Exit : Çıkış
passwd : En az 6 karakter. en az iki karakter alfabetik kalanın sayısal veya en az bir karakterinin sayısal olması gerek. logname : O andaki çalışanı user id gösterir.
ls : Bir dizin içinde yer alan dosyaların listesini veririr.
rm * : Birdizin içinde yer alan dosyaları siler.
> : Bir satıra sığmayan command alt satırdan devam ettirir.
> : Verilen komutun sonuna yazılır ve komut geri planda kendi kendine çalışır. Sonuçlanınca sonuçları verir.
komut> dosya : Eğer komutun oluşturduğu tüm sonuçlar ekran yerine bir dosya içine yazılır.
komut> > dosya : Verilen dosya isminin sonuna sonuçları yazar. ;Bu işaret commad arkasına konarak. bir satırda birden çok command çalışır.
komut< dosya : Bir unix komutu ekrandan giriş yerine bir dosya içinde okunacaksa bu komut kullanılır.
sleep zaman;komut : bir komutun belirli bir süre sonra çalıştırılması isteniyorsa bu komut kullanılır
Örnek : sleep 20;date:20 saniye sonra tarihi göster
vi dosyaadı : Vi editi dosya açmaya ve açılan dosyanın içini görmeyi sağlar.
view dosyaadı : dosyada değişiklik istenmiyorsa içeriğini görmek için.
< a> : Vi proğramı çalıştıktan sonra yazma işlemine başlamak için. Satırın sonundan devam edilecek ise kullanılır.
vi + dosyaadı : Başlangıcta dosyanın en son Satırına ulaşmak için bu kullanılır.
vi +UNIX dosyaadı : dosyada sayfalar biçiminde ilerlemek için
vi -r dosyaadı : kaybolan dosyayı çağırır. Elektirik kesildikten sonrada. vi -r kurtarılacak dosyalar görüntülenir.
:w dosyaismi : bu dosyayı yazdıktan sonra kaydeder.
< 20k> : 20 satır yukarı çık. bu tuşlara basılarak yapılır CTR d imlec komut kodundan kurtulmak için.
:w : üzerinde çalışılan metin Aynı isimle saklanır.
:w dosyaadı : bir başka isimle saklama.
:wg| : dosyadan çıkmak için.
:q| : yapılan değişiklikler göz önüne alınmamak isteniyorsa.
:q : hic bir değişiklik yapılmamışsa terk etmek için kullanılır.
:e| : metinde değişiklik yapılmışsa değişiklikler istenmiyorsa başlangıç haline getimek için kullanılır.
:w> > dosyaadı : yaratılan dosya, bir başka kütüğe ilave edilecekse.
:n, mw> > dosyaadı : tümu yerine verilen satır aralığı dosyaya eklenir.
:sh : file içinde çalışırken UNIX komutlarını kullanmamızı sağlar.
:| UNIX com : file içinde çalışırken UNIX komutlarını kullanmamızı sağlar.
:|| : En son UNIX komutunu tekrar çalıştırmak için.
Vi editörunun içinde UNIX komutu kullanıldıktan sonra tekrar editöre dönmek için CTR-d veya :exit geçerlidir.
:r| komut : UNIX komutlarına eriştikten sonra bunu sonuçlarını editör için aktarır.
:w |mail xxxx : yaratılan dosyayı xxxx isimli Kullanıcıya iletmek.
CTR-f : Metnin bir ekran sonrasına ulaşmak için.
CTR-b : ekrani geri getirmek için.
CTR-d : yarim ekran Yukarı çıkmak için.
CTR-u : yarim ekran aşağı kaymak için.
CTR-e : ekrani bir satır Yukarı kaydırmak. başına n ko¤¤¤¤¤ artabilir.
CTR-y : ekrani bir satır aşağı kaydırmak.
CTR-g : hangi satırda olduğunu bulmak için.
CTR-h : korsuru bir sola kaydırır. Başına yine istenilen sayı konabilir.
< l> : Korsur bir sağa kaydırır.
< j> : Korsuru aşağı doğru kaydırır.
CTR-N : Korsuru aşağı doğru hareketi sağlar.
< k> : Korusuru Yukarı doğru hareketi sağlar.
CTR-P : Korsuru Yukarı doğru hareketi sağlar.
< H> : Ekran üzerindeki metnin birinci Satırına hareket ettirme amacıyla kullanılır. Bu komut öncesinde sayısal değer kullanılırsa, imlec belirtilen satıra kayar.
< M> : Imleci ekranın tam ortasındaki satır üzerine hareket ettirir.
< L> : Son satır üzerine getirir.
< w> : Imleci satır üzerindeki bir sonraki kelimenin ilk karakteri üzerine kaydırır.
< b> : Satır üzerindeki bir önceki kelimenin ilk karakterine getirir.
< e> : Kelimenin son karakterine ulaştırır.
/aranacak kelime : belirtilen kelimeyi ileri doğru aramayı sağlar.
?aranacak kelime : belirtilen kelimeyi geri doğru aramayı sağlar.
/aranılacak kelime/+n : bir kelimeyi belirli bir satır aralığında aratmak. imlecin bulunduğu satır ile sonraki n satırı arasında bir kelimeyi arama
/A*a : A ile başlayan ve a ile biten dizgileri bulma.
< G> : dosyanın belirli Satırına ulaşmak için. bu komuttan önce satır numarası belirtilerek imlec o satıra hareket eder. yoksa en sona gider. Bir önce ki konuma dönmek için < ’’> dur.
< i> : Herhangi iki karakter arasına giriş yapılacak ise. ESC basınca durur.
< o> : Imlecin bulunduğu Satırın hemen altina bir boş satır açmak için.
< O> : Imlecin bulunduğu Satırın üzerine satır açmak için kullanılır.
< x> : Bir satır üzerinde yapılan girişleri silmek için.
< u> : Silme işlemi yanlışlıkla yapılmış ise en son işlemi iptal etmek üzere kullanılır.
< U> : Satır üzerinde bir den fazla değişiklik yapılmışsa ve değişikliklerin tümünü birden iptal etmek için kullanılır.
< dd> : Bir Satırın yok edilmesi.
< dL> : Komutun üzerinde bulunan satır dahil sonraki tüm satırlar silinir
< dH> : Ekranda görüntülenen dosyanın birinci Satırıni siler.
< r> : Mevcut bir karakteri değiştirmek.
< s> : Bir karakter yerine bir den fazla karakter değiştirmek için. Yazım modundan çıkmak için ESC le çıkılır.
< r> : bir küçük harfi büyük harfe çevirmek için.
< y> : bir satırı kopyalamak üzere yakalamak amacı ile kullanılır.
< P> : ilgili Satırın imlecin bulunduğu yerin üstüne kopyalar.
< yy> : belirli bir Satırın kopyalanması bu komutla başlar. < p> ile sonuçlanır. Eger n satır kopyalanacksa < ny> ile Satırların kopyası bir yazmac üzerinde oluşturulur ve < P> ile istenilen yere kopyalanır.
Yer değiştirme işlemi : < x> < dd> < c> :gibi komutlarla silme işlemleri yapıldığında, silinen ifadeler yazmac üzerine kaydedilmis olur. Bu işlemde sonra imlec yeni konuma getirilerek < p> yapılır.
< . > : En son kullanılan komutu yeniden ekrana getirir.
r dosyaadı : Şu anda çalışmakta olduğun dosyanın belirli bir bölümünü r den sonra ki dosya ismine kopyalar.
chown yeni sahibinin ismi dosya : dosyanın veya dizinin başkasına verilmesi. Kısaca dosya sahibi değiştiriliyor.
chown yeni sahibinin ismi dizi : dizi sahibi değiştirme.
chgrp yeni grup adi dosya : dosya grubunu değiştirme.
chgrp yeni grup adi dizi : dizi grubunu değiştirme.
chmod izin modu dosya : Bir dosyaya verilen izinlerin değiştirilmesi.
chmod izin modu dizi : Bir diziye verilen izinlerin değiştirilmesi.





