Örgü-dantel-nakış Dikiş Terimleri Sözlüğü

**eLanuR** · #1 7 November 2008, 14:28

Dantel Lace

Damask Pamuklu kumaş

Dar alanlar için ütü tahtası (Point presser) Küçük alanlarda dikiş yerlerini ve uçları ütüleme aleti

Dayanıklı dikiş (Heavy-duty stitch) İki kalın kumaş katını birleştirmede kullanılan çok sağlam el dikişi

Degaje yaka Roll neck
Deri (Leather) Hayvan derisi

Dikey etek bastırma (Vertical hemstitch): Etek bastırma türü.

Dikiş bandı (Stitching tape)

Dikiş çizgisi (Seamline) Bir dikiş yerini dikmek için belirlenmiş çizgi; bu genelde dikiş yeri kenarından 1,5 cm içerdedir.

Dikiş gerginliği (Stitch tension) Bir dikiş makinesinde, üst bobin ve masura ipliklerinin, birbirlerine bağlanırken, gerginliğini ve gevşekliğini kontrol eder. Üst ve alt gerginlikler dengelendiğinde iplikler eşit olarak kumaşın içine doğru çekilir.

Dikiş kenarı (Seam edge) Bu, dikiş payının kesilmiş kenarıdır.

Dikiş payı (Seam allowance) Bir giysinin bölümlerinin bir dikiş ile birbirine birleştirildiği yerde, kalıp üzerinde ayrılan kumaş miktarı; genelde bu miktar 1,5 cm.dir

Dikiş payı (Hem allowance) Bir kıvrım yeri oluşturmak için alta kıvrılma payı verilen kumaş miktarı. Dikiş payının derinliği giysi parçasının tarzına ve işlevine bağlı olarak değişebilir.

Dikiş sökme aleti (Seam ripper) Dikiş yerlerini ve düğme iliği dikişi gibi diğer detaylı çalışma alanlarını açmak ve sökmek için kullanılan kancalı kesme aleti

Dikiş yeri ölçer (Seam gauge) İğne plakasına takılan ve düz dikiş yerlerini dikmede kullanılan, dikiş makinesinin ayarlanabilir ek parçası

Dikişe şerit geçirme (Seam taping) Dikiş yerini sabitlemek ve esnemesini önlemek için, dikiş yerine dikiş şeridi, verev biye veya gabardin bant dikme

Dikme tela (Sew-in interfacing) Genelde terzilikte bir giysiyi şekillendirmek için kullanılan, dikilerek takılan kanvas kumaştır. Giysi kumaşına bağlı olarak çeşitli kalınlıklarda mevcuttur.

Dizaltı şort Bermuda

Doğrudan boyama Direct dye

Döner kumaş kesici (Rotary cutter) Birbiriyle değiştirilebilir, yuvarlak bıçakları olan, kumaş keserken düzgün, düz kenarlar elde etmek için kullanılan gereç. Bir kesim tahtası ile birlikte kullanmalıdır.

Drape Kumaşın, ince katlar halinde aşağı doğru salınmasını sağlayan özelliğidir; her kumaşta drape olmaz bu yüzden satın almadan önce drapeyi kontrol edin. Aynı zamanda, büzgü ve pliseler tarafından kontrol edilen özel bir düzenlemedir.

Drill pamuklu kumaş

Dupion İpekli kumaş

Düğme ayağı (Button shank) Düğme ve kumaş arasında, düğmenin bir parçası olabilen veya iplikle oluşturulabilen ve iliklendiğinde, düğmenin altında iliğin yan kısmına yer sağlayan kısım; genelde kalın kumaşlarda kullanılır.

Düğme halkası (Button loop) Genelde pervazlar arasına veya bir giysinin kenarına takılan dekoratif tutturma gereçleri farklı şekillerde yapılabilir. Aynı zamanda Kopça ve Rulo halkaya bkz.

Düğme iliği (Buttonhole) Bir tutturma gereci olarak düğmenin yerleştirildiği açıklık. Düğme ilikleri genelde yakın zikzak dikiş veya saten dikişi ile makinede dikilir ancak sağlamlaştırma veya dekorasyon için elde çalışılabilir veya farklı şekillerde (örn. parçalı veya şeritli) tamamlanabilir.

