ceyLin
7 February 2009, 20:11
"Sizin için hayvanlarda da elbette ibretler vardır..." (Nahl Suresi[Only Registered Users Can See Links] 66)
"Bakmıyorlar mı o deveye; nasıl yaratıldı? Göğe[Only Registered Users Can See Links] nasıl yükseltildi? Dağlara; nasıl oturtulup-kuruldu? Yere; nasıl yayılıp-döşendi? Artık sen[Only Registered Users Can See Links] öğüt verip -hatırlat. Sen[Only Registered Users Can See Links] yalnızca öğüt verici bir hatırlatıcısın."(Gaşiye Suresi[Only Registered Users Can See Links] 17-21)
Tüm varlıkların sahip oldukları özelliklerle kendilerini Yaratan'ın sonsuz gücünü ve ilmini gösterdiklerine hiçbir kuşku yoktur. Kuran'daki birçok ayette bu gerçek bildirmekte[Only Registered Users Can See Links] Allah'ın her yarattığının bir ayet[Only Registered Users Can See Links] yani 'bir delil ve ibret' olduğuna sürekli dikkat çekilmektedir.
Gaşiye Suresi'nin 17. ayetinde de üzerinde dikkatle düşünülmesi ve ibret alınması gereken bir hayvandan[Only Registered Users Can See Links] "deve"den bahsedilmektedir.
Bu bölümde[Only Registered Users Can See Links] Kuran'da "bakmıyorlar mı o deveye nasıl yaratıldı" ifadesiyle Allah'ın dikkat çektiği bu canlıyı inceleyeceğiz.
Deveyi "özel bir canlı" yapan[Only Registered Users Can See Links] en ağır şartlardan bile etkilenmeyen vücut yapısıdır. Bu öyle bir vücuttur ki açlık ve susuzluğa günlerce dayanır[Only Registered Users Can See Links] günler boyu[Only Registered Users Can See Links] sırtında yüzlerce kilo ağırlıkla yol katedebilir.
Devenin[Only Registered Users Can See Links] ayrıntısını ilerleyen sayfalarda göreceğiniz özellikleri[Only Registered Users Can See Links] onun[Only Registered Users Can See Links] kurak ortamlar için özel bir yaratılışla var edildiğini ve insanın hizmetine verildiğini göstermektedir. Ve bu da düşünen insanlar için açık bir yaratılış delilidir.
"Allah'ın göklerde ve yerde yarattığı şeylerde korkup-sakınan bir topluluk için elbette ayetler vardır." (Yunus Suresi[Only Registered Users Can See Links] 6)
[Only Registered Users Can See Links]
Dikenle bile beslenebiliyor
[Only Registered Users Can See Links]
Hecin (sağda) develeri[Only Registered Users Can See Links] Orta Asya'nın yüksek yaylarında -52 derecelik soğuğa karşı dayanabilmektedir.
Mükemmel su kullanım ünitesi
Develer[Only Registered Users Can See Links] 10 dakikada ağırlıklarının üçte biri oranında su içerler. Bu miktar kimi zaman 130 litreyi bulabilmektedir. Bunun yanısıra deve[Only Registered Users Can See Links] insana oranla 100 kat daha geniş alanı kaplayan bir burun mukozasına sahiptir. Hayvan[Only Registered Users Can See Links] çok büyük ve kıvrımlı burun mukozası sayesinde[Only Registered Users Can See Links] havadaki nemin %66'sını tutabilmektedir.
Besinlerden ve sudan maksimum istifade
Hayvanların çoğu böbreklerinde biriken üre kana karıştığı anda zehirlenerek ölürler. Oysa deve[Only Registered Users Can See Links] vücudunda oluşan üreyi defalarca karaciğerinden geçirerek[Only Registered Users Can See Links] sudan ve besinlerden maksimum derecede istifade edebilmektedir.
Devenin kan ve hücre yapısı da[Only Registered Users Can See Links] çöl şartlarında uzun süre susuz yaşayabilmesini sağlayabilecek şekildedir.
Hücre duvarları[Only Registered Users Can See Links] hücrelerinin fazla su kaybetmesini engelleyecek bir yapıdadır. Kan yapısı ise[Only Registered Users Can See Links] devenin vücudunda su minimuma indiğinde bile kan akışında bir ağırlaşmaya olanak vermeyecek biçimdedir. Ayrıca kanında[Only Registered Users Can See Links] susuzluğa dayanıklılığı arttıran albümin enzimi[Only Registered Users Can See Links] diğer canlılardan daha fazla miktarda bulunmaktadır.
[Only Registered Users Can See Links] bir başka destekleyicisi de hörgücüdür. Hörgüçlerde vücut ağırlığının beşte biri kadar yağ depo edilmiştir. Devede yağın tek bir noktada toplanması[Only Registered Users Can See Links] vücudun -yağa bağlı olarak- her yerinde yoğun oranda su atılmasını engeller. Bu da devenin suyu minimum oranda kullanmasına sebep olur.
