|
|
#1
10 February 2009, 12:36
|
|||
|
|||
Avustralya
Avustralya
 Avustralya, güney yarımkürede yer alan bir ülkedir. Hint ve Büyük Okyanusu arasında uzanır. Tüm bir kıtayı kaplayan tek ülkedir. Komşuları Endonezya, Doğu Timor, Papua Yeni Gine, Solomon Adaları, Vanuatu, Yeni Kaledonya ve Yeni Zelanda'dır. Başkenti Canberra, en büyük şehri Sidney'dir.Coğrafya Avustralya, 7.617.930 km² karada, 68.920 km² sularda olmak üzere toplam 7.686.850 km²'lik bir alana kurulmuştur. Hiçbir ülkeyle kara sınırı yoktur. Çevresinde sadece 25.760 kilometrelik bir sahil şeridi vardır. İklimi: Kıtanın hemen hemen üçte biri tropik ve kalanı ılıman bölgedir. En soğuk bölgeler Tasmanya'nın yayla ve yüksek yerlerinde ve anakaranın güney doğu kıyılarındadır. Yıllık ortalama sıcaklık kuzeyde 27 dereceden güneyde 13 dereceye kadar değişir. Arazi yapısı: Genellikle yüksek olmayan yaylalar, güneydoğuda verimli ovalar yer almaktadır. Erozyonla ortaya çıkan asıl ana kara 3 milyar yıldan daha yaşlıdır. En alçak noktası -15 metre ile Eyre Gölü (Güney Avustralya), en yüksek noktası da 2.228 metre ile Kosciuszko Dağı'dır (Avustralya'nın doğusunda Great Dividing Range'de yeralır.). Doğal kaynakları: boksit, kömür, demir yatakları, bakır, kalay, gümüş, uranyum, nikel, tungsten, mineraller, kurşun, çinko, elmas, doğal gaz, petrol Arazi kullanımı: Tarıma uygun topraklar: %6 Otlaklar: %54 Ormanlık arazi: %19 Diğer: %21 (1993 verileri) Sulanan arazi: 21.070 km² (1993 verileri) Doğal afetler: Kıyı boyunca kasırgalar; sert kuraklıklar; orman yangınları Bilgi: Toprak bakımından Rusya, Kanada, Çin, A.B.D. ve Brezilya'dan sonra 6. en büyük ülkedir. Avustralya, dünyanın en büyük adası ve en küçük kıtasıdır. Tarihi Avustralya ismi Latince'de güneyden, güneye ait olan anlamına gelen Australis kelimesinden türetilmiştir. Roma uygarlığı zamanına dayanan, güneydeki bilinmeyen bir ülke anlamı (terra australis incognita) benzer bir yerin, ortaçağ coğrafyasında da bulunduğunu gösterir, ancak bu bilgiler herhangi bilinen bir kıta bilgisi içermemektedir. Latince'deki Terra Australis Incognita'terimi ; Güneydeki (Australis) Bilinmeyen (Incognita) Toprak parçası (Terra) anlamına gelmektedir. 14 Mayıs 1606'da, Vanuatu'ya ayak basan Pedro Fernandes de Queirós, Güney Kutbu'ndaki tüm kara mülkiyetinin İspanya Krallığı'na ait olduğunu iddia etmiş ve kıtayı Austrialía del Espíritu Santo şeklinde adlandırmıştır. Flemenkçe Australische kelimesi de, Batavia'daki Flemenkler tarafından, 1638 yılından önce, güneyde keşfedilmiş yeni yerleri adlandırmak için kullanılıyordu. "Australia" kelimesinin İngiliz dilinde ilk kullanımı ise 1692 yılında Gabriel de Foigny'nin yazdığı Les Aventures de Jacques Sadeur dans la Découverte et le Voyage de la Terre Australe isimli Fransızca romanının, 1693 yılındaki çevirisinde görülmüştür. Daha sonraları, 1765'te, Alexander Dalrymple bu kelimeyi, Luis Váez de Torres'ın 1606'da Yeni Gine'nin güney kıyılarına yaptığı seyehati anlattığı kitabını İngilizce'ye çevirirken kullanmıştır. Dalrymple ayrıca Avustralya kelimesini, An Historical Collection of Voyages and Discoveries in the South Pacific Ocean (1771) isimli eserinde bütün Okyanusya bölgesini tanımlamak için kullanmıştır. 1793'de George Shaw ve Sir James Smith içerisinde geniş ada, büyük kıta, Avustralya, Australasia ve New Holland tanımlamaların yapıldığı, Zoology and Botany of New Holland eserini yayınlamıştır. Avustraya ismi, kıtanın etrafını gemi ile dolaşan bilinen ilk insan, kaşif Matthew Flinders'ın A Voyage to Terra Australis (1814) eseri ile popüler hale gelmiştir. Britanya Krallığı'nin bakış açısını yansıtan ismine rağmen, eserinde Flinders Avustralya ismini kullanmış ve bu isim geniş kitkekerce telafuz edilen bir terim olmuştur. New South Wales valisi Lachlan Macquarie sonraları bu ismi İngiltere'ye yolladığı yazılı mesajlarda kullanmıştır. 