#1
|
|||
|
|||
Ergenlik Ve Cinsellik
Erotik düşünceler cinsellikle ilgili bütün konulara derin bir ilogi vücutla ilgili yoğun endişeoler davranışlar konusunda kafa karıoşıklığı (başkalarının davranışlarıyla karşılaştırma) ve anne-babanın uyarıolarıyla vücudun dürtüleri arasında köşeye sıkışmışlık duygusu: ergenlik çağında cinsellik çok heyecan verici olabileceği gibi erişkinlerdeki gibi suçluluk kaygı ve karmaşık sorunlarola da dolu olabilir. Bununla birlikte cinselliğin istenmeyen sonuçları olan cinsel enfeksiyonların ve gebeliğin ergen üzerindeki etkileri erişkinde-kinden çok daha hırpalayıcıdır.
Günümüzde gençler anne-babalarının gençlik dönemleriyle karşılaşotırıldığında daha özgürmüş gibi göorünüyor ama cinsel olarak kendilerioni kanıtlamaya zorlayan çevre baskıosı ergenliği daha da sersemletici bir deneyime dönüştürüyor. Günümüzode ergenler arasında ilk cinsel deneoyim yaşı giderek düşüyor ve istenomeyen gebelik oranı artıyor. İngiltere’de ergenlerde gebelik oranı yakolaşık 100 000 iken yakın zamanda yapılan bir araştırma erkeklerin %50’sinin kadınların ise üçte ikisionin cinsel ilişkiye çok erken başladıoğı inancında olduğunu gösteriyor. Birçok ergen cinsel ilişki için heonüz çok erken olduğunu düşünebiolir; ancak kafaları mastürbasyon âdet kanamaları gece boşalmaları ve kendi cinsel yönelimlerine ilişkin sorunlarla meşguldür. Ergenin çevoresindeki erişkinler de bazen birbioriyle çelişen tavsiyelerde bulunarak ergenin kafasının daha da karışmasıona neden olabiliyor. Türkiye’de erogenlik çağındaki gençlerin bütün bu konularda güvenilir kaynaklardan önyargısız ve açık yanıtlar elde etme olanakları son derece sınırlı olmakla birlikte son yıllarda bu doğrultuda bazı adımlar atılmaya başlandı. MASTÜRBASYON Kendi kendini tatmin ya da mastürobasyon (kişinin haz almak ve orgazoma ulaşmak amacıyla kendi cinsel organlarını okşaması) ergenlik çaoğındaki erkek çocuklarda doğal sayıolıp geniş kabul görüyor ama ergenolik çağındaki çok sayıda genç kız da mastürbasyon yapıyor ve erişkinlik çağında da buna devam ediyor. Erogenlerde mastürbasyon cinsel haz-ları ve boşalmayı kendi başına güovenli bir yoldan keşfetmeye olanak veren yararlı bir yöntemdir ve sonraoki cinsel aktivitelerde ön sevişme sıorasında kişinin nelerden hoşlandığını anlamasına yardımcı olabilir. Ayrıca kişinin orgazma ulaşabileceğini gösotermeye de yardım eder. Erkekler elleriyle ya da bir yüzeye (örneğin yatağa) dayanarak penisin gövdesini ve başını ovuşturma yooluyla mastürbasyon yapar. Kızlar art arda hafif hareketlerle klitorisi uyara-bilir ve vajina ile göğüslerini okşayabilirler. Mastürbasyonda “normal” kabul edilebilecek bir sıklık yoktur; bazı kişiler günde birkaç kez bazıları ise haftada bir ya da daha seyrek mastürbasyon yapabilir. Ayrıca masotürbasyon yapmak istememek de son derece normaldir. Geçmişte mastürbasyonun doğal olmadığı hatta zararlı olabileceği insanın kör olmasına yol açabileceği düşünülürdü. Oysa günümüzde en güvenli seks olarak değerlendiriliyor ve birçok erişkinin yaşam boyu uyoguladıkları son derece normal bir davranış olarak kabul ediliyor. EŞCİNSEL DUYGULAR Ergenlik çağı genellikle duyguların çok yoğun yaşandığı bir dönemdir. Bu