Nixie
12 August 2009, 09:18
Uranüs Güneş Sisteminin ([Only Registered Users Can See Links]) Güneş ([Only Registered Users Can See Links])'ten yakınlık sırasına göre 7. gezegenidir ([Only Registered Users Can See Links]). Çap açısından Jüpiter ([Only Registered Users Can See Links](gezegen)) ve Satürn ([Only Registered Users Can See Links](gezegen))'den sonra üçüncü, kütle açısından bu iki gezegen ve Neptün ([Only Registered Users Can See Links](gezegen))'ün ardından dördüncü sırada gelir. Adını Yunan mitolojisi ([Only Registered Users Can See Links])'ndeki gökyüzü tanrısı Uranos ([Only Registered Users Can See Links])'tan (Yunanca ([Only Registered Users Can See Links])'da Οὐρανός, Latinceleştirilmiş ([Only Registered Users Can See Links]) şekli ile Uranus ([Only Registered Users Can See Links](tanr%C4%B1))) alır. 1781 yılında William Herschel ([Only Registered Users Can See Links]) tarafından bulunmuştur. Buz devleri ([Only Registered Users Can See Links]) sınıfına girmektedir.
Yörünge [
Uranüs, Güneş çevresinde bir devrini 84 yılda tamamlar. Hafifçe eliptik olan yörüngesi boyunca, Güneş'e uzaklığı 18-20 Astronomi birimi ([Only Registered Users Can See Links]) (ortalama 211-421)arasında değişir.
Fiziksel özellikler [
Uranüs’ün kütlesi Yer ([Only Registered Users Can See Links])’inkinin 15 ktı, hacmi ise 100 katıdır.Uranüs’ün çevresinde ince, keskin hatlı ve koyu renkli 10 halkanın olduğu tespit edilmiştir. Halkaların tümü, yaklaşık 1 m çapında koyu renkli kaya benzeri parçalardan oluşmaktadır. Bunların yapısı henüz belirlenememiştir.Uranüs, kutbu güneşe bakacak şekilde tekerlek gibi döner. Böylece etrafındaki halkalar da dik olarak onunla birlikte döner.
Uranüs’de,Yer ([Only Registered Users Can See Links])’in ve Satürn ([Only Registered Users Can See Links](gezegen))’ün çevresindekilerle karşılaştırılabilecek ölçüde manyetik alan vardır. Manyetik alanın ekseni,gezegenin dönme eksenine göre 55o eğiktir ve bu diğer gezegenlere oranla oldukça yüksek bir değerdir.Bu eğiklik manyetik alanın, güneş rüzgarı karşında tirbuşan benzeri uzun bir kuyruk yapmasına neden olur. Gezegenin dönme periyodu yaklaşık olarak 17.5 saattir ve dönme ekseni olağandışıdır.Uranüs’ün eriyik halde bulunan ağır bir çekirdeği vardır. Çekirdeğin ([Only Registered Users Can See Links]) çevresinde ise su, metan ve amonyaktan oluşan birkaç bin oC sıcaklığında ve binlerce km kalınlığında bir manto yer alır. Bu aşırı sıcak mantonun, üzerindeki atmosferin ağırlığından kaynaklanan devasa basıncın etkisiyle kaynayamadığı ve buranın elektriksel olarak iletken olduğu, gezegenin manyetik alanını sınırladığı düşünülmektedir.
Atmosfer [
Etkin sıcaklık 58 K
1 bar basınçtaki sıcaklık 76 K
1 bar basınçtaki yoğunluk 0.42 kg/m3
Rüzgar hızı 0 ile 200 m/s arası
Skala yüksekliği 27.7 km
Ortalama moleküler ağırlık 2.64 g/mol
Bileşim: Hidrojen (H2) % 83, Helyum (He) %15, Metan (CH4) %2, Aerosoller: Amonyum buzu; su buzu; amonyum hidrosülfit; Metan buzu
Uydular
Uranüs’ün 27 uydusu bilinmektedir. Jüpiter ve Satürn’den sonra en fazla uyduya sahip olan gezegendir. Beş büyük uydusunun (Miranda ([Only Registered Users Can See Links]), Umbriel ([Only Registered Users Can See Links]), Ariel (uydu) ([Only Registered Users Can See Links](uydu)), Oberon (uydu) ([Only Registered Users Can See Links](uydu)) ve Titania ([Only Registered Users Can See Links])) çapı 500–1600 km arasında değişir.
