakaların eline geçti. Hititlerden sonra Frigyalılar ve Lidyalılar Sivas’a hâkim oldular. Lidya komutanlarından Giges’in Ege, Mezopotamya ve İran arasındaki ticâret için yaptırdığı “Kral Yolu” Sivas’tan geçiyordu. Medler ve bilâhare Persler bu bölgeyi ele geçirdiler. Makedonya Kralı İskender, Pers İmparatorluğunu yenerek ortadan kaldırınca, İran ve Anadolu, Makedonya Krallığı topraklarına katıldı. İskender’in ölümünden sonra bu bölge, merkezi Kayseri’de bulunan Kapadokya Krallığının eline geçti. Kuzeyde İran asıllı olup, Yunanlaşmış Pontus Krallığı ile yine İran asıllı olup Hıristiyanlaşmış Ermeni derebeylikleri bu bölgeyi ele geçirmek için zaman zaman saldırılarda bulundular. M.Ö. 1. asırda Roma İmparatorluğu, Kapadokya ve Pontus Krallığını ve diğer küçük derebeyliklerini alarak Anadolu’yu Roma topraklarına kattı. Romalı kumandanlardan Pompe, Kapadokya’ya yerleşti ve Sivas’ın bulunduğu yere “Diyapolis” ismi verildi. M.S. 395 senesinde Roma İmparatorluğu ikiye bölününce; Anadolu gibi bu bölge de, Doğu Roma’nın (Bizans) payına düştü. Bu bölge zaman zaman Bizanslılarla Partlar ve onların yerine geçen Sâsânîler arasında savaşlara sebep oldu. 1071 Malazgirt Zaferinden sonra Anadolu Fâtihi ve Anadolu’da ilk Türk Devletinin kurucusu Kutalmışoğlu Süleyman Şahın kumandasındaki Türk Ordusu, Sivas’ı aldı. Bu şehri ve bölgeyi Artuk Bey ve Süleyman Şahın kumandanlarından dayısı Danişmend Gâzi fethetti. Danişmendoğulları, Türkiye Selçukluları Devletine tâbi olarak 1095-1174 yılları arasında bâzan Kayseri bâzan da Sivas’ı başşehir yaparak saltanat sürdüler. Selçuklu Sultanıİkinci Kılıçarslan, Danişmendoğullarına Batı Anadolu’da “Uç Beyi” olarak toprak verip onların beyliğine son verdi. Bundan sonra Sivas, Selçuklu Devletinin Konya ve Kayseri’den sonra üçüncü şehri ve eyâlet merkezi durumuna geldi. Sivas, Selçukluların bir ilim, sağlık ve sanat merkezi oldu. Selçuklulara tâbi ve merkezi Erzincan’da bulunan Mengücekoğullarının bir kolu, 1142-1252 arasında bugün Sivas’a bağlı olan Divriği’ye hâkim oldular. On üçüncü asrın ikinci yarısında kurulan İlhanlılar, 1308-1335’e kadar Anadolu’ya hâkim oldular. İlhanlıların merkezi Sivas’ta olmak üzere bir umûmî vâlisi bulunurdu. İlhanlı Hakanlığının temsilcisi ve Uygur Türklerinden Alâeddîn Eretna Bey, 1335’te Bağımsızlığını îlân etti. Eretna Beyliği, 1335-1380 yılları arasında başşehir olarak bâzan Sivas ve bâzan da Kayseri’yi kullandılar. 1380’de kısa bir müddet sonra Selçuklu Sultanıİkinci Mes’ud’un torunu Melik Rükneddîn Kılıç Arslan tahta geçtiyse de, Sultan ünvanı ile Kâdı Burhâneddîn, Eretna toprakları üzerinde, 1390’a kadar devam eden bir devlet kurdu. 1398’de Kâdı Burhâneddîn öldürülünce, Sivas toprakları Osmanlı Devleti hâkimiyetine girdi. 1400’de Timur, Sivas’ı ele geçirdi. Bilâhare Çelebi Mehmed, şehri 1403’te geri aldı. Divriği Memlûklerde, Koyulhisar Akkoyunlularda kaldı. Sivas’ın tamâmıFâtih Sultan Mehmed Han ve torunu Yavuz Sultan Selim Han tarafından Osmanlı Devletine katıldı. Evliya Çelebi, tahıl ambarı olan Sivas için şehirlerin anası dendiğini kaydeder. Osmanlı devrinde Sivas eyâlet merkezi oldu. Tanzimat’tan sonra da bu eyâlet merkezliği devam etti. Sivas, 1400’de Timur Hanın buraları almasından sonra istilâ görmemiş bir şehirdir. İstiklâl Harbinde, Erzurum Kongresinden sonra Türkiye çapında Sivas Kongresi 4-11 Eylül 1919’da bu şehirde Mekteb-i Sultânî’de toplanarak Atatürk’ün