#1
|
|||
|
|||
Erektil İşlev Bozukluğu Nedenleri
FİZİKSEL NEDENLER
*Alkol ve ilaçları Alkol ve ilaçlan Erekti! işlev bozukluğu vakalarının 6′da 1 ‘inin alkole bağlı olduğu düşünülüyor. Bazı ilaçlar da soruna neden olabilir; bunlar arasında bazı hipertansiyon ilaçları (metildopa, guanetidin, beta blo-kerler ve diüretikler), östrojen (kadın cinsel hormonu) içeren ya da testesterona (erkek cinsel hormonu) karşı etki yapan ilaçlar sayılabilir. Öte yandan kokain de sertleşmeyi azaltabilir. *Hormon düzeylerini etkileyen durumlar Hormon düzeylerini etkileyen durumlar; Vücuttaki hormon düzeyini düzenleyen organları etkileyen durumlar sertleşme üzerinde de etki yapabilir. Addison hastalığı, böbrek üstü bezi tümörleri, testesteron üretimini etkileyen ender sorunlar, aşırı şişmanlık (obezite) ve tiroid bezinin fazla ya da az çalışması sayılabilir. *Dolaşımı etkileyen sorunlar Dolaşımı etkileyen sorunlar; Sertleşme olabilmesi için penise kan gelmesi ve kanın orada kalarak dışarı sızmaması gerekir. Bu mekanizmada şu ya da bu yönde bir bozulduk olursa, yani penise çok az kan gelir ya da penisten çok fazla kan çıkarsa sertleşme sorunu yaşanabilir. Penise gelen kan damarlarının tıkanması (tıpkı kalp hastalığında kalp damarlarının tıkanması gibi) yaygın bir nedendir. Dolayısıyla çok sigara içen kişilerde bu iki risk de, diğer dolaşım bozukluğu riskleri de yüksektir. *Şeker Hastalığı Şeker hastalığı da damar hastalığına neden olabilir, ayrıca vücudun çeşitli bölgelerindeki ve penisteki sinirleri etkileyebilir. *Nörolojik sorunlar Bunlar omurilik yaralanması, multipl skleroz ya da tümörler gibi omuriliği ya da penise gelen sinirleri etkileyen sorunlardır. Çok seyrek olarak prostat ameliyatı sinir ya da doku hasarına yol açarak sorun yaratabilir. *Penisin kendisini ilgilendiren sorunlar Penis dokusunu etkileyen durumlar da sertleşme sorunlarına neden olabilir. Bunlar arasında Pey-ronie hastalığı (penisin bir bölümünde fibröz [bağ dokusunu ilgilendiren]) şişlik, tedavi edilmeyen pri-apizm ya da parafimozis ya da enfeksiyon bulunmaktadır. *Ciddi hastalıklar Ağır seyreden uzun süreli karaciğer ya da böbrek hastalığı da sertleşme başarısızlığına neden olabilir. Ciddi hastalıkların hepsi (kalp krizi, göğüs hastalıkları, yaralanmalar, büyük ameliyatlar) şu ya da bu nedenle erektil işlev bozukluğuna yol açabilir. PSİKOLOJİK NEDENLER Psikolojik stres ya da sorunların hepsi sertleşme sorunlarına neden olabilir. Yakın zamanda gerçekleşen bir olay nedeniyle yaşanan depresyon, anksiyete ya da sarsıntı erektil bozukluğa neden olabilir. İlişkiyle ilgili sorunlar ya da evlilikteki anlaşmazlıklar bu yolla kendini gösterebilir. Cinsel yönelimleri konusunda kafa karışıklığı yaşayan erkekler de bir kadınla sertleşmeye ulaşamayabilir. Cinsel başarı baskısı da başarısızlığa neden olabilir; sertleşme sorunları nedeniyle doktora başvuran erkeklerin yaklaşık dörtte birinde esas olarak erken boşalma sorunu vardır. Tedavi Tedavi nedene bağlı olarak belirlenir. Erektil sorunları olan bir erkek