Syst3m
5 September 2009, 02:20
Varoluşçu felsefenin önde gelen isimlerinden biri olarak bilinen Alman filozoftur.
26 Eylül 1889'da Baden eyaletinde doğdu. Çocukluğundan itibaren dine ve felsefeye eğilimli biri olarak yetişti. Felsefi çalışmalarıyla olduğu kadarhttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif yaşamı ve çeşitli dönemlerde sergilediği politik tutumlarıyla da tartışma konusu oldu. Felsefi yetkinliği ve önemi yadsınamazken politik konumları dolayısıyla sürekli sorunlu bir ilişkinin taşıyıcısı oldu ve bu durum çoğu zaman felsefi çalışmalarının tam olarak değerlendirilmesini gölgeledi.
Freiburg Üniversitesi'nde Katolik ilahiyatı ve Hıristiyan felsefesi okudu ve 1914 yılında ilk çalışması ve doktora tezihttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif "Psikolojide Yargı Kuramı" ile dikkat çekmeye başladı. 1923'te Marburg Üniversitesi'nde profesör oldu. 1927 yılında "Varlık ve Zaman" yayımlandı ve yayımlanışından itibaren yalnızca var oluşçu felsefe açısından değilhttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif 20. yüzyıldaki bir bütün felsefe tartışmaları bağlamında bir şekilde etkili oldu. Heidegger buradahttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif bütün bir Batı Felsefesi geleneğini metafizik olmakla eleştirdihttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif ki sonrasında post-modern felsefe bu argümanı başka düzlemelerde yeniden değerlendirecektir.
1933 yılından itibaren Naziler 'in iktidara gelmesiyle birlikte Heidegger Nazilere katıldı. Bu dönemde Freiburg Üniversitesinde rektör oldu. Heidegger'in bu dönem boyunca izlediği politika her zaman tartışma konusu olmuş ve onun çalışmalarının değerlendirilmesine gölgeler düşürmüştür. Nazilere katıldığı gerekçesiyle 1945'te üniversiteden uzaklaştırıldı ama sonra 1952'de yeniden üniversiteye dönebildi. Daha sonra yanlış yaptığını söylemesi de üzerine düşen gölgelerin sona ermesini sağlamamıştırhttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif ancak bununla birlikte onun teorik çalışmalarının değeri her zaman kendini buna rağmen korumuş ve felsefe açısından önemli yerini muhafaza etmiştir.
Felsefesi
Heidegger'in felsefi çalışmalarında hocası Edmund Husserl'in ve fenomenoloji felsefesinin etkileri açıkca görülür. Buna bağlı olarak felsefe-dışı sayılan pek çok kavramı felsefeye taşıdı ve var oluşçu felsefecilerde (örneğin Kierkegaard'ın korkuhttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif umutsuzlukhttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif kaygı vb. kavramlarla yaptığı gibi) görülen tarzda analizlere yöneldi ve bunları derinleştirdi. Kaygıhttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif sıkıntıhttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif merakhttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif ölümhttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif korku gibi terimleri felsefe düzlemine taşıdı. Fenomenolojiyi Varlık sorunu bağlamında yeniden yorumladı ve kullandı. Heidegger'in Husserl etkisi ile kendine özgü bir var oluşçu felsefe oluşturduğunu söylemek yanlış olmaz.
Heidegger'ın varoluşçu düşüncesine görehttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif insan bu dünyaya öylece bırakılmıştır. Bu bırakılmışlık fikri birkaç yönden var oluşçu felsefenin temel argümanlarını sürdürür ve derinleştirir. Var oluşa bırakılmışlığı ile insan kendi varlık'ını oluşturma özgürlüğüne zorunlu olarak bırakılmıştır aslında. Ama başlangıçtahttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif bırakılışın kendisi bir özgürlük yokluğudur -sondaki ölümün kaçınılamazlığı gibi.
İnsanhttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif varoluşun ortasına öylecehttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif orada-bir-varlık-olarak (Dasein) atılmıştır. Bu bir tercih ya da seçimin sonucu değildir. Ve insanhttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif bu bırakılmışlık içinde tercihler ve seçimleriyle kendi yaşamını ileriye doğru kurar. Burada zorunlu bir özgürlük deneyimi söz konusudur. İnsan kendi varlığını gerçekleştirmek üzere sürekli seçimler ve tercihler yapmak durumundadırhttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif yani özgürlüğünü gerçekleştirmek zorundadır. Ölüme kadar. Heidegger'in felsefesinde ölüm fikrihttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif bu bakımdan önemli bir yer tutar. İnsanhttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif bırakılmışlığında ölüme yazgılıdır ve var oluşunu buna göre gerçekleştirmelidir.
