ceyLin
7 February 2009, 20:38
Monark kelebeklerinin hayret verici yolculuğu
[Only Registered Users Can See Links]üneydoğu Kanada'da yaşayan Monark kelebeklerinin göç öyküsü ise[Only Registered Users Can See Links] kuşlarınkinden daha da karmaşıktır.
Monark kelebekleri[Only Registered Users Can See Links] normalde[Only Registered Users Can See Links] tırtıllıktan kurtulup tam bir kelebek olduktan sonra ancak 5-6 hafta yaşarlar. Bir yıl içinde[Only Registered Users Can See Links] 4 Monark nesli yaşar. Bu dört neslin üçü[Only Registered Users Can See Links] ilkbahar ve yaz aylarında yaşar.
Sonbahar geldiğinde durum değişir. Çünkü sonbaharla birlikte[Only Registered Users Can See Links] göç başlayacaktır ve bu göçü üstlenecek olan Monark nesli[Only Registered Users Can See Links] aynı yıl içinde gelip-geçmiş olan diğer nesillerden çok daha uzun yaşayacaktır.Göç edecek olan Monarklar[Only Registered Users Can See Links] mevsimin dördüncü kuşak kelebekleridir.
Göç[Only Registered Users Can See Links] çok ilginç bir biçimde[Only Registered Users Can See Links] tam sonbaharda gecenin gündüze eşitlendiği gecede başlar Güneye göçen bu kelebekler[Only Registered Users Can See Links] önceki diğer üç kuşaktan altı ay daha fazla yaşayacaklardır. Çünkü çıktıkları yolculuğu tamamlayıp geri dönebilmeleri için bu kadar süre yaşamaları şarttır.
[Only Registered Users Can See Links]üneye inen kelebekler[Only Registered Users Can See Links] Yengeç Dönencesi'ni geçip soğukları geride bıraktıklarında dağılmazlar. Kıtanın yarısını aşan bir göçten sonra milyonlarca kelebek Meksika'nın ortasında konaklar. Burası üzeri zengin bitki örtüsü ile kaplı volkanik dağların sırtlarıdır. 3000 m. yükseklikteki bu yer kelebeklerin yaşayabileceği kadar sıcaktır. Burada Aralıktan Mart'a kadar 4 ay boyunca hiç bir şey yemezler. Yaşamlarını vücutlarındaki yağ stoklarıyla sürdürürken[Only Registered Users Can See Links] yalnızca su içerler.
İlkbaharda açmaya başlayan çiçekler Monarklar için önemlidir. 4 aylık bir bekleyişten sonra ilk defa kendilerine bir bal özü ziyafeti çekerler. Artık Kuzey Amerika'ya dönüş için gerekli enerjiyi depolamışlardır. İki aylık yaşam süresini sekiz aya genişletilmiş olarak yaşayan bu kuşağın başka yönlerden diğerlerinden hiç bir farkı yoktur. Mart sonunda yola koyulmadan önce çiftleşirler. Tam gece ile gündüz eşitlendiği gün koloni kuzeye uçmaya başlar. Yolculuklarını tamamlayıp Kanada'ya vardıktan az sonra da ölürler. Ancak[Only Registered Users Can See Links] ölmeden önce[Only Registered Users Can See Links] soylarının devamı için gerekli olan kuşağı da dünyaya getirirler.
Yeni doğan kuşak[Only Registered Users Can See Links] yılın ilk neslidir ve yaklaşık bir buçuk ay yaşayacaktır. Daha sonra ikinci ve üçüncü kuşaklar... Dördüncü kuşağa gelindiğinde göç yine başlayacak[Only Registered Users Can See Links] bu kuşak yine diğerlerinden altı ay daha fazla yaşayacaktır ve zincir böyle sürüp gidecektir...
[Only Registered Users Can See Links] ilginç sistem[Only Registered Users Can See Links] akla bir çok soru getirmektedir: Nasıl olmaktadır da[Only Registered Users Can See Links] her dört nesilden biri altı ay daha uzun yaşayacak şekilde doğmaktadır? Nasıl olmaktadır da[Only Registered Users Can See Links] bu uzun yaşayan nesil binlerce yıldır tam kış aylarına denk gelmektedir? Nasıl olmaktadır da[Only Registered Users Can See Links] kelebekler göçe tam gece ile gündüzün eşit olduğu günde başlamakta[Only Registered Users Can See Links] bu ince hesabı tutturabilmektedir[Only Registered Users Can See Links] yoksa takvim mi kullanmaktadırlar?
Kuşkusuz bu soruların Evrim ya da benzeri teorilerin içinde hiç bir cevabı bulunamaz. Çünkü[Only Registered Users Can See Links] kelebekler bu ilginç özellikleri var oldukları andan beri taşıyor olmalıdırlar. Eğer dünya üzerindeki ilk dördüncü Monark nesli uzun yaşama özelliğine sahip olmasaydı[Only Registered Users Can See Links] bütün kelebekler o kış içinde ölürdü ve hayvanların nesli tükenirdi.