Orantılı kod

İzin durumu

0400
Dosya sahibi için okuma

0200
Dosya sahibi için yazma

0100
Dosya sahibi için çalıştırma

0040
Gruptakiler için okuma

0020
Gruptakiler için yazma

0010
Gruptakiler için çalıştırma

0004
Diğerleri için okuma

0003
Diğerleri için yazma

0001
Diğerleri için çalıştırma
u : Dosyanın sahibi.
g : Grup
o : Diğerleri
a : Herkes
+ : Izin vermek
- : Izinleri kaldırmak.
= : Belirli bir izin atamak üzere.
cd dizin adi : dizi değiştirme. .
cd / : diziden root a geçemek için.
cd . . : bir üst diziye geçmek için.
pwd : hangi dizi üzerinde çalıştığını görüntüler.
ls: dizi içindeki dosyaları ve alt dizileri listeler.
ls (seçenekler) (dosya veya dizin. . . )
Seçenekler :
-c : Görüntu çok kolonlu ve dosya isimleri azalan Sırada olacaktır.
-F : Dosya isimleri sonunda bk cgi-bin ch01.txt ch02.txt dene dene~ frm.html index.html komutlar.html komutlar.txt nukleer pbl pbl.cgi pbl.cgi~ pbld.cgi pblf pblf.cgi pbl~ phyveri.idx prepara. html printenv simin test-cgi test.cgi dizin isimleri sonunda / işaretleri görüntülenerek birbirinden ayırt edilmelerini sağlar.
-R : Belirlenen bir dizin içindeki dosylar yanısıra varsa tüm alt dizinler içerikleriyle birlikte listeler.
-a : . ile başlayan dosyalar dahil dizinin tüm içeriğini listeler.
-c : Dosyaları Sıralamak veya bastırmak amacıyla i-düğümlerinin en son düzeltme tarihlerini kullanır.
-l : Dosyalar hakkında daha ayrıntılı bilgi verir.
-g : Eğer ayrıntılı liste alınıyorsa yani tüm bilgiler listelenecek ise ve bu listede dosyanın sahibinin grup adıyla birlikte yer alması isteniyorsa bu seçenek kullanılır.
-i : Her dosyayı i düğümleri ile birlikte görüntüler.
-m : Dosya isismleri virgüllerle birbirinden ayrılarak listelenir.
-n : Ayrıntılı listede yer alan ID numaralarıni listeler.
-o : Ayrıntılı listeye grup adlarınin dahil edilmesinisağlar.
-p : Dizinlerin / işaretiyle simgelenmesini sağlar.
-q : Dosya isimleri içinde ? gibi grafik olmayan karakterler varsa bunların listelenmesine yardımcı olurlar.
-r : ıralamayi ters yonden yapar.
-s : Blok cinsinden dosyaların boyutunu verir.
-t : Dosyaların değişime uğrama zamanlarına göre Sıralanmasını sağlar.
-u : Dosyalara en son erisim zamanlarına göre Sıralanmasını sağlar.
mkdir dizin adi : Dizin yaratmak.
rmdir dizin adi : Dizilerin silinmesi.
rm -r dizin adi : Dizi içindeki alt dizileri siler.
umask nnnn : Kullanıcı maskesi.
dircmp seçenekler dizin-1 dizin-2
Seçenekler :
-d : her iki dizinin sahip olduğu dosyaların karşılıklı olarak görüntülenmesini sağlar. Aynı isimlere sahip dosyaların içeriklerini karşılaştırır, Aynı ve farklı olanları belirler, son olarakta içeriklerini görüntüler.
-s : Sadece farklı içeriğe sahip dosya isimlerinin görüntülenmesini sağlar.
-wn : genişliği 72 karakter olarak kabul edilmektedir. İstenirse n yerine sayısal bir değer yazılarak bu genişlik değiştirilebilir.
cp dosya-1 (dosya-2. . ) dosya veya dizin : Bir dosyanın kopyasını oluşturma
cp prog1 . . /per/ : prog1 dosyasının per dizisine kopyalanması. ahmet dizisinde olduğumuzu varsayalım. mehmet dizisindeki butun dosyaları ali dizisine kopyalamak istıyoruz. Şu komutu kullanırız. cp . . /ali/* .
cp ornek klasor/ : Bulundüğümuz dizinin içindeki örnek isimli dosyayı klasor isimli bir alt dizinin içine kopyalamak.
mv -f dsoya-1 (dosya-2. . ) dosya veya dizin : Bir dosyanın bir diziden başka bir dizine tasinması.
ln -f dosya-1 (dosya-2. . ) yeni-dosya : dosyların bağlanması. Link
ln prog1 prog4 : Aynıiçinde prog1 dosyasının prog4 isimli bir başka kopyasını oluşturmak ve ona bağlamak.
ln prog1 muh: prog1 dosyasının muh dizini içine bağlanması.
rm(seçenekler) dosya. . : Dosyayı silmek için.
Seçenekler :
-f : normal olarak Kullanıcının doysa üzerinde yazma izni yok ise, silme işlemi yapılamaz. Ekranda izin modu görüntülenerek silme işleminin yapılı yapılamayacağı sorulur. Eğer y yazılırsa sime işlemi yapılır. return tuşuna basılırsa bu işlem yapılmaz. Silme işlemi yapılmadan önce bu tur soruları sorulması istenmiyorsa -f seçeneği kullanılır.
-i : Dosyaların etkileşimli olarak tek tek silinmesine olanak tanır.
-r : Bir dizini, içindeki tüm dosyalarla birlikte silmek amacıyla kullanılılır.
rm -r dizin ismi : diziyi silmek için.
rm -fr * : Hem dosyaların hemde dizinlerin herhangi bir uyarıyla karşılaşmadan topluca silinmesi.
cat (seçenekler) dosya. . : Bir dosyanının içeriğinin görüntülenmesi amacı ile yada iki veya daha fazla dosyanın birleştırilmesini sağlar.
Seçenekler :
-u : Komut çıktısının bir ara belleğe alınmasını önler.
-s : Mevcut olmayan dosyalarla karşılaşıldığında Kullanıcı uyarılmaz.
-v : görünmeyen bazı karakterleri görünur hale getirir. bu seçenekle birlikte aşağıdaki seçenekler kullanılabilir.
-t : Tabların CTR -I sek¦inde görüntülenmesini sağlar.
-e : Satır sonu işareti olarak dolar işaretinin görüntülenmesini sağlar.
cat > dosya : Yeni bir metin dosyası yaratmak. CTR-d ile çıkılır. Bu dosyaya bir şey eklemek istersek > bunu tek başına kullanmıyoruz. Yoksa dosya yok olur.
cat > > dosya : Bu şekilde tekrar içine girerek ekleme yapabiliriz.
cat dosya-1 dosya-2 > dosya-3 : İki dosya birleştırilerek yeni dosya yaratılması.
nl (seçenekler) dosya : Satırları numaralandırarak görüntülemek.
pg (seçenekler (dosya. . ) : dosya içeriğinin sayfalar halinde görüntülenmesi
Seçenekler :
-numara : Her defasinda görüntülenecek Satırların sayısını gösterir.
-p dizgi : Normal olarak sayfanin en alt Satırında ( :işareti oluşarak Kullanıcının return a basması beklenir.
-c : Her bir sayfa görüntülenmeden önce ekran temizlenir ve imlece başlangıç konummuna döner.
-e : Her dosyanın sonunda Kullanıcının return a basması gerekmez.
-n : Normal olarak komutlar yeni satır karakteri ile son bulur. Otomatik olarak komut sonunun belirlenmesine olanak sağlar.
-s : msg lerin görüntülenmesini sağlar.
+satır no : Belirli bir satırdan itibaren dosya görüntülenmek isteniyorsa doğrudan satır numarası yazmak sureti ile bu sağlanır.
+/kalıp/ : Belirlenen kalıbı içeren ilk satırı bulmak amacıyla bu tur bir tanım yapılabilir.
find yoltanımı Seçenekler : Belirli bir dosyanın hangi dizin içinde yerleştiğini bulmak için kullanılır.
Seçenekler :
-name isim : aranılacak dosyanın ismi.
-perm izin : Izinleri oktal olarak belirlenmiş dosyaların aranılması.
-links n : linke sahip dosyalar.
-user Kullanıcı : Belirli bir Kullanıcıya ait dosyaların aranması.
-group isim : Belirli bir gruba dahil dosyaların aranması.
-atime n : n gun içinde erisilen dosyalar.
-mtime n : n gun içinde işlem gören dosyalar.
-ctime n : n gun içinde değiştirilen dosyalar.
-print : bulunan dosyaların ekranda görüntülenmesini sağlar.
grep (seçenekler) ifade (dosya. . )
egrep (seçenekler) ifade (dosya. . )
fgrep (seçenekler) dizgi (dosya. . )
Yukarıdaki komutlar belirli kalıpların bir veya daha fazla dosya içinde aranması için kullanılırlar.
Seçenekler :
-v : aranılan kalıbin bulunamadigi satırları görüntüler.
-c : aranılan kalıbin toplam kac satırda yer aldigini görüntüler.
-i : küçük büyük harf ayrımı yapmaz.
-l : aranılan kalıbin bulunduğu doysa isimlerini görüntüler.
-n : Bulunan satırlar dosya içindeki satır numaraları ile birlikte görüntülenir.
-b : bulunan Satırların blok numaralarıni listeler.
-s : dosya bulunamadığı veya okunamadığı zaman hata msg leri verilmesi isteniyorsa bu seçenek kullanılır.
ifade : - ile başlayan ifadelere izin verir.
-f dosya : Bir dosyanın içerdigi ifadeleri bir başka dosya içinde aramak amacıyla tercih edilebilir.
file (seçenekler) dosyalar. . : Herhangi bir dosyanın tipini belirlemek gerekebilir. Dosyanın boş olup olmadığı eğer metin dosyası ise türü veya dizin olup olmadığını belirlemek üzere bu komut kullanılır.
Seçenekler :
-c : Biçimlendirme hataları için magic dosyasının kontrol edilmesine olanak sağlar.
-f dosya : Incelenecek dosya isimlerini içeren dosyayı tanımlar. Belirli dosyaların tipi saptanacak ise ve dosya isimleri bir başka dosya içinde saklanmış ise bu seçenek kullanılır.
-m magic : Alternatif bir dosya tanımlanır.
file * : içinde bulunulan dizine ait tüm dosyaların tiplerini gösterir.
pr seçenekler (dosya. . ) : dosyaların belirli duzende görüntülenmesi.
Seçenekler :
+sayfa no : Numaralndirma işleminin başlayacagi sayfa numarası bu şekilde belirlenir.
-kolon : Çıkışın kac kolondan olacağını belirler.
-a : Çıkışin çoklu kolonlar biçimimde olması sağlanır.
-d : satırlar arasında boş satır bırakılmasına neden olur.
-m : Komut ile belirlenen dosyaların Aynı ekran üzerinde ve ayrı ayrı kolonlarda yer almasını sağlar.
-wn : Sayfanin herbir Satırınin kaç karakter alacağını belirlemek için.
-okonum : Herhangi bir Satırın başlama konumunu belirler.
-ln : Bir sayfadaki Satırların sayısını değiştirmek için kullanılır.
-hbaşlık : Yazdırılacak dosyanın başlığını belirlemek amacıyla kullanılır.
-P : Dosya ekranda görüntülenirken her bir sayfa öncesinde Kullanıcının return tuşuna basması beklenir.
-r : hata raporlarınin görüntülenmesini sağlar.
-t : Her sayfanın basında ve sonunda 5 satırlık alan ayrılmasını engeller.
-sayırac : Kolonların belirlenen bir ayıraç ile ayrılmasını sağlar.
dd (seçenek=değer). . : Dosyaların farklı biçimlere dönüştürülmesi gerektiğinde dd komutulu kullanılır. Blok yapısının değiştirilmesinde, ASCII ve EBCDIC dosyaların dönüştürülmesinde ve dosya içindeki harflerin büyük veya küçük harflere çevrilmesinde kullanılır.
Seçenekler :
if=dosya : Giriş dosyası
of=dosya : Çıkış dosyası
ibs=n : Giriş dosyasının blok boyu
obs=n : Çıkış dosyasının blok boyu.
bs=n : hem giriş hem de Çıkış dosyasının blok uzunluğu.
cbs=n : Dönüşüm işleminde kullanılan ara belleğin boyutu.
skip=n : Çıkış dosyası yaratılırken giriş dosyasından n bloğun atlanması sağlanır.
seek=n : Kopyalama öncesinde Çıkış dosyasının başından itibaren n bloğu arar.
count=n : sadece n giriş bloğunu kopyalar.
conv=ascii : EBCDIC dosyayı ASCII dosyaya dönüştürür.
conv=ebcdic : ASCII dosyayı EBCDIC dosyaya dönüştürür.
conv=ibm : ASCII dosyayı EBCDIC dosyaya dönüştürür.
conv=lcase : Büyük harfleri küçük harflere dönüştürür.
conv=ucase : Küçük harfleri büyük harflere dönüştürür.
conv=noeror : Hata durumunda Dönüşüm işlemini durdurmaz.
sort (-seçenekler)(+pos1 (-pos2))(-o çıktı dosyası) (dosya. . ) : Dosyaları belirli kolonlarına göre Sıralamak, bazen de ayırmak için kullanılır.
Seçenekler :
-c : Belirlenen Sıralama kurallarına uygun olup olmadığını denetler.
-m : Sıralı dosyaları birleştırmek amacıyla kullanılır.
-u : Birbirinin Aynı olan tekrarli satırları iptal ederek bir tanesinin göz önüne alınmasını sağlar.
-O çıktı : Sıralama işlemi sonunda yaratılan yeni dosyanın adını tanımlama amacıyla bu seçenekler kullanılır. Eger belirtilmezse Çıkış ekrana yapılır.
-ybellek : Sıralama işlemi için gereken bellek miktarı. -y0 ile en az belle kullanılacağı -y ile de en fazla bellek miktarı kullanılacağı anlaşılır.
-zn : n ile en büyük kayıt genişliği gösterilmektedir.
-d : Sadece alfabetik karakterlere göre Sıralama işleminin yapılmasını sağlar.
-f : Büyük ve küçük harf ayrımının yapılmamasına neden olur.
-M : ay bilgisine göre Sıralama yapar.
-n : Bir aritmatik değere göre Sıralar.
-r : Sıralamayi ters yönde yapar.
-tayıraç : Alan ayıracının tanımlanmasına olanak tanır.
+pos1(-pos2) : Sıralamaya temel oluşturacak anahtar alanının başlangıç ve bitiş pozisyonlarıni belirler.
uniq (seçenekler) (dosya) : Bir dosya içinde birden fazla satır Aynı içeriğe sahip olabilir. Alt alta tekrarli Satırların görüntülenmesi veya görüntülenmemesi uniq komutu ile denetlenebilir.
Seçenekler :
-u : Sadece dosya içinde tekrarlanmayan Satırların görüntülenmesini sağlar.
-d : Sadece tekrar eden satırları elde etmek amacıyla kullanılır.
-c : Tekrarli satırlar tek bir satır halinde görüntülenebilir. Ek olarak Aynı satırdan kaç tane olduğunu her bir Satırın sol tarafında yer alır.
-n : Ilk n alan boşluklarla birlikte gözardı edilir.
+n : Işlem esnasinda ilk n karakterlerin gözardi edilmesi sağlanır.
comm (seçenekler) dosya-1 dosya-2 : Sıralı iki dosyanın Aynı Satırlarının secilmesi için kullanılır.
-1 : Sadece birinci dosyada yer alan satırları göz ardı eder ve ikinci dosya Satırlarını görüntüler.
-2 : Sadece ikinci dosyada bulunan satırları görüntülemez ve birinci dosya Satırlarını görüntüler.
-3 : Her iki dosyada yer alan Aynı satırların görüntülenmemesi sağlar.
diff (seçenekler) dosya-1 dosya-2 : Dosyalar arasındaki farklılıkları ortaya ko¤¤¤¤¤, gerekiyorsa değişiklikleri yapmak olasıdır.
Seçenekler :
-b : Takip eden boşlukların gözardı edilmesine ve diğer boşluk dizgileri nin eşit biçimde karşılastırılmasına olanak sağlar.
-e : a, c ve d komutlarınin kullanılmasını sağlayan bir editör oluşturur. Böylece iki dosya arasındaki farklılıkların ortadan kaldırılabilmesi için ortam hazırlar.
-f : yine bir editör olanağısağlar. Ama e seçeneği kadar kullanisli değil.
-h : Iki dosya arasındaki farklılıkları hızlı biçimde görüntüler.
bdiff dosya-1 dosya-2 (seçenekler) : Karşılaştırılacak dosya çok büyük ise bu komuttan yararlanılır. Aynı olan satırları görüntülemez farklı satırları küçük parçalara ayirarak herbiri üzerinde diff komutunu uygula Aksi belirtilmedikçe dosya 3500 satırlık parçalara ayrılır.
Seçenekler :
-n : Dosyanın kac satırlık parçalara ayrılacağını belirler.
-s : Değişikligin kabul edilmemesinisağlar.
diff3 (seçenekler) dosya-1 dosya-2 dosya-3 : Uc dosya arasındaki farklılık ları ortaya koymak ve duzelmetleri yapmak için kullanılır.
tail (seçenekler) (dosya) : Bir dosyanın sonundan belirli sayıda satırı seçerek görüntülemek olasıdır. Satırlar veya bloklar şeklinde olabilir.
Seçenekler :
+sayı : Dosyanın başından başla¤¤¤¤¤ görüntülenecek birim sayısı.
-sayı : Dosyanın sonundan başla¤¤¤¤¤ görüntülenecek birim sayısi.
l : Satırlara göre seçme işlemi.
b : Bloklara göre seçme işlemi.
c : Karakter sayısina göre seçme işlemi.
f : Buyuyen bir dosyanın Satırlarını görüntüler.
split (-n) (dosya(isim)) : Bir dosyayı belirlenen sayıda ayrı dosyalara bakmak amacıyla bu komut kullanılır.
Csplit (seçenekler) dosya argumanlar. . : Dosyaları bazı argumanlara göre parçalara ayirabilir. n+1 kesime ayırır.
-s : Csplit komutu yaratılan her dosya için karakter sayısını görüntüler. -s yazılırsa bu işlemi yapmaz.
-k : Csplit kullanırken bir hata ortaya çıktığında yaratılan dosyalar silinir. -k bu durumu engeller.
-f oneki : xx00, xx01, . . . xxn biçimindeki isimler yerine istenilen öneklerin verilmesi amacıyla -f seçeneği kullanılır.
Arguman :
/ifade/ : Bu ifadelerin ana dosya içinde yer aldığı konum bulunarak bu konumdan önceki tüm satırlar xx00, kalan kısımlar ise xx01 dosyası içine yerleştirilir.
%ifade% : Yukarıdaki gibi işlem görür. Ama bu konuma kadar olan birinci bölüm için yeni bir dosya yaratılmaz.
satır-no : Ana dosyanın belirlenen satır numarasına kadar olan kesim alınır.
cut seçenekler (dosya. . ) : Bir dosya içindeki Satırların içerdiği alanları keserek belirli bir yere kopyalamak.
Seçenekler :
-cliste : Karakter konumlarını belirler.
-fliste : Özel bir ayıraç ile ayrılan alanları tanımlamak amacıyla kullanılır.
-dayıraç : Ayraçları tanımlamak üzere kullanılır.
-s : -f seçeneğinin kullanıldığı durumlarda ayraca sahip olmayan satırların atlanmasını sağlar.
paste seçenekler dosya-1 dosya-2 : Aynı bir dosyanın veya başka dosyalarda belirli satırları birleştirerek bir satır elde etmek için kullanılır.
Seçenekler :
-dkarakter : Iki dosyanın karşılıklı Satırlarını araya belirlenen karakter yerleştirmek suretiyle birleştirilir.
-s : Dosya içindeki satırları yan yana birleştirir.
- : Dosya ismi yerine kullanılarak Satırların ekrandan girilmesini sağlar.
join (seçenekler) dosya-1 dosya-2 : Iki ayrı Sıralı dosyanın ilişkili kayıtlarını bir satır üzerinde birleştirmek amacıyla kullanılır.
Seçenekler :
-an : Normal Çıkışa ilave olarak n numaralı dosya içindeki eşleşmeyen satırlarda görüntü üzerinde yer alır. n 1 veya 2 olabilir.
dizgi : Boş çıktı alanlarına tanımlanan dizginin yerleştirilmesini sağlar.
-jn m : n numaralı dosyanın m ninci alani üzerinde birleştirme yapılır.
-o n. m : n numaralı dosyanın m alanini birleştırir.
-tayıraç : Alan ayıracının tanımlanmasını sağlar.
tr (seçenekler) (dizgi-1 (dizgi-2)): Giriş bilgilerinin içerdigi karakterleri başka karakterlerle değiştirmek veya silerek Çıkış elde etmek amacı ile kullanılır.
Seçenekler :
-c : Birinci dizginin içerdigi karakterler dışında kalan tüm karakterleri, ikinci dizgide belirtildigi gibi değiştirir.
-d : Birinci dizgi içinde belirtilen tüm giriş karakterlerini siler.
-s : Tekrarli karakterleri tek karaktere dönüştürür.
wc (seçenekler)(dosya. . ) : Bir dosyanın kaç satırdan oluştuğunu gösterir. Bunun yanında Dosyanın içerdigi karakter veya kelime sayıları öğrenilir.
Seçenekler :
-l : Satırları saymak amacı ile bu seçenek kullanılır.
-w : Kelimeleri saymak için kullanılır.
-c : Karakterleri saymak için kullanılır.
od (seçenekler) (dosya) : Bir dosyanın içeriği sekizlik duzende görüntülenmek istenebilir. Özellikle grafik özellikli olamayan görünmez karakterler dosya içindeki yerlerini belirlemek açısından kullanılır.
Seçenekler :
-b : Herbir baytı sekizlik düzende gösterir.
-c : Her bir baytı ASCII karakterlerle görüntüler. Bu arada görünmez karakterler özel biçimde yer alır. Bu biçimler şunlardır.