Düğme iliği dikişi (Buttonhole stitch) Bir düğme iliğinin işlenmemiş kenarlarını düzeltmek ve sağlamlaştırmak için kullanılan elde reçme dikişi

Düğmeli pat Button fly

Düz dikiş (Straight stitch) Dikiş, sağlamlaştırma dikişi, alt dikiş ve üst dikiş için kullanılan düz makine dikişi

Düz kumaş çizgisi (Straignt grain) Kalıp üzerinde düz bir yerleştirme oku ile gösterilen bu çizgi, kumaşı kumaş kenarının paralel olarak nereye konulacağını gösterir; bu kumaş çizgisi en az esnekliğe sahiptir. Boylamasına kumaş çizgisine de bakınız.

Düz sağlamlaştırma dikişi İki dikiş ileri, bir dikiş geri çalışılan uzun düz makine dikişi, böylece her dikiş üç kez çalışılmış olur.

**eLanuR** · #2 7 November 2008, 14:28

Eğik kenar baskısı Kenar baskısına bakınız.

Ek kumaş parçası (Gusset) Hareket rahatlığı sağlamak için, bir kesiğe veya dikişe yerleştirilen, kumaşa uygun küçük, şekilli bir ek parça.

Ekose (Tartan) Yünlü kumaş

Ekstrafor bandı (Heading tape) Halkalar içeren, kancaların takılması için perdenin üst kısmına dikilen geniş kumaş bandıdır. Yumuşakça büzülmüş pliseler yapmak için bant yukarı çekilir ve perde, banttaki dokuma cepler içine yerleştirilmiş kancalar kullanılarak bir kornişe takılır.

Ekstrafor (Heading) Bir lastik kılıfı veya bir perdenin üst kısmındaki kumaş kıvrımıdır. Aynı zamanda, büzülmüş bir fırfırın üzerindeki dar kenarı

El dikişi (Running stitch) Dikiş ve büzgü için kullanılır (büzgü için normalde iki paralel dikiş sırası çalışılır). El dikişinin yapımı çabuktur ama iğne ardı dikiş kadar sağlam değildir.

Elbise kumaşından şerit (Self-stay) Giysi kumaşının şeridinden yapılan ve ayrı bir sağlamlaştırma parçası olarak veya potluğu azaltmak için kullanılan parça

Elde dikilen gizli dikiş (Prickstitch) Elde çalışılan küçük, aralıklı iğne ardı dikiş, genelde fermuar takılırken görünmez dikiş çalışmak için kullanılır.

Elde tutturma dikişi (Slipstitch) Katlanmış kumaş katını başka bir kata tutturmak için kullanılan, el ile çalışılan kenar bastırma dikişi. Hızlı elde tutturma dikişine de bakınız.

Enlemesine kat (Crossways fold) Genelde geniş veya değişik şekillerdeki kalıp parçalarına uyum sağlaması için, kumaşın kesim aşamasında yapılan enlemesine kumaş katıdır.

Enlemesine kumaş çizgisi (Crossways grain) Bir kumaş üzerinde, kumaşın bir kenarından diğer kenarına, düz çizgiyi keserek uzanan enlemesine ipliklerin yönüdür.

Embrodery nakış Bouqle Yarn

Etek Skirt

Etek boyu ölçer (Skirt marker) Etek ucunda doğru bir işaretleme için, dikey cetveli ve tebeşirle doldurulmuş püskürtme pompası bulunan ayarlanabilir cetvel

Etek düğmesi Sweep button

Ezme tahtası (Pounding block) Tabanı, kalın kumaşlardaki kırışıklıkları, buhar verdikten sonra ezmek için kullanılan ağır gereç

**eLanuR** · #3 7 November 2008, 14:29

Fermuar ayağı (Zipper foot) Tek ayaklı dar makine ayağıdır. Bu ayak ayarlanabilir ve iğnenin ister sağ ister sol tarafına yerleştirilebilir. Fermuar takarken iğnenin dişlere yakın dikmesini sağlar.

Fermuar (Zip) Çeşitli tür, en ev uzunlukta mevcut olan, yaygın kullanılan bir tutturma gerecidir. Zincir ve sargı fermuarlar bir dizi amaç için kullanılırlar; gizlenmiş fermuarlar genelde etek ve elbise açıklıklarında kullanılır; daha kalın, uzun ve açık uçlu fermuarlar ceketler için uygundur. Fermuarlar giysideki konumlarına bağlı olarak farklı şekillerde dikilir (örn. katlanmış kumaşa dikilen bir fermuar dikişin üstünde ve kapalı fermuar dikişin içinde kullanılır).

