Temel ÖzgÜrlÜkler

[Syst3m]

TEMEL ÖZGÜRLÜKLER


1. Özgürlük Kavramı
Başkalarına zarar vermediği sürece insanların özgürlüğü engellenemez. Devlet[Only Registered Users Can See Links] kişilerin özgürlüğünü korumakla görevlidir.

2. Temel Özgürlükler Kavramı
Yaşama hakkı olmadan diğer haklar da olamaz. Demek ki temel özgürlüklerin ilki yaşama hakkıdır. Diğer bir temel özgürlük ise düşünce öz gürlüğüdür. Düşünce özgürlüğü olmadan bilim ve sanat özgürlüğü de olmaz.

3. Düşünce[Only Registered Users Can See Links] Kanaat ve İfade Özgürlükleri
İnsanın düşüncelerini özgün görüşler olarak belirtebilmesi onun en temel özelliğidir. Anayasamıza göre[Only Registered Users Can See Links] herkes düşünce ve kanaat hürriyetine sahiptir. Anayasamız bu özgürlüğün kullanılmasında da bazı sınırlandırmalar getirmiştir. Buna göre düşünceyi açıklama özgürlüğü :
- Suç işlemeyi özendirmemelidir.
- Devlet[Only Registered Users Can See Links] aile ve kişi sırlarını açıklamaya neden olmamalıdır.
- Yargılamayı engellememelidir.
- Yasaklanmış bir dille kullanılmamalıdır.

4. Bilim ve Sanat Özgürlüğü
Anayasamız "Herkes[Only Registered Users Can See Links] bilim ve sanatı serbestçe öğrenme ve öğretme[Only Registered Users Can See Links] açıklama[Only Registered Users Can See Links] yayma ve bu alanlarda araştırma yapma hakkına sahiptir." diyor.

Anayasamız[Only Registered Users Can See Links] bilim ve sanatı yayma hakkının kullanılmasına bir kaç sınır getiriyor. Bilim ve sanat ürünlerini yayarken :

- Türkiye'de cumhuriyetten başka yönetim biçimi savunulamaz.
- Devletin[Only Registered Users Can See Links] insan haklarına saygılı olma özelliği aleyhine davranılamaz.
- Cumhuriyetin Atatürk milliyetçiliğine bağlılık[Only Registered Users Can See Links] demokratiklik[Only Registered Users Can See Links] lâiklik ve sosyal hukuk devleti nitelikleri aleyhine davranılamaz.
- Türkiye'nin çıkarlarına zarar veren yabancı yayınların ülkeye girişi engellenir.

5. Basın Özgürlüğü
Bilim ve sanat birikimi[Only Registered Users Can See Links] yaşam boyu sürecek öğrenme etkinliği ile gerçekleşir. Bunda kitap[Only Registered Users Can See Links] gazete[Only Registered Users Can See Links] sergi[Only Registered Users Can See Links] radyo[Only Registered Users Can See Links] televizyon ve bilgisayarların etkisi vardır.

Anayasamıza göre devlet[Only Registered Users Can See Links] basınının haber alma hürriyetlerini sağlayacak önlemler alır. Anayasa[Only Registered Users Can See Links] basın ve yayın özgürlüğüne de bazı sınırlamalar getirmiştir. Basın ve yayın yoluyla :

- Devletin[Only Registered Users Can See Links] ülkenin ve milletin bütünlüğünü bozucu yayınlar yapılamaz.
- Yasaklanmış bir dilden yayın yapılamaz.
- Yayın yaparak suçlar özendirilemez[Only Registered Users Can See Links] suçlulara destek verilemez.
- Suçluların yakalanması[Only Registered Users Can See Links] sorgulanması ve yargılanması engellenemez.
- Devlet ve kişi sırları açıklanamaz.
- Başkalarına hakaret edilemez.

6. Din ve Vicdan Özgürlüğü

Din[Only Registered Users Can See Links] tanrıya inanma ve ibadet davranışıdır. Vicdan ise kişinin kendi davranışlarıyla ilgili yargıya varmasıdır.

Din ve vicdan özgürlüğü Lâikliğin temelidir. Anayasamıza göre Türkiye Cumhuriyeti[Only Registered Users Can See Links] lâik bir devlettir. Anayasamızın 24. maddesine göre ise :
- Herkes vicdan[Only Registered Users Can See Links] dinî inanç ve kanaat özgürlüğüne sahiptir.
- Din[Only Registered Users Can See Links] mezhep ve diğer konularda ayrımcılık yapmamak koşuluyla ibadet[Only Registered Users Can See Links] dinsel ayin ve törenler yapmak serbesttir.
- Kimse ibadete ve dinsel törene katılmaya zorlanamaz[Only Registered Users Can See Links]
- Kimse dinsel inanç ve kanaatlerinden dolayı kınanamaz.
- Din ve ahlâk eğitimi ve öğretimi devletin denetimi altında yapılır.
- Din kültürü ve ahlâk öğretimi ilk ve ortaöğretim kurumlarında zorunlu bir derstir. Bunun dışındaki din ve ahlâk eğitim ve öğretimi ancak[Only Registered Users Can See Links] kişilerin isteğine[Only Registered Users Can See Links] küçüklerin ana baba ya da yasal koruyucuların isteğine bağlıdır (md.24).
- Kimse devletin temel düzenini[Only Registered Users Can See Links] kısmen de olsa din kurallarına dayandıramaz.
- Kimse hiçbir gerekçeyle dini[Only Registered Users Can See Links] din duygularını ya da dince kutsal sayılan şeyleri kötüye kullanamaz.

7. Haberleşme Özgürlüğü

Haberleşme hürriyeti de özel hayatın korunması ile ilgilidir. Herkes haberleşme hürriyetine sahiptir. Kimsenin mektubu[Only Registered Users Can See Links] kolisi açılamaz[Only Registered Users Can See Links] telefonu dinlenemez.

UYARI: Kanun açıkça gösterdiği hallerde[Only Registered Users Can See Links] usulüne göre verilmiş hakim kararı olduğu zaman haberleşme engellenebilir.

8. Yerleşme ve Seyahat Özgürlüğü

Anayasamızın 23. maddesinde yerleşme ve seyahat özgürlüğü düzenlenmiştir. Anayasamızda yerleşme hürriyeti için sınırlamalar şunlardır :
- Suç işlenmesini önlemek
- Sosyal ve ekonomik gelişmeyi sağlamak
- Sağlıklı ve düzenli kentleşmeyi gerçekleştirmek
- Kamu mallarını korumak amacıyla sınırlama getirebilir.

Seyahat hürriyeti için getirilen sınırlamalar şunlardır:
- Suç[Only Registered Users Can See Links] kovuşturma[Only Registered Users Can See Links] soruşturma ve suç işlenmesini önleme amaçlarıyla kanunla sınırlanabilir.
- Vatandaş sınır dışı edilemez ve yurda girme hakkından yoksun bırakılamaz.

9. Toplantı Hak ve Özgürlüğü

İnsanlar[Only Registered Users Can See Links] toplu olarak düşünmek[Only Registered Users Can See Links] tartışmak[Only Registered Users Can See Links] sorunlara görüşerek çözümler getirmek alışkanlığı edinmişlerdir. Demokratik toplantı ve gösteriler[Only Registered Users Can See Links] hak almada ortak gücün kullanılma yöntemidir.

Anayasamıza göre "Herkes[Only Registered Users Can See Links] önceden izin almadan[Only Registered Users Can See Links] silâhsız ve saldırısız toplantı ve gösteri yürüyüşü düzenleme hakkına sahiptir" (md.34).