eLanuR
24 December 2008, 08:11
Borçhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif geniş anlamdahttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif bir borç ilişkisinihttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif dar anlamda ise borçlu tarafın ödemekle yükümlü olduğu parasal değeri ya da yerine getirme taahhüdünde olduğu edimi ifade eder. Hukuki alanda kullanılışıhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif geniş anlamıdır.
Borç ilişkisihttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif borçlu ve alacaklı olmak üzere iki taraf arasında bir edimin yerine getirilmesine dayanan hukuki bağdır.
Unsurları
Her borç ilişkisinde üç unsur vardır.
Borçluhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif alacaklı ile aralarındaki bir borç ilişkisi dolayısıyla bir edimi yerine getirmekle yükümlü olan taraftır.
Alacaklıhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif borç ilişkisine konu olan edimin yerine getirilmesini isteme hakkına sahip olan taraftır. Bu edimin yerine getirilmesini isteme halihttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif borçlunun edimi kendiliğinden yerine getirmemesi halinde ortaya çıkar ve alacaklının talep hakkı olarak tanımlanır. Alacaklı bu talebinin yerine getirilmemesi durumunda yasal yollara başvurarak borçlunun edimi yerine getirmesini sağlayabilir. Buna dava hakkı denilmektedir.
Edimhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif borçlunun bir şey vermekhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif bir şey yapmak ya da bir şey yapmamak şeklindeki yükümlülüğüdür.
Almancada edim "leistung" olarak ifade edilir.Üc türü olan vermek "übergeben" birsey yapmak "tun" birseyi yapmamak "unterlassen" olarak kullanilmaktadir.
Edim Türleri ve Sorumluluk
Edimlerhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif müspet edim-menfi edim; kişisel edim maddi edim; ani edim-sürekli edim ve nihayet bölünebilen edim bölünmez edim gibi ayırımlara uğrarlar. Sorumlulukhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif borçlunun edimini yerine getirmemesi halinde alacaklının borçlunun malvarlığına el koyabilme imkanı demektir. Sorumluluğunhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif kişi ile sorumluluk ve mal ile sorumluluk türleri vardır. Mal ile sorumluluk da sınırsız sorumluluk ve sınırlı sorumluluk biçiminde ikiye ayrılır. Sınırlı sorumlulukhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif belli mallarla veya belli miktarlarla sınırlandırılmış olabilir.
Borcun Kaynakları
Borcun kaynaklarıhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif taraflar arasında bir borç ilişkisi doğmasına yol açan olaylarhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif olgulardır. Borçlar Kanunuhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif borcun kaynaklarını üç grup içinde düzenlemiştir.
Akitden Doğan Borçlar
Bir hukuki işlemden doğan borçlardır. Hukuki işlemhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif hukuki bir sonuç doğurmak amacıylahttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif irade beyanında bulunmaktır. Hukuki işlemlerhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif irade beyanında bulunan tarafların sayısı açısındanhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif tek taraflı hukuki işlemler ve çok taraflı hukuki işlemler olmak üzere iki grup içinde düznelenmişlerdir.
Tek taraflı hukuki işlemlerhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif sadece bir tek tarafın -doğal olarak borçlu tarafın- irade beyanıyla hüküm ifade eden borç ilişkileridir. Bir borç ilişkisihttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif tek bir kişinin irade beyanıyla gerçekleşmiştir.
Çok taraflı hukuki işlemerhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif birden çok tarafın karşılıklı ve birbiryle örtüşen irade beyanlarıyla ortaya çıkan hukuki işlemlerdir. Günlük hayatta en sık rastlanan türühttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif iki taraflı hukuki işlemlerdir. Hukuk literatüründe bu tarz hukuki işlemlere sözleşmeler denilmektedir. Eski dilde akit ya da mukavele.
Haksız Fiillerden Doğan Borçlar
Haksız fiillerhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif Borçlar Kanunu’nun 41-60. maddelerinde tanımlanmıştırhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif çağdaş hukuk düzeni açısından kabul edilemez tutum ve davranışlar sonucunda karşı tarafın uğrayacağı kaybı ifade etmektedir.
