ceyLin
30 December 2008, 13:00
GALANTHUS (kardelen)
• Classis:Liliopsida
• Ordo:Asparagales
• Familia:Amaryllidaceae
• Genus:Galanthus
• Kardelenler baharda filizlenen ilk çiçeklerdendir.
• Galanthus türleri Avrupanın büyük bir kısmında bilinir[Only Registered Users Can See Links] yayılış alanları batıda İspanyaya [Only Registered Users Can See Links] Fransa ve Almanyadan Polonyaya[Only Registered Users Can See Links]İtalya Yunanistan ve Türkiye[Only Registered Users Can See Links]ğuda Ermenistan ve Ukraynayı kapsar.Çoğu bölgede tanınır ve yöresel isimlerle çağrılır.Çoğunlukla britanya kökenli [Only Registered Users Can See Links] azından britanyaya romalılar tarafından getirilmiş bir yabani tür olduğu tahmin edilmesine rağmen büyük ihtimalle 16. yüzyılda tanınmıştır.Diğer çoğu galanthus türü; güney rusya[Only Registered Users Can See Links] gürcistan ve azerbeycanda bulunmasına rağmen doğu akdeniz orjinlidir.
• Galanthus elwesii
• Soğanlı çok yıllık otsulardır.Yapraklar kaidede ve 2 adet[Only Registered Users Can See Links]çiçekler tek[Only Registered Users Can See Links]şağı sarkık duruşlu ve beyaz renktedir.
• Kardelen;nergisgiller (amaryllidaceae) familiası içinde sınıflandırılan bitki türlerinin ortak adıdır.Ülkemizde halk arasında[Only Registered Users Can See Links];’kardelen’’den başka[Only Registered Users Can See Links];’garipçe’’[Only Registered Users Can See Links];’öksüz Ahmet’’[Only Registered Users Can See Links];’aktaş’’[Only Registered Users Can See Links];’boynubükük’’[Only Registered Users Can See Links];’kargasoğanı’’[Only Registered Users Can See Links]; ’akçabardak’’ gibi yerel adlarla da anılırlar.
• Türkiye ‘de bazı kaynaklara göre 9[Only Registered Users Can See Links]ı kaynaklara göre de 11 doğal türü bulunduğu belirtilmektedir.Bunlardan en çok bilineni ise Galanthus elwesii’dir.
• Galanthus elwesii
Toros Kardeleni
* Kuzeybati[Only Registered Users Can See Links] Bati[Only Registered Users Can See Links] Güneybati Anadolu'da yayilis gösterir.
*900-1800 metrede ardiç ( Juniperus ) ve çam ( Pinus ) ormanlari arasindaki açiklik[Only Registered Users Can See Links] kayalik alanlarda serin yerlerde nemli[Only Registered Users Can See Links] humusca zengin topraklarda yetisir.
*Sicakligin -15°C'ye kadar düsmesinden etkilenmez. Kismi günes alan yari gölge yerleri sever.
*2-3 cm. genisliginde iki tane grimsi yesil yapragi 10-15 cm. uzunlugundadir. En uzun kardelen türlerinden birisidir.
*Yaprak uçlari baslik seklindedir.
*Ocak sonundan Mart sonuna kadar çiçek açar.
• Galanthus elwesii(İzmir-Nif Dağı’ndan)
• *Galanthus elwesii ilk olarak 1874 yilinda[Only Registered Users Can See Links] İzmir yakınındaki daglarda bulunmus ve bilim dünyasina tanıtılmıştır.
• *Türkiye'den ihraç edilen çiçek soğanları listesinde ilk sırada yer alır.
• * Galanthus elwesii ile Galanthus woronowii türleri dışındaki kardelen soğanlarının doğadan toplanarak ihraç edilmesi yasaktır. *Sırasıyla "Toros kardeleni" ve "Karadeniz kardeleni" olarak anılan iki türün soğanlarının ihracatı sınırlandırılmıştır.
• Galanthus woronowii
Karadeniz Kardeleni
* Ulaşılabilen taksonomi kaynaklarında[Only Registered Users Can See Links] kardelenler için farklı tür listeleriyle karşılaşmak mümkündür .