\\0 null
/b geri boşluk
/f sayfa başı
/n yeni satır
/r return
/t tab
-d : Herbir kelime desimal olarak simgelenir.
-o : Her kelime sekizlik duzende görüntülenir.
-x : Herbir kelime onaltilik karakterler biçiminde simgelenir.
-s : 16 bit kelimeleri işaretli desimal karakterler biçiminde yorumlar.
lp (seçenekler) dosyalar : Basılabilir dosyaların yazıcıya göndermek. Dosya hemen yazdırılma¤¤¤¤¤ spool a atılacaktır.
Seçenekler :
-c : Lp komutu kullanıldiginda yazdırılacak dosyanın bir kopyasının oluşturulması isteniyorsa -c seçeneği kullanılır. Bu seçenek kullanılmadığında kopyalama işlemi yerine link işlemi gerçekleştirilir.
-dyazıcı : Yazma işleminin yapılacağı yazıcının veya yazıcılar sınıfının belirlenmesi amacıyla bu seçenek tercih edilir.
-m : Dosyaların yazıcıdan bastırılması ardından mesaj gönderilmesine olanak sağlar.
-nsayı : Yazdırılacak dosyanın kopya sayısını saptamak üzere bu seçenekten yararlanılır. kullanılmassa 1 olduğu varsayılır.
-s : lp den "request id is. . "gibi mesajların atılmasını sağlar.
-tbaşlık : Yazıcıdan alınan Çıkışa bir başlığın yazdırılması isteniyorsa bu seçenek kullanılır.
lpstat (seçenekler) : Yazıcıdan alınmak üzere gönderilen dökümlerin durumunu öğrenmek üzere bu komut kullanılır.
Seçenekler
-a(liste) : Listede belirtilen yazıcılara gönderilen istekler hakkında bilgi verir.
-c(liste) : Yazıcı sınıfları ve onların üyelerini görüntüler.
-d : sistemin kabul ettiği yazıcıyı görüntüler.
-o(liste) : Yazdırılmak üzere gönderilen dökümleri görüntüler. Liste yazıcı isimlerini sinifları ve istekleri kapsar.
-r : Lp istek tablosunun durumunu görüntüler.
-s : Sistemin kabul ettığı yazıcınin ismi ver herbir yazıcınin sahip olduğu özel dosya isimlerini görüntüler.
-t : Tüm durum raporunu görüntüler.
-u(liste) : Liste içinde belirtilen Kullanıcılara ilişkin durum raporunu görüntüler.
cancel (liste numarası) (yazıcılar) : Lp komutuyla yazdırılmak üzere spool a gönderilen basım istekleri, gerektiğinde daha bastırılmadan iptal edilebilir. Hangi listelerin spoolda beklediğini lpstat komutu ile öğrenebiliyorduk.
disable (seçenekler) yazıcılar : Bir yazıcıyı veya bir grup yazıcıyı devre dışı bırakmak olasıdır. Bu takdirde yazım istekleri yerine getirilmeyecektir.
Seçenekler
-c : Şu anda yazıcıdan basılmakta olan istekleri iptal etmek üzere kullan.
-r(nedeni#) : Yazıcınin neden iptal edildigini kaydetmeye yaramaktadır.
enable yazıcılar : Yazıcıyi aktif hale getirmek
ps (seçenekler) : İşlemlerin durumları hakkında bilgi edinmek için kullanılır. Aktif işlemler hakkında çeşitli bilgiler verir.
Seçenekler :
-e : Tüm işlemlerle ilgili bilgilerin görüntülenmesini sağlar.
-d : Grup liderleri hariç tüm işlemler hakkında bilgi verir.
-a : Grup liderleri ve terminallerle ilişkisi olanlar dışında kalan tüm işlemler hakkında bilgi verir.
-f : Tam listenin üretilmesine olanak tanır.
-l : Ayrıntılı listeyi görüntüler.
-c dosya : /dev/swap in bulunduğu yerde swapdev dosyasını kullanır.
-t liste : Liste içinde yer verilen terminallerden yürütülen işlemler hakkında özel bilgi sağlar.
-p liste : Listede ID numaraları tanımlanan işlemlere ilişkin özel bilgileri görüntüler.
-u liste : Belirlenen Kullanıcılarla ilişkili işlemlere ait özet bilgi.
-g liste : Grup liderlerinin ilişkili olduğu işlemler hakkında o bilgi.
kill (-sinyal) PID. . : Çalışan bir işlemi kesmekte kullanılır. PID numaraları ps komutu ile görünur. -9 işlemi öldürür.
nice (-sayı) komut (argumanlar) : Kullanıcıların kendi yarattıkları işlemlerin önceliklerini düşürebilirler. Kullanıcı işlemlerin önceliğini yükseltemez. Sayı 19 dan fazla olamaz. Bu olay işlem başlamadan yapılmadır.
date : Günün tarihi ve saatini gösterir.
cal ((ay) yıl) : Belirli bir aya veya yıla ait takvimi elde etmek için kullanılır. cal komutu direk kullanıldığında bulunduğun ayı ve yılı gösterir
cal yıl : İstenen yılın bütün aylarını gösterir.
calendar : Kullanıcıya o gün yapmayı planladığı işleri hatırlatmaktadır. Bu komut Kullanıcının kendi dizininde yer alan calendar isimli dosyayı okur. Bu dosyaya hatırlatılacak işerle ilgili zaman ve açıklamaları içeren bilgiler girilmelidir. . profile dosyasının içine bu komut konur.
bc : Hesap makınası. Bazı fonksiyonlar tanımlanabildiği gibi istenirse -l seçeneği kullanılmak suretiyle matematik kitaplık fonkisyonlarına ulaşılabilir. Trigonometri, logaritma ve özel fonksiyonlar doğrudan doğruya kullanılabilir.
mail (seçenekler) Kullanıcı : mail gönderme. mail yazımı bittikten sonra . işareti konur ve return basılır.
Seçenekler :
-e : Mesajin ekranda görüntülenmemesini sağlar.
-p : Ekranın en alt Satırında ? işareti görüntülenmez. msg ler arka arkaya akıp gider.
-q : Kesme işleminin yapılabilmesine olanak sağlar.
-r : Mesajin ilk giren ilk çıkar ilkesine göre görüntülenmesini sağlar.
-f dosya : Mesajların belirtilen dosya içine kayıt edilmesini sağlar.
mail Kullanıcı Kullanıcı Kullanıcı . . : Bir den fazla kişi ye Aynı mail i bu şekilde gönderebiliriz.
mail Kullanıcı at node : Uzak yere mail göndermek.
mail : Gelen mailleri görebiliriz. Ve içinden şu komutları yazabiliriz.
Komutlar :
+ : Msg ları ileri doğru aramak amacıyala kullanılır. - geri doğru görüntülemek amacıyla kullanılır.
d : Belirtilen msg nin silinmesi
p : msg yeniden görüntülenmesini sağlar.
q : Silinmemis msg lerin mailfile dosyası içine geri yükleyerek mail komutunun kullanımına son verir.
x : Mesaji değiştirmeden Çıkışa son verir.
* : komutların bir özetini görüntüler.
s(dosya) : msg nin belirlenen dosya içine kaydedilmesini sağlar.
w(dosya) : msg leri belirtilen dosyanın içine başlıklar dahil olmamak üzere saklar.
m(Kullanıcı) : msg nin belirtilen Kullanıcıya gönderilmesini sağlar.
mailx : Msglerin elektronik olarak gönderilmesi ve alınması için ortam sağlayan bir yazılımdir. Mailx komutu aşağıdaki olanakları sağlar.
Komutlar : Msg okunurken saklama, silme ve msgleri yanıtlama olanağı sağlar.
Tilde Komutları : Msglerin gönderilmesi asamasında, çoğunlukla düzeltmeler olanak sağlamak amacıyla tilde komut¦arından yararlanılabilir.
Cevre değişkenler : Mailx msg leri biçimlendirmeye yarayan birçok çevresel değişken sunmaktadır.
Gelen msgler mailbox isimli standart bir dosya içinde saklanır. msgler okunduğunda, saklanması amacıyla ikinci bir dosya daha kullanır. İkinci dosya mbox dir.
mailx (seçenekler) (isim. . )
Seçenekler :
-e : Msgnin varlığını kontrol etmek için kullanılır.
-fkutuk : Msglerin okunacağı dosyanın adını belirler. Eğer tanımlanmazsa MBOX olarak kabul edelir.
-H : Sadece başlıkların özet halinde görüntülenmesini sağlar.
-i : Kesilmeleri göz ardı eder.
-n : mailx. rc de ki tanımların göz önünen alınmamasını sağlar.
-N : İlk özel başlıkların bastırılmamasını sağlar.
-r adres : Adresleri network dağıtım yazılımına geçirir. Tüm tilde komutlarının iptal edilmesini sağlar.
-u Kullanıcı : Belirtilen Kullanıcının msg dosyasını okur.
write Kullanıcı (terminaltanımı) : Msg nin iletildiğinde anında ekranda olmasını sağlar.
mesg n : Kendine gelen msgların iletilmemesini sağlar.
news (seçenekler) (maddeler) : Günlük olaylardan haberdar olmak için.
mesg (n) : Kullanıcının msg sini kapatması.
mesg (y) : Kullanıcının msg sini açması.