Heidegger ayrıcahttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif genel anlamda söylenecek olursahttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif teknik'in gelişimiyle birlikte şekillenen dünyanın eleştirisini yapmaya yönelmiştir ve modern dünyada buna karşı düsüncenin görevlerini belirlemeye calışmıştır. " Varlık sorusu "http://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif onun tüm felsefi çalışmalarinin özü ve özetidir. Bu çalışma varlık'ın unutulmusluğuna yapılan bir itirazla başlar ve devam eder. Kanthttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif Hegel ve Husserl'den etkilendiğini belirtmenin yanı sırahttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif Nietzsche ile girdiği eleştirel ilişkinin de belirtilmesi gerekir. Heideggerhttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif yapısalcılığa benzer ama başka bağlamlarda Dil konusunu felsefeye temel bir kategori olarak sokmuştur. Onun bütün felsefi kategorileri dil dolayımıyla işlerlik kazanır.
"Dil Varlık'ın evidir." der Heidegger.
Sartre ve Camus başta olmak üzere varoluşçu felsefeciler ve ayrıca yapısalcılık ve varlık felsefesi gibi diğer felsefe akımları da çalışmalarında onunla açık ya da örtük diyalog halinde olmuşlardır. Daha sonra çalışmalarıhttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif özellikle dil dolayımlı analizleri ve felsefenin metafizik olarak eleştirisi mantığıhttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif postmodern felsefenin gelişiminde önemli köşe taşları olacaktır.
Kitapları
- Zaman ve Varlık Üzerinehttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif M.Heideggerhttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif A Yayınları.
- Nedir Bu Felsefe?http://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif M.Heideggerhttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif Sosyal Yayınları.
- Hümanizmin Özühttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif M.Heideggerhttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif İz Yayınları.
- Metafizik Nedir?http://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif M.heideggerhttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif Kaknüs Yayınları
- Tekniğe İlişkin Soruşturmahttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif M.Heideggerhttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif Paradigma Yayınları
- Bilim Üzerine Iki Dershttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif M.Heideggerhttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif Paradigma Yayınları
- Zaman Kavramıhttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif Der Begriff der Zeithttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif M. Heideggerhttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif (Çev.http://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gifS.Babür)http://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif İmge Kitabevi Yayınları.
KAYNAKLAR
Martin Heideggerhttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif Anılar ve Günlüklerhttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif Frederic De Towarnickihttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif YKY.
Heidegger Bir Filozof Bir Almanhttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif Paul Hünnerfeldhttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif Inkılap Kitapevi.
Heidegger ve Nazilerhttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif Jeff Collinshttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif Everest Yayınları.
Felsefe Sözlüğühttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif Serkan Uzun / Ü.Hüsrev Yolsalhttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif Bilim ve Sanat Kitapları.
26 Eylül 1889'da Baden eyaletinde doğdu. Çocukluğundan itibaren dine ve felsefeye eğilimli biri olarak yetişti. Felsefi çalışmalarıyla olduğu kadarhttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif yaşamı ve çeşitli dönemlerde sergilediği politik tutumlarıyla da tartışma konusu oldu. Felsefi yetkinliği ve önemi yadsınamazken politik konumları dolayısıyla sürekli sorunlu bir ilişkinin taşıyıcısı oldu ve bu durum çoğu zaman felsefi çalışmalarının tam olarak değerlendirilmesini gölgeledi.
Freiburg Üniversitesi'nde Katolik ilahiyatı ve Hıristiyan felsefesi okudu ve 1914 yılında ilk çalışması ve doktora tezihttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif "Psikolojide Yargı Kuramı" ile dikkat çekmeye başladı. 1923'te Marburg Üniversitesi'nde profesör oldu. 1927 yılında "Varlık ve Zaman" yayımlandı ve yayımlanışından itibaren yalnızca var oluşçu felsefe açısından değilhttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif 20. yüzyıldaki bir bütün felsefe tartışmaları bağlamında bir şekilde etkili oldu. Heidegger buradahttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif bütün bir Batı Felsefesi geleneğini metafizik olmakla eleştirdihttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif ki sonrasında post-modern felsefe bu argümanı başka düzlemelerde yeniden değerlendirecektir.
1933 yılından itibaren Naziler 'in iktidara gelmesiyle birlikte Heidegger Nazilere katıldı. Bu dönemde Freiburg Üniversitesinde rektör oldu. Heidegger'in bu dönem boyunca izlediği politika her zaman tartışma konusu olmuş ve onun çalışmalarının değerlendirilmesine gölgeler düşürmüştür. Nazilere katıldığı gerekçesiyle 1945'te üniversiteden uzaklaştırıldı ama sonra 1952'de yeniden üniversiteye dönebildi. Daha sonra yanlış yaptığını söylemesi de üzerine düşen gölgelerin sona ermesini sağlamamıştırhttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif ancak bununla birlikte onun teorik çalışmalarının değeri her zaman kendini buna rağmen korumuş ve felsefe açısından önemli yerini muhafaza etmiştir.
