Hamile kaldığınızı öğrendiğiniz andan itibaren, bu özel dönemi sağlıklı geçirmeniz için ne zaman, hangi testi yaptıracağınız, hangi sorunlarla karşılaşabileceğinizi ve nasıl önlemler almanız gerektiğini bilmelisiniz. İşte, gebelik hakkında en çok merak edilen 10 soru...
Anadolu Sağlık Merkezi Ataşehir Tıp Merkezi’nden Kadın Hastalıkları Uzmanı Op. Dr. Meltem Çam, hamilelik süreci ile ilgili doğru bilinen yanlışlar ve diğer konularla ilgili bilgi veriyor.
- Anne adayı size geldiğinde ilk olarak hangi testleri yapıyorsunuz?
Gebelik başladıktan sonra ilk etapta yani beklenen adet günü geçtikten sonra, gebeliği tespit için kanla ya da idrarla bir gebelik testi yapıyoruz. Ultrasonla gebeliği tespit etmeye çalışıyoruz.
- İlk üç ay içinde başka testler uygulanıyor mu?
İlk üç ay içerisinde herhangi bir genetik anormallik olup olmadığını belirlemek için yaptığımız ilk test, ikili test. Bu testle, kanda iki özelliğe bakıyoruz. Annenin kanına bakılırken ultrasonla da bebeğin bazı ölçümleri yapılıyor. Bebeğin ense kalınlığına bakılıyor. Çünkü ense kalınlığı arttığı zaman bebeklerde bazı genetik anormalliklerin olma riski artıyor.
- Bu anormallikler neler olabiliyor?
Sık bilinen Down Sendromu var. Bir de daha ender görülen trizomi 13 ya da 18 dediğimiz, döllenme sırasında oluşan genetik kodlama hataları görülebiliyor.
- İkili testten sonra hangi test yapılıyor?
İkili testten sonra 16. ve 19. haftalarda üçlü test var. Yaklaşık olarak gebeliğin 3,5 ayında ikili teste benzer şekilde anne kanı alınarak yapılıyor. Fakat her iki test için de bunların tarama testleri olduğunu belirtmemiz gerek. Bu testler hiçbir zaman yüzde yüz kesin sonuç vermiyor.
- Yüzde 100 tespit için ne yapılabilir?
3,5-4 ay olduğunda anne karnından ince bir iğneyle girip bebeğin suyundan örnek alınabiliyor. Bununla bebeğin genetik yapısı inceleniyor. Bebek hakkında genetik olarak yüzde 100 kesin bilgi veren bu yönteme amniyosentez diyoruz. Aynı şekilde bebek kanı alınarak da yapılabiliyor fakat bunun düşük riski daha yüksektir.
- Gebelikte diyabet riski çıktığında ne tür önlemler alınıyor?
Gebeliğin 24-28 haftaları arasında 50 gr. şeker yükleme testini yaptıktan sonra sonuç belli bir sınırın üzerinde çıktıysa hastayı doğrudan gebeliğe bağlı diyabet olarak kabul ediyoruz. 50 gram yükleme de bir tarama testi ve onun da bir yanılma payı var. Eğer bu testte yüksek çıkarsa bizi yanıltmasın diye bir de 100 gram yükleme testi yapıyoruz. Gebeliğe bağlı diyabetli olduğuna karar verdiğimizde hastaya diyet öneriyoruz ve kontrole alıyoruz.
- Gebelikte diyabet, ne tür riskleri beraberinde getiriyor?
Bebek sürekli çok şekerli bir ortamda olduğu için normalden fazla büyüyor. Doğum travmaları artıyor. Diyabetik annelerin bebeklerinde 28. haftada mutlaka fetal eko da yapmak gerekiyor.
- Erken doğum riski dönemi bittikten sonra, hamileler hangi aşamalardan geçiyor?
28. haftadan sonra erken doğum riskinin bittiği dönem olan 37. haftaya kadar hastayı özel durumlar haricinde idrar tahlili ve kan sayımlarıyla takip ediyoruz. 37. haftadan sonra önemli olan doğum zamanını tespit etmektir. 37. haftadan sonra bebeğin büyüklüğünü ultrasonla takip ediyoruz. Bebeğin içinde bulunduğu su kesesine bakıyoruz; çünkü su miktarı önemli. Bir de kardiyotokografi adlı aletle bebeğin kalp atımlarının düzenli olup olmadığını kontrol ediyoruz. Bir sorun varsa normal sürecin başlamasını beklemeden müdahale ederek bebeğin doğumuna karar veriyoruz.
- Vajinal muayene ne kadar doğrudur?
Özellikle hastanın kanaması olduğunda ya da düşük şüphesi olduğunda doğru kararı verebilmek için mutlaka bu muayeneyi yapmak gerekir. Sadece bebeğin eşinin (plasenta) aşağıda olduğu özel durumlarda bu muayeneler sakıncalı olabilir.
- Cinsel ilişki kaçıncı aya kadar normal şekilde devam edebiliyor?
Erken doğum ya da düşük tehdidi varsa hastaya cinsel ilişkiyi yasaklıyoruz. Onun dışında son bir aya kadar anne adayları normal bir şekilde aktif cinsel hayatına devam edebilir.


(Bebek ve Çocuk)