Homeros Kimdir-Felsefesi-Sözleri-Eserleri

[Syst3m]

Homeros Antik Yunanistan'da yaşamış İyonyalı ozandır.

Batı Edebiyatı'nın ilk büyük eserleri sayılan İlyada ve Odysseia Destanları'nın yaratıcısı veya derleyicisi olduğu kabul edilir. Yaşamı hakkında çok az bilgi vardır. Kendisinden çok sonraları gelen Klasik Çağ yazarlarınca Truva Savaşı sırasında (Milattan Önce 12. yy) yaşadığı rivayet olunmuşsa dahttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif destanlarında kullandığı dilden hareketlehttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif günümüz araştırmacılarınca Milattan Önce 8. veya 9. yüzyıllardahttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif Batı Anadolu'da büyük ihtimalle Smyrna'da (bu günkü adıyla İzmir) yaşadığı ifade edilir.

Ancak gerçekte Homeros isimli bir şair yaşadıysa bile bu destanları yaratan veya derleyen tek bir ozan olmadığını düşünen araştırmacılar da vardır. Hayatıyla ilgili bir başka rivayet ise kör olduğudur. Fakat destanlarındaki betimlemelerin canlılığındanhttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif destanlarını yazdığında kör bile olsa bir zamanlar gözlerinin gördüğü anlaşılır.

Yazdığı destanlar Klasik Çağ Yunan Edebiyatı'nı ve Mitoloji'sini derinden etkilemiş ve bunların aracılığıyla da bütün batı edebiyatına etki etmiştir.

İrlandalı yazar James Joyce'un Ulysses'ihttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif İngiliz yazar Shakespeare'in Troilus ve Cressida'sıhttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif Romalı şair Virgil'in Aeneid'i Homeros'un destanlarından derin izler taşıyan eserlerdendirler.

Ek Bilgiler

Eski Yunan kültürünün en parlak örneklerinden olan ve Yunan mitolojisini temellendiren iki epik destandan sözedeceğiz bugün; "İlyada" ve "Odysseia"danhttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/nokta.gif. Yaklaşık 3000 yıl öncesinehttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif İ.Ö 1000'li yıllara kadar uzanır dünyanın en sevilen fantastik hikayelerinin ortaya çıkışı. Bilgi yarışmalarının kolay sorularındandır bu destanların yazarı. Homeros yanıtına hepimiz katılırızhttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif ama böyle bir insanın gerçekten yaşayıp yaşamadığı hakkında kesin bir bilgi de yok elimizde. Bazı edebiyat tarihçilerine görehttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif tarihin fantastik yorumları olan "İlyada" ve "Odysseia"http://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif yüzlerce yıl içerisindehttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif birçok şairin katılımıyla vücut bulmuş anonim eserlerdir. Ancakhttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif kim ve kimler tarafından kaleme alınırsa alınsınhttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif insanlık tarihinin yarattığı en önemli metinler oldukları asla tartışılmayacaktır.

İLYADA

Homeros imzalı iki destan birbirini tamamlayıcı niteliktedir ve yirmi yıla yayılan ana hikaye "İlyada" ile başlar. Çanakkale yakınlarındaki Truva (Troya) kenti kuşatması; savaşhttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif kahramanlıkhttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif dostlukhttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif aşkhttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif ihanethttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif intikam gibi duyguların işlenmesine zemin teşkil etmiştir. Tanrıça Herahttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif Athena ve Afrodit arasındaki güzellik yarışmasının hakemi yapılan Parishttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif -aldığı rüşvet sonucu- Afrodit'i birinci ilan eder. Afrodit'in Paris'e verdiği rüşvethttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif ölümlü kadınların en güzel Helen'dir. Ancak Helenhttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif Lecademon kralı Menealos'un karısıdır. Tanrıçanın büyüsü ile Paris'e aşık olan Helenhttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif onunla birlikte Troya kaçar. Öfkelenen Menelaushttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif kardeşi Agamemnonhttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif yarı ölümlü kahraman Akilleushttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif insanların en kurnazı Odysseus ve bazı Yunan prensleri ile birlikte Troya'ya çıkarma yapar. On yıl süren savaşlardan bir sonuç alınamayacağı sanılırkenhttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif Odysseus'un bulduğu bir hileyle; o ünlü tahtadan at esprisiylehttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif kentin kapılarını açmayı başarır kuşatmacılar ve İllios (Troya) kenti düşerhttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif adalet yerini bulur.

ODYSSEIA

Dostu Agamemnon'un yanında savaşmak için karısı Penelope ve oğlu Telemakhos'u geride bırakarak Troya'ya doğru yola koyulan İtaka kralı Odysseus'un savaşın bitimi ile başlayan olağanüstü serüvenlerini anlatır "Odysseia" destanı. Kurnaz ama biraz sivri dillidir kahramanımız; dönüş yolculuğunda tutulduğu fırtına karşısında deniz tanrısı Poseidon'a meydan okuyuncahttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif tanrının gazabına uğrar ve bir türlü evinin yolunu bulamaz. On yıl sürer Ege denizinin bir yakasından bir yakasına savruluşu (bugün bir iç deniz gibi görünen Egehttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif antik çağlar için bir okyanus algılamasındadır ve böylelikle mesafe kavramının yaşanılan bölge ile sınırlı olduğunu bir kez daha anlarız). Tek gözlühttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif insan yiyen devlerihttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif gemicileri baştan çıkaran sirenleri ve Yunan mitolojisinden çıkıp gelen daha nice tehlikeyi savuşturan Kralhttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif ülkesine döndüğünde karısını -kendisinin vasiyetine uygun olarak- evlilik hazırlıklarında bulur. Yarışmayı kazanan prens olacaktır kraliçenin eşi. Kılık değiştiren Odysseushttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif teker teker yener koca adaylarını ve hem karısına hem de tahtına kavuşur.

