Bilgisayar Karşısında Doğru Oturma Biçimi


Kişilerin vücut yapıları ve çalışırken sık kullandığı araçlar değişebildiği için herkese uygun bir bilgisayar masası düzeninden söz edilemez. Fakat bazı temel kurallardan bahsedilebilir. İlk olarak oturduğunuz koltuğunuzu doğru seçmelisiniz. Yüksekliği ayarlı, sırt için desteği olan yumuşak minderli ve dayanıklı bir koltuk almalısınız. Bu tip koltukları büro mobilyaları satan mağazalarda bulabilirsiniz. Sert ve ayarlı olmayan bir koltukta uzun süre oturmak şiddetli bel ve boyun ağrılarına neden olabilir. Koltuk seçiminden sonra eğer yoksa bir bilgisayar masası almalısınız. Normal çalışma masaları çoğu zaman bilgisayarlar için kullanışlı değildir. Örneğin bilgisayar monitörünün gözünüzden biraz aşağıda ve tam karşınızda bulunması gereklidir. Ayrıca klavyenin dik oturduğunuz zaman kollarınız dirsekten 90 derece kıvrıkken ellerinizle aynı hizada ve tam karşınızda olması gereklidir. Ayrıca klavyenin ön tarafında ellerinizi destek olarak koyabileceğiniz bir boşluk olması uygun olur. Bilgisayar kullanırken gereken fare, telefon ve printer diğer araçlar da masa üzerinde kolayca ulaşabileceğiniz yerlerde olmalıdır. Bilgisayar kullanırken sık olarak yazı okumanız gerekirse yazıları bir askı ile tam önünüze koyup monitörü biraz yana almalısınız. Monitörünüzün pencereden veya diğer ışık kaynaklarından uzak olması gereklidir. Ayrıca monitörünüzün çözünürlüğü yazıların kolayca okunacağı bir ayara ve yenileme hızını titreşme olmayacak bir hıza ayarlanması gereklidir.


Bilgisayar Kullanırken Yapmanız Gerekenler


Bilgisayar karşısında dik olarak oturun. Yazı yazarken klavyedeki tuşlara fazla güçlü olmayan bir biçimde dokunun. Fareyi yumuşak bir biçimde tutun. Yazı yazarken kollarınızı ve elinizi bir yere dokundurmayın. Kollarınızı ve parmaklarınızı ancak yazma işlemi yapmadığınız zaman dinlendirin. Uzun süreler çalışmayın ve sık sık aralar verin. Çalışma sürenizi planlayın. Her gün belli sürelerle çalışın ve ara verin. Böylece sürenin sonuna doğru işlerin sıkışmasını engellemiş olursunuz. Çalışmanız sırasında beslenmenizi aksatmayın. Düzenli olarak spor yapın ve stresle baş etme yollarını öğrenin. Gebelik, romatizma ve şeker hastalığı gibi bazı durumlar bilgisayar kullanımınızı etkileyebilir. Böyle durumlarda sağlık profesyonellerine danışmayı ihmal etmeyin.


Tekrarlayıcı Hareketlere Bağlı Bozukluklar


Parmak, el bileği ve dirseğinizin bilgisayar kullanırken yaptığı küçük ve tekrarlayıcı hareketler özellikle el bileği hizasında bozukluklara neden olabilir. Bu hastalıkta el bileği içinden geçen sinir ve tendon denilen kasların kemiğe yapıştığı dokular zedelenip sıkışır. Bu durumda elde uyuşukluk ve ağrı, başparmak hareketlerinde ve el sıkma gücünde azalma ortaya çıkar, el becerisi bozulur. Bu rahatsızlığın tedavisi için bir ortopedi uzmanına danışmalısınız.


Göz Bozuklukları


Uzun süre bilgisayar karşısında çalışmak gözlerde de bazı rahatsızlıklara neden olabilir. Böyle durumlarda en sıklıkla göz çevresi ve başta ağrı, gözlerde yorgunluk hissi, yanma, batma ve kızarıklık görülebilir. Yakınmalar daha çok günde 4-6 saatten fazla bilgisayar karşısında çalışan, özellikle gözlerinde miyop veya astigmatizm kusurları olan kişilerde sık görülür. Bilgisayarla çalışmanın gözlerde kalıcı bir etkiye neden olmadığı bilinmektedir. Fakat gündelik yaşamda pek sorun oluşturmayan astigmatizm gibi kusurlar bilgisayar karşısında rahatsızlıklara neden olabilir. Yanma, batma, kızarıklık, sulanma gibi yakınmalar monitöre bakarak çalışan kişilerde göz kırpma sayısındaki belirgin azalmaya bağlı olabilir. Ekranın gözlerden 50 - 70 cm. uzakta ve göz hizasından biraz aşağıda bulunması yorgunluk yakınmalarının azalmasını sağlayabilir. Gözle ilgili yakınmaların azaltılabilmesi için öncelikle iyi bir göz muayenesi yapılmalıdır. Ayrıca çalışma sırasında sık ara vermek ve aralarda örneğin pencereden uzak nesnelere bakmak göz sağlığı açısından önemlidir.


Bel, Baş ve Boyun Ağrıları


Bu bölgelerde ağrı oldukça sık görülen rahatsızlıklardır. Hatta iş güç kaybına ve sağlık hizmeti alma açısından şirketlere ve devletlere oldukça büyük yük getirmektedir. Bunların bilgisayar kullanımı ile ilgili olarak sıklıkla uzun süre hareketsiz kalma, stres, uygun olmayan duruş biçimi gibi nedenlerle ortaya çıkarlar. Kas, kemik, sinir ve damarların aşırı gerilme ve uygun olmayan duruş biçimlerine bağlı olarak şekil bozuklukları bu tip hastalıkları yaratabilir. Bu rahatsızlıklar olduğu zaman ihmal etmeden öncelikle bir ortopedi uzmanına muayene olmalısınız. Ortopedi uzmanı tarafından öncelikle bu hastalıkların vücuttaki bir yapısal bozukluğa bağlı olup olmadığı araştırılır. Örneğin bel ağrıları bel kemiğine bağlı şekil bozuklukları nedeniyle oluşabilir. Bazen de bu ağrıların nedeni bulunamaz ve psikolojik kökenli olduğu düşünülür. Bu tip ağrılar da hasta kişilere psikolojik yardımla yok edilebilir.


Bilgisayar ve İnsan Sağlığı

Bilgisayarın karşısında otururken şunlara özen göstermeliyiz:

Masa yüksekliği 65-70 cm.
Yüksekliği ayarlanabilir, sırtı bele uygun ve esnek bir ergonomik koltuk
Omuzlar rahat bırakılmış
Dik oturulmuş ve sırt desteklenmiş
Kollar yatay veya biraz yukarıda
Dirsek ve eller düz bir çizgide
Bacakların üst kısmı yatay
Dizler 90 veya 110 derece açıda olmalı

Gözlerimizin sağlığı için:

Bilgisayar kullanmadan önce bir göz muayenesinden geçmeli, görme bozukluğu varsa mutlaka düzeltilmeli
Ekrandan 45-75 cm. uzakta oturmalı
Ekranın üst kenarı ile göz hizasının aynı seviyede olmasına dikkat etmeli
Kağıt tutucu kullanıyorsak bunu ekranla aynı hizada tutmalı
Odanın loş ışıklı, aydınlatma 30-50 mumluk ve endirekt olmalı
Işık ekrana dik açıyla gelmemeli
Işık yansıma ve parlamaları önlemeli
15-20 dakikada bir kısa süre gözleri uzağa odaklayarak göz kaslarının dinlenmesi sağlanmalı.