Bir hörgüçlü deve[Only Registered Users Can See Links] normalde günde 30-50 kilo besin alabilirken[Only Registered Users Can See Links] zor şartlarda günde sadece 2 kg kuru otla bir ay boyunca yaşayabilmektedir. Devenin ağız ve dudak yapısı[Only Registered Users Can See Links] ayakkabı köselesini delecek kadar sivri dikenleri bile rahatlıkla yiyebileceği şekildedir. Dört yüzlü midesi ve sindirim sistemi ise önüne çıkan herşeyi öğütebilecek kadar güçlüdür. Normalde yiyecek sınıfına girmeyen kauçuk gibi maddelerden bile istifade etmesini bilir. Kurak ortamlarda bu özelliğin ne kadar değerli olduğu açıktır.
Hortumlara ve fırtınalara karşı önlem
Devenin gözleri iki kat kirpiklidir. Kirpikler[Only Registered Users Can See Links] kapan gibi içiçe geçerek[Only Registered Users Can See Links] gözü şiddetli kum fırtınalarına karşı tam bir korumaya alırlar. Develer ayrıca burun deliklerini de kum girmesini engellemek için kapatabilirler.
Kavurucu sıcağa ve dondurucu sopupa karşı önlemler
Bütün vücudunu kaplayan sık tüyler çölün yakıcı güneşinin hayvanın derisine ulaşmasına engel olurlar. Bunlar aynı zamanda soğukta da hayvanın ısınmasını sağlarlar. Çöl develeri 70°C'lik sıcaklıktan etkilenmezken[Only Registered Users Can See Links] çift hörgüçlü develer sıfırın altında 52 derecelik soğuklarda yaşayabilmektedir. Bu tip develer[Only Registered Users Can See Links] 4.000 metrelik yüksek yaylalarda bile hayatlarını sürdürebilmektedirler.
Kızgın kumlar için önlem
Bacaklarına oranla son derece büyük olan ayakları da özel olarak "dizayn" edilmiş[Only Registered Users Can See Links] hayvan kuma batmadan yürüyebilsin diye genişletilip yayılmıştır. Ayak tabanlarındaki özel kalın deri ise kızgın çöl kumlarına karşı alınmış bir tedbirdir.
[Only Registered Users Can See Links]örmüyor musunuz ki[Only Registered Users Can See Links] şüphesiz Allah[Only Registered Users Can See Links] göklerde ve yerde olanları emrinize amade kılmış[Only Registered Users Can See Links] açık ve gizli sizin üzerinizdeki nimetlerini genişletip-tamamlamıştır. (Buna rağmen) İnsanlardan öyleleri vardır ki[Only Registered Users Can See Links] hiç bir ilme dayanmadan[Only Registered Users Can See Links] bir yol gösterici ve aydınlatıcı bir kitap olmadan Allah hakkında mücadele edip durur.(Lokman Suresi[Only Registered Users Can See Links] 20)
Tüm bu bilgilerin ışığında düşünelim: Deve[Only Registered Users Can See Links] kendi vücudunu çöl ortamına göre kendisi mi ayarlamıştır? Burun mukozasını kendisi oluşturup[Only Registered Users Can See Links] tepesindeki hörgücü o mu meydana getirmiştir? Ya da hortum ve fırtınalara karşı göz ve burun yapısını kendisi mi tasarlamıştır? Kan ve hücre yapısını[Only Registered Users Can See Links] devenin kendisi mi 'su harcamama esası' üzerine düzenlemiştir? Vücudundaki tüylerin dokusunu o mu seçmiştir? O mu kendisini "çöl gemisi"ne dönüştürmüştür?
Deve -canlıların tümünde olduğu gibi- elbette ki bunları yapamaz. "Bakmıyorlar mı o deveye[Only Registered Users Can See Links] nasıl yaratıldı?" ayeti[Only Registered Users Can See Links] gerçekten de bu olağanüstü hayvanın varoluşunu en iyi biçimde açıklamaktadır. Deve de[Only Registered Users Can See Links] başka her şey gibi yaratılmış[Only Registered Users Can See Links] özelliklerle bezenmiş ve Yaratıcı'nın yaratmadaki üstünlüğünün bir işareti olarak yeryüzüne yerleştirilmiştir.
Deve[Only Registered Users Can See Links] bu tür üstün fiziksel özelliklerle yaratılırken[Only Registered Users Can See Links] insana hizmetle görevlendirilmiştir. İnsan ise[Only Registered Users Can See Links] tüm varlık aleminin içindeki buna benzer yaratılış mucizelerini görmek ve tüm varlıkların yaratıcısı olan Allah'ı bilip-tanımakla...