Felsefesi
Heidegger'in felsefi çalışmalarında hocası Edmund Husserl'in ve fenomenoloji felsefesinin etkileri açıkca görülür. Buna bağlı olarak felsefe-dışı sayılan pek çok kavramı felsefeye taşıdı ve var oluşçu felsefecilerde (örneğin Kierkegaard'ın korkuhttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif umutsuzlukhttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif kaygı vb. kavramlarla yaptığı gibi) görülen tarzda analizlere yöneldi ve bunları derinleştirdi. Kaygıhttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif sıkıntıhttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif merakhttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif ölümhttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif korku gibi terimleri felsefe düzlemine taşıdı. Fenomenolojiyi Varlık sorunu bağlamında yeniden yorumladı ve kullandı. Heidegger'in Husserl etkisi ile kendine özgü bir var oluşçu felsefe oluşturduğunu söylemek yanlış olmaz.
Heidegger'ın varoluşçu düşüncesine görehttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif insan bu dünyaya öylece bırakılmıştır. Bu bırakılmışlık fikri birkaç yönden var oluşçu felsefenin temel argümanlarını sürdürür ve derinleştirir. Var oluşa bırakılmışlığı ile insan kendi varlık'ını oluşturma özgürlüğüne zorunlu olarak bırakılmıştır aslında. Ama başlangıçtahttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif bırakılışın kendisi bir özgürlük yokluğudur -sondaki ölümün kaçınılamazlığı gibi.
İnsanhttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif varoluşun ortasına öylecehttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif orada-bir-varlık-olarak (Dasein) atılmıştır. Bu bir tercih ya da seçimin sonucu değildir. Ve insanhttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif bu bırakılmışlık içinde tercihler ve seçimleriyle kendi yaşamını ileriye doğru kurar. Burada zorunlu bir özgürlük deneyimi söz konusudur. İnsan kendi varlığını gerçekleştirmek üzere sürekli seçimler ve tercihler yapmak durumundadırhttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif yani özgürlüğünü gerçekleştirmek zorundadır. Ölüme kadar. Heidegger'in felsefesinde ölüm fikrihttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif bu bakımdan önemli bir yer tutar. İnsanhttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif bırakılmışlığında ölüme yazgılıdır ve var oluşunu buna göre gerçekleştirmelidir.
Heidegger ayrıcahttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif genel anlamda söylenecek olursahttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif teknik'in gelişimiyle birlikte şekillenen dünyanın eleştirisini yapmaya yönelmiştir ve modern dünyada buna karşı düsüncenin görevlerini belirlemeye calışmıştır. " Varlık sorusu "http://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif onun tüm felsefi çalışmalarinin özü ve özetidir. Bu çalışma varlık'ın unutulmusluğuna yapılan bir itirazla başlar ve devam eder. Kanthttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif Hegel ve Husserl'den etkilendiğini belirtmenin yanı sırahttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif Nietzsche ile girdiği eleştirel ilişkinin de belirtilmesi gerekir. Heideggerhttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif yapısalcılığa benzer ama başka bağlamlarda Dil konusunu felsefeye temel bir kategori olarak sokmuştur. Onun bütün felsefi kategorileri dil dolayımıyla işlerlik kazanır.
"Dil Varlık'ın evidir." der Heidegger.
Sartre ve Camus başta olmak üzere varoluşçu felsefeciler ve ayrıca yapısalcılık ve varlık felsefesi gibi diğer felsefe akımları da çalışmalarında onunla açık ya da örtük diyalog halinde olmuşlardır. Daha sonra çalışmalarıhttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif özellikle dil dolayımlı analizleri ve felsefenin metafizik olarak eleştirisi mantığıhttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif postmodern felsefenin gelişiminde önemli köşe taşları olacaktır.
Kitapları
- Zaman ve Varlık Üzerinehttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif M.Heideggerhttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif A Yayınları.
- Nedir Bu Felsefe?http://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif M.Heideggerhttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif Sosyal Yayınları.
- Hümanizmin Özühttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif M.Heideggerhttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif İz Yayınları.
- Metafizik Nedir?http://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif M.heideggerhttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif Kaknüs Yayınları
- Tekniğe İlişkin Soruşturmahttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif M.Heideggerhttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif Paradigma Yayınları
- Bilim Üzerine Iki Dershttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif M.Heideggerhttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif Paradigma Yayınları
- Zaman Kavramıhttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif Der Begriff der Zeithttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif M. Heideggerhttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif (Çev.http://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gifS.Babür)http://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif İmge Kitabevi Yayınları.
KAYNAKLAR
Martin Heideggerhttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif Anılar ve Günlüklerhttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif Frederic De Towarnickihttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif YKY.
Heidegger Bir Filozof Bir Almanhttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif Paul Hünnerfeldhttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif Inkılap Kitapevi.
Heidegger ve Nazilerhttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif Jeff Collinshttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif Everest Yayınları.
Felsefe Sözlüğühttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif Serkan Uzun / Ü.Hüsrev Yolsalhttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif Bilim ve Sanat Kitapları.