eLanuR
26 December 2008, 17:19
Eskiden 20’li yaşların ortasında iş ve aile kurma konularının halledilmesi beklenirdi. 30’lu yaşlara doğru kişilerhttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif ‘yetişkinliği’ çoktan yarılamış kabul edilirlerdi. Sanayileşme ile birliktehttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif bir meslek edinmek ve aileden ekonomik olarak bağımsızlaşmak için daha uzun süre harcanmasıhttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif ‘gençlik’ sürecinin uzamasına yol açtı. Hala ‘genç’ olsalar da ergen olmayanhttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif klasik ‘yetişkin’ sınıfına da girmeyenlerin oluşturduğu bir geçiş dönemi olan ‘Genç Yetişkinlik’http://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif 20’li yaşların ortalarındanhttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif 30’lu yaşların sonuna kadar sürebiliyor.
Medical Park Fatih Hastanesi’nden Klinik Psikolog Sinem Demirhttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif genç yetişkinlerin yaşayabilecekleri ‘psikolojik takılmalar’ı anlattı.
TİTRE VE KENDİNE GEL DÖNEMİ!
Genç yetişkinlik dönemindehttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif ergenliğin debdebeli zamanlarının yerinihttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif 'titreme ve kendine gelme' almaya başlar. Ergenlikten farklı olarakhttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif ‘zamanın sınırsızlığı’ hissi kaybolur. Çok yavaş bir şekilde de aksahttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif kum saati tersine çevrilmiştir... Aslında bu dönemdehttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif ergenlikte başlayan kimlik oluşumuhttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif (maddi-duygusal) sorumlulukların somutlaşması ile birliktehttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif yeni ve kalıcı bir boyuta girer. İş hayatındahttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif özel ve sosyal ilişkilerde yapılan tüm davranışlardan ‘sorumlu’ olunur; ‘gençtirhttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif maruz görelim’ diyen olmaz. İlk çalışma yıllarındaki (çabuk parlamahttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif herkesle aşırı samimiyet kurma gibi) duygusal/davranışsal tecrübesizlikler azalır. Bazı arkadaşlarla kopuşlar yaşanırhttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif kalanların yerleri sağlamlaşırhttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif yenileri daha zor eklenir olur… Ergenlikteki sonsuz güven ve kabulün yerinihttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif daha temkinli ve seçici bir tutum alır. (Bunun abartılı ve sağlıksız hali ‘artık kimseye güvenmiyorum’dur).
‘BİR DİKİŞ TUTTURMA’ ZAMANI GELDİ!
Genç yetişkinlikte ekonomik olarak sorumluluk alma gerekliliği oluşur. Bir ergeninhttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif meslek edinme konusunda karmaşa ve zorluk yaşaması pek yadırganmayabilir. Genç yetişkinlikte isehttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif ‘Bir dikiş tuttursan artık’ beklentisihttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif bakışlardan bile hissedilebilir hale gelir. Uzun süre işsiz kalmanın şanshttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif ekonomik kriz dönemleri gibi sebepleri olabilir… Ancak başladığı hiçbir işi sürdürememekhttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif çalışılan yerlerde sürekli benzer iletişim sorunları yaşamak ve bunların üstesinden gelememekhttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif yeni bir iş bulma (veya işinde ilerleme) için gerekli sorumlulukları yerine getirememek gibi durumlarhttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif bir ‘psikolojik takılma’ ile ilgili olabilir. Bu psikolojik takılmayı anlamak içinhttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif çocuklukta aile tarafından kişiye verilen ‘mesajlar’http://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif inisiyatif duygusunun oluşmasıhttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif anne-babayı model alma konularının ele alınması gerekir.
EEEhttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif ARTIK SIRA SENDE…
Ergenlik döneminde duygusal ilişkilerin uzun sürmemesi veya olmaması dikkat çekmeyebilir. Ancak bu farklılıkhttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif genç yetişkinliğin ilerleyen yıllarında dikkat çekici bir hal alır. Söz ve bakışlar bu kez ‘Eehttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif artık sıra sende’ mesajını veriyordur…
Yakın ilişkilerde takılmalar; duygusal bir ilişki istememehttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif sürekli birbirine benzeyen ‘yanlış’ (duygusal olarak doyum vermeyenhttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif zarar verenhttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif devamlılığı olmayacağı bilindiği halde bitirilemeyen) ilişkiler yaşamahttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif bir ilişki bulmak ve başlatmak için gerekli adımları atamamahttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif uzun süreli bir ilişkiyi/evliliği ileride ve belirsiz bir zamana erteleme gibi farklı şekillerde olabilir.