Fermuar kapağı (Zip fly) Fermuar ve fermuar dişlerini kapatan giysinin dışındaki uzantı

Fermuar muhafazası (Zip guard) Giysinin alt katlarını ve asıl kumaşını fermuarın dişlerinden koruyan kumaş pervazı

Fermuarla veya düğmelerle açılıp kapanan bölüm (Fly) Fermuarı veya düğmeleri gizleyen, genelde şort ve pantolonlarda kullanılan düzgün açıklık

Fırfır, Farbela (Ruffle, Frill) Tek veya çift kumaş katından yapılan, dekoratif büzgülü süs. Fırfırlar farklı görünümler için farklı şekillerde büzülebilir. (örn. Bir ekstraforla, çift kat kenarlar ile veya giysi yaka hattında dairesel bir fırfır olarak).

File Mesh

Fisto, kuş gözü Eyelet

Fitilli kadife (Corduroy) Havlı, pamuklu kumaş

Flanel (Flannel) Yünlü kumaş

Flat-fell dikiş yeri (Flat fell seam) Makine dikişli, kendinden kapalı, düz, sağlam, dayanıklı ve genelde spor giysilerde kullanılan dikiş yeri

Flok (Flock) Sentetik kumaş

Fransız dikişi (French seam) Sağlam, düzgün, dar bir rötuş ile, kendinden kapalı makine dikişli; sadece düz kumaş kenarlarında kullanılan dikiş, bu dikiş, dikiş paylarının görüldüğü ince ve saydam kumaşlar için idealdir. Taklit Fransız dikişine de bakınız.

Fransız eğrisi (French curve) Kenarı, bir kalıp bölümünde kavisli ayarlamalar yapmak için kullanılan (örn. Bir kol oyuğu veya yaka hattında) ölçme aleti. Kompleks Fransız eğrisine de bakınız.

Fransız teyeli (French tack) İki kumaş katını birbiri ile gevşekçe bir arada tutmak için ve genelde serbest olarak asılı duran astarı, yerinde tutmak için, parçanın asıl eteğine tutturmada kullanılan dikiş

**eLanuR** · #4 7 November 2008, 14:29

Gabardin Su geçirmez, yün karışımlı kumaş

Gabardin bant Twill-Tape

Gingham Çizgili pamuklu kumaş

Giysiler Clothings

Gizli balıksırtı dikiş (Blind herringbone stitch) Balıksırtı dikişle aynı şekilde çalışılan fakat kenar bastırma dikişinin kumaşın ön yüzünden görünmemesi için dikimden önce kıvrım kenarı geriye katlanan el dikişi

Gizli dikiş (Blindstitch) Bir giysi parçasının ön yüzünde görünmeyecek şekilde kenar bastırma ve tamamlama için kullanılan el dikişi.

Gizli dikiş (Catchstitch): Gizli etek bastırma dikişi’ne bakınız.

Gizli etek bastırma dikişi (Blind hemming stitch) Gizli dikiş olarak da bilinen bu küçük el dikişi genelde bir kumaş parçasını diğerine (örn. bir pervazı bir dikiş payına) tutturmak için kullanılır. Aynı zamanda, iki veya üç düz dikişi ve bir geniş zikzak dikişi içeren makine dikişi, kıvrım yerlerini görünmeyecek şekilde dikmek ve kabuk pli yapmada kullanılır

Gizli zikzak kenar bastırma dikişi (Zigzag blind hemming stitch) Örgü kumaşlarda kullanılan üç dar zikzak dikiş ve bir geniş zikzak dikişten ibaret olan, gizli kenar bastırma dikişine benzer makine dikişi

Gofre kumaş (Seersucker) Çizgili ve büzük pamuklu kumaş

Göğüs tahtası (Tailor’s ham) Bir giysinin şekilli bölümlerini (örn. Ismarlama çalışılan bir giysinin yakası) ütülemek için kullanılan alet

Göğüs yeri çizgisi (Bust line) Sırttan ve göğsün en geniş noktasından geçen, bir kalıbın ölçümü veya değiştirilmesinde önemli olan yatay çizgi

Grogren (Grosgrain) Sert, çizgili, sentetik kumaş

Güderi kumaş (Venetian) Yünlü kumaş

Gündelik pantolon Canvas slack