cinsel işlev bozukluğu merkezlerine, hastanelerin üroloji servislerine ya da bir özel doktora başvurabilir. Doktor gerekli gördüğü incelemeler için uygun yerlere (hormonlar, şeker hastalığı, dolaşım sorunları, vb) sevk edebilir. Yaş, yardım isteme konusunda bir engel oluşturmamalıdır; erektil sorunlar görece yaşlı erkeklerde daha sık görülse de, bir yaşlanma sorunu olarak ele alınmamalıdır. Doktor hastaya önce sağlığı ve cinsel yaşamı konusunda bazı sorular soracaktır. Daha sonra sertleşme güçlüğüne ilişkin daha ayrıntılı sorulara geçebilir ve duygusal yaşam ya da ilişkilerde yaşanan olası sorunlar üzerinde durabilir. İlk başta tam bir tıbbi muayene tansiyon ölçümü ile bir dizi kan ve idrar testi yapılabilir. Sonraki incelemeler doktorun ne gibi bulgular elde ettiğine göre değişir. FİZİKSEL NEDENLERE BAĞLI EREKTİL İŞLEV BOZUKLUĞUNDA TEDAVİ SEÇENEKLERİ Yaşam biçimini ya da kullanılan İlaçlan değiştirmek Alkol ve sigarayı azaltmak ya da kesmek çok yararlı olabilir. Olanak varsa kullanılan ilaçları değiştirmek de aynı şekilde yararlı olacaktır. İlaçlar ****** erektil işlev bozukluğu sorununu bir çırpıda çözen, uzun süredir hayallerde yaşayan harika bir ilaç olarak karşılandı ve bu sorunu yaşayan kişilerin büyük çoğunluğunda gerçekten işe yarıyor. ****** sildenafil adındaki ilacın ticari isimlerinden biridir (Türkiye’de farklı firmalar tarafından Sildegra, Viagra ve Vigrande isimleri altında kullanıma sunuldu). Penisteki kan damarlarının dolmasını (dolayısıyla sertleşmeyi) önleyen bir enzimi bloke ediyor, böylece damarlar daha iyi doluyor. Cinsel ilişkiden bir saat önce alınırsa, uyarılan ve uyarılara yanıt veren on erkekten yedisinde sertleşme gerçekleşiyor; bu özelliğiyle hangi koşullarda olursa olsun sertleşmeye yol açan diğer ilaçlardan çok daha doğal bir etki sağlıyor. Fiziksel ve psikolojik nedenlere bağlı erektil işlev bozukluğunda düzelme olduğu bildirilirken, sorunları şeker hastalığı ya da prostat ameliyatıyla ilgili olanlarda başarı düzeyi daha düşüktür. Yan etkiler seyrektir, ama baş ağrısı, deride kızarma, sersemlik hali ve ishal görülebiliyor; daha da önemlisi bu ilaç bazı kalp sorunları olan erkeklerde tehlikeli olabiliyor, bu nedenle ilacın rasgele kanallardan alınmaması, doktor tarafından yazılması belirleyici önem taşıyor. Öte yandan pahalı bir ilaç olması nedeniyle sildenafll herkesin kolayca ulaşabileceği bir seçenek olmayabilir, ayrıca bazı kişilerde başka bazı tedaviler daha uygun olabilir. Seyrek bazı vakalarda hormon tedavisi uygun tedavi olabilir. Bazı erkekler yohimbin adındaki ilacın da penisin duyarlılığını artırdığını ve sertleşmeye yardım ettiğini belirtiyor. Ama bu ilacın bu amaçla kullanımı onaylanmadı. Ayrıca bu ilacın kalp sorunları ve yüksek tansiyonu olan kişiler tarafından kullanılmaması gerekiyor. Enjeksiyonlar Bu yöntemde erkek kendisi cinsel ilişkiden önce penise küçük bir iğne yapıyor. On dakika içinde sertleşme gerçekleşiyor ve sevişme için yeterince uzun bir süre (yaklaşık 45 dakika) devam edip, sonra