DİĞERLERİNİN HAYATI YOLUNDAhttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif BENİMKİ DEĞİL!
Genç yetişkinliğin dramatik yönühttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif kişinin kendisine yönelik yaptığı bir değerlendirmedenhttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif derin hayal kırıklığı ve umutsuzluk çıkarmasıdır. Bu durum kısaca ‘Neden ben hâlâ…’ olarak özetlenebilir. Akranlarıyla kendini kıyasladığında; başlangıç yapmak için geç kaldığıhttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif geride ve yalnız kaldığı duygusunun üstesinden gelemeyeceğini düşünürsehttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif kendine yönelik yıkıcı düşünceleri gelişebilir. Çevreden gelen olumlu destek bilehttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif daha fazla mahcubiyet hissetmesine yol açar (‘hâlâ desteklenmem gerekiyor’ gibi).
Sonrası
Herkesin duygusal gelişiminin aynı şekilde ve hızda ilerlemediğinihttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif aynı şekilde tek tip 'genç yetişkin' olmanın zorunlu olmadığını fark etmekhttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif yapıcı bir süreci yeniden başlatabilir. Genç yetişkinlik döneminin kimileri için daha sancılı geçmesihttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif mutlaka ‘hastalıklı’ bir dönem yaşandığı anlamına gelmez. Ancak sözü edilen tıkanmalarhttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif iş hayatındahttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif sosyal ve duygusal ilişkilerde ‘kısır döngülere’ sebep olabilir ve bu dahttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif yaşam kalitesini düşürür. Bu döngüleri anlamak ve kırmak için psikoterapiden destek alınabilir.
BANA AİLENİ SÖYLE SANA NASIL BİR YETİŞKİN OLACAĞINI SÖYLEYEYİM!
Aile içi roller ve ilişki biçimleri dehttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif ‘genç yetişkinlik’ dönemindeki tutumumuza yansır:
*Babasını ‘iş tutmayanhttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif sorumluluk almada isteksiz’ olarak görmüş bir kişi ergenliğinde ‘arı gibi çalışan’ biri haline gelmek için aşırı gayret göstermiş olabilir. Ancak genç yetişkinlikte bunun yerinihttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif birden her şeye boş vermehttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif sorumluluklarını yerine getirme isteksizliği alabilir. Anne-babayı ‘temelde’ ne kadar model aldığımızhttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif genç yetişkinlik döneminde yeniden canlanabilir.
* Yetiştiği ailedehttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif ‘etli patates yemeği’nin sadece etlerini tabağında bulmuş bir çocuk dahttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif sadece patateslerle idare edebileceği düşünülerek tabağında et görmemiş çocuk da; bir işte tutunmak ve sağlıklı duygusal ilişkilere başlamak/sürdürmek açısından risk altındadır. İki olumsuz uç nokta; ‘ben her zamanhttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif her şeyihttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif emek sarf etmeden hak ederim’ veya ‘ben aslında hiçbir şeyi hak etmiyorum’ olarak gelişebilir.
*Bazen aile (hatta geniş ailehttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif akrabalar) içinde bir çocuk ‘farklılığıyla’ dikkat çeker ve desteklenir. Bu çocukhttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif ailenin beklentilerini gerçekleştirmeye koşullanır; ‘sen hayatını yaşa’http://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif ‘sen hep en başarılı ol’http://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif ‘sen bizim (haylaz veya uyumlu) çocuğumuz olarak kal’… İş hayatında ilerleyenhttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif sosyal hayatında içe dönüklük yaşamayanhttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif buna karşın uzun süreli duygusal yakınlıklardan kaçınan bir kişihttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif ailesinde ‘sorumluluk sahibi çocuk’ olarak seçilmiş olabilir. Bu kişinin uzun vadeli ve doyurucu bir ilişkiye girmekten kaçınmasıhttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif ‘sorumlu olduğu diğerlerini’ hayal kırıklığına uğratmak istememesi gibi kişisel senaryolarından kaynaklanabilir.