Monarklar[Only Registered Users Can See Links] var edildikleri andan itibaren bu olağanüstü özelliği taşıyor olmalıdırlar. "Tesadüf"ler[Only Registered Users Can See Links] hayvanın neslini göçe göre ayarlama gibi bir yeteneğe şüphesiz sahip değildir. Kelebekler[Only Registered Users Can See Links] şöyle bir düşünüp[Only Registered Users Can See Links] dördüncü nesillerini uzun yaşatmaya karar vermiş[Only Registered Users Can See Links] sonra da metabolizmalarını[Only Registered Users Can See Links] DNA'larını[Only Registered Users Can See Links] genlerini buna göre ayarlamış da olamazlar.
Açıktır ki[Only Registered Users Can See Links] Monarklar[Only Registered Users Can See Links] böyle bir özelliğe sahip olarak yaratılmışlardır.
Monarkların binlercesi bir ağaca konduklarında[Only Registered Users Can See Links] ağaç neredeyse görünmez olur.
[Only Registered Users Can See Links]ş böcekleri
Ateş böceklerinin yaydıkları ışığın en önemli özelliği[Only Registered Users Can See Links] ateşle ve sıcaklıkla ilgisinin olmamasıdır; buna "soğuk ışık" denilir. Bu[Only Registered Users Can See Links] günümüzdeki aydınlatma teknolojisinin ulaşmaya çalıştığı bir hedeftir. Normal bir ampul[Only Registered Users Can See Links] elektrik enerjisinin ancak %3-4'ünü ışığa dönüştürüp[Only Registered Users Can See Links] kalan kısmını ısıya dönüştürür. Ateş böcekleri ise %100 bir verimle ışık üretirler.
[Only Registered Users Can See Links]ğustos böcekleri
Ağustos böceklerinin yakınına minik mikrofonlar yerleştirilerek 158 desibellik bir ses çıkardıkları tespit edilmiştir. Bu[Only Registered Users Can See Links] bir el bombasının patlamasıyla aynı değerdedir. Eğer böceğin işitme organı karnının uzağında bir kapsülün içinde korunmuş konumda olmasaydı[Only Registered Users Can See Links] böcek bu yüksek sesten dolayı sağır olurdu.
[Only Registered Users Can See Links]üneydoğu Kanada'da yaşayan Monark kelebeklerinin göç öyküsü ise[Only Registered Users Can See Links] kuşlarınkinden daha da karmaşıktır.
Monark kelebekleri[Only Registered Users Can See Links] normalde[Only Registered Users Can See Links] tırtıllıktan kurtulup tam bir kelebek olduktan sonra ancak 5-6 hafta yaşarlar. Bir yıl içinde[Only Registered Users Can See Links] 4 Monark nesli yaşar. Bu dört neslin üçü[Only Registered Users Can See Links] ilkbahar ve yaz aylarında yaşar.
Sonbahar geldiğinde durum değişir. Çünkü sonbaharla birlikte[Only Registered Users Can See Links] göç başlayacaktır ve bu göçü üstlenecek olan Monark nesli[Only Registered Users Can See Links] aynı yıl içinde gelip-geçmiş olan diğer nesillerden çok daha uzun yaşayacaktır.Göç edecek olan Monarklar[Only Registered Users Can See Links] mevsimin dördüncü kuşak kelebekleridir.
Göç[Only Registered Users Can See Links] çok ilginç bir biçimde[Only Registered Users Can See Links] tam sonbaharda gecenin gündüze eşitlendiği gecede başlar Güneye göçen bu kelebekler[Only Registered Users Can See Links] önceki diğer üç kuşaktan altı ay daha fazla yaşayacaklardır. Çünkü çıktıkları yolculuğu tamamlayıp geri dönebilmeleri için bu kadar süre yaşamaları şarttır.
[Only Registered Users Can See Links]üneye inen kelebekler[Only Registered Users Can See Links] Yengeç Dönencesi'ni geçip soğukları geride bıraktıklarında dağılmazlar. Kıtanın yarısını aşan bir göçten sonra milyonlarca kelebek Meksika'nın ortasında konaklar. Burası üzeri zengin bitki örtüsü ile kaplı volkanik dağların sırtlarıdır. 3000 m. yükseklikteki bu yer kelebeklerin yaşayabileceği kadar sıcaktır. Burada Aralıktan Mart'a kadar 4 ay boyunca hiç bir şey yemezler. Yaşamlarını vücutlarındaki yağ stoklarıyla sürdürürken[Only Registered Users Can See Links] yalnızca su içerler.
