Kongo

DEVLETİN ADI: Kongo Halk Cumhuriyeti
BAŞŞEHRİ: Brazzaville
NÜFUSU: 2.692.000
YÜZÖLÇÜMÜ: 342.000 km2
RESMİ DİLİ: Fransızca ve Yerli Diller
DİNİ: Hıristiyanlık, Müslümanlık, Yerli Dinler
PARA BİRİMİ: Afrika Doları

Afrika’nın batısında yer alan bir ülke. Kuzeyinde Kamerun ve Orta Afrika Cumhuriyeti, doğusunda Zaire, batısında Gabon, güney batısında Atlas Okyanusu yer alır.

Tarihi

Bugünkü Kongo’nun bulunduğu yerde eskiden, güçlü bir Kongo Krallığı vardı. On altıncı yüzyılda bu krallık en parlak dönemine ulaşmıştı. Fakat bu asırdan sonra iç kargaşalıklar yüzünden çökmeye başladı.

Avrupalıların gelişi, bu krallığın yıkılmasına sebep oldu. Bölgeye ilk defa on beşinci yüzyılda Portekizliler geldi. On yedinci ve on sekizinci yüzyılda Fransızlar da gelerek buralarda esir ticareti yapmaya başladılar. Esir ticareti ve kölelik yasaklandıktan sonra, Fransızlar bölgeyi sömürge haline getirdiler ve Brazzaville’de bir üs kurdular. Yerlilerle anlaşarak bütün bölgeyi Fransız hakimiyetine soktular. Kongo 1903’te, Fransız Ekvator Afrikası Federasyonunun bir üyesiydi. 1958’de bu federasyonun dağılmasıyla Kongo, Fransız Milletler topluluğunun içinde hür bir yapıya sahip oldu. 1960 yılında tam bağımsız bir ülke oldu. 1970’den sonra yapılan idare değişikliğiyle Marksist bir rejime geçti ve devletin adı Kongo Halk Cumhuriyeti olarak değiştirildi. Komünist idare siyasi istikrarsızlığın üstesinden gelemedi. Çeşitli darbelerden sonra başa geçen Albay Denis 1979’da kabul edilen anayasa ile tek parti yönetimini sürdürdü. 1991’de devlet başkanı Denis partisinden ve Katolik kilisesinden gelen baskılar üzerine bir ulusal konferansın toplanmasını kabul etti. Konferansta anayasa yeniden hazırlandı ve Geçici Ulusal Birlik Hükumeti kuruldu. Başbakanlığa André Milango getirildi. 1992’de yapılan halk oylaması ile yeni anayasa kabul edildi. Temmuz ayında yapılan iki kademeli seçimler neticesinde Sosyal Demokrasi İçin Afrika Birliği mecliste en çok sandalyeye sahib oldu. Ağustos ayında yapılan ve iki kademeli devlet başkanlığı seçimini ise Pascal Lissouba kazandı. Kurulan koalisyon hükumeti güven oyu alamayınca, Devlet Başkanı Lissouba, meclisi fes ederek, yeni erken seçimlere gidileceğini açıkladı. Claude Antoine Dacosta 6 Aralalıkta genel seçimleri hazırlamak üzere Ulusal Birlik Hükumetini kurmakla görevlendirildi.

Fiziki Yapı

Kongo’nun kuzey bölümünden ekvator çizgisi geçer. Ülkenin doğusunu Kongo ve Ubangi ırmakları meydana getirir. Batıda Atlas Okyanusu kıyısında dar bir toprak şeridi vardır. Zaire Irmağı ülkenin doğusunda sınır meydana getirir.

Ülke, yüksekliği 500 ile 1000 metre arasında değişen bir yayla görünümündedir.

Kıyı bölgesi, oldukça engebesizdir. Kuzeyde, kıyıyı kumullar örter. Kouliou Irmağının ağzı bataklıklarla örtülüdür. Dar bir şerit meydana getiren kıyı ovasından sonra Mayoumbe Dağları başlar. Doğuya gidildikçe, verimli bir vadi olan Niari Vadisinin kuzeyinde bazı akarsuların kaynaklandığı bir yayla vardır. Kuzeydeki Sangha bölgesi yoğun ekvator ormanlarıyla kaplıdır.

İklim

Kongo’da ekvator çizgisinin üzerinde olmasından dolayı ekvator iklimi hüküm sürer. Sıcaklık yüksek, yağış fazladır. Yılın her mevsimi yağışlı geçer. Yıllık yağış ortalaması, 2000-2500 mm arasında değişir. Yıllık sıcaklık ortalaması ise 21 ile 27°C arasındadır.