*Aynı ve farklı cinsiyetten kardeşlerin aile içindeki rollerihttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif hangi kardeşin ne gibi özellikleri nedeniyle ilgi gördüğü (dış güzellikhttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif cinsiyethttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif zekahttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif çalışkanlık...) de son derece önem taşır. Bu faktörler dehttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif ‘yetişkin’ dünyasında ihtiyaç duyulan temel becerileri geliştirmede yaşanan ‘psikolojik takılmalar’ı anlamada ele alınan konulardır
Medical Park Fatih Hastanesi’nden Klinik Psikolog Sinem Demirhttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif genç yetişkinlerin yaşayabilecekleri ‘psikolojik takılmalar’ı anlattı.
TİTRE VE KENDİNE GEL DÖNEMİ!
Genç yetişkinlik dönemindehttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif ergenliğin debdebeli zamanlarının yerinihttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif 'titreme ve kendine gelme' almaya başlar. Ergenlikten farklı olarakhttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif ‘zamanın sınırsızlığı’ hissi kaybolur. Çok yavaş bir şekilde de aksahttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif kum saati tersine çevrilmiştir... Aslında bu dönemdehttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif ergenlikte başlayan kimlik oluşumuhttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif (maddi-duygusal) sorumlulukların somutlaşması ile birliktehttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif yeni ve kalıcı bir boyuta girer. İş hayatındahttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif özel ve sosyal ilişkilerde yapılan tüm davranışlardan ‘sorumlu’ olunur; ‘gençtirhttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif maruz görelim’ diyen olmaz. İlk çalışma yıllarındaki (çabuk parlamahttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif herkesle aşırı samimiyet kurma gibi) duygusal/davranışsal tecrübesizlikler azalır. Bazı arkadaşlarla kopuşlar yaşanırhttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif kalanların yerleri sağlamlaşırhttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif yenileri daha zor eklenir olur… Ergenlikteki sonsuz güven ve kabulün yerinihttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif daha temkinli ve seçici bir tutum alır. (Bunun abartılı ve sağlıksız hali ‘artık kimseye güvenmiyorum’dur).
‘BİR DİKİŞ TUTTURMA’ ZAMANI GELDİ!
Genç yetişkinlikte ekonomik olarak sorumluluk alma gerekliliği oluşur. Bir ergeninhttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif meslek edinme konusunda karmaşa ve zorluk yaşaması pek yadırganmayabilir. Genç yetişkinlikte isehttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif ‘Bir dikiş tuttursan artık’ beklentisihttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif bakışlardan bile hissedilebilir hale gelir. Uzun süre işsiz kalmanın şanshttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif ekonomik kriz dönemleri gibi sebepleri olabilir… Ancak başladığı hiçbir işi sürdürememekhttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif çalışılan yerlerde sürekli benzer iletişim sorunları yaşamak ve bunların üstesinden gelememekhttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif yeni bir iş bulma (veya işinde ilerleme) için gerekli sorumlulukları yerine getirememek gibi durumlarhttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif bir ‘psikolojik takılma’ ile ilgili olabilir. Bu psikolojik takılmayı anlamak içinhttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif çocuklukta aile tarafından kişiye verilen ‘mesajlar’http://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif inisiyatif duygusunun oluşmasıhttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif anne-babayı model alma konularının ele alınması gerekir.
EEEhttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif ARTIK SIRA SENDE…
Ergenlik döneminde duygusal ilişkilerin uzun sürmemesi veya olmaması dikkat çekmeyebilir. Ancak bu farklılıkhttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif genç yetişkinliğin ilerleyen yıllarında dikkat çekici bir hal alır. Söz ve bakışlar bu kez ‘Eehttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif artık sıra sende’ mesajını veriyordur…
Yakın ilişkilerde takılmalar; duygusal bir ilişki istememehttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif sürekli birbirine benzeyen ‘yanlış’ (duygusal olarak doyum vermeyenhttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif zarar verenhttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif devamlılığı olmayacağı bilindiği halde bitirilemeyen) ilişkiler yaşamahttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif bir ilişki bulmak ve başlatmak için gerekli adımları atamamahttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif uzun süreli bir ilişkiyi/evliliği ileride ve belirsiz bir zamana erteleme gibi farklı şekillerde olabilir.
DİĞERLERİNİN HAYATI YOLUNDAhttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif BENİMKİ DEĞİL!