nroff (seçenekler) (dosyalar) : Dökümanların istenilen biçimde hazırlanması amacıyla kullanılır. Her seyden önce dökümanların kaydedildigi bir dosyanın yaratılması gerekir.
Seçenekler :
-oliste : Sadece liste içinde belirtilen sayfaların dökülmesini sağlar.
-n : Dökümanın başlığında n. sayfaya kadar n- ise n. sayfadan dökümanın sonuna kadar olan tüm sayfaların bastırılmasını sağlar.
-nr : Sayfa numaralarının r den başlamasını sağlar.
-sn : Her n. sayfada döküm işleminin durdurulmasını sağlar. Bu sayede kağıt yerleştirme veya değiştirme işlemleri yapılabilecektir.
-rcn : c yazmaçınin(register) n e atanmasını sağlar.
-i : Dosya boşaltıldıktan sonra standart girişten okuma yapar.
-q : rd istekleri için esanli giriş-Çıkış modunu çağırır.
-Tterminal : Belirlenen terminalden Çıkışın alınmasını sağlar.
-w : Yazıcı mesgul ise beklenmesini sağlayacaktır.
-b : Yazıcı mesgul ise rapor eder.
-z : Sadece . tm tarafından ortaya çıkarılan msg leri basar.
-a : Kelimeler arasında eşit boşluklar bırakılmasını ve Satırların ayarlanmasını sağlar.