Küçük uydular: Cordelia, Ophelia, Bianca, Cressida, Desdemona, Juliet, Portia, Rosalind, Belinda, Puck, Caliban, Stephano, Trinculo, Sycorax, Prospero, Setebos, S/1986 U10, S/2001 U2, S/2001 U3, S/2003 U1, S/2003 U2, S/2003 U3
Yörünge [
Uranüs, Güneş çevresinde bir devrini 84 yılda tamamlar. Hafifçe eliptik olan yörüngesi boyunca, Güneş'e uzaklığı 18-20 Astronomi birimi ([Only Registered Users Can See Links]) (ortalama 211-421)arasında değişir.
Fiziksel özellikler [
Uranüs’ün kütlesi Yer ([Only Registered Users Can See Links])’inkinin 15 ktı, hacmi ise 100 katıdır.Uranüs’ün çevresinde ince, keskin hatlı ve koyu renkli 10 halkanın olduğu tespit edilmiştir. Halkaların tümü, yaklaşık 1 m çapında koyu renkli kaya benzeri parçalardan oluşmaktadır. Bunların yapısı henüz belirlenememiştir.Uranüs, kutbu güneşe bakacak şekilde tekerlek gibi döner. Böylece etrafındaki halkalar da dik olarak onunla birlikte döner.
Uranüs’de,Yer ([Only Registered Users Can See Links])’in ve Satürn ([Only Registered Users Can See Links](gezegen))’ün çevresindekilerle karşılaştırılabilecek ölçüde manyetik alan vardır. Manyetik alanın ekseni,gezegenin dönme eksenine göre 55o eğiktir ve bu diğer gezegenlere oranla oldukça yüksek bir değerdir.Bu eğiklik manyetik alanın, güneş rüzgarı karşında tirbuşan benzeri uzun bir kuyruk yapmasına neden olur. Gezegenin dönme periyodu yaklaşık olarak 17.5 saattir ve dönme ekseni olağandışıdır.Uranüs’ün eriyik halde bulunan ağır bir çekirdeği vardır. Çekirdeğin ([Only Registered Users Can See Links]) çevresinde ise su, metan ve amonyaktan oluşan birkaç bin oC sıcaklığında ve binlerce km kalınlığında bir manto yer alır. Bu aşırı sıcak mantonun, üzerindeki atmosferin ağırlığından kaynaklanan devasa basıncın etkisiyle kaynayamadığı ve buranın elektriksel olarak iletken olduğu, gezegenin manyetik alanını sınırladığı düşünülmektedir.
Atmosfer [
Etkin sıcaklık 58 K
1 bar basınçtaki sıcaklık 76 K
1 bar basınçtaki yoğunluk 0.42 kg/m3
Rüzgar hızı 0 ile 200 m/s arası
Skala yüksekliği 27.7 km
Ortalama moleküler ağırlık 2.64 g/mol
Bileşim: Hidrojen (H2) % 83, Helyum (He) %15, Metan (CH4) %2, Aerosoller: Amonyum buzu; su buzu; amonyum hidrosülfit; Metan buzu
Uydular
Uranüs’ün 27 uydusu bilinmektedir. Jüpiter ve Satürn’den sonra en fazla uyduya sahip olan gezegendir. Beş büyük uydusunun (Miranda ([Only Registered Users Can See Links]), Umbriel ([Only Registered Users Can See Links]), Ariel (uydu) ([Only Registered Users Can See Links](uydu)), Oberon (uydu) ([Only Registered Users Can See Links](uydu)) ve Titania ([Only Registered Users Can See Links])) çapı 500–1600 km arasında değişir.
Küçük uydular: Cordelia, Ophelia, Bianca, Cressida, Desdemona, Juliet, Portia, Rosalind, Belinda, Puck, Caliban, Stephano, Trinculo, Sycorax, Prospero, Setebos, S/1986 U10, S/2001 U2, S/2001 U3, S/2003 U1, S/2003 U2, S/2003 U3