Rıza Nur

[ceyLin]

Rıza Nur 1879 yılında Sinop'ta doğdu. İlköğrenimini Sinop'ta yaptıktan sonra İstanbul'a gelerek Soğukçeşme Askeri Rüştiyesi'ne girdi. Sonra Tıbbiye İdadisi'ni (Tıp Lisesi) ve Mekteb-i Tıbbiyei Şahane'yi (Askeri Tıp Okulu) tabip yüzbaşı olarak bitirdi. 1901 yılında Gülhane hastanesinde (Askeri Tıp Akademisi) staj yaparken çalışkanlığı ile Alman hocaların ilgisini çekti ve orada asistan oldu. Önce Prof. Dr. Deike Paşa'nın yanında çalıştı, sonra cerrahi kısmına geçti. Prof. Dr. Wietin Paşa'nın yanında çalışarak operatör oldu. Bu arada fenni sünnet usul ve aletlerini anlatan özgün bir kitap yazdı. Önce padişaha sunulan kitap sonra yayımlandı ve Prof. Wieting tarafından bir kısmı Almanca'ya çevrildi. 1903'te Rumeli Zibefçe gümrük kapısına bakteriyolog atanan Dr. Rıza Nur 1905'te Gülhane'ye yardımcı öğretmen, 1907'de Askeri Tıbbiye'ye cerrahi hocası oldu. Meşrutiyet'in ilanından sonra yapılan seçimlerde Sinop'tan milletvekili seçilerek Meclis'e girdi. 1908 yılında Birinci İcra Vekilleri Heyetinde Maarif Vekiliydi.

1920'de Sovyetler'le dostluk ve yardım antlaşması yapmak üzere Moskova'ya gönderilen heyete delege olarak katıldı. Cumhuriyet'in ilanına kadar bütün hükümetlerde Sıhhiye vekili olarak görev aldı. Lozan Konferansı'na ikinci delege olarak katıldı. İkinci dönemde yeniden Sinop milletvekili olarak Meclis'te yer aldı. 14 cilt tutan Türk Tarihi'ni bu sıralarda yazdı. 1926'da Sinop'ta bir kütüphane kurarak, gelir kaynakları ile birlikte maarife vakfetti. Dr. Rıza Nur İstanbul'da 1942 yılında öldü.

ESERLERİ

Yeni Usulü Hitan (sünnet) ve Yeni Kıskaç (1909), Fenni Cerrahi Ortopedi (1910), Gurbet Dağarcığı (1919), Hürriyet ve İtilaf nasıl doğdu nasıl öldü? (1919), Türk Tarihi (1924-1926, 14 cilt, 12 cildi basıldı), Oğuzname (1928), Namık Kemal(1936), Hayat ve Hatıratım(1968).

Hayat ve Hatıratım
Rıza Nur Kendini Anlatıyor
Rıza Nur, Abdurrahman Dilipak
İşaret Yayınları / Belgelerle Yakın Tarih Dizisi

Hayat ve Hatıratım
Cilt: 3
Rıza Nur-Atatürk Kavgası
Rıza Nur - Abdurrahman Dilipak
İşaret Yayınları / Belgelerle Yakın Tarih Dizisi

Dr. Rıza Nur'un Lozan Hatıraları
Rıza Nur
Boğaziçi Yayınları / Hatıra Serisi

İsmet'e beş on defa söyledim: "Bu muahedeyi yaptık. Bunda türlü gayeler vardır... Muahedenin tatbikatının bu gayelere doğru fiilen yürütülebilmesi için "muahedenin tatbikatı komisyonu" diye bir komisyon yap. Bir de bu gayeleri gizli olarak yazalım, bu komisyona ver. Başvekil idi, yapardı, yapmadı. Halbuki bir yıl sonra Yunanistan buna benzer bir heyet yaptı.

Dr. Rıza Nur'un Moskova - Sakarya Hatıraları
Rıza Nur
Boğaziçi Yayınları / Hatıra Serisi

Enver Paşa karşımızda.
Kayseriler bizi kazıklıyor.
Sivasta muhteşem karşılama.
Vali deli Hamid.
Kazım Kaarabekir'in büyük hizmetleri.
Ahali Mustafa Suphi'ye tükürmüş.
Gümrüde hala Türk askeri var.
Tiflis Aşık Garibin diyarı.
Azerileri esarete Halil Paşa'mı düşürdü.
Ermeni istasyon şefinin oyunu.
Karahanın karısı Enver'e aşık.
Korkmazof Karahandan ermeni çıkmaz mı?
Beş milyon mermi alıyoruz
Stalin'den para istiyoruz
Komünistler sarayda şampanya içiyor
Yunan taaruzu meclisi karıştırdı
Cephe çöküyor
Müslümanlar ayağımıza kapanıp "bizi kurtarın " diyorlar
İnönü birtürlü durumu anlamıyor
Bir zabit düşmanın kaçtığını haber veriyor ancak o zaman uyanıyor
Mustafa Kemal başkumandan
vs. vs.
- Dr. Rıza Nur-


Hürriyet ve İtitlaf Fırkası Nasıl Doğdu? Nasıl Öldü?
Rıza Nur
Kitabevi Yayınları

Cemiyet-i Hafiye
Gizli Örgüt
Rıza Nur
İşaret Yayınları / Belgelerle Yakın Tarih Dizisi


alıntıdır