"Bakmıyorlar mı o deveye; nasıl yaratıldı? Göğe[Only Registered Users Can See Links] nasıl yükseltildi? Dağlara; nasıl oturtulup-kuruldu? Yere; nasıl yayılıp-döşendi? Artık sen[Only Registered Users Can See Links] öğüt verip -hatırlat. Sen[Only Registered Users Can See Links] yalnızca öğüt verici bir hatırlatıcısın."(Gaşiye Suresi[Only Registered Users Can See Links] 17-21)
Tüm varlıkların sahip oldukları özelliklerle kendilerini Yaratan'ın sonsuz gücünü ve ilmini gösterdiklerine hiçbir kuşku yoktur. Kuran'daki birçok ayette bu gerçek bildirmekte[Only Registered Users Can See Links] Allah'ın her yarattığının bir ayet[Only Registered Users Can See Links] yani 'bir delil ve ibret' olduğuna sürekli dikkat çekilmektedir.
Gaşiye Suresi'nin 17. ayetinde de üzerinde dikkatle düşünülmesi ve ibret alınması gereken bir hayvandan[Only Registered Users Can See Links] "deve"den bahsedilmektedir.
Bu bölümde[Only Registered Users Can See Links] Kuran'da "bakmıyorlar mı o deveye nasıl yaratıldı" ifadesiyle Allah'ın dikkat çektiği bu canlıyı inceleyeceğiz.
Deveyi "özel bir canlı" yapan[Only Registered Users Can See Links] en ağır şartlardan bile etkilenmeyen vücut yapısıdır. Bu öyle bir vücuttur ki açlık ve susuzluğa günlerce dayanır[Only Registered Users Can See Links] günler boyu[Only Registered Users Can See Links] sırtında yüzlerce kilo ağırlıkla yol katedebilir.
Devenin[Only Registered Users Can See Links] ayrıntısını ilerleyen sayfalarda göreceğiniz özellikleri[Only Registered Users Can See Links] onun[Only Registered Users Can See Links] kurak ortamlar için özel bir yaratılışla var edildiğini ve insanın hizmetine verildiğini göstermektedir. Ve bu da düşünen insanlar için açık bir yaratılış delilidir.
"Allah'ın göklerde ve yerde yarattığı şeylerde korkup-sakınan bir topluluk için elbette ayetler vardır." (Yunus Suresi[Only Registered Users Can See Links] 6)
[Only Registered Users Can See Links]
Dikenle bile beslenebiliyor
[Only Registered Users Can See Links]
Hecin (sağda) develeri[Only Registered Users Can See Links] Orta Asya'nın yüksek yaylarında -52 derecelik soğuğa karşı dayanabilmektedir.
Mükemmel su kullanım ünitesi
Develer[Only Registered Users Can See Links] 10 dakikada ağırlıklarının üçte biri oranında su içerler. Bu miktar kimi zaman 130 litreyi bulabilmektedir. Bunun yanısıra deve[Only Registered Users Can See Links] insana oranla 100 kat daha geniş alanı kaplayan bir burun mukozasına sahiptir. Hayvan[Only Registered Users Can See Links] çok büyük ve kıvrımlı burun mukozası sayesinde[Only Registered Users Can See Links] havadaki nemin %66'sını tutabilmektedir.
Besinlerden ve sudan maksimum istifade
Hayvanların çoğu böbreklerinde biriken üre kana karıştığı anda zehirlenerek ölürler. Oysa deve[Only Registered Users Can See Links] vücudunda oluşan üreyi defalarca karaciğerinden geçirerek[Only Registered Users Can See Links] sudan ve besinlerden maksimum derecede istifade edebilmektedir.
Devenin kan ve hücre yapısı da[Only Registered Users Can See Links] çöl şartlarında uzun süre susuz yaşayabilmesini sağlayabilecek şekildedir.
Hücre duvarları[Only Registered Users Can See Links] hücrelerinin fazla su kaybetmesini engelleyecek bir yapıdadır. Kan yapısı ise[Only Registered Users Can See Links] devenin vücudunda su minimuma indiğinde bile kan akışında bir ağırlaşmaya olanak vermeyecek biçimdedir. Ayrıca kanında[Only Registered Users Can See Links] susuzluğa dayanıklılığı arttıran albümin enzimi[Only Registered Users Can See Links] diğer canlılardan daha fazla miktarda bulunmaktadır.
[Only Registered Users Can See Links] bir başka destekleyicisi de hörgücüdür. Hörgüçlerde vücut ağırlığının beşte biri kadar yağ depo edilmiştir. Devede yağın tek bir noktada toplanması[Only Registered Users Can See Links] vücudun -yağa bağlı olarak- her yerinde yoğun oranda su atılmasını engeller. Bu da devenin suyu minimum oranda kullanmasına sebep olur.
