#1
|
|||
|
|||
İşletmedeki Bilgi Sistemleri Hakkında Bazı Genel Bilgiler
İŞLETMEDEKİ BİLGİ SİSTEMLERİ HAKKINDA BAZI GENEL BİLGİLER
İşletmede kullanılan yazılım SAP 4.6’dır. Yazılımın yapısı ABAP programlama diliyle oluşmuştur. Oracle veri tabanı ve SAP 1997’den beri kullanılmaktadır. Siemens Sanayi ve Ticaret A.Ş.’de her çalışanın kendi bilgisayarı var. Siemens A.Ş. firma olarak bilgisayar da ürettigi için çalışanlar Siemens NIXDORF marka bilgisayarlar kullanıyorlar. Çalışanlar sürekli olarak Network’e bağlı olup, herkesin birbiriyle anında ilişki kurması mümkün Çalışmaların bilgisayar ortamına olması, bilgilerin saklanması açısından kolaylık sağladığı gibi verilere ne kadar eski ve güncellenmemiş olursa olsunlar çabuk ulaşılabilinmesini sağlıyor. Siemens A.Ş.’de her departmanda kullanılan bilgisayarların özellikleri hemen hemen aynı olup bazı bölümlerin işlernin farklılığı icabı bazı ek programları var. Fakat her bölümde ortak olan ve esas alınan bir program var ki, SAP adlı bu program Siemens’te gerçekleşen tüm olayların anında tüm çalışanlar tarafından bilinmesine ve işlerin birbirini tamamlayarak bir zincir oluşturmasına yardımcı oluyor. Bilgi Sistemi birçok ana Modül’den oluşmaktadır. Her bir Modül kendine has bilgiler içermekte. Örneğin: MM modülü malzeme temel verileri, ürün ağaçları gibi, PP modülü ise malzeme ihtiyacını planlamak için gerekli olan plan miktarları gibi. MM Malzeme Yönetimi İş akışına dayalı işleme işlevleriyle tüm satınalma proseslerini optimize eder, otomatik tedarikçi değerlendirmesine olanak sağlar, kesin envanter ve depo yönetimiyle tedarik ve depolama maliyetlerini düşürür, fatura kontrolünü kapsar. MM Malzeme Yönetimi modülünün yetenekleri aşağıdaki şekilde özetlenebilir. Malzeme İhtiyaç Planlaması Satınalma Mal Hareketleri Fatura Kontrol Stok Yönetimi Ambar Yönetimi Ambar Yapılarının tanımı ve Ambardaki Hareket İşlemleri Satıcı Değerlendirme Satınalma Bilgi Sistemi PP Üretim Planlama Genişletilmiş MRP II ve elektronik kanban, proses kontrol sistemleri, seri üretim, sipariş üzerine ve montaj üretim tipinden, parti ve depoya üretim ve entegre tedarik zinciri yöntemine kadar uzanan tüm üretim tipleri için kapsayıcı prosesler sağlar. PP Üretim Planlamam modülünün yetenekleri şu şekilde sıralayabiliriz. Satışları Planlama Üretim Planlama Malzeme İhtiyaç Planlaması Tahmin Yapma İmalat Kaynakları Planlaması Kapasite Planlama Üretim Aktivitelerinin Kontrolü Atölye Bilgi Sistemi Maliyetlendirme Proje Yönetimi Örnek olarak malzeme temel verilerinde, malzeme tanımı, malzeme kodu, temel ölçü birimi, satın alma grubu, MİP sorumlusu, MİP karakteristiği, MİP parti büyüklüğü, Asg.prti büyüklüğü gibi bilgiler girilmektedir. Genel olarak ABC-Analizi, Stok durumu, açık siparişler ve sevkiyat durumu gibi raporlar alınabilmektedir. Şu an mevcut SAP sisteminde gümrükleme ile ilgili gümrüklere mevzuatına uygun bir yapı bulunmamaktadır. Nedeni ise genel bir yapıda bulunması, Türkiye şartlarına göre değil, dünya standartlarına göre yapılmış