* Aşağıda sunulmuş olan listeyse[Only Registered Users Can See Links] Birleşik Devletler Tarım Bakanlığı (United States Department of Agriculture[Only Registered Users Can See Links] USDA) Tarımsal Araştırma Servisi (Agricultural Research Service[Only Registered Users Can See Links] ARS) bünyesindeki DNA Kaynakları Bilgi Ağı (Germplasm Resources Information Network[Only Registered Users Can See Links] GRIN)'nın kardelen türleri listesidir.
• Galanthus türleri
*Tür: Galanthus x allenii
*Tür: Galanthus alpinus
*Tür: Galanthus angustifolius
*Tür: Galanthus cilicicus
*Tür: Galanthus elwesii - Toros kardeleni
*Tür: Galanthus fosteri
*Tür: Galanthus gracilis
*Tür: Galanthus x grandiflorus
*Tür: Galanthus ikariae
*Tür: Galanthus koenenianus
*Tür: Galanthus krasnovii
*Tür: Galanthus lagodechianus
*Tür: Galanthus nivalis - bayağı kardelen
*Tür: Galanthus peshmenii
*Tür: Galanthus platyphyllus
*Tür: Galanthus plicatus
*Alt tür: Galanthus plicatus byzantinus
*Alt tür: Galanthus plicatus plicatus
*Tür: Galanthus reginae-olgae
*Alt tür: Galanthus reginae-olgae reginae-olgae
*Alt tür: Galanthus reginae-olgae vernalis
*Tür: Galanthus rizehensis
*Tür: Galanthus transcaucasicus
*Tür: Galanthus trojanus
*Tür: Galanthus woronowii - Karadeniz kardeleni
• Galanthus alpinus Galanthus angustifolius
• Galanthus cilicicus
• Galanthus fosteri
• Galanthus nivalis Galanthus trojanus
• Kardelen ([Only Registered Users Can See Links])ler[Only Registered Users Can See Links] tıbbi açıdan önemli oldukları düşünülen bitkilerdir:
*Türkiye'de halk arasında[Only Registered Users Can See Links] toprak üstü kısımları kalbi kuvvetlendirici[Only Registered Users Can See Links] mideye iyi gelen ve âdet söktürücü ilaç; toprak altı kısımları ise taze haldeyken ezilerek[Only Registered Users Can See Links] çıbanları olgunlaştırmak için hazırlanan lapa olarak kullanılır.
*İçerdikleri ve ilaç olabilme olasılığı bulunan alkaloit ve lektinler nedeniyle[Only Registered Users Can See Links] çok sayıda araştırmaya konu olmaktadırlar.
*Türkiye'de 9-11 türünün doğada yetiştiği bilinen kardelen ([Only Registered Users Can See Links])lerden bazılarının soğanları Türkiye'nin ihraç ürünleri arasında bulunmaktadır. Galanthus elwesii ile Galanthus ikariae ve/veya Galanthus latifolius adlı türler[Only Registered Users Can See Links] uzun yıllardan beri ve başta Hollanda olmak üzere bazı ülkelere[Only Registered Users Can See Links] "süs bitkisi" adı altında ihraç edilmiştir.
• *Osmanlı İmparatorluğu döneminde[Only Registered Users Can See Links] yılından beri yurtdışına satılan kardelen soğanlarının miktarı zaman zaman çok artmış[Only Registered Users Can See Links] alınan kısıtlama önlemleriyle ihraç miktarı kontrol altında tutulmaya çalışılmıştır.1984yılında 40milyon adete kadar çıkan kardelen soğanı dışsatımı[Only Registered Users Can See Links] 1986dan sonra 30 tona çekilmiş[Only Registered Users Can See Links] de 20[Only Registered Users Can See Links] ve 93 yıllarında ise 14 milyona indirilmiştir.
