#1
|
|||
|
|||
Işığın kırılması
Işık ışınları saydam bir ortamdan başka bir saydam ortama geçerken ışınların bir kısmı yansıyarak geldiği ortama dönerken bir kısmı da ikinci ortama, doğrultusu ve hızı değişerek geçer. Işığın ikinci ortama geçerken doğrultu değiştirmesine ışığın kırılması denir.
Kırılma Kuralları 1-) Gelen ışın, normal ve kırılan ışın aynı düzlemdedir. 2-) Gelme açısının sinüsünün, kırılma açısının sinüsüne oranı her zaman sabittir. Bu sabit, ikinci ortamın birinci ortama göre kırılma indisine eşittir.Şekil 2 deki açılara göre; sinQ1 = n2 = n1,2 sinQ2 n1 şeklinde ifade edilir. Bu bağıntıya Snell bağıntısı denir. Bağıntıdaki sabit değere ışığın havadan saydam maddeye girişte kırılma indisi veya sadece ortamın kırılma indisi denir. Kırılma indisi saydam maddelerin ayırt edici bir özelliğidir. Burada kırılma indisi bağıl kırılma indisi ve mutlak kırılma indisi olmak üzere ikiye ayrılır. Bağıl Kırılma İndisi Saydam bir ortamın kırılma indisinin, başka bir saydam ortama göre kırılma indisine denir. Örneğin, suyun cama göre kırılma indisi sorulduğunda nsu kesri şeklinde ifade edilir. ncam Mutlak Kırılma İndisi Saydam bir ortamın boşluğa göre kırılma indisine denir. Bir ortamın mutlak kırılma indisi bulunurken ışığın boşluktaki hızının o ortam içerisindeki hızına oranı alınır. Yani ; n = c dir. v Buna göre, kırılma indisinin birimi ( n = m/s olduğundan) yoktur. Yine ışığın boşluktaki hızı diğer ortamlardaki hızından m/s daha büyük (c>v) olduğundan kırılma indisinin değeri hiçbir zaman 1 den küçük olamaz . En küçük 1olur ki, o da boşluğun kırılma indisidir. Havanın kırılma indisi de yaklaşık boşluğun kırılma indisine eşittir. Bundan dolayı havanın kırılma indisine eşittir. Bundan dolayı havanın kırılma indisi 1 alınır . Kırılma indisleri ile hızlar arasında n1 = v2 bağıntısı vardır. n2 v1 Snell bağıntısıyla bu bağıntı birleştirilirse ; sinQ1 = n2 = v1 elde edilir. sinQ2 n1 v2 |