olması. Gümrükleme işlemleri ACCESS Fe yaratılan bir program yardımıyla çözülmektedir. Ancak SAP ile bir bütünlüğü oluşturmamaktadır. İşletme’de şu an mevcut olan SAP sisteminin yeni versiyonu olan 4.6 versiyonu 01.10.2002’den beri kullanılmaktadır. Bundan önce 3.0 versiyonu kullanılmakta idi. Yeni geçiş olduğundan dolayı ileriye yönelik yeni bir bili sistemine ihtiyaç olmayacaktır. Ancak SAP bütünlüğü için gümrükleme işlemlerinin SAP ile entegre olarak çalışabilecek (İSİS) bir programın alınması düşünülmektedir. Maliyetlerin düşürülmesi için PUMA-Ratio adı altında projeler takip edilmekte. Otomasyon ve kontrol sistemleri işletmesinde bu takip basit bir şekile Excel tablolama ile yapılmaktadır. Her planlamacı kendisi kendi projelerini ayrı tablolarda takip ediyor. Bu durum her raporlama döneminde sorun yaratıyor Bilgilerin toparlanması ve rapor haline dönüştürülmesi büyük zorluk teşkil ediyor. Yapılan araştırmaya göre Almanya SIEMENS PUMA-Richtlinie adı ile Oracle’de hazırlanmış özel bir program kullanmakta. Ayrıca enstallasyon tekniği işletmesi’de TIGER isimli Access’te hazırlanmış bir yazılımı kullanmaktadır. Bu yazılımlarda bütün veriler bir veri tabanında toplanmaktadır. Her planlamacının bu veri tabanına erişimi vardır. Dolayısıyla tüm bilgiler bir yerde toplandığından raporlama sahası büyük bir kolaylıkla gerçekleştirirlir. İncelemelere göre enstallasyon tekniği işletmesinin kullandığı TIGER yazılım otomasyon ve kontrol sistemleri işletmesi iin daha uygun görünüyor. PUMA-Richtlinie yazılımı Almanya’da kullanılıp çok kapsamlıdır ve bazı kademeleri otomasyon ve kontrol sistemleri işletmesinde kullanılmamaktadır. Bu nedenle TIGER yazılımı daha basit ve tüm istekleri karşılayacağından uygun görünmektedir. SİSTEMLER Yönetim Bilgi Sistemi genel anlamda, işletmenin bilgi işleme ve kullanımındaki verimliliği ve etkinliğini arttırmayı amaçlayan sistematik bir yaklaşımdır.Yönetim Bilgi Sistemlerini değişik şekillerde tanımlamak mümkündür. Yönetim Bilgi Sistemleri örgüt içi ve örgüt dışı çevreden aldığı verileri derleyip, işleyerek bilgi haline getirdikten sonra yöneticilere sunan ve istedikleri bilgiyi üretmeleri için gerekliaraçları sağlayan bir sistemdir. Yönetim Bilgi Sistemleri bir örgütteki işleyiş, yönetim, analiz ve karar verme fonksiyonlarının desteklenmesi amacıyla bilgi üreten, bilgi teknolojilerinin kullanımına dayalı, bütünleşik bir insan makina sistemidir. Bir örgütte yöneticiler planlama ve kontrol faliyetlerini yerine getirebilmek için gerekli bilgilere sahip olmalıdırlar. Çalışma programları, kaynak dağılımının planlanması ve faaliyetlerin kontrolünde kullanılmak üzere yöneticilere iletilen bilgilerin doğru ve zamanlı olması, işletmenin geleceği ile ilgili alacağı kararlarda hayati bir rol oynar. Temel bir kaynak olan bilgi, örgütlerin başarıları için doğru olarak ve zamanında elde edilmesi gereklidir. Yönetim Bilgi Sisteminin temel amacı yöneticilere, karar almalarına yardımcı olacak işlenmiş bilgileri doğru ve zamanında aktarmaktır.