•
• kardelenler[Only Registered Users Can See Links] özellikle 1960’lı yıllardan sonra yılda kırk milyona yakın soğanın yurtdışına satılması sonucu[Only Registered Users Can See Links] bugün yok olma tehlikesiyle karşı karşıya. Türkiye’de doğa koruma örgütleri ve bilim adamlarının yıllar süren çabaları sonucu[Only Registered Users Can See Links] doksanlı yılların başlarından itibaren uygulanmaya başlanan “Soğanlı Bitkiler Yönetmeliği” ve Türkiye’nin 1996 yılında taraf olduğu uluslararası CITES Sözleşmesiyle önemli yasal önlemler alınmış. Buna göre[Only Registered Users Can See Links] her yıl doğadan toplanacak çiçek soğanlarının sayısı uzmanlarca önceden kararlaştırılıyor ve artık çiçek soğanlarının üretimine daha çok önem veriliyor.
• Aşıklı Köyünde kendiliğinden yetişen kardelen
* Toros Dağları’nın eteklerinden toplanarak[Only Registered Users Can See Links] yurtdışına gönderilen kardelen çiçeği yok oluyor. 60 yıl öncesine göre yaklaşık yüzde 90 azaldığı gözlenmektedir.
* 'Kardelen tarımı şart'
* Köylüler kardelenleri ekmek yerine doğadan toplamayı tercih ediyor[Only Registered Users Can See Links] çünkü ekilen kardelen ancak üç yıl sonra çiçekleniyor.
* Toroslar'da kırdan toplanıp Hollanda'ya satılan kardelenlerin sayısı hızla azalıyor. Uzmanlara göre çare kardelenin buğday gibi ekilip toplanması .
İSTEKLERİ VE ÜRETİMİ
*Kardelen bitkisi yarıgölge ve serin ortamları; ağaç altlarındaki nemli ve organik madde yönünden zengin bitek bahçe toprağını sever. Bitki[Only Registered Users Can See Links] soğanlarının ekimiyle üretilir. Soğanları toprakta 1015 cm. derinliğe ve 10'ar cm. aralıklarla ekilir. *Kardelen bitkisinin çiçeklenme dönemi bittikten sonra[Only Registered Users Can See Links] ilkbaharda toprağın altında çoğalmış soğanları sökülerek ve değişik yerlere ekilerek bitki çoğaltılabilir. İstenirse bitki topraktan sökülüp başka yerlere şaşırtılır ve bu durumda kardelen bitkisi yeni yerine kolayca uyum sağlayıp gelişmesini sürdürür. Ayrıca[Only Registered Users Can See Links] kardelen çiçekleri bol sayıda tohum verir. Bu tohumlar[Only Registered Users Can See Links] çiçeklerden alınır alınmaz bekletilmeden dere kumu[Only Registered Users Can See Links] torf ya da yaprak çürüntüsü (kompozit) içeren harca ekilir ve kolayca çimlendirilebilir. Ama bu yöntemle çoğaltılan bitkinin[Only Registered Users Can See Links] soğanla üretimin tersine çok geç[Only Registered Users Can See Links] 34 yıl sonra çiçek açacağı akıldan çıkarılmamalıdır. Kardelen bitkisi üretilirken çevresindeki otlar temizlenmez. Çünkü bunlar bitkiye nem ve gölge sağlar. Ama yaz mevsiminde kardelen bitkisinin yaprakları sararıp solunca yabani otlar temizlenir. Kardelen[Only Registered Users Can See Links] üretimi çok kolay ve bakımı en zahmetsiz bitkilerdendir.
• Kardelen’de karşılaşılan önemli hastalık ve zararlılar
• Kardelen soğanları fare[Only Registered Users Can See Links]östebek ve diğer kemirgenler tarafından yenilerek zarara uğrayabilir.Bu durumlarda bitkide botrytis hastalığı görülür.Ayrıca ince[Only Registered Users Can See Links]şerit ve siyah noktalı hastalıklı kardelen soğanları dikilirse yumuşak çürüklük sclerotinia görülür.
Galanthus(kardelen)un üretimi
• Üretimleri genellikle soğanla olur.Çiçeklenme devresinden sonra soğanlar oldukları yerde bırakılırlarsa[Only Registered Users Can See Links] yıllar zarar görmeden çiçek açmaya devam ederler.Üretimde kullanılmak üzere yavru soğanlar gerekli ise temmuz-ağustos aylarında soğanlar çıkarılarak ayrılırlar.yavru soğanlar hemen ya da ekim ayında tekrar dikilirler.Tohumla üretim daha çok ıslah çalışmaları için söz konusudur.