Nroff ile birlikte kullanılan alt komutlar :
Satır atlatma : Metin arasında istenilen yerlerde boş bir satır atlatılabilir. (. sp n) komutu kullanılır.
Metni ortalama : Metindeki ifadeleri ister bir kelime olsun isterse cümle olsun sayfa üzerinde otomatik olarak ortalanabilir. (. ce n) ile.
Soldan boşluk bırakmak : Metin içinde bazı satırların solunda boşluk bırakmak gerekebilir. Özellikle yeni paragraf boşlukları için tercih edilebilir (. ti n) komutu yardımı ile olur.
Satırların altını cizmek : Bir Satırın içerdiği tüm kelimelerin alti çizdirilebilir. (. ul n) kullanılır. Altı çizilecek kelimenin ayrı bir satıra kaydedilmesi ve (. ul) komutunu kullanmak gerek.
Satır genişliğinin belirlenmesi : (ll. ni) komutu aracılığıyla olmaktadır. ni satır genişliğini inch olarak belirtmektedir.
Sayfa genişliği : Sayfa boyunun 66 satır olduğu kabul edilir. (. pl n) komutu ile değiştirilebilir. n ile sayfanın boyu gösterilmektedir.
Satır boşlukları : Her satır arasında otomatik olarak bir boş satır olur. İstenildiği kadar boşluk yaratmak için (.ls n) komutu kullanılır.
Satır ayarlamaları : Metin içindeki ifadelerin satırı dolduracak biçimde yerleşmesi isteniyorsa(. fi) komutu kullanılır. Bu işlemin yapılmaması isteniyorsa(. nf) komutu kullanılır. Dosya olduğu gibi döktürülmesi amaçlanıyorsa (. fi) ve(. nf) komutları birlikte kullanılır.
Sol taraftaki boşluklar : Bastırılacak metnin sol tarafında istenildigi kadar boş yer bırakılabilir. (. po n)komutu kullanılır.
Sağ tarafa yanaştırmak : (. na) komutu kullanılır. Eski hale döndürmek için (. ad) komutu kullanılır.
Yazdırma işlemi : norff dosyaismi (dik cizgi)page nroff dosyaismi(dik cizgi)lpr
-ms makroları :
standart pragraflar : Birinci satır diğerlerine nazaran biraz daha içerden başlamaktadır. Bunu sağlamak için (. PP) kullanılır.
Soldan boşluga sahip paragraflar : (.lp) komutu kullanılır.
Sol vesağdan boşluga sahip paragraflar : (.QP) komutu kullanılır.
Ters standart paragraflar : (. PP)komutu ile standart paragraflar elde edilebiliyordu. bunun tam tersi (. XP) komutudur.
Sıradan başlıklar : Metin içindeki bazı bölümler basit başlıklar olarak tanımlanabilir. Bunu sağlamak için (. SH)
Numaralı başlıklar : (. NH)komutu kullanılır.
Sayfa kontrolu :
yeni sayfaların başlangıci : Metnin herhangi bir yerinden itibaren kalan kısımlarını yeni bir sayfadan başlatabiliriz. (. bp) komutu kullanılır.
Sayfa genişliğinin ayarlanması : (. pl ni) komutu ile olur.
Başlık ve dipnot boşluklarınin değiştirilmesi : (. nr HM ni) (. nr FM ni)
Başlık ve dipnotların yazdırılması :
. ds LH : Başlıkları sola dayalı yazar.
. ds CH : Başığın ortalanmasını sağlar.
. ds RH % : Başığın sağa yanaştırılmasını sağlar. %ile sayfa numarasının yazma pozisyonu gösterir.
. ds LF : Dipnot ifadesini sola dayalı yazar.
. ds CF : Dipnotu ortalar.
. ds RS : Dipnotusağa yanastırir.
Dökümanların kapakları ve dizin bölümlerinin hazırlanması
Kapak sayfasının tanıtımı : (. RP)komutu kullanılır.
Başlık : (. TL)komutu kullanılır.
Yazar isimleri : Eger birden fazla yazar ismi varsa (. AU) komutu kullanılır.
Yazarların çalıştikları kurumlar : (. AI) komutu kullanılır.
Döküman özeti : (. AB)komutu kullanılır. (. AE)özetin sonunu belirler.
Icindekiler tablosu : -ms komutları tercih edilir.
. XS n : Tablonun ilk Satırını tanımlar. n belirtilen konunun başladığı satırı belirler.
. XA n : Birinci satır dışında kalan diğer tüm konular ve sayfa numaralarını tanımlar.
. XA n m : Satırın belirli kolonlardan başlaması isteniyorsa, sol taraftan boşluk bırakılacaksa bu tanım yapılır.
. XE : Tablonun sona erdigini belirlemek üzere kullanılır.
. PX : Bu komut nroff a dökümanın bu bölümünün içindekiler tablosu olduğunu tanıtır.
Mektupların biçimlendırılmesi
. rd : Mektupların bazı bölümlerinin standart giriş ortamından tanıtılmasını sağlar.
. nx liste : Nroff komutunun biçimlendirme işlemine başlamasına neden olur. Mektupların gönderileceği tüm adreslerin okutulması ve herbiri için metnin düzenlenmesi sağlanır.
. ex : Nroff dan Çıkışı sağlar. Listeyi içeren dosyanın sonunda yer aldığı takdirde, döngünün kesilmesini sağlar.
Tabloların biçimlendirilmesi : tbl komutunundan yararlanılır.
. TS : Tablo tanımlarının metin içinde nerden başladığıni belirtir.
. TE : Tablo tanımlarının bitiş noktasını belirten komuttur. tab(+) bu işaret kolonların birbirinden ayrılmasını sağlar.
c : Tablo elamanının ortalanarak yazdırılır.
r : Belirtilen tablo elamanlarının sağa dayalı olarak yazdırılır.
l : Sola dayalı yazımı sağlar.
n. : Ondalık noktanın yerleştirilmesi amacıyla kullanılır.

