Seversintabi.com Türkiye'nin En Büyük Forumu Bence Seversin Tabi - Abauzit Firmin Kimdir-Felsefesi-Sözleri-Eserleri

Fransız tanrıbilimci[Link'i Görebilmeniz İçin Kayıt Olunuz.! Kayıt OL] filozoftur.

Kilisenin inançlarını egemen kılma girişimine karşı düşünce özgürlüğünü savunmuştur. Uzes'de doğdu[Link'i Görebilmeniz İçin Kayıt Olunuz.! Kayıt OL] sonradan sığındığı Cenevre'de öldü. Protestan bir aileden gelmesi nedeniyle Katolikler'ce kaçırıldı[Link'i Görebilmeniz İçin Kayıt Olunuz.! Kayıt OL] bir manastıra kapatıldı[Link'i Görebilmeniz İçin Kayıt Olunuz.! Kayıt OL] bir süre kimseyle görüştürülmedi. Protestan inançlarına karşıt bir eğitimle yetiştirilmek istendi. Nant Fermanı'nın yürürlükten kaldırılması üzerine annesinin çabalarıyla kurtarıldıktan sonra Cenevre'ye sığındı. Yunan felsefesi[Link'i Görebilmeniz İçin Kayıt Olunuz.! Kayıt OL] tanrıbilim[Link'i Görebilmeniz İçin Kayıt Olunuz.! Kayıt OL] doğa bilimleri konularında uzun süren çalışmalara koyuldu. Çalışmalarının başarılı sonuçları nedeniyle[Link'i Görebilmeniz İçin Kayıt Olunuz.! Kayıt OL] kısa süre içinde[Link'i Görebilmeniz İçin Kayıt Olunuz.! Kayıt OL] büyük ün sağladı[Link'i Görebilmeniz İçin Kayıt Olunuz.! Kayıt OL] (çağının en gözde bilginleri arasında yer aldı. Bir ara Almanya'ya[Link'i Görebilmeniz İçin Kayıt Olunuz.! Kayıt OL] sonra İngiltere'ye gitti[Link'i Görebilmeniz İçin Kayıt Olunuz.! Kayıt OL] bilimsel çalışmalarını sürdürdü.

Kral III. William'ın ilgisini çekti. Kral onu kendi yanında görevlendirmek istediyse de Abauzit[Link'i Görebilmeniz İçin Kayıt Olunuz.! Kayıt OL] yeni çalışmalara başlayacağını ileri sürerek[Link'i Görebilmeniz İçin Kayıt Olunuz.! Kayıt OL] Cenevre'ye döndü. Devlet Kitaplığı'nda üstlendiği görevini ölümüne değin[Link'i Görebilmeniz İçin Kayıt Olunuz.! Kayıt OL] elli yıl sürdürdü. Derin[Link'i Görebilmeniz İçin Kayıt Olunuz.! Kayıt OL] geniş bilgisine karşın alçakgönüllüce yaşamayı yeğleyen Abauzit başarılı çalışmaları nedeniyle Newton'un da ilgisini çekti. Newton[Link'i Görebilmeniz İçin Kayıt Olunuz.! Kayıt OL] ona yazdığı bir mektupla[Link'i Görebilmeniz İçin Kayıt Olunuz.! Kayıt OL] bilim tarihindeki yerini[Link'i Görebilmeniz İçin Kayıt Olunuz.! Kayıt OL] önemini bildirdi.

Abauzit[Link'i Görebilmeniz İçin Kayıt Olunuz.! Kayıt OL] felsefeye doğa bilimleriyle girdi. Felsefe ile doğa bilimleri arasında bir bağlantının bulunduğunu ileri sürdü; felsefenin bilime dayanması gereğini savundu. Yunan ve Roma uygarlıklarına yönelik çalışmalarıyla felsefenin gelişim çizgisini[Link'i Görebilmeniz İçin Kayıt Olunuz.! Kayıt OL] Avrupa düşüncesinin ana kaynaklarını araştırdı. Halkın dinini[Link'i Görebilmeniz İçin Kayıt Olunuz.! Kayıt OL] inançlarını kendi dilinden öğrenmesi gereğini ileri sürerek İncil'i halk diline çevirdi.

