Syst3m
22 August 2009, 01:42
Aristoteles’e göre Elealı Zenon (yaklaşık olarak 490-430)http://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif düşüncenin düştüğü gelişmeler öğretisi anlamındaki dialektik’in bulucusudur. Zenonhttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif Parmenides’in Bir Olan’ın biricik gerçek varlık olduğu öğretisinihttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif çokluğu ve hareketi varsaymanın düşünülemeyeceğinihttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif böyle bir düşüncenin çelişmelere sürükleyeceğini göstermeye çalışmakla desteklemiştir. Bunu da ohttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif çokluğa ve harekete karşı ileri sürdüğü pek ün salmış olan kanıtlarıyla yapmıştır.
Çokluğun olamayacağını gösteren kanıtlardan birine göre Nesneler bir çokluk iselerhttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif hem sonsuz küçükhttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif hem de sonsuz büyüktürler. Çünkü var olanı böler dehttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif bu böldüğümüz parçaların artık bölünemez noktalar olduğunu düşünürsekhttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif bunlar büyüklüğü olmayan bir hiç olurlar; bir araya getirirsek bunlarıhttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif yine olumlu bir büyüklük elde edemeyiz; büyüklüğü olmayan bir şeyin kendisine eklenmesiyle hiçbir şeyhttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif büyüklük bakımından bir şey kazanmaz. Bu parçaları uzamlı – uzayda yer kaplıyorlar – diye düşünürsekhttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif çoğun bir araya gelmesiyle sonsuz bir büyüklük meydana gelecektir. İkinci bir kanıta göre Nesneler çok iselerhttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif sayıca hem sonluhttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif hem de sonsuz olurlar.
Sayıca sonludurlarhttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif çünkü ne kadar iseler o kadar olacaklardırhttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif daha çok ya da daha az olamayacakladır. Sayıca sonsuzdurlar da nesnelerhttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif çünkü boyuna birbirlerinin sınırlarlarhttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif böylece de kendilerini başka nesnelerden ayırırlar; bu başka nesnelerin kendileri de yine yakınlarındaki nesnelerle sınırlanırlar ve bu böyle sürüp gider. Üçüncü bir kanıtta Zenon “her şey uzaydadır” deyince uzayın da bir uzay içinde bulunmasıhttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif uzayın içinde bulunduğu bu uzayın da yine bir uzayda bulunması gerekir diyor bu da böylece sonsuzluğa kadar gider. Hareketin gerçekliğine karşı Zenon’un ileri sürmüş olduğu kanıtları Aristoteles’teb öğreniyoruz. Bunların arasında en çok bilinenihttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif Akhilleus ile kaplumbağa arasındaki yarış kanıtıdır.
Bu yarıştahttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif kendisinden biraz önce yola çıkan kaplumbağaya Akhilleus hiçbir zaman yetişemeyecektirhttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif çünkü başlangıçtaki kaplumbağa ile kendi arasındaki mesafeyi koşmak için geçen zaman içinde kaplumbağahttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif az da olsahttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif biraz ilerlemiş olacaktır. Akhilleus’un bir de bu aralığı koşması gerekecektirhttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif ama bu arada kaplumbağahttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif pek az da olsahttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif yine biraz ilerlemişti; bu böylece sonsuzluğa kadar gider. Bu kanıtın özünü bir başka kanıtta daha iyi görebiliyoruz “ Bir koşu pistinin sonuna hiçbir zaman ulaşamazsın”http://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif çünkü pistin önce yarısını geride bırakmak zorundasınhttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif bu da böylece sonsuzluğa kadar gider.
Sonlu bir zaman içinde sonsuz sayıdaki uzay aralıkları nasıl geçilebilir Bir başka kanıt “ Uçan ok durmaktadır”http://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif çünkü bu ok her anda belli bir noktada bulunacaktır; belli bir noktada bulunmak demek de durmak demektir; ama hareketin her bir anında duruyorsahttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif ok http://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif yolunun bütününde de durmaktadır. Şu son kanıt da hareketin göreliğine – relatifliğine –dayanmaktadır Belli bir noktalar dizisihttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif biri durmakta olanhttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif öteki de ters doğrultuda ilerleyen iki dizinin yanından geçersehttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif aynı zaman içinde hem büyükhttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif hem de küçük bir mesafeyi geçmiş olacaktırhttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif yani bu dizinin aynı zaman içinde çeşitli hızları olacaktırhttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif hareketini duran ya da ters doğrultuda ilerleyen dizi le ölçüştürdüğümüze göre.
