Baş ağrısı tüm branşlarda, tüm hekimlerin karşılaştıkları yaygın bir sorundur. En büyük kısmını gerilim tipi baş ağrısı veya migren gibi kronik/epizodik (aralıklı) baş ağrıları oluşturur. Hastayı çok rahatsız etmenin yanı sıra baş ağrıları önemli işgücü kaybı, sağlık harcamaları ve benzer ekonomik götürülere neden olur.
Migrenli hastaların yaklaşık yüzde 60-70’ı henüz tanı almamıştır. Baş ağrısı ile en sık doktora gidenler yüzde 54 oranı ile süregen gerilim tipi baş ağrısı olan hastalardır. Bu hastalara sıklıkla “kronik sinüzüt”, “boyun kireçlenmesi”, “hipertansiyon kaynaklı” gibi yanlış tanılar konur.
Baş ağrısının altında bazen beynin ya da vücudun başka bölgelerine ait hastalıklar yatar. Bu baş ağrılarına ikincil (sekonder) baş ağrısı denir. Örnek olarak kansızlık, enfeksiyonlar, kazalar, kanamalar, tümörler veya ilaç yan etkileri sayılabilir. Migren, gerilim tipi baş ağrısı veya küme tipi baş ağrısı gibi altında başka bir hastalık yatmayan ağrılara ise birincil (primer) baş ağrıları denir.
Primer Baş Ağrıları: En sıkı görülen ağrı tipi gerilim tipidir ( Baş ağrılarının % 50 sinden daha fazlası). Ancak migren de sanıldığından daha sık gözlenir. Migren kadınlarda erkeklerden daha sıktır. Bunun dışında küme baş ağrıları, günlük süregen baş ağrıları gibi daha nadir baş ağrısı çeşitleri de bulunmaktadır.
Gerilim Tipi Baş Ağrısı: Gerilim tipi baş ağrıları hem daha kısa sürerler, hem günlük hayatı pek etkilemezler, hem de tedaviye daha kolay cevap verir. Nadir durumlarda aralıklı gelen bu ağrılar süregen bir hal alarak çok rahatsız edici olabilir.
Migren: Migren ağrısı oldukça karakteristiktir. Genellikle zonklayıcı karakterde yarım baş ağrıları olur ancak çok çeşitli başka şekillerde de gözlenebilir. Ağrı oldukça ızdırap vericidir ve hastanın günlük yaşam aktivitelerini engeller. İlaç tedavisine çok kolay cevap vermez, özel takip ve tedavisi vardır. Önemli bir nokta, migrenin baş ağrısı ile sınırlı olmayan bir hastalık olduğu ve vücudun başka alanlarını da etkilediğinin bilinmesidir.
Baş Ağrısı Olan Hastanın Değerlendirilmesi
Ağrının nedeni ile ilgili dikkat edilmesi gereken önemli noktalar:
• Baş ağrısının süresi
• Baş ağrısının hastada başladığı yaş
• Aralıklı olup olmaması
• Birden oluşup oluşmadığı
• Ağrının şiddeti
• Ağrının yeri
• Ağrının karakteri
• Eşlik eden başka yakınmaların varlığı
• Ağrıya neden olan faktörlerin olup olmadığı
Nasıl Tedavi Edilir?
Eğer baş ağrısının altında herhangi bir neden yattığı anlaşıldıysa, tedavi bu nedene yönelik yapılacaktır. Hastada primer bir baş ağrısı saptandıysa ağrı tipine göre ve kişiye özel bir tedavi rejimi seçilecektir.
Çoğu migren hastası uygun tedavi ile ağrılarından kurtulur ve çok daha verimli bir yaşam sürdürür.
İlaç tedavisin yanı sıra destek tedavileri (psikolojik, fizik tedavi ve rehabilitasyon, supplementer tedaviler) de hastalara büyük oranda rahatlık sağlarlar.
Baş Ağrısında Acil Durum...
Eğer baş ağrısı;
• Ani ve çok şiddetli başladıysa
• Ateş veya kusma eşlik ediyorsa
• Hayatınızda ilk defa bu şekilde bir ağrı yaşıyorsanız
• Sinir sistemine ait herhangi başka bir bozukluk eşlik ediyorsa
• Bilincinizde değişiklik/ uykuya eğilim varsa
hemen en yakın hastanenin acil servisine başvurunuz.
(Group Florence Nightingale Hastaneleri)