kendiliğinden geçiyor. Çabuk sonuç alındığı ve iğneler kimse görmeden yapılabildiği için, birçok erkek bu yöntemi tutuyor. İğneden çekinen kişilerde ilaç küçük bir hap şeklinde üretradan içeri sokuluyor. Bu yönteme MUSE (”medicated urethral system for erection” [sertleşme için üretral sistemin ilaçlanması] sözcüklerinin kısaltması) adı veriliyor. Seyrek görülmekle birlikte dikkat edilmesi gereken bir yan etki, ereksiyonun dört saatten uzun süre devam ettiği priapizmdir. Bu durumda kalıcı hasar olmaması için kişinin derhal bir hastanenin acil servisinde tedavi edilmesi gerekir. Bu olayın bir daha tekrarlamaması için dozun daha sonra yeniden ayarlanması gerekir. Vakum gereçleri Bu yöntemde erkek penisini plastik bir silindire sokar ve bir pompayı çalıştırarak silindir içinde bir vakum (negatif basınç) yaratır. Bu işlem penisin sertleşmesini sağlar ve penisin köküne taktığı bir lastik şeritle sertleşmeyi sürdürür. İğnelerden hoşlanmayan kişilerde bu da oldukça tutulan bir yöntemdir. Bu işlem biraz mekanik görülebilir ve romantik olmadığı ileri sürülebilir, ama bunun dışında işe yarar. Ayrıca, sertleşme sağlayan ama cinsel ilişki sırasında bunu sürdüremeyen bazı erkeklerde tek başına lastik şerit de kullanılabilir. Ameliyat Sorunun penise kan gelişiyle ilgili olduğu bazı erkeklerde bu yöntem yararlı olabilir. Ameliyatla sertleşmeyi önleyen bir engel varsa kaldırılır ya da sertleşme sırasında penisten kan sızması varsa bu onarılır. Penis protezleri Penisin gövdesi boyunca, şişirilebilen ya da yarı-katı çubuklar yerleştirilebilir. Yarı-ka-tı çubuklarda sertleşme süreklidir. Şişirilebileni daha gelişmiş bir gereçtir ve çoğunlukla torbalara yerleştirilen bir pompaya bağlıdır. Genellikle ameliyata son çare olarak başvuruluyor, ama bu ameliyatı geçiren erkekler sonuçlardan memnundur. PSİKOLOJİK TEDAVİ Psikoseksüel terapi ya da danışmanlıkta sertleşme başarısızlığına yol açabilecek duygusal sorunlar ele alınır. Bu tek başına yapılabileceği gibi, eşle birlikte de gerçekleştirilebilir. Genel olarak erkeğin sertleşme sorununa belli bir konudaki mutsuzluğunun, korkusunun ya da endişesinin yol açtığını anlaması gerekir; yoksa bu tedavide terapist erkeğe sertleşmeyi nasıl sağlayacağını öğretmeyecektir. Nasıl ki vajinanın kayganlaşması kadının elinde değilse, penisin sertleşmesi de erkeğin elinde değildir. Sıklıkla erkeğin, sertleşme konusunda duyduğu endişeler nedeniyle sevişme sırasında kendini bırakıp haz almak yerine, kaygıyla başarıp başaramayacağını izleyen bir “seyirci” haline geldiğini fark etmesi de gerekir. Terapistin çeşitli konular üzerinde durulmasını sağlamasından sonra, çifte bazı egzersizler verilerek, korkusuz bir biçimde birbirlerine haz vermeyi yeniden öğrenmeleri sağlanabilir. Genellikle bu egzersizler arasında beş duyuya odaklanma da bulunur (bk. s. 36) ve sonraki evrelerde erkeğin sertleşmeyi sürdürmesi üzerinde durulur. Kişi istekliyse mükemmel sonuç alınır ve neden ister fiziksel, ister psikolojik olsun erkeklerin çoğu bu tedaviden yararlanır. |