Abauzit'e göre felsefe özgür düşüncenin ürünüdür; kişiyi[Link'i Görebilmeniz İçin Kayıt Olunuz.! Kayıt OL] evreni ve varlık kavramı altında toplanan bütün nesneleri anlamaya tanımaya yöneliktir. Kilisenin özgür düşünceye karışması[Link'i Görebilmeniz İçin Kayıt Olunuz.! Kayıt OL] birtakım kısıtlamalar getirmesi insan özüne de tanrısal yasalara da aykırıdır. Din[Link'i Görebilmeniz İçin Kayıt Olunuz.! Kayıt OL] felsefenin dayandığı deney bilimlerinin çalışmalarına karışmamalı[Link'i Görebilmeniz İçin Kayıt Olunuz.! Kayıt OL] kendi alanının dışına çıkmamalıdır. Doğa varlıklarını[Link'i Görebilmeniz İçin Kayıt Olunuz.! Kayıt OL] doğa denen bütünü[Link'i Görebilmeniz İçin Kayıt Olunuz.! Kayıt OL] deney bilimlerinin verileri dışında kalarak anlama olanağı yoktur. Düşüncelerin bir kaynağı kavramlara dayalı üretimse[Link'i Görebilmeniz İçin Kayıt Olunuz.! Kayıt OL] bir kaynağı da duyularla sağlanan verilerdir. Bu nedenle biri deneyden[Link'i Görebilmeniz İçin Kayıt Olunuz.! Kayıt OL] öteki düşünme yeteneğinin üretiminden gelen iki türlü bilgi vardır. Us insanı yöneten[Link'i Görebilmeniz İçin Kayıt Olunuz.! Kayıt OL] davranışlarını düzenleyen[Link'i Görebilmeniz İçin Kayıt Olunuz.! Kayıt OL] düşünmenin kurallarını oluşturan yetenektir[Link'i Görebilmeniz İçin Kayıt Olunuz.! Kayıt OL] deneyden gelmez.

Düşünmenin genel kurallarını içeren mantık da us ilkelerine göre çalışan bir bilimdir. Abauzit in çağında olduğu gibi[Link'i Görebilmeniz İçin Kayıt Olunuz.! Kayıt OL] sonraki dönemlerde de etkisi sürmüştür. Özellikle düşünce özgürlüğü konusundaki görüşlerini benimseyen Rousseau[Link'i Görebilmeniz İçin Kayıt Olunuz.! Kayıt OL] bunları yeniden ele almış[Link'i Görebilmeniz İçin Kayıt Olunuz.! Kayıt OL] çağının anlayışına göre işlemiştir. Bayle[Link'i Görebilmeniz İçin Kayıt Olunuz.! Kayıt OL] Voltaire[Link'i Görebilmeniz İçin Kayıt Olunuz.! Kayıt OL] Saint Euremond gibi aydınlar da Abauzit'den esinlenmiştir. Abauzıt'ın yazıları ölümünden sonra iki kitapta toplanmıştır.

BAŞLICA YAPITLARI

- Oeuvres de fen M. Abauzit[Link'i Görebilmeniz İçin Kayıt Olunuz.! Kayıt OL] 1770; ("Merhum Abauzit'in Yapıtları")
- Oeuvres Diverses de M. Abauzit[Link'i Görebilmeniz İçin Kayıt Olunuz.! Kayıt OL] 1773[Link'i Görebilmeniz İçin Kayıt Olunuz.! Kayıt OL] ("Abauzit'in Çeşitli Yapıtları")

KAYNAK

Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi
Filozoflar Ansiklopedisi (Cemil Sena)