Yorgun Yürek
18 March 2009, 09:55
[Only Registered Users Can See Links]
Normalde kaza yapmadan önce frene basma fırsatımız olabilir. Ama Formula 1 pilotları için bu düşünülecek en son şey.
Türkiye’nin ilk kez 2005′te ev sahipliği yaptığı Formula 1 yarışlarında sürücülerin tek düşündüğü şey hızdır. Saatte 350 km. hıza ulaşabilen bu yer jetleri elbette ki; en ufak bir manevra hatası veya yerdeki çakıl taşı yüzünden bir anda savrulabilir. Bu yüzden hızları kadar emniyetleri de çok yüksek olmalıdır. Peki bu emniyet önlemleri arabayı hantallaştırıp hızını kesmeden nasıl alınabilir? İşte Formula 1 araçlarının emniyet önlemleri:
1. Karbon fiber kaporta:
[Only Registered Users Can See Links] arabalarda kaporta çelikten yapılır. Bu, arabaya sağlamlık ama öte yandan da hantallık katar ve bu F1 araçları için kabul edilemez bir seçenektir. Bunun için yeni maddeler deneyen uzmanlar, karbon fiber bileşimini buldu.
Fiber hafif ama dayanıksız bir maddedir. Karbon fiber ise, hem çeliğin üçte bir ağırlığında hem de çelikten 5 kat daha sağlam.
2. Takla kasnağı:
[Only Registered Users Can See Links]
Bir arabanın takla atması, sürücünün ölümüne sebep olabilir. Hele bu denli hızlı giden bir araç taklı atarsa sürücü tost hâline gelmiş araçla yer arasında sıkışma riski yüksektir.
Formula 1 uzmanları buna da bir çare bularak, takna kasnağını ürettiler. Böylece takla atan araç, kasnak ve burun üstüne yük bindirecek ve dolayısıyla sürücü emniyette kalabilecektir.
3. Aracın burnu:
[Only Registered Users Can See Links]
Aracın ön tarafından gelecek darbede aracın burnu, kazanın gücünü emer ve deforme olur. Bunun sonucunda kaza bütün şiddetiyle değil çok daha az bir şiddetle sürücüye ulaşır.
4. Pilotun Oturuş şekli:
[Only Registered Users Can See Links]
Formula 1 pilotları araçlarına 90olik açıyla otururlar. Bu şekilde, kaza sırasındaki şiddet ve sarsıntı sonucu gerçekleşebilecek incinmeler azalabiliyor.
5. Direksiyonun hareketi:
Kaza anında direksiyon öne gider ve pilota yavaşlaması için yer açılmış olur.
6. Yan taraflar:
[Only Registered Users Can See Links]
Aracın yan taraflarında daha kalın karbon fiber kullanılmıştır. Bu da cephelerden gelebilecek darbeleri en aza indirebiliyor.
7. Tekerlekler:
[Only Registered Users Can See Links]
Formula 1 araçlarının tekerlekleri gövdeye çok sıkı bağlanmıştır. Bu sebeple, rallilerde görülen başıboş tekerlek manzaralarına F1 yarışlarında pek rastlanmaz.
8. Kevler yakıt deposu:
[Only Registered Users Can See Links] araçların yakıt depoları aliminyumdan yapılmıştır. Şiddetli bir kaza anında depo kırılıp benzin akıtabilir. Bu da patlamalara sebep olabilir. Ancak Formula 1 araçlarının yakıt depoları kevlerden yapılmıştır. Kevler, yüksek sıcaklıklara dayanabilir ve kolay kolay kırılmaz. Üstelik hafiftir de.
Hızları bir merminin 15 katı olan Formula 1 araçlarının (daha doğrusu roketlerinin) emniyeti için aracı ağırlaştırmayısacak önlemler alınmış. Bunun aslında bir sebebi daha var: Normalde kaza yapmadan önce frene basma fırsatımız olabilir. Ama Formula 1 pilotları için bu düşünülecek en son şey.
