#1
|
|||
|
|||
Makale...
Yazarın herhangi bir konudaki görüşlerini, belli kanıtlar, belgeler, inandırıcı veriler kullanarak kanıtlamaya çalıştığı ve böylece okuyucuyu bilgilendirmeyi amaçladığı yazı türüdür. Makalede temel unsur düşüncedir.
Makale, gazete ile birlikte ortaya çıkmış bir gazete yazı türüdür. Bizde de ilk özel gazete olan Tercüman - ı Ahval gazetesinin çıkmasıyla görülür. İlk makale de aynı gazetede Şinasi tarafından yazılmıştır. Makalede amaç bilgi aktarmak ya da görüşlerine okuyucuyu inandırmak olduğundan açık, anlaşılır, ciddi bir dil kullanılır. Seçilen konuya göre uzun da olabilir kısa da. Makale her konuda yazılabilir. Bu konu günlük olabileceği gibi, felsefi, bilimsel, sanatsal da olabilir. Ama edebi makale elbette sanatla ilgili olanıdır. Makale, öğretmeyi ve bilgi vermeyi hedef aldığı için didaktik bir özellik taşır. Çeşitli sahalarda ve çeşitli konularda yazılabilir. İlmi konularda olabileceği gibi, aktüel konularda da yazılabilir. İyi ve mükemmel bir makale öğreticiliğinin yanında yaratıcı da olmak zorundadır. Ciddilik, ağır başlılık makalelerde aranılan temel özelliktir. İleri sürülen iddialar, mutlaka belgelerle pekiştirilmeli ve açıklığa kavuşturulmalıdır. Verilen örnekler açık, net ve sıhhatli olmalıdır. Bu tür bize Batı'dan gelmiştir. İlk örneklerini Tanzimat döneminde Şinasi'nin Agah Efendi ile birlikte çıkardıkları Tercüman-ı Ahval gazetesinde görmekteyiz. Makale türünün gelişmesinde basının büyük rolü olmuştur. Günümüzde en yaygın yazı türlerindendir. En çok gazetelerde ve dergilerde karşımıza çıkar. Gazete makaleleri daha çok aktüel konuları, dergi makaleleri ise daha çok ilim ve ihtisas konularını ihtiva eder. Gazetelerin ilk sayfalarında yer alan makalelere Baş Makale adı verilir. Makale'nin temel unsuru fikirdir. Fikri yönü olmayan makale olmaz. Yazı mutlaka belli bir fikrin üzerine inşa edilir. Edebiyatımızda hemen hemen bütün fikir ve sanat adamlarımız, makale türünde eser vermişlerdir. |