#1
|
|||
|
|||
Fecr-i Ati Edebiyatı
Servet-i Fünûn topluluğu 1901'de dağıldı. Bu tarihten sonra eser veren, özellikle şiir yazan sanatçılar yazdıklarını birtakım dergilerde yayımladılar. Bu gençler arasında Ahmet Haşim, Aka Gündüz, Ali Canip, Tahsin Nahit gibi isimler vardır. Daha sonra bunların arasına Yakup Kadri, M. Fuat Köprülü, Refik Halit gibi sanatçılar da katıldı. Bu genç sanatçılar bir araya gelerek edebi çalışmalarını bir düzene koymak istediler. Bu amaçla 20 Mart 1909'da ilk toplantılarını gerçekleştirdiler. Servet-i Fünûn dergisi bu gençlere sayfalarını açtı.
Genç sanatçılar sanat ve edebiyatla ilgili görüşlerini bir beyanname halinde Servet-i Fünûn dergisinde yayımladılar. Bu beyanname Türkiye'de bir edebiyat topluluğunun yayımladığı ilk beyanname örneğidir. Edebiyatı çok ciddiye aldıklarını, onu hoş vakit geçirme aracı olarak görmediklerini bildirdiler. Sanat anlayışları kendi ifadeleri ile "Sanat şahsi (kişisel) ve muhterem (saygıdeğer)dir." biçimindedir. Batı edebiyatını örnek alacaklarını, Avrupa'daki benzeri topluluklarla ilişki kurmayı hedeflediklerini belirtiyorlar Batı'daki önemli eserleri Türkçeye çevirmeyi hedeflemişlerdi. Servet-i Fünûn'un ömrünü tamamladığını belirtip Servet-i Fünûnculan eleştirmişlerdir. Türk edebiyatına bir yenilik getiremeyen Fecr-i Âti sanatçıları, eleştirdikleri Servet-i Fünûn'un devamı olarak kalmışlardır. Sanat ve dil anlayışları da Servet-i Fünûnculardan farklı değildir. Şiirlerinde süslü, sanatlı; Arapça Farsça sözcük ve tamlamalarla yüklü ağır bir dil kullanmışlardır. Şiirlerinde kullandıkları vezin aruzdur. Şiirlerinde başlıca temalar aşk ve tabiattır. Onların şiirlerindeki aşk aşırı ölçüde duygusal ve romantiktir; doğa tasvirleri özneldir, gerçeklikten uzaktır. Fransız sembolistlerinden etkilenmişlerdir. Serbest müstezatı geliştirerek kullanmışlardır. En sık kullandıkları nazım biçimi serbest müstezat olmuştur. Nesir (düzyazı) alanında önemli bir etkinlikleri olmamıştır. Kısa sürede dağılan bu topluluğa bağlı bazı sanatçılar daha sonra Milli Edebiyatçıların arasında yer almıştır. Fecr-i Ati Edebiyatı Sanatçıları: AHMET HAŞİM |