[Yorgun Yürek]

Homeros ve Eski Yunan edebiyatı

Edebiyatın geliştiği ilk uygarlıktır Eski Yunan. Elbette Anadolu'dahttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif Mezapotamya'dahttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif Mısır'da yaşayan diğer topluluklarda da güzel sanatlara karşı bir ilgi olmuşturhttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif ama Yunan şiiri düzeyinde bir eser göstermek mümkün değildir. Bu anlamdahttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif tüm şairlerin babasıdır Homeros! Yeryüzünde şan ve şerefin en büyük erdem kabul edildiği çağlara en uygun düşen edebi tarzdır şiir. Olaylarhttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif karakterlerhttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif hurafelerhttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif örf ve adetler de şairlerin zihinlerindeki imgeleri ateşleyici kaynaklardır elbette. Destanlara hakim olan gerçeküstühttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif fantastik ve metafizik öğelerhttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif yalnızca yazarların tahayyül gücüne mal edilemez; insanlarla tanrıların yan yana getirildiği bu manzum hikayeleri yaratan toplulukların dünyayı yorumlayışının kendisi fantastiktir aslında. Homeros'un metinlerindeki; erkekler arasındaki dostlukhttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif tanrıların hazırladığı bir kader olarak aşkhttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif kendini hep hissettiren cinsellikhttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif kadınların ihanetihttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif toplumun her çeşit beceriye hayranlık duyma eğilimihttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif yarışmaların yaygınlığıhttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif eğlence tutkusu ve coşkunluk gibi motiflerhttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif Eski Yunan toplumunun yaşam biçimlerinin ve ruh halinin yansıması olarakhttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif gerçeküstü bir anlatımın ardındaki somut gerçeklerdir.

Dikkat edilecek olursahttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif olayların felsefi yorumları yoktur "İlyada" ve "Odysseia"dahttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif ama bu olaylarınhttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif çevreninhttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif giysilerinhttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif karakterlerin inceden inceye tasvir edilişi hemen fark edilir. "Şair görmüştürhttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif size de gösterir. Gördükleri ona tesir etmiştirhttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif o da bu tesirleri size naklederhttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/nokta.gif. Homeros'u okuyunhttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif o her şeyihttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif herkesin her gün karşılaştıklarını bile tasvir eder; mesela adanın su ile çevrildiğinihttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif öğleyin güneşin tam tepemizde olduğunu yazmaktan imtina etmez.Her şeyi tasvir etmek zorundadırhttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif çünkü onun çağında her şey ilgilendirir okuyucuyu". Tekrarlar yaparhttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif ama bıktırıcı değildir. Çünkü yaptığı tekrarlarhttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif farklı anlarda yeniden ortaya çıkan duygulardan kaynaklanmıştır ve bu tekrarlarhttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif sözel kültürün etki yaratma araçlarıdır aynı zamanda.

İlk bakışta çok eskimiş ve çocuksu gelebilir Homeros'un destanları. Mitolojidenhttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif fantastik anlatımdan hoşlanmayanlar ise onları saçma bulacaklardır. Oysa bu metinlerdehttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif insanoğlunun yüzyıllardan beri değişmeyen pek çok temel dürtüsühttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif duygusu vardır. Onları tüm zamanlarla çağdaşlaştıran yani "klasik" yapan işte bu özellikleridir. Üstelikhttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif "İlyada" ve "Odysseiahttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif bir yandan Yunan tragedyalarının habercisidirhttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif diğer yandanhttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif yalın bir dille kaleme alınan daha doğrusu söze dökülen destanlardaki anlatım tarzı; geçmiş ve şimdi arasında gidip gelerek -zaman akışını kırarak- aktarılan hikayelerhttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif modern edebiyatın bilinç akışı tekniğinin öncüsüdür. Usluptaki sadeliğin asıl nedenini isehttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif o çağlarda sözlü anlatımın müzik eşliğinde yapılmasında bulabiliriz. Ancak bu sadelikhttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif bir cansızlık anlamına gelmez; tersinehttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif çok canlı ve eğlenceli bir havası vardır Homeros hikayelerinin. Yukarıda da belirttiğim gibihttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif gördüğühttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif bildiği insanlarhttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif mekanlar ve eşyalardır onun anlattıkları. "Homeroshttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif sürülmüş bir tarlayıhttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif buğday-yürekli ekmeğihttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif kuşların uçuşunuhttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif yontulmuş bir iskemleyihttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif limanda bir gece-göğüne karşı duran gemilerihttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif derede çamaşır yıkayan kadınları anlatır. Yalındırhttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif canlıdırhttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/virgul.gif klasiktirhttp://www.forumuz.net/images/digersmileyler/nokta.gif.