|
Martin Heidegger Kimdir-Felsefesi-Sözleri-Eserleri
Varoluşçu felsefenin önde gelen isimlerinden biri olarak bilinen Alman filozoftur.
26 Eylül 1889'da Baden eyaletinde doğdu. Çocukluğundan itibaren dine ve felsefeye eğilimli biri olarak yetişti. Felsefi çalışmalarıyla olduğu kadar[Link'i Görebilmeniz İçin Kayıt Olunuz.! Kayıt OL] yaşamı ve çeşitli dönemlerde sergilediği politik tutumlarıyla da tartışma konusu oldu. Felsefi yetkinliği ve önemi yadsınamazken politik konumları dolayısıyla sürekli sorunlu bir ilişkinin taşıyıcısı oldu ve bu durum çoğu zaman felsefi çalışmalarının tam olarak değerlendirilmesini gölgeledi. Freiburg Üniversitesi'nde Katolik ilahiyatı ve Hıristiyan felsefesi okudu ve 1914 yılında ilk çalışması ve doktora tezi[Link'i Görebilmeniz İçin Kayıt Olunuz.! Kayıt OL] "Psikolojide Yargı Kuramı" ile dikkat çekmeye başladı. 1923'te Marburg Üniversitesi'nde profesör oldu. 1927 yılında "Varlık ve Zaman" yayımlandı ve yayımlanışından itibaren yalnızca var oluşçu felsefe açısından değil[Link'i Görebilmeniz İçin Kayıt Olunuz.! Kayıt OL] 20. yüzyıldaki bir bütün felsefe tartışmaları bağlamında bir şekilde etkili oldu. Heidegger burada[Link'i Görebilmeniz İçin Kayıt Olunuz.! Kayıt OL] bütün bir Batı Felsefesi geleneğini metafizik olmakla eleştirdi[Link'i Görebilmeniz İçin Kayıt Olunuz.! Kayıt OL] ki sonrasında post-modern felsefe bu argümanı başka düzlemelerde yeniden değerlendirecektir. 1933 yılından itibaren Naziler 'in iktidara gelmesiyle birlikte Heidegger Nazilere katıldı. Bu dönemde Freiburg Üniversitesinde rektör oldu. Heidegger'in bu dönem boyunca izlediği politika her zaman tartışma konusu olmuş ve onun çalışmalarının değerlendirilmesine gölgeler düşürmüştür. Nazilere katıldığı gerekçesiyle 1945'te üniversiteden uzaklaştırıldı ama sonra 1952'de yeniden üniversiteye dönebildi. Daha sonra yanlış yaptığını söylemesi de üzerine düşen gölgelerin sona ermesini sağlamamıştır[Link'i Görebilmeniz İçin Kayıt Olunuz.! Kayıt OL] ancak bununla birlikte onun teorik çalışmalarının değeri her zaman kendini buna rağmen korumuş ve felsefe açısından önemli yerini muhafaza etmiştir. Felsefesi Heidegger'in felsefi çalışmalarında hocası Edmund Husserl'in ve fenomenoloji felsefesinin etkileri açıkca görülür. Buna bağlı olarak felsefe-dışı sayılan pek çok kavramı felsefeye taşıdı ve var oluşçu felsefecilerde (örneğin Kierkegaard'ın korku[Link'i Görebilmeniz İçin Kayıt Olunuz.! Kayıt OL] umutsuzluk[Link'i Görebilmeniz İçin Kayıt Olunuz.! Kayıt OL] kaygı vb. kavramlarla yaptığı gibi) görülen tarzda analizlere yöneldi ve bunları derinleştirdi. Kaygı[Link'i Görebilmeniz İçin Kayıt Olunuz.! Kayıt OL] sıkıntı[Link'i Görebilmeniz İçin Kayıt Olunuz.! Kayıt OL] merak[Link'i Görebilmeniz İçin Kayıt Olunuz.! Kayıt OL] ölüm[Link'i Görebilmeniz İçin Kayıt Olunuz.! Kayıt OL] korku gibi terimleri felsefe düzlemine taşıdı. Fenomenolojiyi Varlık sorunu bağlamında yeniden yorumladı ve kullandı. Heidegger'in Husserl etkisi ile kendine özgü bir var oluşçu felsefe oluşturduğunu