Bursa

[TaMeR]

Eski adı: Yunanca "Προύσα" Prussa veya Brusa'dır. Yapılan araştırmalar Bursa yöresinin M.Ö. 4000'lerden beri çeşitli yerleşimlere sahne olduğunu göstermektedir. Bu topraklara M.Ö. 13. yüzyıldan sonra Bitinler ve Misler yerleşti. İlk çağda Bitinya ([Only Registered Users Can See Links]) ve Misya'nın komşu olduğu bir alanda yer alan yöre M.Ö. 7. yüzyılda Lidya ([Only Registered Users Can See Links])'nın, M.Ö. 546'da da Perslerin egemenliğine girdi. M.Ö. 334'e kadar süren Pers ([Only Registered Users Can See Links]) egemenliği boyunca Bitinyalılar kendi yöneticilerini seçme hakkına sahipti. M.Ö. 328'de Bitinya Krallığı kuruldu. Kral Zipoetes döneminde gelişen krallık, oğlu I. Nikomedes zamanında en güçlü haline ulaştı. M.Ö. 230-182 arasında Bitinya ([Only Registered Users Can See Links]) kralı olan I. Prusias Bursa kentinin kurucusu olarak kabul edilir. Bursa adının da kentin o zamanki adı Prusa'dan kaynaklandığı sanılmaktadır. M.Ö. 74'te Roma'ya bağlanan Bitinya'nın başkenti Prusa'dan Nikomedeia'ya (İzmit) taşındı. M.S. 395 ([Only Registered Users Can See Links]) yılında Roma İmparatorluğu ([Only Registered Users Can See Links])'nun ikiye bölünmesinden sonra Bizans ([Only Registered Users Can See Links]) yönetiminde kalan Bursa, imparatorluğun Doğu Eyaleti'ne bağlı beş diyosezden Asya Diyosezi sınırları içindeydi. Kent özellikle 11. yüzyılda Selçukluların ([Only Registered Users Can See Links]) saldırısına uğradıysa da 14. yüzyıla değin Bizans ([Only Registered Users Can See Links]) yönetimi altında kaldı. Uzun çatışmalardan sonra 1326 ([Only Registered Users Can See Links])'da Orhan Bey ([Only Registered Users Can See Links]) Bursa'yı alarak Osmanlıların ([Only Registered Users Can See Links]) başkenti yaptı. Bursa'nın fethi(1326 yılında) ile kurulan Bursa Mehterhanesi 1826 yılında Yeniçeriliğin ([Only Registered Users Can See Links]) kaldırılışıyla beraber kapatılmıştır. Bursa 1365 ([Only Registered Users Can See Links])'te Edirne ([Only Registered Users Can See Links])'nin başkent yapılmasına kadar bu durumunu korudu. Bursa, İstanbul'un fethi ([Only Registered Users Can See Links])'ne kadar Osmanlıların en önemli merkeziydi.
Bursa 14.yy'dan itibaren İran'dan gelen ipeğin ve Hindistan-Cidde-Halep üzerinden gelen baharatın sayesinde ekonomik açıdan büyük bir gelişme gösterdi. Özellikle 16.yy'da doruğa cıkan ipek ve baharat ticareti kente büyük canlılık kazandırdı. Kentin meşhur İpek, Koza, Fidan, Emir Hanları bu ticaretin kalbinin attığı yerlerdi. Bu dönemde kentin nüfusu 75bin'e yakındı. Batı Avrupa'dan gelen birçok tüccar, ozellikle Floransa ve Venedik'ten gelen İtalyanlar bu dönemde kente yerleşip, ipek ve baharat karsılığında Batı Avrupa mamulü yünlü dokumaları satmaya başladılar. Bursa'da satin alınan ipek ve baharat burdan Istanbul'a geçiyor, oradan da ya Ege/Akdeniz üzerinden İtalya ve Batı Avrupa pazarlarına, ya da Karadeniz üzerinden Kili-Akkirman-Liviv (bugünkü Ukrayna) güzergahını izleyerek Orta ve Doğu Avrupa pazarlarına çıkıyordu. Hem Osmanli Imparatorluğu'na hem de Bursa'ya büyük zenginlik getiren bu ticaret, 17.yy'dan itibaren Ingiliz ve Hollandalılarin Hint Okyanusu'nda hakimiyeti ele geçirip, baharat ve ipegi Avrupa'ya Ümit Burnu üzerinden direk taşımaya başlamalarıyla giderek azalmış ve önemini kaybetmiştir.
Bursa yöresi 1900'lerin başında Hüdavendigar Vilayeti'nin sınırları içindeydi. Kentin belediyesi 1877 ([Only Registered Users Can See Links])'de kuruldu. Kurtuluş Savaşı ([Only Registered Users Can See Links]) yıllarında çeşitli yörelerinde ayaklanmalar çıkan Bursa 8 Temmuz ([Only Registered Users Can See Links]) 1920 ([Only Registered Users Can See Links])'de Yunanlılarca ([Only Registered Users Can See Links]) işgal edildi; 11 Eylül ([Only Registered Users Can See Links]) 1922 ([Only Registered Users Can See Links])'de işgalden kurtuldu.
Not:Makedonya kralı Filip V'in önerisiyle Uludağ'da bir Birsa/sur yapıldığı, son günlerini burada yaşadığı ve adı Filibos mahallesi ile günümüze kadar geldiği bilinmektedir.(Şimdi Alaaddin mahallesi denmektedir.) Kurtuluş savaşına zemin hazırlayan ve milli şuurumuzun yekpare olmasını sağlayan Çanakkale Savaşı'nda da en fazla şehidi Bursa'nın vermesi de ayrı bir gurur kaynağıdır.İstanbul surlarına ilk osmanlı bayrağını diken Ulubatlı Hasan da Bursanın Ulubat beldesindendir