Zenon’un bu keskin antinomia’larıhttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif tabiihttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif yalnız şunu göstermek için Varolanı bir çokluk ve hareket diye düşünürsek çelişmelere düşerizhttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif öyle ise Var olan ancak “bir” ve hareketsiz olabilir.
KAYNAK
Felsefe Tarihi; Prof. Macit Gökberk; Remzi Kitabevi
Çokluğun olamayacağını gösteren kanıtlardan birine göre Nesneler bir çokluk iselerhttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif hem sonsuz küçükhttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif hem de sonsuz büyüktürler. Çünkü var olanı böler dehttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif bu böldüğümüz parçaların artık bölünemez noktalar olduğunu düşünürsekhttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif bunlar büyüklüğü olmayan bir hiç olurlar; bir araya getirirsek bunlarıhttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif yine olumlu bir büyüklük elde edemeyiz; büyüklüğü olmayan bir şeyin kendisine eklenmesiyle hiçbir şeyhttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif büyüklük bakımından bir şey kazanmaz. Bu parçaları uzamlı – uzayda yer kaplıyorlar – diye düşünürsekhttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif çoğun bir araya gelmesiyle sonsuz bir büyüklük meydana gelecektir. İkinci bir kanıta göre Nesneler çok iselerhttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif sayıca hem sonluhttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif hem de sonsuz olurlar.
Sayıca sonludurlarhttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif çünkü ne kadar iseler o kadar olacaklardırhttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif daha çok ya da daha az olamayacakladır. Sayıca sonsuzdurlar da nesnelerhttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif çünkü boyuna birbirlerinin sınırlarlarhttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif böylece de kendilerini başka nesnelerden ayırırlar; bu başka nesnelerin kendileri de yine yakınlarındaki nesnelerle sınırlanırlar ve bu böyle sürüp gider. Üçüncü bir kanıtta Zenon “her şey uzaydadır” deyince uzayın da bir uzay içinde bulunmasıhttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif uzayın içinde bulunduğu bu uzayın da yine bir uzayda bulunması gerekir diyor bu da böylece sonsuzluğa kadar gider. Hareketin gerçekliğine karşı Zenon’un ileri sürmüş olduğu kanıtları Aristoteles’teb öğreniyoruz. Bunların arasında en çok bilinenihttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif Akhilleus ile kaplumbağa arasındaki yarış kanıtıdır.
Bu yarıştahttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif kendisinden biraz önce yola çıkan kaplumbağaya Akhilleus hiçbir zaman yetişemeyecektirhttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif çünkü başlangıçtaki kaplumbağa ile kendi arasındaki mesafeyi koşmak için geçen zaman içinde kaplumbağahttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif az da olsahttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif biraz ilerlemiş olacaktır. Akhilleus’un bir de bu aralığı koşması gerekecektirhttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif ama bu arada kaplumbağahttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif pek az da olsahttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif yine biraz ilerlemişti; bu böylece sonsuzluğa kadar gider. Bu kanıtın özünü bir başka kanıtta daha iyi görebiliyoruz “ Bir koşu pistinin sonuna hiçbir zaman ulaşamazsın”http://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif çünkü pistin önce yarısını geride bırakmak zorundasınhttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif bu da böylece sonsuzluğa kadar gider.
Sonlu bir zaman içinde sonsuz sayıdaki uzay aralıkları nasıl geçilebilir Bir başka kanıt “ Uçan ok durmaktadır”http://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif çünkü bu ok her anda belli bir noktada bulunacaktır; belli bir noktada bulunmak demek de durmak demektir; ama hareketin her bir anında duruyorsahttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif ok http://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif yolunun bütününde de durmaktadır. Şu son kanıt da hareketin göreliğine – relatifliğine –dayanmaktadır Belli bir noktalar dizisihttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif biri durmakta olanhttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif öteki de ters doğrultuda ilerleyen iki dizinin yanından geçersehttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif aynı zaman içinde hem büyükhttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif hem de küçük bir mesafeyi geçmiş olacaktırhttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif yani bu dizinin aynı zaman içinde çeşitli hızları olacaktırhttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif hareketini duran ya da ters doğrultuda ilerleyen dizi le ölçüştürdüğümüze göre.
Zenon’un bu keskin antinomia’larıhttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif tabiihttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif yalnız şunu göstermek için Varolanı bir çokluk ve hareket diye düşünürsek çelişmelere düşerizhttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif öyle ise Var olan ancak “bir” ve hareketsiz olabilir.
KAYNAK
Felsefe Tarihi; Prof. Macit Gökberk; Remzi Kitabevi