söylemek yanlış olmaz. Heidegger'ın varoluşçu düşüncesine göre[Link'i Görebilmeniz İçin Kayıt Olunuz.! Kayıt OL] insan bu dünyaya öylece bırakılmıştır. Bu bırakılmışlık fikri birkaç yönden var oluşçu felsefenin temel argümanlarını sürdürür ve derinleştirir. Var oluşa bırakılmışlığı ile insan kendi varlık'ını oluşturma özgürlüğüne zorunlu olarak bırakılmıştır aslında. Ama başlangıçta[Link'i Görebilmeniz İçin Kayıt Olunuz.! Kayıt OL] bırakılışın kendisi bir özgürlük yokluğudur -sondaki ölümün kaçınılamazlığı gibi. İnsan[Link'i Görebilmeniz İçin Kayıt Olunuz.! Kayıt OL] varoluşun ortasına öylece[Link'i Görebilmeniz İçin Kayıt Olunuz.! Kayıt OL] orada-bir-varlık-olarak (Dasein) atılmıştır. Bu bir tercih ya da seçimin sonucu değildir. Ve insan[Link'i Görebilmeniz İçin Kayıt Olunuz.! Kayıt OL] bu bırakılmışlık içinde tercihler ve seçimleriyle kendi yaşamını ileriye doğru kurar. Burada zorunlu bir özgürlük deneyimi söz konusudur. İnsan kendi varlığını gerçekleştirmek üzere sürekli seçimler ve tercihler yapmak durumundadır[Link'i Görebilmeniz İçin Kayıt Olunuz.! Kayıt OL] yani özgürlüğünü gerçekleştirmek zorundadır. Ölüme kadar. Heidegger'in felsefesinde ölüm fikri[Link'i Görebilmeniz İçin Kayıt Olunuz.! Kayıt OL] bu bakımdan önemli bir yer tutar. İnsan[Link'i Görebilmeniz İçin Kayıt Olunuz.! Kayıt OL] bırakılmışlığında ölüme yazgılıdır ve var oluşunu buna göre gerçekleştirmelidir. Heidegger ayrıca[Link'i Görebilmeniz İçin Kayıt Olunuz.! Kayıt OL] genel anlamda söylenecek olursa[Link'i Görebilmeniz İçin Kayıt Olunuz.! Kayıt OL] teknik'in gelişimiyle birlikte şekillenen dünyanın eleştirisini yapmaya yönelmiştir ve modern dünyada buna karşı düsüncenin görevlerini belirlemeye calışmıştır. " Varlık sorusu "[Link'i Görebilmeniz İçin Kayıt Olunuz.! Kayıt OL] onun tüm felsefi çalışmalarinin özü ve özetidir. Bu çalışma varlık'ın unutulmusluğuna yapılan bir itirazla başlar ve devam eder. Kant[Link'i Görebilmeniz İçin Kayıt Olunuz.! Kayıt OL] Hegel ve Husserl'den etkilendiğini belirtmenin yanı sıra[Link'i Görebilmeniz İçin Kayıt Olunuz.! Kayıt OL] Nietzsche ile girdiği eleştirel ilişkinin de belirtilmesi gerekir. Heidegger[Link'i Görebilmeniz İçin Kayıt Olunuz.! Kayıt OL] yapısalcılığa benzer ama başka bağlamlarda Dil konusunu felsefeye temel bir kategori olarak sokmuştur. Onun bütün felsefi kategorileri dil dolayımıyla işlerlik kazanır. "Dil Varlık'ın evidir." der Heidegger. Sartre ve Camus başta olmak üzere varoluşçu felsefeciler ve ayrıca yapısalcılık ve varlık felsefesi gibi diğer felsefe akımları da çalışmalarında onunla açık ya da örtük diyalog halinde olmuşlardır. Daha sonra çalışmaları[Link'i Görebilmeniz İçin Kayıt Olunuz.! Kayıt OL] özellikle dil dolayımlı analizleri ve felsefenin metafizik olarak eleştirisi mantığı[Link'i Görebilmeniz İçin Kayıt Olunuz.! Kayıt OL] postmodern felsefenin gelişiminde önemli köşe taşları olacaktır. Kitapları
KAYNAKLAR
|
| Saat: 21:44 |
Telif Hakları vBulletin® v3.8.9 Copyright ©2000 - 2024, ve
Jelsoft Enterprises Ltd.'e Aittir.