• Yurt dışına kaçırılan bitkilerin genleri değiştirilip[Only Registered Users Can See Links] sanki o ülkeye özgü bir tür haline getiriliyor. Hatta bu genleri değiştirilmiş bitkilerin bize geri satıldığı söyleniyor.
*Bitki üzerinde doku kültürü çalışmalarıyla gen şifreleri çözülerek farklı renk ve görünümlerde yeni bitkiler üretiliyor. Kaçırılan bitkilerin patentleri alınarak o ülkelerin malı haline getirilip tekrar bize satılıyor.
*Bu sayede[Only Registered Users Can See Links] malı üretenler bu mallara ihtiyacımız olduğunu bildiğinden bizi kendilerine bağımlı hale getirmek için sürekli olarak ülkemizden bitki kaçırıp genetiği ile oynayıp bize pazarlayarak kâr sağlıyor .
• Kardelen;bakıldığında gövdeden çıkan 3 süt damlası gibi görünür.zaten latincede ‘galanthus’kelimesi de süt beyazı çiçekler anlamındadır.
• kardelen ile ilgili kısa bir mitolojik hikaye:
• 3000 yıl önce[Only Registered Users Can See Links];in Odyssey adlı destanında[Only Registered Users Can See Links]ı Merkur Ulysses’e Moly (galanthus)isimli bir bitki vermiştir.Bu bitki cadı Circe’nin Ulysses ve mürettabatı üzerine yaptığı unutkanlık büyüsünü bozmuştur.
• Yunan ve roman mitolojisinde tanrı Merkür;tanrıların mesajcısı ve rüyaların getiricisi olarak bilinir.rüyaların getiricisinin Ulyssey’e bu bitkiyi vermesi belki de bu bitkinin unutkanlığa olan etkisine bir kanıttır.
• Galanthus elwesii’den in Vitro koşullarda soğan üretimi
• Classis:Liliopsida
• Ordo:Asparagales
• Familia:Amaryllidaceae
• Genus:Galanthus
• Kardelenler baharda filizlenen ilk çiçeklerdendir.
• Galanthus türleri Avrupanın büyük bir kısmında bilinir[Only Registered Users Can See Links] yayılış alanları batıda İspanyaya [Only Registered Users Can See Links] Fransa ve Almanyadan Polonyaya[Only Registered Users Can See Links]İtalya Yunanistan ve Türkiye[Only Registered Users Can See Links]ğuda Ermenistan ve Ukraynayı kapsar.Çoğu bölgede tanınır ve yöresel isimlerle çağrılır.Çoğunlukla britanya kökenli [Only Registered Users Can See Links] azından britanyaya romalılar tarafından getirilmiş bir yabani tür olduğu tahmin edilmesine rağmen büyük ihtimalle 16. yüzyılda tanınmıştır.Diğer çoğu galanthus türü; güney rusya[Only Registered Users Can See Links] gürcistan ve azerbeycanda bulunmasına rağmen doğu akdeniz orjinlidir.
• Galanthus elwesii
• Soğanlı çok yıllık otsulardır.Yapraklar kaidede ve 2 adet[Only Registered Users Can See Links]çiçekler tek[Only Registered Users Can See Links]şağı sarkık duruşlu ve beyaz renktedir.
• Kardelen;nergisgiller (amaryllidaceae) familiası içinde sınıflandırılan bitki türlerinin ortak adıdır.Ülkemizde halk arasında[Only Registered Users Can See Links];’kardelen’’den başka[Only Registered Users Can See Links];’garipçe’’[Only Registered Users Can See Links];’öksüz Ahmet’’[Only Registered Users Can See Links];’aktaş’’[Only Registered Users Can See Links];’boynubükük’’[Only Registered Users Can See Links];’kargasoğanı’’[Only Registered Users Can See Links]; ’akçabardak’’ gibi yerel adlarla da anılırlar.
