#1
|
|||
|
|||
5 soruda Gazze operasyonu
İsrail, Gazze’ye neden şimdi girdi? ’Dökme Kurşun’ ne zaman planlandı? İsrail seçimlerinin harekata etkisi ne? Hamas’ın başarı şansı nedir? Hizbullah da çatışmaya dahil olur mu? İsrail, Gazze’ye neden şimdi girdi? İktidardaki Hamas,1967’den beri süren işgalini 2005’te sonlandıran İsrail’i tanımıyor. Hamas’ın, Mısır sınırındaki tüneller yoluyla İran ve Suriye’den silah sağladığını öne süren İsrail, Gazze’yi 18 ay önce ablukaya aldı. Hamas, geçen yaz varılan altı aylık ateşkes anlaşmasını geçen ay uzatmayarak İsrail’e yönelik roket saldırılarına yeniden başladı. İsrail, roket atışını durdurmak amacıyla Dökme Kurşun Operasyonu’na start verdi. ’Dökme Kurşun’ ne zaman planlandı? Birkaç ay öncesine dek İsrail’in BM Büyükelçisi olan Dan Gillerman, ülkesinin halkla ilişkiler kampanyasının başında bulunuyor. İsrail’in dünyadaki imajını güçlendirmek için uzun bir süredir çalışan Gillerman’a göre, son operasyon "aylar önce" planlandı. İsrail Başbakanı Ehud Olmert, cuma günü telefonda konuştuğu ABD Başkanı George W. Bush’un da onayıyla düğmeye bastı. İsrail, operasyonu 20 Ocak’ta ABD’de Obama Yönetimi işbaşı yapmadan önce düzenlemek istedi. İsrail seçimlerinin harekata etkisi ne? İsrail’de 10 Şubat’ta parlamento seçimleri yapılacak. Merkez sağda bulunan iktidar ortağı Kadima ile solcu İşçi Partisi, muhalefetteki sertlik yanlısı Likud’a karşı son operasyon sayesinde puan kazandı. Fazla can almasa da, İsrail’in güneyindeki halkı sürekli terör ortamında yaşatan roket saldırılarının kesilme vaadi, önemli bir siyasi koz. Ancak kara harekatında İsrail ordusu çok kayıp verirse, denklem tersine dönebilir. Nitekim İsrail, tarihi boyunca kendi başlattığı kara harekatlarında genelde bozguna uğradı. Hamas’ın başarı şansı nedir? İsrail’in 10 bini aşkın askerle girdiği Gazze Şeridi’nde, Hamas’ın silahlı 13 bin militanının bulunduğu sanılıyor. Sadece İzzeddin el Kassam Tugayları’na bağlı 1000 kadar militan iyi eğitimli. İran ve Lübnan’daki Hizbullah kampında eğitilen bu militanlar ilk savaş tecrübelerini yaşıyorlar. Arazisi düz Gazze ise, gerilla için değil, düzenli ordu için daha avantajlı. Araziyi iyi tanıyan İsrail ordusu, Hamas’ın ikmal yollarını da kesti. Yine de çatışmaların "kent savaşına" dönmesi durumunda İsrail ordusunun, Hamas karşısında zorlanacağı kabul ediliyor. Bir ideoloji haline gelen Hamas’ın "her halükarda kazanacağını" öne sürenler de var. Hizbullah da çatışmaya dahil olur mu? İran’ın kurdurduğu ve Suriye’nin de desteklediği Lübnan’daki Hizbullah, 2006 yazında 33 gün süren savaşta yaklaşık 120 İsrail askeri öldürmüştü. Hizbullah, Katyuşa roketleriyle etkili olduğu savaşın ardından Lübnan hükümetine girerken, İsrail büyük prestij yitirdi. İsrail Başbakanı Olmert, Gazze operasyonu sürerken, "kuzeyde bir cephe daha açmakla ilgilenmediklerini" dün açıkladı. Hizbullah da şimdilik bu yönde bir sinyal vermedi. Fakat uzmanlar, Hizbullah’ın İsrail’e yeniden savaş ilan etmesi durumunda Tel Aviv’in çok zorlanacağı görüşünde. |