Kabuk Proğramları

BOURNE kabuğunda çalışırken C kabuğuna geçme
csh
%_
komutunu bu şekilde kullanırız. C kabuğunun komutu kabul işareti % olarak değişmiştir. Sınırlandırılmış kabuk tanımı rsh komutu ile yapılabilir. Bu durumda kullanıcı UNIX komutlarını kullanma açısından oldukça sınırlandırılmış olur. Sınırlandırılmış kabukta dizinlerin değiştirilmesi, PATH değişkeninin yeniden belirlenmesi, tam yol tanımları ve > ile > > yonlendirme işlemleri kısıtlanmıştır.
Kabuk proğramlarınin yaratılması ve çalıştırılması
Kabuk proğramlarını vi editöru ile yazabiliriz. Proğram yazıldıktan sonra çalıştırmak için iki yoldan biri tercih edilebilir. Birincisi sh kabuk-proğramı(parametreler) biçiminde. Diğer yol ise bu dosyayı çalıştırılabilir dosya haline dönüştürmektir. Bir dosyayı çalıştırılabilir hal getirmek için chmod komutu ile izinlerini değiştirmek gerekiyordu. chmod a+x kabuk-dosyası komutu ile bu olanağı sağlayacaktır.
Örnek : Sistemde Kullanıcıların sayısını belirlemek üzere, $who(dik cizgi)wc -l komutu kullanılıyordu. Komutları bir kabuk dosyası içine atarak bu dosyaya yeni bir komut gibi çalıştırmak olasıdır. vi editörune $ vi say biçiminde girilerek Yukarıdaki komutlar kaydedilir. Çıktıktan sonra $sh say ile dosya çalıştırılır. Bir diğer yol chmod a+x say ile çalışabilir dosya elde edilir. Çalışmak için doğrudan doğruya dosyanın adını yazmak yeterlidir.
$say
Kısa kabuk dosyalarıni ilk kez yaratmak için vi yerine cat komutu da kullanılabilir.
$cat > say komutu bu şekilde yazıldıktan sonra return tuşuna basılarak bir alt satıra geçilir. Komutlar bu satırdan itibaren kaydedilir. İşlem tamamlandığında ctrl+d tuşlarına basılır.
$cat > say
Who(dik cizgi)wc -l
ctrl-d
$
Açıklama satırları
Bu satırlar # işareti ile başlamak zorundadır. Açıklama satırları program içine aşamalarını veya gerekli açıklamaları yerleştirmek ve belgeleme amacıyla kullanılır. Açıklama satırları proğram çalışırken herhangi bir işlem görmez.
z. Açıklamalar # işareti ile başlamak koşulu ile proğramın herhangi bir yerine yerleştirilebilir.
Aşağıdaki proğramda yer alan ilk iki satır işlem görmeyecektir.
$cat yoket
#yoket proğramı
#Bu proğram bazı dosyaların silinmesini sağlar
rm/usr/acct/muhasebe/geçici*
rm/usr/acct/personel/geçici*
$
Özel kabuk komutları
exec : Kabuk proğramları içinde yeni bir işlem yaratmaksızın komut çalıştırılabilir.
exec (argumanlar. . . ) biçiminde tanımlanır.
newgrp : Gruptanımıni değiştirmek üzere newgrp komutu kullanılır. newgrp (-) (grup) biçiminde kullanılır. Eger - seçeneği kullanılırsa grup başlangıçtaki haline dönüşür.
set : En basit sekliyle yani herhangi bir seçenek ile birlikte kullanılmadığı takdirde çevre değişkenlerini topluca görüntülemek amacıyla tercih edilir.
Seçenekleri şunlardır
-a : Export için değiştirilecek yada yaratılacak değişkenleri işaretler.
-f : Dosya adı türetimine son verir.
-v : Kabuk tarafından okunmakta olan Satırların görüntülenmesini sağlar.
-x : Komutların ve onların çalıştırılan argumanlarını görüntüler.
unset : Mevcut tüm cevre değişkenleri yok etmek amacıyla yararlanılır.
ulimit : Herhangi bir seçenek kullanılmadiginda veya -f seçeneği tercih edildiğinde kabuk ve onun yavru işlemi tarafından yaratılan dosyaların boyutlarına bir sınırlama getirmek üzere kullanılır. ulimit (-f) (n)
break : Kabuk proğramlarında kullanılan for, until veya while gibi komutların oluşturduğu döngülerden kurtulmak gerektiğinde bu komut kullanılır.
continue : Break komutunun ters işlemi continue ile gerçekleştirilir.
echo : Belirtilen ifadeleri görüntülemek üzere echo komutunundan yararlanılır.
echo (argumanlar) biçiminde tanımlanır. Aşağıdakiler kullanılabilir.
\\b geri boşluk
\\c yeni satıra başlamadan yazamaya devam eder. \\f yeni satır
\\r return tusu
\\t tab
\\
\\nn sıfırla başlaması gereken 1, 2 veya 3 haneli ASCII kodların 8 bit karakteri.
\\v dikey tab
exit : Kabuk proğramının herhangi bir yerinde proğramlardan çıkılması isteniyorsa exit komutundan yararlanılabilir. exit (n) biçiminde tanımlanır.
Kabuk proğramına Return kodunun geçirilmesi amacıylada kullanılabilir. Exit komutu bir kabuk proğramında doğru çalıştığı zaman 0 yanlış çalıştığı zaman sıfırdan farklı bir sayı üretmesine neden olur.
export : Bir komut yorumlayıcısından bir başkasına geçildiğinde, değişkenlerin değerlerinin de bu yorumlayıcıya aktarılması isteniyorsa export komutunudan yararlanmak gerekiyor.
read : Kabuk proğramlarında yer alan değişkenlere proğram dışından ve klavye yardımıyla bilgi atanmasını sağlamak üzere kullanılır.
readonly : Bir değişken okunduktan sonra artık yeni bir değer almaz. Sadece okunmak üzere cagrilabilir. readonly değişken. . biçiminde kullanılır.
return : Bir fonsiyonun belirlenen bir return koduyla çıkmasına neden olur return (n) biçiminde kullanılır. n arzu edilen bir return kodudur. Eğer belirtilmez se en son çalıştırılan komutun return durumunu görüntülenir.
shift : Konumsal parametreler bilindigi gibi $0 ile $9 arasında 10 adet idi. Bu komutu kullanarak ilk parametre gözardı edilerek numaralandırma yeniden yapılır. Böylece parametre sayısı bir artmış olur.
test : Bir ifadenin mantıksal değerini alacağı doğru veya yanlış durumlarına göre özellikle döngü komutlarını kontrol etmek üzere kullanılır. Test komutu ile birlikte koşulları belirtmek üzere kullanılabilecek argumanla aşağıdadır.
-r dosya : Belirlenen dosya mevcut ise ve Kullanıcı tarafından okunabilir durumda ise doğru.
-w dosya : Dosya mevcut ise ve Kullanıcı tarafından yazılabilir özelliklere sahip ise doğru
-x dosya : Dosya mevcut ise ve çalıştırılabilir durumda ise dosgru.
-s dosya : Dosya mevcut ve ici dolu ise doğru.
-d dosya : Eger dosya bir dizin ise doğru.
-f dosya : Mevcut dosya sıradan bir dosya ise doğru.
-p dosya : Dosya mevcut ise ve bir pipe(fifo) dosyası ise doğru.
-z dizgi : Dizginin uzunluğu sıfır ise doğru.
dizgi : Sozkonusu dizginin uzunluğu sıfırdan farklı ise doğru.
d1=d2 : d1 dizgisi ile d2 dizgisi birbirine özdeş ise doğru d1|=d2 Iki dizgi birbirine özdeş değilse doğru
d1 : Eger d1 dizgisi boş değilse doğru
n1 -eq n2 : n1 ve n2 tamsayıları cebrik olarak birbirine eşit ise doğru.
times : Kabuk proğramından çalıştırılan işlemlerin sistem zamanlarını görüntüler. Doğrudan times olarak kullanılabilir.
trap : Bir kabuk proğramındaki kesilmeleri denetim altına almak amacıyla trap komutu kullanılır. Trap arguman sinyal biçiminde tanımlanır. UNIX de çalıştırılan bir program uygun olmayan durumlarla karşılaşıldığında bunu sinyallar yardımıyla bildirir. Trap komutu bu sinyalleri yakala¤¤¤¤¤ proğramın denetlenmesine olanak tanır.
Sinyallerin bazıları aşağıda yer almaktadır.
01 Askı
02 Kesilmek
03 Çıkış
04 Uygunsuz talimat
09 Öldür
10 Tasit(bus) hatasi
12 Sistem çağrısı için uygunsuz arguman
14 alarm saati
15 Yazılım kesilme sinyalı
16 Kullanıcı tanımlı sinyal -1
17 Kullanıcı tanımlı sinyal -2
18 Yavru işlemin ölmesi
19 Elektirk kesilmesi.
wait : Kabuk proğramınin n numaralı yavru işleminin kesilmesine kadar bekletmek amacıyla kullanılabilir. wait (n) biçiminde tanımlanır.
expr : Kabuk proğramları içinde aritmetik işlemleri yapmak olasıdır. Hesaplama komutu olan expr ile aşağıdaki aritmetik işleçler tanımlanabilir. + Toplama - Çıkarma
bk cgi-bin ch01. txt ch02. txt dene dene~ frm. html index. html komutlar. html komutlar. txt nukleer pbl pbl. cgi pbl. cgi~ pbld. cgi pblf pblf. cgi pbl~ phyveri. idx prepara. html printenv simin test-cgi test. cgi Carpma / Bolme % Kalan
Kabuk proğramlarında kullanılan her aritmetik işlecin sağında ve solunda bir boş karakterin bulunması gerekir.
Koşullu ifadeler-if komutu:Kabuk proğramları içindeki komutlar istenirse belirli koşulların gercekleşmesi durumunda çalıştırılabilir. Bu denetimi sağlamak üzere if komutu kullanılabilir. If komutu
If koşul
then
komut-1
else
komut-2
fi
biçiminde tanımlanır. If komutu tek başına kullanılmaz. Bu komutla beraber then else ve fi gibi gibi sozcuklerde kullanılır.
Eger koşul doğru ise komut-1 i değil ise komut-2 yi çalıştıracaktır. If komutu içinde başka if komutu da kullanılır.
if . . .
then . . .
else
if . . .
then
. . .
else
if . . .
. . .
fi
fi
fi
Yukarıdaki ifadeyi şu şekide de yazabilir.
if . . .
then
. . .
elif . . .
then
. . .
elif. . .
. . .
fi
If komutu içinde yer alan koşul ifadeleri karşılaştırmaları yapmak amacıyla bazı isleçler içerebilir.
İsleç Anlamı
-eq Eşit
-ge Büyük ve eşit ( > = )
-gt Büyük ( > )
-le Eşit veya küçük ( < = )
-lt Küçük ( < )
Eşit değil ( | = )-a ve
-o veya
For Döngüsu : Bir liste içinde yer alan değerlerin herbiri için belirlenen komutları ardarda çalıştırmak üzere for komutunda yaralanılır. For komutu ile birlikte in do done gibi anahtar kelimeler kullanılır. for değişken
in liste
do
komutlar. . .
done
biçiminde kullanılır. For komutunun hemen ardında yer alan değişken liste de Sırayla aranır ve herbiri için do sözcüğünden sonra gelen komutlar çalıştırılır.
Değişken listesinin kullanılması her zaman gerekmeyebilir. in anahtar kelimesiyle birlikte bir liste tanımlanmadığı takdirde for komutunun hemen ardından gelen değişken ardışık sayılar türetir. Bu olanak sayesinde konusal parametrelerin kullanılması sağlanmış olur.
While döngüsu : Bo komutun oluşturduğu döngüden son komutun durumuna göre çıkılabilir.
while komutlar
do
komutlar
done
while komutunu takip eden komutun Çıkış kodu while tarafından test edilir Çıkış kodu sıfır değerini aldiginda do-done arasındaki komutlar çalıştırılır. Aksi takdirde döngüye son verir.
Until Döngüsu : Döngüye son verme işlemi bir koşula bağlanmak isteniyorsa until komutu tercih edilir.
until komut
do
komutlar
done
biçiminde tanımlanır.
Koşullu yapi-case komutu
Kabuk proğramları içinde belirli seçeneklere göre dallanmalara gidilecek ise case komutundan yararlanılabilir.
case değişken
in
seçenek 1)
komut satırı 1
komut satırı 2
. . .
son komut satırı
;;
seçenek 2)
komut satırı 1
komut satırı 2
. . .
son komut satırı
;;
.
.
.
*)
komut satırı 1
komut satırı 2
. . .
son komut satırı
;;
esac
biçiminde kullanılır.

