"Yok artık! Bu numaraları hala yiyen var mı?" demeyin...

"Gırtlak kanseri olan Bahreynli bir hastayım. Hastalığım yüzünden sahip olduğum 12 milyon dolar parayı sizin istediğiniz bir yardım kuruluşuna bağışlamak istiyorum. Eğer bu parayı bağışlamam için bana yardımcı olursanız paranın % 20'sini de size vereceğim."

Dünyada yardım kuruluşuna kıran girmiş olmalı ki, bu yardımsever zavallı sanal alemde kapıları tek tek çalıp, yardım edecek birilerini arıyor. Keşke dünya hakikaten böyle olsa ama... Zokayı yuttuğunuza gösterip, bu postaya cevap verdiğiniz takdirde gelecek teklif muhtemelen şu yönde olacak: "Bir nedenden dolayı bu parayı ülke dışına çıkaramıyorum. Ancak şu kadar parayı hesabıma yatırırsanız taahhüt ettiğim % 20'lik payı elinize ulaştırabilirim." diyecek ve bu uyanık internet mikrobu, hesap numarasını size iletecektir. "Yok artık! Mikrobun banka hesabı olur mu; bu numaraları halen yiyen var mı?" demeyin; internet sahtekârlıklarını yazmaya kalkışsak, matbaa 3 gün fazla mesai yapar. Haydi, "aklıselim sahibi bir insan bu numaralara kanmaz" diyelim. Üçkâğıtçıda numara bol. Bağış numarasını yemezseniz başka yol denenir ve elektronik posta yoluyla imtihanınız sürer gider...

Bakarsınız hem büyücü hem dümenciye denk gelirsiniz ve "Eğer bu maili 10 kişiye okutmazsan seni timsah yiyecek, denizde yanacaksın, yangında boğulacaksın, Everest'ten düşeceksin, parça pinçik olacaksın!" gibi fecaat ölüm şekillerinin sıralandığı korkunç, acılı ve acıklı bir mail alırsınız. Sizde bütün bunların hepi topu bir maili on kişiye göndermekten imtina ettiğiniz için geleceğini düşünüp, "Başıma bunlar gelmesin de 10 değil 100 kişiye yollarım." diyeceksiniz. Böylece eş, dost, arkadaş, tanıdık, bildik tüm silsilenin posta kutularına bu laneti (!) bulaştıracaksınız.

Birden ona, ondan yüze, yüzden bine derken sömürü nehri daha büyük sulara dökülecek ve posta adresiniz şirketlere toplu mail satan uyanık bir girişimcinin listesindeki yerini alacak. Daha sonra bir firma sahibi, bu girişimcinin kapısını çalacak ve milyonlarca aktif mail adresinin zinciri, en son bir mail adresi satan tüccarın arşivinde kilitlenecek. Artık sizinkiyle beraber 1 milyon mail adresi 165 YTL'ye alıcı bulacak. Size yansıması da daha çok spam mail olacak. Ondan sonra her gün birkaç dakikanız, bu mailleri silmekle geçecek.

Stratus Bilişim Müdürü Erkan Tuğral, bu tür spam maillerin farklı amaçlar için kullanıldığını ama genellikle amacın ticari olduğunu söylüyor. Tuğral, bağış yapma adı altında gönderilen maillerin genellikle '419 scam' adıyla (Nijerja kaynaklı olmasından dolayı Nijerya'nın kriminal koduyla anılıyor) bir tür sahtekârlığın ilk adımı olarak gönderildiğini anlatıyor. Bu tür maillerde ana tema olarak çok büyük bir para telaffuz edildiğini anlatan Tuğral, "Maili gönderen kişi birtakım zorluklardan dolayı bu parayı almak için gerekli bir miktar paraya sahip değildir. Bunun için maili alan kişiden bir avans isteyerek, ancak bu avans sayesinde çok daha büyük bir paraya sahip olacağına inandırmaya çalışırlar. Yani burada olabilecek kayıp avans olarak verilenin kaybedilmesidir. Ki bazı durumlarda yüz bin dolarlar gibi çok ciddi rakamlara ulaşabiliyor bu kayıp. Bununla ilgili iki çok şaşırtıcı rakamlar var." diyor.

"Bu maili şu kadar kişiye göndermezsek başımıza bunlar gelir." gibi maillerin ise zincir mail (chain letter) diye adlandırıldığını belirten Tuğral, bu tür maillerde amacın daha çok kişiye gönderilmesini sağlayarak aktif ve kullanılan e-posta adreslerini spam mailler için toplamak olduğunu söylüyor ve birilerinin sizin üzerinizden para kazanmasını engellemek için bu tip ajitasyon ve tehdit içerikli maillerin dikkate alınmamasını, başkalarına da iletilmemesini tavsiye ediyor.

Üçkağıtçıda numara çok

Bu tip mailler genellikle sizi korkutacak türden senaryolara dayanıyor. Örneğin, bir fal geliyor. Siz de birçok balık gibi oltayı tersten yutup, size evler, arabalar, katlar, yatlar vaat eden falınızı okuyorsunuz. Ancak mailin sonundaki ibare, bu vaatlerin gerçekleşmesinde önemli bir rol oynuyor! Eğer bu maili 100 kişiye forwardlarsan falda yazan güzel şeyler hemen gerçekleşecek. 50 kişiye yollarsan, 10 gün içinde; 20 kişiye yollarsan 1 ay içinde... Ama ya yollamazsan! İşte o zaman iyi şansın terse dönecek ve 10 yıl boyunca kötü şans peşini bırakmayacak.

Ya da kendini evlerden bacalardan ırak bir hastalığa tutulmuş gibi anlatan bir uyanık, hastalığını tedavisi için bilmem kaç bin doların gerektiğini ve hasta hasta Bill Gates ve avanesiyle görüştüğünü, onların da "Eğer 200 bin mail forwardlarsan hastalığını iyileştirecek kadar para kazanabilirsin" dediklerini yazıyor. Tabii yufka yürekli Türk milleti de bu maili yazana bu parayı takdim ediyor. Ama bu meblağdan ne Bill Gates'in ne de bir kanser hastasının haberi var. Bu alışverişten cukkayı sağlama alan tek kişi, milletin duygusunu kendi çıkarına kullanan bir uyanıktan başkası değil.

Haa, "Ben bu mailleri gönderirim, kim ne para kazanıyorsa kazansın" diyorsanız küçük bir hesap yapmalısınız. Her gün mail kutunuzu dolduran spamleri temizlemek için bir dakika ayırsanız, yılda yarım gün bir üç kağıtçının emrinde, ona para kazandırmak için uğraşıyorsunuz demektir. Hele bir de bu mailleri forwardlamak için harcadığınız zamanı düşünürseniz; acizane tavsiyemiz, işi gücü bırakın hayatınızı sanal fırsatçılara adayın. Allah hayırlarınızı kabul etsin.