İlkbaharda açmaya başlayan çiçekler Monarklar için önemlidir. 4 aylık bir bekleyişten sonra ilk defa kendilerine bir bal özü ziyafeti çekerler. Artık Kuzey Amerika'ya dönüş için gerekli enerjiyi depolamışlardır. İki aylık yaşam süresini sekiz aya genişletilmiş olarak yaşayan bu kuşağın başka yönlerden diğerlerinden hiç bir farkı yoktur. Mart sonunda yola koyulmadan önce çiftleşirler. Tam gece ile gündüz eşitlendiği gün koloni kuzeye uçmaya başlar. Yolculuklarını tamamlayıp Kanada'ya vardıktan az sonra da ölürler. Ancak[Only Registered Users Can See Links] ölmeden önce[Only Registered Users Can See Links] soylarının devamı için gerekli olan kuşağı da dünyaya getirirler.
Yeni doğan kuşak[Only Registered Users Can See Links] yılın ilk neslidir ve yaklaşık bir buçuk ay yaşayacaktır. Daha sonra ikinci ve üçüncü kuşaklar... Dördüncü kuşağa gelindiğinde göç yine başlayacak[Only Registered Users Can See Links] bu kuşak yine diğerlerinden altı ay daha fazla yaşayacaktır ve zincir böyle sürüp gidecektir...
[Only Registered Users Can See Links] ilginç sistem[Only Registered Users Can See Links] akla bir çok soru getirmektedir: Nasıl olmaktadır da[Only Registered Users Can See Links] her dört nesilden biri altı ay daha uzun yaşayacak şekilde doğmaktadır? Nasıl olmaktadır da[Only Registered Users Can See Links] bu uzun yaşayan nesil binlerce yıldır tam kış aylarına denk gelmektedir? Nasıl olmaktadır da[Only Registered Users Can See Links] kelebekler göçe tam gece ile gündüzün eşit olduğu günde başlamakta[Only Registered Users Can See Links] bu ince hesabı tutturabilmektedir[Only Registered Users Can See Links] yoksa takvim mi kullanmaktadırlar?
Kuşkusuz bu soruların Evrim ya da benzeri teorilerin içinde hiç bir cevabı bulunamaz. Çünkü[Only Registered Users Can See Links] kelebekler bu ilginç özellikleri var oldukları andan beri taşıyor olmalıdırlar. Eğer dünya üzerindeki ilk dördüncü Monark nesli uzun yaşama özelliğine sahip olmasaydı[Only Registered Users Can See Links] bütün kelebekler o kış içinde ölürdü ve hayvanların nesli tükenirdi.
Monarklar[Only Registered Users Can See Links] var edildikleri andan itibaren bu olağanüstü özelliği taşıyor olmalıdırlar. "Tesadüf"ler[Only Registered Users Can See Links] hayvanın neslini göçe göre ayarlama gibi bir yeteneğe şüphesiz sahip değildir. Kelebekler[Only Registered Users Can See Links] şöyle bir düşünüp[Only Registered Users Can See Links] dördüncü nesillerini uzun yaşatmaya karar vermiş[Only Registered Users Can See Links] sonra da metabolizmalarını[Only Registered Users Can See Links] DNA'larını[Only Registered Users Can See Links] genlerini buna göre ayarlamış da olamazlar.
Açıktır ki[Only Registered Users Can See Links] Monarklar[Only Registered Users Can See Links] böyle bir özelliğe sahip olarak yaratılmışlardır.
Monarkların binlercesi bir ağaca konduklarında[Only Registered Users Can See Links] ağaç neredeyse görünmez olur.
[Only Registered Users Can See Links]ş böcekleri
Ateş böceklerinin yaydıkları ışığın en önemli özelliği[Only Registered Users Can See Links] ateşle ve sıcaklıkla ilgisinin olmamasıdır; buna "soğuk ışık" denilir. Bu[Only Registered Users Can See Links] günümüzdeki aydınlatma teknolojisinin ulaşmaya çalıştığı bir hedeftir. Normal bir ampul[Only Registered Users Can See Links] elektrik enerjisinin ancak %3-4'ünü ışığa dönüştürüp[Only Registered Users Can See Links] kalan kısmını ısıya dönüştürür. Ateş böcekleri ise %100 bir verimle ışık üretirler.
[Only Registered Users Can See Links]ğustos böcekleri
Ağustos böceklerinin yakınına minik mikrofonlar yerleştirilerek 158 desibellik bir ses çıkardıkları tespit edilmiştir. Bu[Only Registered Users Can See Links] bir el bombasının patlamasıyla aynı değerdedir. Eğer böceğin işitme organı karnının uzağında bir kapsülün içinde korunmuş konumda olmasaydı[Only Registered Users Can See Links] böcek bu yüksek sesten dolayı sağır olurdu.