• Türkiye ‘de bazı kaynaklara göre 9[Only Registered Users Can See Links]ı kaynaklara göre de 11 doğal türü bulunduğu belirtilmektedir.Bunlardan en çok bilineni ise Galanthus elwesii’dir.
• Galanthus elwesii
Toros Kardeleni
* Kuzeybati[Only Registered Users Can See Links] Bati[Only Registered Users Can See Links] Güneybati Anadolu'da yayilis gösterir.
*900-1800 metrede ardiç ( Juniperus ) ve çam ( Pinus ) ormanlari arasindaki açiklik[Only Registered Users Can See Links] kayalik alanlarda serin yerlerde nemli[Only Registered Users Can See Links] humusca zengin topraklarda yetisir.
*Sicakligin -15°C'ye kadar düsmesinden etkilenmez. Kismi günes alan yari gölge yerleri sever.
*2-3 cm. genisliginde iki tane grimsi yesil yapragi 10-15 cm. uzunlugundadir. En uzun kardelen türlerinden birisidir.
*Yaprak uçlari baslik seklindedir.
*Ocak sonundan Mart sonuna kadar çiçek açar.
• Galanthus elwesii(İzmir-Nif Dağı’ndan)
• *Galanthus elwesii ilk olarak 1874 yilinda[Only Registered Users Can See Links] İzmir yakınındaki daglarda bulunmus ve bilim dünyasina tanıtılmıştır.
• *Türkiye'den ihraç edilen çiçek soğanları listesinde ilk sırada yer alır.
• * Galanthus elwesii ile Galanthus woronowii türleri dışındaki kardelen soğanlarının doğadan toplanarak ihraç edilmesi yasaktır. *Sırasıyla "Toros kardeleni" ve "Karadeniz kardeleni" olarak anılan iki türün soğanlarının ihracatı sınırlandırılmıştır.
• Galanthus woronowii
Karadeniz Kardeleni
* Ulaşılabilen taksonomi kaynaklarında[Only Registered Users Can See Links] kardelenler için farklı tür listeleriyle karşılaşmak mümkündür .
* Aşağıda sunulmuş olan listeyse[Only Registered Users Can See Links] Birleşik Devletler Tarım Bakanlığı (United States Department of Agriculture[Only Registered Users Can See Links] USDA) Tarımsal Araştırma Servisi (Agricultural Research Service[Only Registered Users Can See Links] ARS) bünyesindeki DNA Kaynakları Bilgi Ağı (Germplasm Resources Information Network[Only Registered Users Can See Links] GRIN)'nın kardelen türleri listesidir.
• Galanthus türleri
*Tür: Galanthus x allenii
*Tür: Galanthus alpinus
*Tür: Galanthus angustifolius
*Tür: Galanthus cilicicus
*Tür: Galanthus elwesii - Toros kardeleni
*Tür: Galanthus fosteri
*Tür: Galanthus gracilis
*Tür: Galanthus x grandiflorus
*Tür: Galanthus ikariae
*Tür: Galanthus koenenianus
*Tür: Galanthus krasnovii
*Tür: Galanthus lagodechianus
*Tür: Galanthus nivalis - bayağı kardelen
*Tür: Galanthus peshmenii
*Tür: Galanthus platyphyllus
*Tür: Galanthus plicatus
*Alt tür: Galanthus plicatus byzantinus
*Alt tür: Galanthus plicatus plicatus
*Tür: Galanthus reginae-olgae
*Alt tür: Galanthus reginae-olgae reginae-olgae
*Alt tür: Galanthus reginae-olgae vernalis
*Tür: Galanthus rizehensis
*Tür: Galanthus transcaucasicus
*Tür: Galanthus trojanus
*Tür: Galanthus woronowii - Karadeniz kardeleni
• Galanthus alpinus Galanthus angustifolius
• Galanthus cilicicus
• Galanthus fosteri
• Galanthus nivalis Galanthus trojanus
• Kardelen ([Only Registered Users Can See Links])ler[Only Registered Users Can See Links] tıbbi açıdan önemli oldukları düşünülen bitkilerdir:
*Türkiye'de halk arasında[Only Registered Users Can See Links] toprak üstü kısımları kalbi kuvvetlendirici[Only Registered Users Can See Links] mideye iyi gelen ve âdet söktürücü ilaç; toprak altı kısımları ise taze haldeyken ezilerek[Only Registered Users Can See Links] çıbanları olgunlaştırmak için hazırlanan lapa olarak kullanılır.