Sebepsiz Zenginleşme
Çoğu kezhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif haksız iktisab olarak da geçen bu hukuk terimihttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif herhangi bir kimsenin malvarlığınınhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif hukuk düzeni açısından kabul edilir bir nedene dayanmaksızınhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif başka bir kimsenin malvarlığı zararına olacak şekilde artmasıdı
Borç ilişkisihttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif borçlu ve alacaklı olmak üzere iki taraf arasında bir edimin yerine getirilmesine dayanan hukuki bağdır.
Unsurları
Her borç ilişkisinde üç unsur vardır.
Borçluhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif alacaklı ile aralarındaki bir borç ilişkisi dolayısıyla bir edimi yerine getirmekle yükümlü olan taraftır.
Alacaklıhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif borç ilişkisine konu olan edimin yerine getirilmesini isteme hakkına sahip olan taraftır. Bu edimin yerine getirilmesini isteme halihttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif borçlunun edimi kendiliğinden yerine getirmemesi halinde ortaya çıkar ve alacaklının talep hakkı olarak tanımlanır. Alacaklı bu talebinin yerine getirilmemesi durumunda yasal yollara başvurarak borçlunun edimi yerine getirmesini sağlayabilir. Buna dava hakkı denilmektedir.
Edimhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif borçlunun bir şey vermekhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif bir şey yapmak ya da bir şey yapmamak şeklindeki yükümlülüğüdür.
Almancada edim "leistung" olarak ifade edilir.Üc türü olan vermek "übergeben" birsey yapmak "tun" birseyi yapmamak "unterlassen" olarak kullanilmaktadir.
Edim Türleri ve Sorumluluk
Edimlerhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif müspet edim-menfi edim; kişisel edim maddi edim; ani edim-sürekli edim ve nihayet bölünebilen edim bölünmez edim gibi ayırımlara uğrarlar. Sorumlulukhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif borçlunun edimini yerine getirmemesi halinde alacaklının borçlunun malvarlığına el koyabilme imkanı demektir. Sorumluluğunhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif kişi ile sorumluluk ve mal ile sorumluluk türleri vardır. Mal ile sorumluluk da sınırsız sorumluluk ve sınırlı sorumluluk biçiminde ikiye ayrılır. Sınırlı sorumlulukhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif belli mallarla veya belli miktarlarla sınırlandırılmış olabilir.
Borcun Kaynakları
Borcun kaynaklarıhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif taraflar arasında bir borç ilişkisi doğmasına yol açan olaylarhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif olgulardır. Borçlar Kanunuhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif borcun kaynaklarını üç grup içinde düzenlemiştir.
Akitden Doğan Borçlar
Bir hukuki işlemden doğan borçlardır. Hukuki işlemhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif hukuki bir sonuç doğurmak amacıylahttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif irade beyanında bulunmaktır. Hukuki işlemlerhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif irade beyanında bulunan tarafların sayısı açısındanhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif tek taraflı hukuki işlemler ve çok taraflı hukuki işlemler olmak üzere iki grup içinde düznelenmişlerdir.
Tek taraflı hukuki işlemlerhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif sadece bir tek tarafın -doğal olarak borçlu tarafın- irade beyanıyla hüküm ifade eden borç ilişkileridir. Bir borç ilişkisihttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif tek bir kişinin irade beyanıyla gerçekleşmiştir.
Çok taraflı hukuki işlemerhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif birden çok tarafın karşılıklı ve birbiryle örtüşen irade beyanlarıyla ortaya çıkan hukuki işlemlerdir. Günlük hayatta en sık rastlanan türühttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif iki taraflı hukuki işlemlerdir. Hukuk literatüründe bu tarz hukuki işlemlere sözleşmeler denilmektedir. Eski dilde akit ya da mukavele.
Haksız Fiillerden Doğan Borçlar
Haksız fiillerhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif Borçlar Kanunu’nun 41-60. maddelerinde tanımlanmıştırhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif çağdaş hukuk düzeni açısından kabul edilemez tutum ve davranışlar sonucunda karşı tarafın uğrayacağı kaybı ifade etmektedir.
Sebepsiz Zenginleşme
Çoğu kezhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif haksız iktisab olarak da geçen bu hukuk terimihttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif herhangi bir kimsenin malvarlığınınhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif hukuk düzeni açısından kabul edilir bir nedene dayanmaksızınhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smiliv.gif başka bir kimsenin malvarlığı zararına olacak şekilde artmasıdı