Bilgisayar Destekli Üretim genel olarak bir hammaddeyi satışa hazır hale gelmiş ürüne dönüştürmede bilgisayar kontrollü üretim teknikleri ve onların ön hazırlık basamaklarının tümü olarak tanımlanabilir. BDÜ(Bilgisayar Destekli Üretim), BDT (Bilgisayar Destekli Tasarım), Bilgisayar Destekli Stok Kontrolü(Computer Aided Stock Control;CASC) ve Bilgisayar Kontrollü işletim arasında köprü oluşturmaktadır. BDÜ denilince bilgisayar kontrollü tezgahlar(NC,CNC) ile yapılan üretim akla gelse de, Bilgisayar Destekli Üretim Sistemi ortamında BDÜ diğer bazı parçalarıda bünyesinde toplamaktadır Bilgisayar Destekli Süreç Planlaması, BDT tarafından üretilen veritabanının bilgisayar kontrollü tezgahlar tarafından ulaşılır hale gelmesidir. Üretilecek parçaların belli bir sırada işlenmeleri gerekmektedir. Bunun için bir süreç planlaması yapılmalıdır. Bilgisayar Destekli Süreç bu işi yapan bir yazılımdır. Bir parçnın en optimum şekilde üretilmesi için gerekli sırayı oluşturur. Daha sonra fabrikanın genel veri tabanı kullanılarak, parçanın üretiminde kullnılacak tezgahlar belirlenir, takımlar seçilir, hammadde stok kontrol ünitesi ile temas kurarak gerektiği zaman gerektiği miktarda hammaddenin hazır olması sağlanır. Dünyanın önde gelen uygulama yazılım şirketlerinden biri olan SAP, gelişen teknoloji ve yeni yönetim teknikleri sonucu oluşan uygulama yazılımları pazarına bir ERP yazılım paketi olan SAP R/3 ile hızlı bir şekilde girmiş ve bu pazarın lideri konumuna gelmiştir. Fortune dergisinin yaptığı araştırmada dünyada 500 büyük şirket sıralamasında ilk 10 şirketin 9 unda SAP R/3 yazılımı kullanılmaktadır. Bugün dünyada endüstri, ticaret, servis sektörlerinde çok uluslu büyük şirketlerden, çeşitli bilim ve kamu yönetimi kuruluşlarına, büyük holdinglerden orta boy şirketlere kadar 5200 den fazla kullanıcısı vardır. Finans, Lojistik, İnsan kaynakları ve Uygulama araçları olarak 4 ana modül ve bu modüllerin altında 70 den fazla işlevsel alt modülden oluşan SAP R/3 ABAP/4 programlama dili ile yazılmış, istemci – sunucu mimarisi altında geliştirilmiş 3 katmanlı bir yazılımdır. R/3 sistemi, modüllerin geniş işlevsellikleri, yüksek entegrasyon düzeyleri sayesinde şirketlerin bütün gereksinimlerini kapsamaktadır. R/3 sisteminde bir mantık sırasının takip eden süreçler, departman ve alan temelinde birbirlerine bağlanarak, önceden belirlenmiş iş süreçleri aracılığıyla tamamlanmaktadır. İşletim veri modelleri yazılımının incelenmesine olanak vermektedir. İşlev ve süreç modelleri ise uygulamaların kullanıcı gereksinimlerine göre optimum düzeyde uyarlanabilmesini sağlamaktadır. Malzeme gereksinim planlama sisteminin tasarımı ve tasarlanan sistemin çalıştırılması aşamasında sistem çevresi, parametre ve değişkenlere ilişkin aşağıdaki varsayımlar kullanılır.
Ana üretim programını ayrıntılı hammadde ve malzeme temin çizelgesine dönüştüren MRP sisteminin temel girdileri aşağıdaki gibi sıralanabilir:
Çalıştırılan bir MRP sisteminden elde edilebilecek temel bilgiler aşağıdaki gibi sıralanabilir:
|