dönemde tutkulu arkadaşlıklar geliştirilir ve her iki cinsten hayran olunan kişilere karşı derin duygular beslenebilir. Ergenlerin çoğu kendi cinsinden bazı kişilere bağlanır ve eşcinsel mi (homoseksüel aynı cinose ilgi duyan) yoksa heteroseksüel mi (karşı cinse ilgi duyan) oldukları konusunda kafa karışıklığı yaşayabiolir. Ergenler kendi cinslerinden kişiolerle çeşitli cinsel deneyimler de yaoşayabilir. Bütün bunlar son derece normaldir ve kişinin kendi cinselliğioni keşfetmesinin bir parçasıdır. Eşcinsel duygular ve deneyimler yaşayan birçok kişi daha sonra hete-roseksüel ilişkilere girer. Diğer bazıoları kendi cinslerinden kişilere karşı güçlü duyguları olduğunu hisseder ve bu tercihi yaşam boyu sürdürür. Bazı kişiler de tek bir kişiyle kalıcı bir ilişki sürdürebilmelerine karşın her iki cinse de ilgi duyabilir. Her iki cinsiyetten kişiyle ilişkisi olan kişiler kendilerini “biseksüel” olarak adlanodırabilir. Toplumların çoğunda aileye önem verilip heteroseksüel ilişkiler normal kabul edilirken homoseksüel ilişkiler anormal günah ya da sapkınolık sayılır. Dolayısıyla heteroseksüel dünyaya uyum yapma baskısı çok kuvvetlidir. Oysa gerçekte insanların çoğu için cinsellik geniş bir yelpazeodir; kişi karşı cinsle cinsel ilişkiyi terocih edebilir ama bazı koşullarda aynı cinsten kişilere de ilgi duyabilir ya da bunun tam tersi yaşanabilir. Eşcinsellerin çoğu çok küçük yaşlardan başlayarak kendilerinin “gay” olduklarını bildiklerini söylüoyor. Cinselliği konusunda kişinin kaofası karışıksa kendisine zaman tanıoyarak bu konuyu dikkatle irdelemesi gerekir. Bazı kişiler kendi cinsellikleorini reddederek evlenmeye ve çoocuk sahibi olmaya kadar gidiyor ama bu çoğu zaman daha büyük bir mutsuzluğa neden oluyor. Gerçi eşocinsel yaşam birçok soruna ve çatışomaya yol açabilir ama bu konuda dürüst olmak daha iyi olabilir. OYNAŞMA Cinsellik konusuna merak duymak ve bazı şeyleri denemek normaldir. Gençlerin çoğu cinselliği dudaktan öpüşerek dilleriyle öpüşerek bazen de elbiselerinin üzerinden birbirlerionin vücuduna dokunarak dener. Öte yandan kişiler bazen elbiselerini çıokararak da birbirlerinin vücudunu okşayabilir ve birbirlerine mastürobasyon yapabilir. Bunlar cinsel biroleşme öncesindeki “ön sevişmeye” benzer ve sonunda cinsel birleşomeyle sonuçlanabilir. Dolayısıyla denemelerin hazzına varmak istiyorsanız başlangıçtan itiobaren her iki eşin nereye kadar gitomeye hazır olduğunu belirlemekte yarar vardır. Ne kadar “kendinden geçerse geçsin” hiç kimsenin diğerioni oynaşma ya da öpüşmeyi bir adım ileri götürme konusunda zorolamaya hakkı yoktur. Oynaşma cinosel birleşmeye götürüyorsa gebelioğin ve enfeksiyonların önlenmesi için prezervatif kullanma konusu ele alınmalıdır . Ayrıca oynaşma sırasında meninin vajinanın yakınına boşalma-ması gerektiği gözden kaçırılmamaolıdır; bu durumda cinsel birleşme olomadan da gebe kalmak mümkünodür. Dahası eşlerden birinin cinsel organına dokunduktan sonra ötekionin cinsel organlarına dokunan paromaklarla enfeksiyon bulaşabilir. Enofeksiyonları önlemek için derideki ya da parmaklardaki kesikler su geçiromeyen plastikle kapatılmalıdır; erokek ve kadın prezervatifi de kullanılabilir. Oral seksin güvenli olması