Tabii Kaynakları

Ülkenin bitki örtüsü, ekvatoral bölge bitkilerinden meydana gelir ve büyük bir bölümünde balta girmemiş ormanlar bulunur. Ormanların yarısına yakın kısmı Mayoumbe ve Chaike bölgesinde diğer kısmı ise güneyde yer alır. Doğu kısmında ise yer yer ağaçlık ve savanlarla kaplı arazi bulunur.

Ülkede en çok potasyum rezervleri bulunur ve dünyada en çok potasyum çıkaran ülkelerin arasındadır. Bunun yanında petrol, çinko, kalay, kurşun, bakır ve altın yatakları varsa da bunlar çok azdır.

Nüfus ve Sosyal Hayat

2.692.000 olan ülke nüfusu Buteke, Bakonga, M’Bachive ve Sangha olmak üzere dört etnik gruptan meydana gelmiştir. Bunun yanında çoğunluğunu Fransız asıllı Avrupalıların meydana getirdiği beyazlar vardır. Halkın % 40’ı şehirlerde yaşar. Ülkenin en büyük şehirleri başşehir Brazzaville ile Pointe Noive’dir.

Ülkede kullanılan ve resmen kabul edilen, Fransızca ile Lingala dili ve Kikongo dili konuşulur. Halkın % 48’i Hıristiyan, % 4’ü Müslüman, geri kalan kısmı ise yerel inançlara bağlıdır.

Yeteri kadar okul olmamasına rağmen 6 ila 16 yaş arasında eğitim mecburiyeti vardır. Buna rağmen halkın ancak % 22’si okuma yazma bilmektedir. Ülkede 1971 yılında öğretime açılmış bir üniversite vardır.

Siyasi Hayat

Kongo, komünist rejimle yönetilen bir ülkedir. Sadece tek bir siyasi parti vardır. 1973 Haziran ayında referanduma sunulan anayasa ile 115 üyeli Ulusal Halk Meclisi kurulmuştur.

Ekonomi

Tarım: Kongo’nun ekonomisi tarıma dayanır. Köylüler, ekime elverişli toprakları, en ilkel metodlarla işler. Geleneksel tarım ürünlerinin yanısıra yağ palmiyesi, manyok, yer fıstığı, şekerkamışı, kauçuk, tatlı patates, muz, kakao ve tütün başlıca ürünlerdendir. Niari Vadisi tarıma en uygun bir vadidir.

Ormancılık: Ekvatoral iklime sahip olması, ülkede büyük tropikal ormanların meydana gelmesine sebep olmuştur. Yıllık kereste üretimi 1.000.000 ton civarındadır. Ormanlar ülkenin başlıca gelir kaynağı olup, ihracatın yarısını orman ürünlerinden sağlar.

Sanayi: Ülkede, sanayi yeni yeni gelişmeye başlamıştır. Sanayi olarak sadece tekstil, sabun, hurma yağı, sigara, cam, lastik, çimento ve kontraplak fabrikaları vardır. Ağır sanayi hemen hemen hiç gelişmemiştir. Kouilou Irmağı üzerinde kurulması planlanan bir hidroelektrik santralı ile sanayinin büyük gelişmeler göstereceği tahmin edilmektedir.

Ticaret: Kongo’nun ihraç ettikleri arasında şeker, kahve, kakao, tütün ve orman ürünleri gelir. İthalatta ise ağır sanayi ürünleri, makinalar, ulaşım araçları, et başlıcalarını meydana getirir. İhracatının % 14’ü, ithalatının % 57’si Fransa ile olmaktadır. Diğer gelir kaynaklarından birisi olan elmas, ihraç edilerek ekonomide önemli yer tutar. Elmas, Kongo’da çıkarılmayıp, Zaire’den kaçırılmaktadır.

Ulaşım: Kongo’da, karayolu ulaşımı ülkenin ihtiyacına yetmemektedir. 11.000 km olan kara yollarının ancak % 5’i asfaltla kaplıdır. Ülkede ancak 800 km uzunluğunda bir demiryolu vardır. Nehirlerden Kongo ve Ubangi nehirleri ulaşıma elverişlidir. Ticaretinin büyük kısmını nehir ulaşımı sağlar. Pointe-Noire ve Brazzaville limanları oldukça işlektir. Brazzaville’de milletlerarası bir hava limanı vardır.