#1
|
|||
|
|||
Canlilardakİ İnorganİk BİleŞİkler
CANLILARDAKİ İNORGANİK BİLEŞİKLER
Canlılar yaşamlarını sürdürebilmek için gerekli olan mineral, tuz,su gibi inorganik molekülleri dışarıdan alırlar. Canlıların dışardan aldıkları bu moleküllere inorganik bileşik denir. Bu bileşikler ; 1-Su 2-Asit – Baz ve Tuzlar 3-Minerallerdir 1-SU Vücudumuzun en önemli maddelerinden biridir. Genel olarak organizmaların vücutlarının %70’i sudur. Su oranı dokulara ve canlıya göre değişir. Örneğin; insanda su yüzdesi kemikte %20 beyin hücrelerinde %85’tir. Bütün hücreler bir sulu çözeltide bulunur. Canlı vücudunda su birçok işleve sahiptir. Suyun en önemli grevi ise fotosentezle besin yapımıdır. CO2 + H2O Besin + O2 SUYUN ÖNEMİ 1- Kimyasal tepkimelerde iyi bir çözücüdür. 2- Madde taşınmasını sağlar. (Kanın %90’ı sudur) 3- Metabolizma olaylarını hızlandırır. Enzimler sulu ortamlarda etkindirler. 4- Vücut için zararlı olan artık maddelerin seyreltilmesi ve vücuttan atılmasını sağlar. 5- Besinlerin sindiriminde parçalayıcı görev yapar. 6- Vücut ısısını düzenlemede faydalı olur. 7- Yağlayıcı olarak da suyun öneli özelliği vardır. Organların birbirine sürtünerek aşınmasını sıvı ortam önler. Kemiklerin eklem yerlerindeki sıvı ortamda su vardır. 8- Suyun katısı sıvısından daha az yoğunluktadır. Bu nedenle suda yaşam mümkündür. 2-ASİT – BAZ VE TUZLAR ASİTLER Suda çözününce Hidrojen ( H ) çıkaran bileşiklerdir. Turnusol kağıdını maviden kırmızıya çevirirler.tatları ekşidir. HCL (hidroklorik asit) , H2 SO4 (sülfürik asit) inorganik asitlerdir. BAZLAR Suda çözününce (OH) iyonu çıkaran bileşiklerdir. Turnusol kağıdını maviye çevirirler. NaOH (sodyum hidroksit) ve KOH (potasyum hidroksit) inorganik bazlardır. Bir sıvının asitlik ve bazlık derecesi pH terimi ile ifade edilir. pH, hidrojen iyon konsantrasyonunun eksi logaritmasıdır. Bir çözeltinin H iyon yoğunluğu ile OH iyonu yoğunluğu eşit ise çözelti nötrdür ve pH derecesi 7’dir. pH derecesi 7 den küçük olan çözeltiler asit (0-7) , pH derecesi 7 den büyük olan çözeltiler baziktir (7-14). Biyokimyasal tepkimelerin gerçekleşebilmesi için ortam pH değerinin belli sınırlar içinde tutulması gerekir. Kuvvetli asit Nötr Kuvvetli baz Asitlik artar Bazlık artar ASİT VE BAZLARIN ÖNEMİ 1- Canlıda gerçekleşen reaksiyonların yürütücüsü enzimler belirli bir pH derecelerinde etkinlik gösterirler. pH derecesindeki en küçük değişiklik büyük olumsuzluklar yaratabilir. Bu sebeple pH derecesinin sabit kalması gerekir. Bunun için insanda özel yapılar bulunur. 2- Asitlerle bazların birleşmesinden tuzlar oluşur. TUZLAR HCI + NaOH NaCI + H2O ile gösterilir. TUZLARIN ÖNEMİ İnorganik tuzlar hücreyle çevresi arasındaki su alış verişinde önemli rol oynar. Eğer hücre içinde tuz oranı yüksekse hücreye su girer. Hücre dışındaki tuz oranı yüksekse hücre su kaybeder. 3-MİNERALLER Vücudumuzun kendi kendine oluşturamadığı su ve besinler yoluyla aldığımız inorganik tuzlardır. Bunlar vücutta ya tuz halinde bulunur ya da organik maddelerin (yağ, protein, karbonhidrat vb.) yapısına katılır. . Mineraller sağlıklı yaşam için gereklidir. Onlar olmadan vücut yaşaması için gerekli fonksiyonları sağlıklı bir şekilde sürdüremez. Sağlığımız için çok önemli olan 15ten fazla mineral vardır. Bunlardan bazıları ; KALSİYUM : Sağlıklı vücut yapısı için gerekli önemli minerallerden biridir. Bu mineral büyük oranda vücudumuzdaki kemiklerde bulunur. Eksikliği yüksek oranlara vardığında diş ve sırtta ağrılar,kemiklerde zayıflama, çatlama ve kolay kırılma görülür. Vücuttaki kalsiyum miktarı sadece kemikler için önemli değildir |