*İçerdikleri ve ilaç olabilme olasılığı bulunan alkaloit ve lektinler nedeniyle[Only Registered Users Can See Links] çok sayıda araştırmaya konu olmaktadırlar.
*Türkiye'de 9-11 türünün doğada yetiştiği bilinen kardelen ([Only Registered Users Can See Links])lerden bazılarının soğanları Türkiye'nin ihraç ürünleri arasında bulunmaktadır. Galanthus elwesii ile Galanthus ikariae ve/veya Galanthus latifolius adlı türler[Only Registered Users Can See Links] uzun yıllardan beri ve başta Hollanda olmak üzere bazı ülkelere[Only Registered Users Can See Links] "süs bitkisi" adı altında ihraç edilmiştir.
• *Osmanlı İmparatorluğu döneminde[Only Registered Users Can See Links] yılından beri yurtdışına satılan kardelen soğanlarının miktarı zaman zaman çok artmış[Only Registered Users Can See Links] alınan kısıtlama önlemleriyle ihraç miktarı kontrol altında tutulmaya çalışılmıştır.1984yılında 40milyon adete kadar çıkan kardelen soğanı dışsatımı[Only Registered Users Can See Links] 1986dan sonra 30 tona çekilmiş[Only Registered Users Can See Links] de 20[Only Registered Users Can See Links] ve 93 yıllarında ise 14 milyona indirilmiştir.
•
• kardelenler[Only Registered Users Can See Links] özellikle 1960’lı yıllardan sonra yılda kırk milyona yakın soğanın yurtdışına satılması sonucu[Only Registered Users Can See Links] bugün yok olma tehlikesiyle karşı karşıya. Türkiye’de doğa koruma örgütleri ve bilim adamlarının yıllar süren çabaları sonucu[Only Registered Users Can See Links] doksanlı yılların başlarından itibaren uygulanmaya başlanan “Soğanlı Bitkiler Yönetmeliği” ve Türkiye’nin 1996 yılında taraf olduğu uluslararası CITES Sözleşmesiyle önemli yasal önlemler alınmış. Buna göre[Only Registered Users Can See Links] her yıl doğadan toplanacak çiçek soğanlarının sayısı uzmanlarca önceden kararlaştırılıyor ve artık çiçek soğanlarının üretimine daha çok önem veriliyor.
• Aşıklı Köyünde kendiliğinden yetişen kardelen
* Toros Dağları’nın eteklerinden toplanarak[Only Registered Users Can See Links] yurtdışına gönderilen kardelen çiçeği yok oluyor. 60 yıl öncesine göre yaklaşık yüzde 90 azaldığı gözlenmektedir.
* 'Kardelen tarımı şart'
* Köylüler kardelenleri ekmek yerine doğadan toplamayı tercih ediyor[Only Registered Users Can See Links] çünkü ekilen kardelen ancak üç yıl sonra çiçekleniyor.
* Toroslar'da kırdan toplanıp Hollanda'ya satılan kardelenlerin sayısı hızla azalıyor. Uzmanlara göre çare kardelenin buğday gibi ekilip toplanması .