Her seçeneğin son komutu ardından ;; işareti gelmelidir. Belirlenen seçenekler dışındakiler *) ile tanımlanmıştır.
uuname (seçenekler):Ana sistemin ismini öğrenmek üzere bu komut kullanılır
. Bu komut ile sisteme tanıtılmış karşı sistemlerin listesinide elde etmek olasıdır. Eger seçenek kullanılmazsa sisteme tanıtılmış ve uucp komutuyla birlikte kullanılabilecek tüm sistem isimlerini listeler.
Seçenekler :
-c : Cu komutuyla birlikte kullanılabilecek sistemlerin tümünü listelemek amacıyla bu seçenek kullanılır.
-l : Ana sistemin ismini görüntüler.
Dosyaların Karşı Sisteme Kopyalanması-uucp Komutu
uucp (seçenekler) kaynak-dosyalar hedef-dosyalar
İki bilgisayar arasında dosya transferi yanısıra karşı sistemde belirli bir komutun veya proğramın çalıştırılabilmesi ve bu sistemlere istenildi ginde mesaj gönderilebilmesini sağlar. UUCP proğramları toplu işem biçiminde ve geri planda çalışırlar. Komutlar yazılır yazılmaz hemen işlem görmeyerek spool dizini içine yerleştirilir daha sonra sırası gel dikçe işlem görmeye başlar. Her kullanıldığında bir iş numarası türetir. Daha sonra uustat komutuyla işlemlerin izlenmesi amacıyla kullanılabilir uucp (seçenekler) kaynak-dosyalar hedef-dosyalar Kaynak dosyalar ana sistemden karşı sisteme hedef dosyalar biçiminde ta sınacak dosyalardır. Eger kopyalanacak dosya uucp komutunun kullanıldığı dizin içinde ise yol tanımını belirtmeye gerek yoktur. Yoksa tam yol tanımının verilmesi gerekiyor.
Hedef dosya tanımları aşağıda belirtilen biçimlerden birine uymalıdır. sistem-adi|yol-tanımı sistem-adi| Kullanıcı-adi(/dizin/dosya-adi)
sistem-adi|/Kullanıcı-adi(/dizin/dosya_adi)

Eğer birden fazla sistem ile ilgileniliyorsa bu kez
sistem_adi|sistem-adi|. . . |sistem-adi|yol-tanımı
tanımları yapılabilir.
Seçenekler
-d : Kopyalama işlemi esnasında gerekli tüm dizinleri yaratır.
-f : Ara dizinlerin yaratılmasına izin vermez.
-c : Ana sistemdeki dosyayı karşı sisteme kopyalama esnasında spool dizinine atılmamasını sağlar.
-C : Kopyalanacak dosyaların transfer edilmek üzere bir kopyasını oluşturarak spool dizinine atılmasını sağlar.
-mdosyaKopyalama işlemi tamamlandığında, belirtilen dosya içine işlemin durumunu belirten bir mesajin kaydedilmesini sağlar. Eğer dosya ismi belirtilmezse msg Kullanıcının mbox dosyasına kaydedilir.
-nuser : Karşı sistem üzerindeki Kullanıcıya bilgi verir.
-esistem : Karşı sistemde çalışmak üzere uucp komutu gönderir. Bu seçenek karşı sistem /usr/lib/uucp/uuxqt tarafından çalıştırılacak uucp komutlarına izin veriyorsa basarili olabilir.
-r : Kopyalama işlemini spool daki iş kuyruğuna atar, fakat yapılmamasını sağlar. Bu seçenek kullanılmadığı takdirde uucp komutu her kullanıldığında dosya transfer işlemi başlatır.
-j : Yapılan işlemin iş tanımlarını ekrana listeler. uustat komutu ile durum araştırmasında veya sona eren bir işlemin bulunmasında kullanılır.
uucp Bilgi Dosyalarıni görüntülemek-uulog komutu
Uucp komutunun çalışması sonuçunda yapılan işlemler hakkında /usr/spool/uucp/LOGFILE dosyası içine bilgiler kaydedilir. Bu bilgilere ulaşabilmek amacıyla uulog komutundan yararlanılır.
uulog (seçenekler)
Seçenekler
-ssistem : Belirli bir karşı sistem hakkında bazı bilgilerin görüntülenmesini sağlar. Sistem adı verilmezse tüm karşı sistemler hakkında bilgi verir.
-uKullanıcı : Ana sistemde belirli bir Kullanıcının veri transferi konusun da yaptığı çalışmalar hakkında bilgi sağlar. Kullanıcı adı belirtilmezse tüm Kullanıcılara ilişkin bilgiler görüntülenir.
Durum raporlarınin elde edilmesi-uustat komutu
uustat (seçenekler)
Uucp komutunun kullanılması ardından gerektığinde işlemin durumunu görüntülemek veya kullanılan komutları iptal etmek üzere uustat kullanılır.
Seçenekler
-jis-no : numarası belirlenen uucp işlemiyle ilgili bilgi sağlar.
-kis-no : Belirtilen işin iptal edilmesine neden olur. İptal edilmek istenilen işlem o Kullanıcıya ait olmalıdır. Başka Kullanıcının yarattığı bir uucp işlemini ancak kendisi iptal edebilir. Sistem yöneticisi tüm işlemleri kesmek yetkisine sahiptir.
-csaat : Belirlenen saatten önce yaratılan işlemleri silmek amacıyla kullanılır. uucp Kullanıcı ve sistem yönetici tarafından kullanılır.
-uKullanıcı : Seçenekle birlikte belirtilen Kullanıcının uucp işlemleri hakkında bilgi sağlar.
-ssistem : Ismi verilen karşı sistem hakkında uucp durum raporunun görüntü
-osaat : Belirtilen saatten önce yaratılan uucp isteklerinin tümünü listeler.
-mmakina : Belirtilen makinanin erisilebilirlik durumunu rapor eder.
O : Uucp durumlarıni sekizlik kodlarla listelemek amacıyla kullanılır.
-q : Karşı sistemlerin durumu hakkında bilgi edinmek için kullanılır.

Tüm Kullanıcılara açık dosyaların kopyalanması-uuto komutu
uuto (seçenekler) kaynak-dosyalar hedef-dosyalar
Uucp komutu ile benzer işlemleri yapmak ve özellikle herkesin kullanabileceği dosyaları kopyalamak üzere yararlanılır. Ana sistemdeki dosyalar karşı sisteme kopyalanabilir.
Ana sistemde yer alan ve kopyalanacak dosyalar kaynak dosya olarak tanımlanabilir.
Sistem-adı|Kullanıcı
Seçenekler
-p : Kaynak dosyayı karşı sisteme aktarmadan önce spool dizinine kopyalanmasını sağlar.
-m : Kopyalama işlemi tamamlandığında kopyalama işlemini yapan Kullanıcıya bir msg gönderir. Mail komutu ile ulaşılabilir.
Dosyalar karşı sistemdeki PUBDIR dizinine gönderilir. Uuto ile gönderilen dosyanın alınması-Uupick komutu
Dosyayı public dizisinden çekip almak gerekmektedir. Bu amaçla uupick komutu kullanılır.
uupick(-ssistem) Sistem adı -s seçeneği ile tanımlanabilir.
Karşı sistemde komut çalıştırma-uux komutu
uux (seçenekler) komut-ifadesi
Seçenekler
- : Komutun standart girişten kaydeder.
-n : Kullanıcıya mesaj gönder.
-mdosya : Durum raporu belirlenen dosya içine kaydedilir.
-j : Is numaralarınin ekranan listelenmesi amacı ile kullanılır. Uux komutu karşı sistemde bir komut çalıştırmak için kullanılır. Etkileşimli bağlanti-cu komutu
Cu komutu ana sistemdeki Kullanıcıyı karşı sitemin bir Kullanıcısı haline getirir. Cu komutu ile dosya transferi yapılır ama sadece ASCII olur.
cu (seçenekler) telefon-no \\ sistem-adı
Seçenekler
-shiz : Bilgi iletişim hızı tanımlanır. 1200 2400 4800 ve 9600 dir.
-lhat : Iletisim hattı olarak kullanılacak cihazın adını belirler.
-d : Msglerin ekranda listelenmesini sağlar.
-m : Modem kontrolune sahip hatti direkt hat olarak düzenler. Cu komutu ile karşı sisteme ait modemin bağlı olduğu telefon numarası yada sistemin adı kullanılmalıdır. Telefon numarası içinde yer alan = işareti ikini çevir sesini - işareti ise dört saniyelik gecikmeleri simgeler.
/usr/lib/uucp/L.sys dosyasının içinde tanımlanırsa bundan sonra sadece sistem adını kullanmak yeterli olacaktır.
Sistemin uzak bir terminale bağlanması-ct komutu

Ct komutu modem aracılığı ile ana sisteme uzak bir terminalle bağlanabilir.

ct (seçenekler) telefon-numarası..
-h : Ct komutu normal olarak kullanılan hattı askıya alır ve bu hat gelen çagrılara yanıt verir. -h seçeneği ct komutunun terminalin bağlandığı bilgisayarla bağlantısının kesilmeyecegini belirtmektedir.
-wn : Ct komutu /usr/lib/uucp/L-devices dosyasının herbir satırını uygun bir hat buluncaya kadar tarar.
-shızı : Veri iletisim hızı tanıtılır.
/etc/mount bağlı dosya sistemlerinin isimleri görüntülenir. mount/dev/ds005/usr
Yaratılan /dev/ds005 dosya sistemini /usr dizinine bağlamak. Dosya sisteminin UNIX den ayrılması-/etc/umount komutu /etc/umount dosya sistemi

Bağlı bir sistemin /etc/umount komutu ile ayrılırken girdi/çıktı işlemlerinin tamamlanmış olması gerekmektedir. Bunu sağlamak için sync komutu çalıştırılarak süper bloğun güncelleştirilmesi sağlanır. Ardından /etc/umount komutu çalıştırılabilir. İşlem yapılmadan önce bu dosya sisteminin dışına cd komutu ile çıkmak gerektiğidir.
Dosya sisteminin içeriğini görme k-/etc/ff komutu
Özellikle belirli bir dosya sisteminin yedeklenmesi esnasında kullanılır.