önderliğinde Millî Mücâdelenin esasları tespit edildi. Sivas, Türk İstiklâl Savaşının ve Türkiye Cumhûriyetinin temellerinin atıldığı yakın târihimizde de mühim roller oynamış bir târih şehrimizdir. Cumhûriyetin îlânından sonra eyâlet merkezi teşkilâtı kalkınca Sivas il (vilâyet) olmuştur. K r o n o l o j i k S i v a s T a r i h i MÖ 7000-5000 Sivas’ta İlk yerleşim dönemi MÖ 1600-884 Hititler dönemi MÖ 800-695 Firigler dönemi MÖ 700-546 Lidyalılar dönemi MÖ 550-332 Persler dönemi MÖ 333-MS 17 Kapadokya dönemi (Makedonyalılar) 17-395 Romalılar dönemi 395-1075 Bizanslılar dönemi 658 Sivas’ın Emevilerin eline geçmesi 1059 Sivas’ın Türkler'in eline kısa bir dönem için geçmesi 1071 Danşmentliler (1080-1175 Beylik Merkezi) 1143 Yağıbasan’ın Sivas’a egemen olması 1175 Sivas’ın Selçuklular'ın eline geçmesi (1220 Başkent) 1197 Sivas Ulu Cami'nin yapılması 1224 Sivas Kalesi surlarının 1. Alaattin Keykubat tarafından yaptırılması 1232 Moğollar’ın Sivas’a saldırısı 1243 Sivas’ın Moğolla'ca yağmalanması 1256-1353 İlhanlılar dönemi 1271 Gökmedrese, Çifte minare ve Şifahiye Medreselerinin yapımı 1343 Sivas’ta Eretna Beyliği'nin kurulması (Beylik Merkezi) 1378 Kadı Burhanettin’in Eratna Beyliği'nde vezir olması 1381 Sivas’ta Kadı Burhanettin Devletinin kurulması (Beylik Merkezi) 1383 Sivas surlarının Kadı Burhanettin tarafından onarılması 1388 Memluklular'ın Sivas’ı kuşatması 1389 Sivas’ın Osmanlılar’ın hakimiyetine geçmesi 1400 Timur’un Sivas’ı istilası 1418 Çelebi Mehmet’in Sivas kalesini ve şehri onarması 1473 Fatih’in Sivas’a gelmesi 1472 Akkoyunlular'ın Sivas’ı yağmalaması 1512 Yavuz Sultan Selim’in Sivas’a gelmesi 1516 Sivas’ın “Eyalet-i Rum” olarak Genel Valilik olması 1533 Kanuni’nin Sivas’a gelmesi 1564 Meydan Cami’sinin yapılması 1868 Sivas’ın il oluşu 1878 Sivas’ta ilk matbaanın kuruluşu 1908 Ziyabey Kütüphanesi'nin açılışı 1919 Atatürk’ün Sivas’a ilk gelişi (27 Haziran) 1919 Sivas Kongresi (4 Eylül) 1919 “İrade-i Milliye” Gazetesi'nin yayını 1927 Sivas’ta ilk kazı ve araştırmanın Vander Osten tarafından yapılması 1930 Sivas-Ankara demir yolu hattının açılması (30 Ağustos) 1932 Sivas-Samsun demiryolunun açılması 1932 Sivas elektrik şebekesinin kurulması 1934 Tavra deresine elektrik santralının kurulması 1938 Divriği Demir-Çelik madenlerinin işlemeye açılması 1939 DDY Cer Atölyesi'nin kurulması 1943 Çimento Fabrikası'nın hizmete girmesi (6 Haziran) 1950 Ulaş Devlet Üretme Çiftliği'nin kurulması (l Mart) 1953 Sivas Numune Hastanesi'nin kurulması 1955 Sivas SSK Hastanesi'nin hizmete girmesi 1963 Sivas içme suyu şebekesinin kurulması 1966 Sivas Havaalanı'nın yapılması 1967 İl Halk Kütüphanesi'nin yapılması 1972 Sidaş İplik Fabrikası'nın kurulması 1973 Sivas Tıp Fakültesi'nin hizmete girmesi (29 Ekim) 1979 Sivas Beton Travers Fabrikası'nın üretime başlaması 1982 Cumhuriyet Üniversitesi'nin açılması 1985 Sivas Hazır Giyim Fabrikası'nın kuruluşu 1987 Sivas Demir-Çelik Fabrikası'nın açılması 1989 Kangal Termik Santrali'nin açılışı 1990 Kılıçkaya Hidro Elektrik Santrali'nin açılışı 1992 Gazibey Barajı'nın açılışı 1993 Hanlı-Bostankaya arası çift hatlı demiryolunun açılışı 1993 4 Eylül Barajı inşaatının başlaması 1997 Sivas Devlet Tiyatrosu'nun açılışı |
Benzer Konular |
||||
Konu | Konuyu Başlatan | Forum | Cevaplar | Son Mesaj |
Abdullah Öcalan'i Vermeyen D'alema'dan Çİfte Standart | HaZzAn | Dünyadan Haberler | 0 | 30 January 2009 08:01 |