Bir hörgüçlü deve[Only Registered Users Can See Links] normalde günde 30-50 kilo besin alabilirken[Only Registered Users Can See Links] zor şartlarda günde sadece 2 kg kuru otla bir ay boyunca yaşayabilmektedir. Devenin ağız ve dudak yapısı[Only Registered Users Can See Links] ayakkabı köselesini delecek kadar sivri dikenleri bile rahatlıkla yiyebileceği şekildedir. Dört yüzlü midesi ve sindirim sistemi ise önüne çıkan herşeyi öğütebilecek kadar güçlüdür. Normalde yiyecek sınıfına girmeyen kauçuk gibi maddelerden bile istifade etmesini bilir. Kurak ortamlarda bu özelliğin ne kadar değerli olduğu açıktır.
Hortumlara ve fırtınalara karşı önlem
Devenin gözleri iki kat kirpiklidir. Kirpikler[Only Registered Users Can See Links] kapan gibi içiçe geçerek[Only Registered Users Can See Links] gözü şiddetli kum fırtınalarına karşı tam bir korumaya alırlar. Develer ayrıca burun deliklerini de kum girmesini engellemek için kapatabilirler.
Kavurucu sıcağa ve dondurucu sopupa karşı önlemler
Bütün vücudunu kaplayan sık tüyler çölün yakıcı güneşinin hayvanın derisine ulaşmasına engel olurlar. Bunlar aynı zamanda soğukta da hayvanın ısınmasını sağlarlar. Çöl develeri 70°C'lik sıcaklıktan etkilenmezken[Only Registered Users Can See Links] çift hörgüçlü develer sıfırın altında 52 derecelik soğuklarda yaşayabilmektedir. Bu tip develer[Only Registered Users Can See Links] 4.000 metrelik yüksek yaylalarda bile hayatlarını sürdürebilmektedirler.
Kızgın kumlar için önlem
Bacaklarına oranla son derece büyük olan ayakları da özel olarak "dizayn" edilmiş[Only Registered Users Can See Links] hayvan kuma batmadan yürüyebilsin diye genişletilip yayılmıştır. Ayak tabanlarındaki özel kalın deri ise kızgın çöl kumlarına karşı alınmış bir tedbirdir.
[Only Registered Users Can See Links]örmüyor musunuz ki[Only Registered Users Can See Links] şüphesiz Allah[Only Registered Users Can See Links] göklerde ve yerde olanları emrinize amade kılmış[Only Registered Users Can See Links] açık ve gizli sizin üzerinizdeki nimetlerini genişletip-tamamlamıştır. (Buna rağmen) İnsanlardan öyleleri vardır ki[Only Registered Users Can See Links] hiç bir ilme dayanmadan[Only Registered Users Can See Links] bir yol gösterici ve aydınlatıcı bir kitap olmadan Allah hakkında mücadele edip durur.(Lokman Suresi[Only Registered Users Can See Links] 20)
Tüm bu bilgilerin ışığında düşünelim: Deve[Only Registered Users Can See Links] kendi vücudunu çöl ortamına göre kendisi mi ayarlamıştır? Burun mukozasını kendisi oluşturup[Only Registered Users Can See Links] tepesindeki hörgücü o mu meydana getirmiştir? Ya da hortum ve fırtınalara karşı göz ve burun yapısını kendisi mi tasarlamıştır? Kan ve hücre yapısını[Only Registered Users Can See Links] devenin kendisi mi 'su harcamama esası' üzerine düzenlemiştir? Vücudundaki tüylerin dokusunu o mu seçmiştir? O mu kendisini "çöl gemisi"ne dönüştürmüştür?
Deve -canlıların tümünde olduğu gibi- elbette ki bunları yapamaz. "Bakmıyorlar mı o deveye[Only Registered Users Can See Links] nasıl yaratıldı?" ayeti[Only Registered Users Can See Links] gerçekten de bu olağanüstü hayvanın varoluşunu en iyi biçimde açıklamaktadır. Deve de[Only Registered Users Can See Links] başka her şey gibi yaratılmış[Only Registered Users Can See Links] özelliklerle bezenmiş ve Yaratıcı'nın yaratmadaki üstünlüğünün bir işareti olarak yeryüzüne yerleştirilmiştir.
Deve[Only Registered Users Can See Links] bu tür üstün fiziksel özelliklerle yaratılırken[Only Registered Users Can See Links] insana hizmetle görevlendirilmiştir. İnsan ise[Only Registered Users Can See Links] tüm varlık aleminin içindeki buna benzer yaratılış mucizelerini görmek ve tüm varlıkların yaratıcısı olan Allah'ı bilip-tanımakla...