/etc/ff (seçenekler) dosya sistemi
Seçenekler
-i : Herbir yol tanımından sonra i-düğümlerinin görüntülenmemesini sağlar.
-l : Çoklu link edilen tüm yol tanımlarının bir listesini üretir.
-p onek : Yol tanımlarınin önüne hangi onekin geleceğini belirler.
-s : Yoltanımı ardından dosyanın boyutu bayt cinsinden yer alır.
-u : Yoltanımı ardindan dosyaların sahiplerinin adı görüntülenir.
-a n : Son n gün içinde ulaşılan dosyaların listesini görüntüler.
-m n : Son n gün içinde değiştirilen dosyaları belirler.
-c n : Son n gün içinde değişiklige uğrayan i-düğümlerini görüntüler. dosya:Belirlenen dosyadan daha sık değişikliğe uğrayan dosyaları belirler.
-i liste : Sadece i-düğümleri listede yer alan dosyaları görüntüler.
Dosya sistemini etiketlemek-/etc/labelit komutu:
/etc/labelit dosya sistemi (etiket bölüm adi (-n))
Bir dosya sistemini özellikle yedekleme işlemlerinde kullanılmak üzere isimlendirmek veya bir başka deyişle etiketlendirmek için kullanılır. Dosya isimlerinin bulunması-/etc/ncheck komutu Bir dosyanın i-düğümu biliniyorsa bunun yardımıyla dosya adını öğrenmek olasıdır.
/etc/ncheck (-i düğüm ) (dosya-sistemi)
Dosya sisteminin denetlenmesi-fsck komutu
fsck (seçenekler) (dosya sistemi)
Seçenekler
-y : Komutun çalıştırılması esnasında tüm sorulara evet yanıtının verileceğgini varsayar.
-n : Benzer biçimde /etc/fsck komutunun çalıştırılması esnasında tüm sorulara hayır yanıtının verilmesini sağlar.
-SX : Mevcut serbest listeyi gozönüne alma¤¤¤¤¤ bir yenisinin koşulsuz olarak oluşturulmasını ve dosya sistemine ait süper bloğa kaydedilmesini sağlar.
SX : Bu kez serbest listenin koşullu olarak yaratılmasını sağlar.
-tdosya : Eger /etc/fsck kullandığı tabloları tutabilmek için yeterli bellek bulamaz ise -t seçeneği ile belirlenen dosyayı kullanabilir.
-q : /etc/fsck msgnin görüntülenmemesini sağlar.
-D : Dizilerde kotu blokları belirler.
-f : Komutun hızlı çalışmasını sağlar.
İnit İşlemi
Sistemin açılış düğmesine bastıktan sonra init işlemi başlar. Bu işlem açılış esnasında izlenecek adımları /etc/inittab dosyasından okur ve herbirini yerine getirmeye çalışır.
/etc/init (0123456sq)
0 ile 6 arasındaki rakamlar hangi çalışma düzeyine geçileceğini göstermektedir. S ve s tek Kullanıcı duruma geçmeyi sağlar. q ise /etc/inittab dosyasında bir değişiklik yapıldığında init komutunun bu dosyayı yeniden okumasını sağlar.
Cron işlemi ve /etc/crontab dosyası
/etc/rc dosyası içinde cron işlemi başlar. Bu proğram belirli zamanlarda istenilen komutların çalıştırlımasına olanak sağlar. cron işlemi her dakikada bir otomatik olarak çalışarak /usr/lib/crontab dosyasında tanımlanmış işlemleri yerine getirir.
Parola dosyası : /etc/passwd
UNIX Kullanıcıları ve parolaları /etc/passwd dosyası tüm Kullanıcılar tarafından okunabilir fakat sadece sistem yöneticisi tarafından değiştirilebilir. Parola dosyası bir metin dosyası olduğu için vi editörunu kullanmak suretiyle üzerinde değişiklik yapılabilir.
Grup dosyası : /etc/group dosyası:
Kullanıcılar belirli bir gruplar içine dahil edilirler. Bu gruplar /etc/group dosyası içinde tanımlanır. Her bir satırı şu düzendedir.
grup ismi
sifrelendırılmış parola
grup numarası
gruba dahil Kullanıcı listesi.
Vi editöru ile grup dosyası görülebilir.
Grup dosyasının denetlenemesi : /etc/grpck komutu:
Kullanıcı ekleme /çıkarma
Kullanıcı /etc/group dosyasına eklenir.
/etc/passwd dosyasında tanımları yapılır.
Bu Kullanıcı için bir çalışma dizini yaratılır.
Yapılan tanımların doğruluğu denetlenir.
Kullanıcı çıkarma
/etc/passwd dosyasından ilgili satır silinir.
/etc/group dosyasındaki tanımı silinir.
rm -r dizinin adi ile diziden silinir.
Denetlemek için /etc/pwck ve /etc/grpck komutlarından yararlanılır.
Özel dosyalar
Özel dosyalar /dev dizisi içinde yer alır.
Boş disk alanlarınin belirlenmesi : df (seçenekler) (dosya sistemi)
Seçenekler
-t : Her dosyalama sisteminin boş alanlarının yanı sıra toplam alanı ve i-durumlarını görüntüler.
-f : Dosya sisteminin boş alanlarını i-noktalarını vermeden ve topla¤¤¤¤¤ görüntüler. Diğerlerine göre daha yavaş çalışır.
Diskin kullanımı-du komutu du (seçenekler) (isimler)
Diskin kullanımı hakkında özet bilgi sağlamak amacıyla kullanılır.
Seçenekler
-a : Her bir dosya için disk kullanım miktarıni listeler
-s : Genel toplamların elde edilmesine olanak tanır.
-r : Du komutu okuyamadığı yada açamadığı dizinler karşısında hareketsizdir. Eğer bu durumların msg bildirilmesi isteniyorsa -r seçeneği kullanılır.

Sistemde kimler çalışıyor? : who (seçenekler) (dosya)
Seçenekler
-u : O anda sisteme bağlanmış Kullanıcıları listeler. Şu kolonlar yer alır.
name: : Kullanıcının bağlantı adı.
line : /dev dizininde tanımlanan cihaz.
time : Kullanıcının sisteme bağlandığı andan itibaren geçen süre Eger o an da işlem yapılıyorsa . işareti görüntülenir.
pid : Kullanıcı kabuğunun işlem numarası.
comments : /etc/inittab dosyasında bu hatla ilgili açıklama varsa görüntüler.
-l : Sistemde tanımlı fakat açılmamış terminalleri listeler.
-H : Ekrana yazdırılan kolon başlıklarının da görüntüler.
-q : Kullanıcı isimlerinin listesini verir.
-p : Aktif durumda olan init tarafından yaratılmış işlemleri görüntüler.
-d : Bitmiş ve init tarafından yeniden çalıştırılmayacak işlemleri listeler.
-b : Sistemin en son açılış tarhi ve zamanını verir.
-r : İnit işleminin o andaki çalışma düzeyi hakkında bilgi sağlar.
-t : Sistem saatinin yönetici tarafından en son ne zaman değiştirildiğini görüntüler.
-s : İsim, hat ve zaman alanlarıni listeler.
Whodo komutu
Sistemde kimlerin çalıştığını ve hangi işlemler yaptığıni belirlemek için /etc/whodo komutu kullanılır.
Dosyaları kimler kullanıyor? /etc/fuser komutu
Belirlenen dosyaların kimler tarafından kullanıldığını ve işlem numaralarını listelemek üzere /etc/suser komutu kullanılır.
/etc/fuser (seçenekler) dosyalar
Seçenekler
-k : Belirlenen dosyayı kullanılan işlemler SIGKILL sinyali göndermek suretiyle durdurulur.
-u : İşlem numaralarıyla birlikte Kullanıcı isimlerinin görüntülenmesine olanak sağlar.
Tüm işlemlerin öldürülmesi /etc/killall komutu:
/etc/killall (sinyal)
Wall komutu : Server’a Bağlı Sistemdeki Tüm Bilgisayarlara Mesaj Gönderir.
# wall mesaj
Örnek: # wall Sistemimizde bakım vardır.
Geçici Süre için kullanıcı hesabını kilitleme :
# passwd - l kullanıcıadı Kilitlenir.
# passwd kullanıcıadı Tekrar kullanıma açılır.
Unixte Sistem Tarihini ve Saatini Değiştirmek:
# DATE AAGGSSDDYYYY (DATE 080909052006)
AA=Ay,GG=Gün,SS=Saat, DD=Dakika ,YYYY=Yıl

alıntıdır..