Genç yetişkinliğin dramatik yönühttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif kişinin kendisine yönelik yaptığı bir değerlendirmedenhttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif derin hayal kırıklığı ve umutsuzluk çıkarmasıdır. Bu durum kısaca ‘Neden ben hâlâ…’ olarak özetlenebilir. Akranlarıyla kendini kıyasladığında; başlangıç yapmak için geç kaldığıhttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif geride ve yalnız kaldığı duygusunun üstesinden gelemeyeceğini düşünürsehttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif kendine yönelik yıkıcı düşünceleri gelişebilir. Çevreden gelen olumlu destek bilehttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif daha fazla mahcubiyet hissetmesine yol açar (‘hâlâ desteklenmem gerekiyor’ gibi).
Sonrası
Herkesin duygusal gelişiminin aynı şekilde ve hızda ilerlemediğinihttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif aynı şekilde tek tip 'genç yetişkin' olmanın zorunlu olmadığını fark etmekhttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif yapıcı bir süreci yeniden başlatabilir. Genç yetişkinlik döneminin kimileri için daha sancılı geçmesihttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif mutlaka ‘hastalıklı’ bir dönem yaşandığı anlamına gelmez. Ancak sözü edilen tıkanmalarhttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif iş hayatındahttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif sosyal ve duygusal ilişkilerde ‘kısır döngülere’ sebep olabilir ve bu dahttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif yaşam kalitesini düşürür. Bu döngüleri anlamak ve kırmak için psikoterapiden destek alınabilir.
BANA AİLENİ SÖYLE SANA NASIL BİR YETİŞKİN OLACAĞINI SÖYLEYEYİM!
Aile içi roller ve ilişki biçimleri dehttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif ‘genç yetişkinlik’ dönemindeki tutumumuza yansır:
*Babasını ‘iş tutmayanhttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif sorumluluk almada isteksiz’ olarak görmüş bir kişi ergenliğinde ‘arı gibi çalışan’ biri haline gelmek için aşırı gayret göstermiş olabilir. Ancak genç yetişkinlikte bunun yerinihttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif birden her şeye boş vermehttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif sorumluluklarını yerine getirme isteksizliği alabilir. Anne-babayı ‘temelde’ ne kadar model aldığımızhttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif genç yetişkinlik döneminde yeniden canlanabilir.
* Yetiştiği ailedehttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif ‘etli patates yemeği’nin sadece etlerini tabağında bulmuş bir çocuk dahttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif sadece patateslerle idare edebileceği düşünülerek tabağında et görmemiş çocuk da; bir işte tutunmak ve sağlıklı duygusal ilişkilere başlamak/sürdürmek açısından risk altındadır. İki olumsuz uç nokta; ‘ben her zamanhttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif her şeyihttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif emek sarf etmeden hak ederim’ veya ‘ben aslında hiçbir şeyi hak etmiyorum’ olarak gelişebilir.
*Bazen aile (hatta geniş ailehttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif akrabalar) içinde bir çocuk ‘farklılığıyla’ dikkat çeker ve desteklenir. Bu çocukhttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif ailenin beklentilerini gerçekleştirmeye koşullanır; ‘sen hayatını yaşa’http://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif ‘sen hep en başarılı ol’http://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif ‘sen bizim (haylaz veya uyumlu) çocuğumuz olarak kal’… İş hayatında ilerleyenhttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif sosyal hayatında içe dönüklük yaşamayanhttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif buna karşın uzun süreli duygusal yakınlıklardan kaçınan bir kişihttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif ailesinde ‘sorumluluk sahibi çocuk’ olarak seçilmiş olabilir. Bu kişinin uzun vadeli ve doyurucu bir ilişkiye girmekten kaçınmasıhttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif ‘sorumlu olduğu diğerlerini’ hayal kırıklığına uğratmak istememesi gibi kişisel senaryolarından kaynaklanabilir.
*Aynı ve farklı cinsiyetten kardeşlerin aile içindeki rollerihttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif hangi kardeşin ne gibi özellikleri nedeniyle ilgi gördüğü (dış güzellikhttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif cinsiyethttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif zekahttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif çalışkanlık...) de son derece önem taşır. Bu faktörler dehttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif ‘yetişkin’ dünyasında ihtiyaç duyulan temel becerileri geliştirmede yaşanan ‘psikolojik takılmalar’ı anlamada ele alınan konulardır