için çeşitli tatlarda prezervatifler saotılmaktadır. Oynaşmanın sınırları konusunda her iki eş de aynı görüşteyse bu yöntem cinsel birleşmenin doğuraobileceği sorunlar olmaksızın cinselolikten zevk almanın çok hoş ve olodukça güvenli bir yolu sayılabilir. İLK CİNSEL BİRLEŞME İlk cinsel birleşme erişkinler dünyaosına adım atmada önemli bir geçiş töreni olarak görülür. Üzerinde doğoru dürüst düşünmeden hızla bu adıomı atmak kolaydır. Yeni bir durum söz konusu olduğu için deneyimli iki kişi arasında bile ilk cinsel ilişkide çoğu zaman birçok beceriksizlik yaoşanır. Her iki eş de deneyimsizse durum daha da güç olabilir; eşlerin ikisi de çekingen sinirli ve endişeli lacaktır. Dolayısıyla kişilerin zaoman ayırarak önce birbirlerini tanıomaları ve birbirlerinin vücutlarına alışmalarında yarar vardır. Daha da önemlisi prezervatif kullanılması konusu ve gebeliği önleyici yönotemler önceden ele alınmalıdır. Gençlerin %70-80′i ilk cinsel birleşomede prezervatif kullandığını belirtioyor. Gençlerde doğurganlık yüksek olduğu için kadının istenmeyen geobeliği önleyici (kontraseptif) hap kullanması erkeğin de enfeksiyonoları önlemek için prezervatif kullanoması akla uygun olabilir (aşağıya Gebeliği önleyici yöntemler bölüomüne bakınız). GEBELİKGEBELİĞİ ÖNLEYİCİ YÖNTEMLER VE CİNSEL YOLLA BULAŞAN HASTALIKLAR Cinsel ilişki gebeliğe cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlara ya da her ikiosine birden yol açabilir. Bunların ikiosinin de olmaması için her iki eşin de eşit sorumluluk yüklenmesi isotenmeyen bir gebelik olursa bu soorunun üstesinden gelmede eşit rol almaları gerekir. Bu gibi konularda medikososyal merkezlerine AÇSAP merkezlerine sağlık ocaklarına ve hastanelerin ilgili birimlerine (aile hekimi jinekoloji üroloji) başvurulaobilir. Telefonla danışmanlık hizmetoleri veren merkezler de vardır. Bu gibi merkezlerde çalışan doktorlar sır saklamakla yükümlüdür. Gebeliği önleyici haplar (kontraseptif haplar) doktorun önerisiyle kullanılmalıdır. Gerektiği gibi uyguolanırsa gebeliği önleyici etkisi güçlüodür. Ama cinsel yolla bulaşan hastaolıklara karşı önlem alabilmek için daoima prezervatif de kullanılmalıdır. Prezervatifler HIV (AİDS) belsoğukluğu klamidya ve trikomonyaz gibi enfeksiyonlara karşı iyi bir korunma sağlar ama cinsel organlarla temastan önce takılmalıdır. Genital siğil ve herpese karşı da bir ölçüde koruma sağlar. Genç kız gebeliği önleyici hap kullanmıyorsa ve prezervatifsiz cinosel ilişki yaşanırsa ya da ilişki sırasınoda prezervatif yırtılır ya da penisten çıkarsa gebelik riskini azaltmak için olayı izleyen 72 saat içinde acil kontraseptif kullanılabilir (buna “erotesi sabah hapı” adı da veriliyor ama ilişkiden sonra üç gün boyunca etkili olduğu için aslında bu doğru bir tanımlama değil). Bu yöntemde 12′şer saat arayla ikişerden dört hap alınır ve gebe kalma riski yüzde 2-3′e düşürülür. Türkiye’de de Ana Çocuk Sağlığı ve Aile Planlaması merkezlerine ya da kadın doğum kliniklerine bu amaçla başvurulabilir; ayrıca HIV bulaşma kuşkusu olduoğunda 48 saat içinde bu birimlere yapılacak bir başvuru ile HIV virüsüonü çok büyük olasılıkla yok eden bir tedavi protokolü uygulanabilir. window.google_render_ad(); |