#1
|
|||
|
|||
Belçika
Belçika
Belçika (Hollandaca: België, Fransızca: Belgique, Almanca: Belgien), Batı Avrupa'da bulunan, Avrupa Birliği ve NATO üyesi ülkedir. Federal devlet yapısına sahip olup, Hollandaca'nın resmi dil olduğu Flaman Bölgesi (Vlaanderen), Fransızca'nın resmi dil olduğu Valon Bölgesi (Valonya) ve her iki dilin de resmi sıfatını taşıdıkları Brüksel Başkent Bölgesi (Brussel Hofstedelijk Gewest, Région de Bruxelles-Capitale)'den oluşur. Son olarak, tamamı Valon Bölgesi'nin sınırları içinde kalan ve Almanya sınırına komşu Almanca anadilli küçük bir topluluk (Deutschpsrachige Gemeinde), Valon bölgesine bağlı olmakla, bazı alanlarda özerkliğe sahiptir ve yaşadıkları bölgede Almanca resmi dildir. Belçika'nın batısında Kuzey Denizi, kuzeyinde Hollanda, doğusunda Almanya ve Lüksemburg güneyinde Fransa yer almaktadır. Konum Belçika, 50°50'K 4°00'D koordinatlarında bulunur. Batı Avrupa'da Kuzey Denizi'ne kıyısı vardır. Karasuları 12 deniz milidir. Toplam kıyı uzunluğu 73.1 kilometredir. Arazisi: 30,528 km² Göller ve akarsular: 250 km² Denizler: 3,462 km² Toplam yüzölçümü: 33,990 km² Belçika'nın kara sınırlarının toplam uzunluğu 1,482 kiloemetredir. Bunun; 645 kilometresini Fransa, 153 kilometresini Almanya, 150 kilometresini Lüksemburg, 460 kilometresini Hollanda oluşturur. Dağlar Belçikanın denizi kıyısı olan ve denize yakın yerdeki torakları oldukça düz ve engebesizken, doğu ve güneydoğu topraklarında bir çok dağ ve tepe bulunur. Belçika'da 200 metreden yüksek olup dağ tanımlamasına giren yükseltiler şunlardır; Signal de Botrange (694m) Baraque Michel (674m) Baraque de Fraiture (652m) Mont-Rigi (610m) Massif de Saint-Hubert (589m) Plateau de Recogne-Bastogne (569m) Côte de Stockeu (506m) Croix Scaille (505m) Vaalserberg (323m) Başkent Brüksel'in ne önemli simgelerinden Manneken Pis Akarsular Ülke akarsu ağı bakımından fazla zengin değildir. Ülkedeki başlıca akarsular ve uzunlukları şöyledir. Schelde (Hollandaca) veya Escaut (Fransızca) : 200 km Maas (Hollandaca) veya Meuse (Fransızca) : 183 km Ijzer (Hollandaca) veya Yser (Fransızca) : 50 km Diğer akarsular Maquenoise'ta : Oise kaynağı › Seine nehri (Conflans-Sainte-Honorine'de, Fransa) Biraz akarsular (önemli Sure (Fransızca) / Sauer (Almanca)) › Moselle (Fransızca) / Mosel (Almanca) › Ren nehri Doğal Göller İklim Belçika'nın iklimi deniz etkisi ile oldukça ılımandır, kışlar yağışlı geçmesine rağmen havalar aşırı soğuk olmaz, Ocak ayında ortalama sıcaklık 3°C, Haziran ayında ortalama sıcaklık 18°C'dir. Yıl boyunca bulutlu günlerin sayısı oldukça fazladır. Nüfus grafiği Nüfus 2006 yılında Belçika'nın tahmini nüfusu 10,379,067'dir. Bu veriler ışığında nüfusun yaş ve cinsiyete göre dağılımı söyledir; 0-14 yaş: %16.7 (erkek 883,254/kadın 846,099) 15-64 yaş: %65.9 (erkek 3,450,879/kadın 3,389,565) 65 ve üzeri: %17.4 (erkek 746,569/kadın 1,062,701) Nüfusun ortalama yaşı; Genel toplamda: 40.9 Erkeklerde: 39.6 Kadınlarda: 42.1 Nüfusun artış hızı %0.13 olup bebek ölüm oranı 4.62'dir. Erkeklerde ortalama yaşam beklentisi 75.59 yıl kadınlarda 82.09 yıldır. Nüfusun etnik yapısının %58'ini Flamanlar, %31'ini Valonlar (Fransız Belçikalılar) oluştururken, 71.000 Alman ve çok sayıda Türk, Faslı ve Cezayirli göçmen bulunur. Din %75 Katolik %25 Müslüman, Budist, Ateist azınlıklar Diller Belçika'nın üç resmi dili vardır, üç bölgeli bir devlet yapısına sahip olan Belçika'nın resmi dilleri, Hollandaca, Almanca ve Fransızca'dır. Bu dilleri konuşanların nüfusa oranı; %60 Hollandaca %40 Fransızca %1 Almanca (Almanların herbiri yukarıdaki dillerden en az birini bilir.) Tarih Belçika'ya ilk yerleşenler Belgealar olup, 5. asra kadar Roma İmparatorluğunun idaresi altındaydılar. Beşinci asırda ise Frankların istilasına maruz kaldılar. Daha sonra ülke Charles (Şarlken)in Batı imparatorluğuna dahil oldu. 1477'den sonra, Şarlken'in yeğeni Maximilian'ın eline geçti. Bundan sonra 300 sene kadar Belçika yabancılar tarafından idare edildi. 1713'te Avusturya İmparatorluğunun eline geçti ve "Avusturya Hollandası" diye anıldı. Fransa 1813'te Belçika'yı işgal etti. 1815'te Napolyon yenilince, Belçika Hollandalıların idaresine girdi. 1830'da Belçikalılar birleşerek Fransa ve İngiltere'nin garantisi altında bağımsız bir devlet kurdular. 4 Haziran 1831 tarihinde bir krallık haline gelen Belçika, Afrika'da sömürgecilik hareketlerinde de bulundu. Sömürgelerinden en son Kongo, 3 Haziran 1960'da bağımsızlığını kazandı. Belçika, Birinci ve İkinci Dünya Savaşına iştirak etmiş olup her iki savaşta da Almanya tarafından işgal edilmiş, Almanya'nın yenik düşmesi üzerine işgalden kurtulmuştur. Birleşmiş Mill>etler ve NATO üyesidir. İdari bölümler Belçika'nın üç federal bölgesi ve on illeriBelçika'daki idari bölümler hemen hemen Türkiye'deki gibidir. 10 ana il ve bunlara bağlı ilçe statüsünde belediyeler vardır. Belçika'nın illeri; Antwerpen (il): 2,867 km² Oost Vlaanderen: 2,982 km² Vlaams Brabant: 2,106 km² Hainaut: 3,786 km² Liège (il): 3,862 km² Limburg: 2,422 km² Luxembourg (il): 4,440 km² Namur (il): 3,666 km² Brabant Wallon: 1,091 km² West Vlaanderen: 3,144 km² Belçika nüfusunun hemen hepsi, %97.3'ü kentlerde yaşar, ülkedeki en büyük kentler; Brüksel (1,006,749), Antwerpen (457,749), Gent (230,951), Charleroi (201,373), Liège (185,574) Brugge (117,351) |