Normalde kaza yapmadan önce frene basma fırsatımız olabilir. Ama Formula 1 pilotları için bu düşünülecek en son şey.
Türkiye’nin ilk kez 2005′te ev sahipliği yaptığı Formula 1 yarışlarında sürücülerin tek düşündüğü şey hızdır. Saatte 350 km. hıza ulaşabilen bu yer jetleri elbette ki; en ufak bir manevra hatası veya yerdeki çakıl taşı yüzünden bir anda savrulabilir. Bu yüzden hızları kadar emniyetleri de çok yüksek olmalıdır. Peki bu emniyet önlemleri arabayı hantallaştırıp hızını kesmeden nasıl alınabilir? İşte Formula 1 araçlarının emniyet önlemleri:
1. Karbon fiber kaporta:
[Only Registered Users Can See Links] arabalarda kaporta çelikten yapılır. Bu, arabaya sağlamlık ama öte yandan da hantallık katar ve bu F1 araçları için kabul edilemez bir seçenektir. Bunun için yeni maddeler deneyen uzmanlar, karbon fiber bileşimini buldu.
Fiber hafif ama dayanıksız bir maddedir. Karbon fiber ise, hem çeliğin üçte bir ağırlığında hem de çelikten 5 kat daha sağlam.
2. Takla kasnağı:
[Only Registered Users Can See Links]
Bir arabanın takla atması, sürücünün ölümüne sebep olabilir. Hele bu denli hızlı giden bir araç taklı atarsa sürücü tost hâline gelmiş araçla yer arasında sıkışma riski yüksektir.
Formula 1 uzmanları buna da bir çare bularak, takna kasnağını ürettiler. Böylece takla atan araç, kasnak ve burun üstüne yük bindirecek ve dolayısıyla sürücü emniyette kalabilecektir.
3. Aracın burnu:
[Only Registered Users Can See Links]
Aracın ön tarafından gelecek darbede aracın burnu, kazanın gücünü emer ve deforme olur. Bunun sonucunda kaza bütün şiddetiyle değil çok daha az bir şiddetle sürücüye ulaşır.
4. Pilotun Oturuş şekli:
[Only Registered Users Can See Links]
Formula 1 pilotları araçlarına 90olik açıyla otururlar. Bu şekilde, kaza sırasındaki şiddet ve sarsıntı sonucu gerçekleşebilecek incinmeler azalabiliyor.
5. Direksiyonun hareketi:
Kaza anında direksiyon öne gider ve pilota yavaşlaması için yer açılmış olur.
6. Yan taraflar:
[Only Registered Users Can See Links]
Aracın yan taraflarında daha kalın karbon fiber kullanılmıştır. Bu da cephelerden gelebilecek darbeleri en aza indirebiliyor.
7. Tekerlekler:
[Only Registered Users Can See Links]
Formula 1 araçlarının tekerlekleri gövdeye çok sıkı bağlanmıştır. Bu sebeple, rallilerde görülen başıboş tekerlek manzaralarına F1 yarışlarında pek rastlanmaz.
8. Kevler yakıt deposu:
[Only Registered Users Can See Links] araçların yakıt depoları aliminyumdan yapılmıştır. Şiddetli bir kaza anında depo kırılıp benzin akıtabilir. Bu da patlamalara sebep olabilir. Ancak Formula 1 araçlarının yakıt depoları kevlerden yapılmıştır. Kevler, yüksek sıcaklıklara dayanabilir ve kolay kolay kırılmaz. Üstelik hafiftir de.
Hızları bir merminin 15 katı olan Formula 1 araçlarının (daha doğrusu roketlerinin) emniyeti için aracı ağırlaştırmayısacak önlemler alınmış. Bunun aslında bir sebebi daha var: Normalde kaza yapmadan önce frene basma fırsatımız olabilir. Ama Formula 1 pilotları için bu düşünülecek en son şey.