1817'de Macquarie bu ismin resmi olarak kabul edilmesini önerdi ve 1824'de Britanya Krallığı, kıtanın resmen Avustralya ismiyle tanınmasını onayladı. Nüfus Bilgileri Nüfus: 20,264,082 (Temmuz 2006 verileri) Yaş yapısı: 0-14 yaş: %19.6 (erkek 2,031,313; kadın 1,936,802) 15-64 yaş: %67.3 (erkek 6,881,863; kadın 6,764,709) 65 yaş ve üzeri: %13.1 (erkek 1,170,589; kadın 1,478,806) (2006 verileri) Nüfus artış oranı: %0.85 (2006 verileri) Mülteci oranı: 3.85 mülteci/1,000 nüfus (2006 tahmini) Cinsiyet oranı: doğumlarda: 1.05 erkek/kadın 15 yaş altı: 1.05 erkek/kadın 15-64 yaşlarında: 1.02 erkek/kadın 65 yaş ve üzeri: 0.79 erkek/kadın toplam nüfusta: 0.99 erkek/kadın (2006 verileri) Bebek ölüm oranı: 4.63 ölüm/1,000 doğan bebek (2006 tahmini) Ortalama hayat süresi: Toplam nüfus: 80.5 yıl erkeklerde: 77.64 yıl kadınlarda: 83.52 yıl (2006 verileri) Ortalama çocuk sayısı: 1.76 çocuk/1 kadın (2006 verileri) HIV/AIDS - hastalıklarına yakalanan yetişkin sayısı: %0.1 (2003 verileri) HIV/AIDS - hastalıkları taşıyan insan sayısı: 14,000 (2003 verileri) HIV/AIDS - hastalıklarından ölenler: 200 den az (2003 verileri) Ulus: Avustralyalı Nüfusun etnik dağılımı: Beyaz ırk %92; Asya Kökenli %7; Aborjinler ve diğerleri %1 Din: Anglikan %26.1; Roman Katolik %26; Diğer Hıristiyan Mezhepleri %24.3 Dil: İngilizce ve diğer yerel lisanlar Ekonomik Göstergeler Ekonomiye genel bakış: Dünyanın en çok kentleşmiş ve teknolojik açıdan ileri düzeyi yakalamış ülkelerinden biridir. Avustralya'nın gayri safi milli hasılası 20 milyonun altında bir nüfusu olan bir ülke için yüksektir. Eğitim, öğretim, sağlık ve ulaştırma dahil olmak üzere sosyal altyapıya büyük ölçüde yatırım yapmıştır. Avustralya kalkınmış, iyi eğitilmiş ve endüstrileşmenin doruğundaki yapısı ile kendi ihtiyaçlarını iç kaynakları ile karşılayabildiği gibi yüksek oranlarda gıda ve maden ürünleri ihracatında bulunmaktadır. Sektörlere göre işgücü dağılımı: İşgücünün %34'ü finans ve hizmet sektörü, %23'ü maden ve kamu kurumları, %20'si toptan ve perakende ticaret, %17'si üretim ve endüstri, %6'sı tarım ile uğraşmaktadır. İş Gücü: 10.42 milyon(2005) Enflasyon oranı (tüketici fiyatlarında): %2.7 (2005 verileri) İşsizlik oranı: %5.1 (2005) Bütçe: gelirler: 249.8 milyar $; giderler: 240.2 milyar $ (2005) Endüstri: madencilik, endüstri ve taşımacılık ekipmanları, gıda ürünleri, kimyasallar, çelik Endüstrinin büyüme oranı: %1.1 (2005 verileri) Elektrik üretimi: 237 milyar kWh (2004) Elektrik üretimi için kaynaklar: fosil yakıtlar: %89.93 hidro: %8.36 nükleer: %0 diğer: %1.71 (2004) Elektrik tüketimi: 221 milyar kWh (2004) Elektrik ihracatı: 0 kWh (2003) Elektrik ithalatı: 0 kWh (2003) Tarım ürünleri: buğday, arpa, şekerkamışı, meyveler; büyükbaş hayvan, kümes hayvanları İhracat tutarı: 103 milyar $ (2005 verileri) İhracat ürünleri: kömür, altın, et, yün, alüminyum, demir, buğday, makine ve ulaşım araçları İhracat ortakları: Japonya %20.3, Çin %11.5, Güney Kore %7.9, ABD %6.7, Yeni Zelanda %6.5, Hindistan %5 (2005) İthalat tutarı: 119.6 milyar $ (2005 verileri) İthalat ürünleri: makine ve ulaşım araçları, bilgisayar ve ofis makineleri, telekomünikasyon araçları ve parçaları, ham petrol ve petrol ürünleri İthalat ortakları: ABD %13.9, Çin %13.7, Japonya %11, Singapur %5.6, Almanya %5.6 (2005) Dış borç tutarı: 323.4 milyar $ (2005) Para birimi: Avustralya Doları (AUD) Para birimi kodu: AUD Mali yıl: 1 Temmuz - 30 Haziran İletişim Kullanılan telefon hatları: 11.46 milyon(2005) Telefon kodu: 61 Radyo yayın istasyonları: AM 262, FM 345, kısa dalga 1 (1998) Radyolar: 25.5 milyon (1997) Televizyon yayını yapan istasyonlar: 104 (1997) Televizyonlar: 10.15 milyon (1997) Internet kısaltması: .au Internet servis sağlayıcıları: 264 (2000) Internet kullanıcıları: 14,663,622 (2006) Ulaşım ve Taşımacılık Demiryolları: toplam: 47,738 km (2,540 km elektriklendirilmiş) Karayolları: toplam: 810,641 km asfalt: 336,962 km asfalt olmayan: 473,679 km (2004) Su yolları: 2,000 km Boru hatları: ham petrol 2,500 km; petrol ürünleri 500 km; doğal gaz 5,600 km Limanları: Adelaide, Brisbane, Cairns, Darwin, Devonport (Tasmania), Fremantle, Geelong, Hobart (Tasmania), Launceston (Tasmania), Mackay, Melbourne, Sydney, Townsville Hava alanları: 455 (2006) 
|
Normal