İSTEKLERİ VE ÜRETİMİ
*Kardelen bitkisi yarıgölge ve serin ortamları; ağaç altlarındaki nemli ve organik madde yönünden zengin bitek bahçe toprağını sever. Bitki[Only Registered Users Can See Links] soğanlarının ekimiyle üretilir. Soğanları toprakta 1015 cm. derinliğe ve 10'ar cm. aralıklarla ekilir. *Kardelen bitkisinin çiçeklenme dönemi bittikten sonra[Only Registered Users Can See Links] ilkbaharda toprağın altında çoğalmış soğanları sökülerek ve değişik yerlere ekilerek bitki çoğaltılabilir. İstenirse bitki topraktan sökülüp başka yerlere şaşırtılır ve bu durumda kardelen bitkisi yeni yerine kolayca uyum sağlayıp gelişmesini sürdürür. Ayrıca[Only Registered Users Can See Links] kardelen çiçekleri bol sayıda tohum verir. Bu tohumlar[Only Registered Users Can See Links] çiçeklerden alınır alınmaz bekletilmeden dere kumu[Only Registered Users Can See Links] torf ya da yaprak çürüntüsü (kompozit) içeren harca ekilir ve kolayca çimlendirilebilir. Ama bu yöntemle çoğaltılan bitkinin[Only Registered Users Can See Links] soğanla üretimin tersine çok geç[Only Registered Users Can See Links] 34 yıl sonra çiçek açacağı akıldan çıkarılmamalıdır. Kardelen bitkisi üretilirken çevresindeki otlar temizlenmez. Çünkü bunlar bitkiye nem ve gölge sağlar. Ama yaz mevsiminde kardelen bitkisinin yaprakları sararıp solunca yabani otlar temizlenir. Kardelen[Only Registered Users Can See Links] üretimi çok kolay ve bakımı en zahmetsiz bitkilerdendir.
• Kardelen’de karşılaşılan önemli hastalık ve zararlılar
• Kardelen soğanları fare[Only Registered Users Can See Links]östebek ve diğer kemirgenler tarafından yenilerek zarara uğrayabilir.Bu durumlarda bitkide botrytis hastalığı görülür.Ayrıca ince[Only Registered Users Can See Links]şerit ve siyah noktalı hastalıklı kardelen soğanları dikilirse yumuşak çürüklük sclerotinia görülür.
Galanthus(kardelen)un üretimi
• Üretimleri genellikle soğanla olur.Çiçeklenme devresinden sonra soğanlar oldukları yerde bırakılırlarsa[Only Registered Users Can See Links] yıllar zarar görmeden çiçek açmaya devam ederler.Üretimde kullanılmak üzere yavru soğanlar gerekli ise temmuz-ağustos aylarında soğanlar çıkarılarak ayrılırlar.yavru soğanlar hemen ya da ekim ayında tekrar dikilirler.Tohumla üretim daha çok ıslah çalışmaları için söz konusudur.
• Yurt dışına kaçırılan bitkilerin genleri değiştirilip[Only Registered Users Can See Links] sanki o ülkeye özgü bir tür haline getiriliyor. Hatta bu genleri değiştirilmiş bitkilerin bize geri satıldığı söyleniyor.
*Bitki üzerinde doku kültürü çalışmalarıyla gen şifreleri çözülerek farklı renk ve görünümlerde yeni bitkiler üretiliyor. Kaçırılan bitkilerin patentleri alınarak o ülkelerin malı haline getirilip tekrar bize satılıyor.
*Bu sayede[Only Registered Users Can See Links] malı üretenler bu mallara ihtiyacımız olduğunu bildiğinden bizi kendilerine bağımlı hale getirmek için sürekli olarak ülkemizden bitki kaçırıp genetiği ile oynayıp bize pazarlayarak kâr sağlıyor .
• Kardelen;bakıldığında gövdeden çıkan 3 süt damlası gibi görünür.zaten latincede ‘galanthus’kelimesi de süt beyazı çiçekler anlamındadır.
• kardelen ile ilgili kısa bir mitolojik hikaye:
• 3000 yıl önce[Only Registered Users Can See Links];in Odyssey adlı destanında[Only Registered Users Can See Links]ı Merkur Ulysses’e Moly (galanthus)isimli bir bitki vermiştir.Bu bitki cadı Circe’nin Ulysses ve mürettabatı üzerine yaptığı unutkanlık büyüsünü bozmuştur.
• Yunan ve roman mitolojisinde tanrı Merkür;tanrıların mesajcısı ve rüyaların getiricisi olarak bilinir.rüyaların getiricisinin Ulyssey’e bu bitkiyi vermesi belki de bu bitkinin unutkanlığa olan etkisine bir kanıttır.
• Galanthus elwesii’den in Vitro koşullarda soğan üretimi