Yorgun Yürek
9 June 2009, 09:59
Anarşizm, toplumsal otoritenin ([Only Registered Users Can See Links]), tahakkümün ([Only Registered Users Can See Links]), erkin ([Only Registered Users Can See Links]) ve hiyerarşinin ([Only Registered Users Can See Links]) tüm biçimlerini bertaraf et''meyi savunan çeşitli politik ([Only Registered Users Can See Links]) felsefeleri ve toplumsal hareketleri tanımlayan sosyal bir terimdir. Anarşi, her koşulda her türlü otoriteyi reddetmektir.
[Only Registered Users Can See Links]
Bu hareketler, merkezi politik yapılar, üretim araçlarının özel mülkiyeti ve ekonomik kurumlar yerine toplumsal ilişkilere dayanan gönüllü etkileşim ve özyönetimi ([Only Registered Users Can See Links]) savunur, özgürlük ve otonomi ([Only Registered Users Can See Links]) ile karakterize edilen bir toplumu arzular.
Bu felsefeler, anarşi terimiyle özgür bireylerin gönüllü etkileşimine dayanan bir toplumu, bireylerin ve toplulukların alınan kararlardan etkilendikleri ölçüde söz sahibi olması düşüncesini ifade eder.
Zorlayıcı kurumlara ve toplumsal bazlı hiyerarşilere karşı olmak anarşizmin asli ilkelerindendir ve ayrıca anarşizm gönüllülüğe dayanan bir toplumun nasıl işleyeceği konusunda olumlu bir görüşü ifade eder.
Anarşist felsefeler arasında hatrı sayılır bir çeşitlilik vardır. Şiddetin anarşizmdeki yeri, ne tür bir ekonomik sistemin olması gerektiği, çevre ve endüstriyalizm hakkında sorular ve diğer hareketlerde anarşistlerin rolleri gibi farklı alanlarda çeşitli görüşler bulunmaktadır.
Anarşist akımlar bu nedenlerle birbirlerinden çok farklı ve hatta karşı olabilirler. Örneğin anarşist komünizmin ([Only Registered Users Can See Links]) yanı sıra Hıristiyan anarşizmi ([Only Registered Users Can See Links]) gibi anarşist akımlar da mevcuttur.
Leo Tolstoy'un önde gelen simalarından biri olduğu pasifist kol anarşizm içinde uzun süreden beri var olmaktadır.
Bu kol genellikle "anarko-pasifizm" ("şiddet-karşıtı anarşizm" terimi de bazen kullanılmaktadır, ama bu kullanım doğru olmayan bir şekilde hareketin geri kalanının şiddet taraftarı olduğu anl****ı ima etmesi açısından talihsiz bir kullanımdır) olarak adlandırılır. Anarşizmin temel ülküleri ve argümanları verili iken, anarşizm ve pasifizmin birliği şaşırtıcı olmaz.
Her şeyden öte, şiddet, ya da şiddet veya zarar tehditi, bireysel özgürlüğe zarar veren temel araçlardır. Peter Marshall'ın belirttiği gibi "anarşistlerin bireyin egemenliğine saygısı dikkate alınırsa, uzun dönemde şiddet değil, şiddet-karşıtlığı anarşist değerler tarafından ifade edilmektedir" (İmkansızı İstemek, s.637).
Malatesta ise, "anarşizmin temel politik platformu şiddet'in insan ilişkilerinden soyutlanmasıdır" Yaşamı ve Düşünceleri, s.53) derken daha açıktır.
---------
Anarşizm genel kanının aksine şiddet yanlısı değil bilakis şiddet karşıtı bir kuramdır imkansızlığını da buradan almaktadır.
Anarşizmin ilkeleri özyönetim ve gönüldaşlığa dayanır. Kişinin kendini yönetmekten aciz olduğu bir toplumda tabi ki anarşizm çok uzak görünmekte
[Only Registered Users Can See Links]
Bu hareketler, merkezi politik yapılar, üretim araçlarının özel mülkiyeti ve ekonomik kurumlar yerine toplumsal ilişkilere dayanan gönüllü etkileşim ve özyönetimi ([Only Registered Users Can See Links]) savunur, özgürlük ve otonomi ([Only Registered Users Can See Links]) ile karakterize edilen bir toplumu arzular.
Bu felsefeler, anarşi terimiyle özgür bireylerin gönüllü etkileşimine dayanan bir toplumu, bireylerin ve toplulukların alınan kararlardan etkilendikleri ölçüde söz sahibi olması düşüncesini ifade eder.
Zorlayıcı kurumlara ve toplumsal bazlı hiyerarşilere karşı olmak anarşizmin asli ilkelerindendir ve ayrıca anarşizm gönüllülüğe dayanan bir toplumun nasıl işleyeceği konusunda olumlu bir görüşü ifade eder.
Anarşist felsefeler arasında hatrı sayılır bir çeşitlilik vardır. Şiddetin anarşizmdeki yeri, ne tür bir ekonomik sistemin olması gerektiği, çevre ve endüstriyalizm hakkında sorular ve diğer hareketlerde anarşistlerin rolleri gibi farklı alanlarda çeşitli görüşler bulunmaktadır.
Anarşist akımlar bu nedenlerle birbirlerinden çok farklı ve hatta karşı olabilirler. Örneğin anarşist komünizmin ([Only Registered Users Can See Links]) yanı sıra Hıristiyan anarşizmi ([Only Registered Users Can See Links]) gibi anarşist akımlar da mevcuttur.
Leo Tolstoy'un önde gelen simalarından biri olduğu pasifist kol anarşizm içinde uzun süreden beri var olmaktadır.
Bu kol genellikle "anarko-pasifizm" ("şiddet-karşıtı anarşizm" terimi de bazen kullanılmaktadır, ama bu kullanım doğru olmayan bir şekilde hareketin geri kalanının şiddet taraftarı olduğu anl****ı ima etmesi açısından talihsiz bir kullanımdır) olarak adlandırılır. Anarşizmin temel ülküleri ve argümanları verili iken, anarşizm ve pasifizmin birliği şaşırtıcı olmaz.
Her şeyden öte, şiddet, ya da şiddet veya zarar tehditi, bireysel özgürlüğe zarar veren temel araçlardır. Peter Marshall'ın belirttiği gibi "anarşistlerin bireyin egemenliğine saygısı dikkate alınırsa, uzun dönemde şiddet değil, şiddet-karşıtlığı anarşist değerler tarafından ifade edilmektedir" (İmkansızı İstemek, s.637).
Malatesta ise, "anarşizmin temel politik platformu şiddet'in insan ilişkilerinden soyutlanmasıdır" Yaşamı ve Düşünceleri, s.53) derken daha açıktır.
---------
Anarşizm genel kanının aksine şiddet yanlısı değil bilakis şiddet karşıtı bir kuramdır imkansızlığını da buradan almaktadır.
Anarşizmin ilkeleri özyönetim ve gönüldaşlığa dayanır. Kişinin kendini yönetmekten aciz olduğu bir toplumda tabi ki anarşizm çok uzak görünmekte