#1
|
||||
|
||||
Mısır Kralı ıv. Amenotep (akhnaton)
İ.Ö XIV. yüzyılda Mısır'da yaşadı. Henüz yirmi bir yaşındayken, insanları tek tanrılı dine bağlamayı düşünüyordu. Ozamanlar Mısır'da her kentin, bir tanrısı vardı. Bu totem düşüncesinin doğal bir sonucuydu. Her ne kadar bu küçük yaşam birimlerine ait onlarca Tanrı var idisede, tüm tanrıların da tanrısı olan Ra Mısır mitolojisinin en önemli imgesiydi.
Amenotep'in yaşadığı kent olan Thebae'ni tanrısı ise Amon'du. Thebae başkent olunca, haliyle Amon önem kazanmış birden Mısır tanrıları içinde kuvetli bir yer edinmişti. Artık her ismin başına Amon eklenmekteydi, ki Amenotep'in adında da görülmektedir bu durum. Amenotep evrensel güneşin, evrensel bir din yaratabileceği düşüncesi ile Aton'u Amon'a bir rakip olarak tasavvur etti. Sonuçta Tahtaçıktığı zaman, tüm Amonlu tanrıları ve onlara tapmayı yasakladı. Amonlu isimler yerine Aton'lu isimler kullandı. Onun erkinden korkan halk bu durumu görünürde kabullenmek durumunda kaldı ve tüm isimler hızla Atonlaştı. Kendisi de Amenotep adını bırakarak Aton'un büyüklüğü anlamına gelen Akhnaton adını aldı. Hızla heryer Aton tapınaklarıyla doldu, taştı. Öldüğünde yirmi dokuz yaşındaydı ve çok geçmeden Mısırlılar eski alışkanlıkları olan birçok tanrılı inançlarına döndüler. -Orhan Hançerlioğlu'nun Düşünce Tarihi adlı kitabı'ndan özetlenmiştir.- Amenotep'in önemi, İlahi dinlerin ortaya çıkışından, yüzyıllarca evel bu düşüncenin -tek tanrı- ilk uygululayıcısı olmasıydı. Amacı, evrensel tek bir tanrı yaratmaktı. |