Araştırmalar yeni doğum yapmış annelerin yaklaşık % 80’inin bitkinlik, anksiyete ve gerginlik hissettiğini, çok yorgun ve bitkin olmalarına rağmen uyuma ve dinlenme zorluğu çektiklerini gösteriyor. Bu tür depresyon durumunun sadece birkaç saat veya birkaç gün sürdüğünü daha sonra kendiliğinden geçtiğini belirten uzmanlar bu annelerin yaklaşık % 10’nunda bu üzüntülü halin daha ağır ve ciddi bir durum aldığına dikkat çekiyor.

Doğum sonrası depresyonun şiddetinin hafif ve kısa süreliden çok ağır ve uzun süreliye kadar değişiklik gösterdiğini belirten Memorial Hastanesi’nden Uzman Psikolog Aslıhan Tokgöz Tozlu, Doğum Sonrası Depresyon PND ( Post- Natal Depresyon) hakkında bilgi verdi:
“Her on anneden biri doğum sonrası depresyona girmektedir. PND’nin belirtileri şiddetine bağlıdır. Bu durumdaki kişi günlük yaşamın getirileriyle başa çıkmakta her geçen gün biraz daha zorlanabilir. Bu anneler anksiyete, korku ve umutsuzluk hissedebilirler. Bazı anneler ise panik atak geçirebilerler veya çok gergin ve alıngan olabilirler. Ayrıca iştahlarında ve uyku düzenlerinde de değişiklik olabilir. Çok ağır durumlarda psikotik bozukluklar ortaya çıkabilir. Böyle bir durumdaki anne günlük yaşamını sürdürmekte zorlanır, düşüncelerinde ve davranışlarında anormallikler görülebilir. Çok ağır durumlarda kendisine, bebeğine ya da başkalarına zarar verme düşüncelerine sahip olabilir.”

Doğum sonrası depresyonun belirtileri
Öz güvende azalma
Suçluluk duygusu hissetme
Olumsuz düşünceler
Hayatın anlamını yitirme
Zorluklarla başa çıkamama hissi
Sinirlilik ve duygusallık
Uyumakta zorlanma
Cinsel isteksizlik
İştah bozukluğu
Konsantrasyon bozukluğu ve unutkanlık

Doğum sonrası depresyona neden olan faktörler tam olarak bilinmese de yapılan araştırmalar fiziksel, duygusal ve sosyal değişimlerin rol oynadığını gösteriyor.

Uzman Psikolog Tokgöz, PND’ye yol açan fiziksel, duygusal ve sosyal faktörleri şöyle anlattı:
Fiziksel değişiklikler:
En kolay doğum bile bir kadın vücudu için çok ağır bir olaydır. Ayrıca hamilelik hormanlarının birden düşmesi beyindeki kimyasal maddelerin düzenini etkiler. Bunlara ek olarak düzensiz ve yetersiz uyku ve fiziksel yorgunluk ta depresyonun oluşmasına katkıda bulunur.

Duygusal değişiklikler:
‘Annelik’ rolüne alışmak zordur. Yeni anne bebekle sürekli olarak ilgilenmek ve tüm ihtiyaçlarını karşılamak zorundadır. Bu ilişki yapısal olarak eşiyle kurmuş olduğu ilişkiden çok farklıdır. Buna ek olarak bağımsızlığını yitirir. Bu tür değişiklikler en iyi zamanlarda bile zorlukla karşılanabilinir ki dogum sonrasında fiziksel olarak kendisini yenilemeye çalışan ve uykusuz kalan anne için çok daha zordur.

Sosyal değişiklikler:
Anne, arkadaşlarıyla eski sıklıkta görüşmekte zorlanabilir ve bu durumdan dolayı yalnızlık hissi yaşayabilir. Çalışan kadın ise iş ortamından ve iş arkadaşlarından ayrıldığı için kendisini boşlukta hissedebilir. Depresyon geçiren bir anne kendisini çevresindeki herkesten soyutlayabilir hatta bebeğinden bile uzak durabilir. Bu durum depresyonun belirtilerindendir. Bazı kişiler “anne ile çocuk arasındaki duygusal bağ doğumdan hemen sonra oluşmalı yoksa bir daha hiç oluşmaz” diye düşünür. Bu kesinlikle doğru değildir. Anne ile çocuk arasındaki duygusal bağ devam eden bir süreçtir. Depresyon ortadan kalktığında annelik duyguları yaşanır ve anne çocuğuna bağlanır. Bu süre içerisinde ailesinin ve arkadaşlarının yardımına ihtiyaç duyabilir.”

Doğum sonrası depresyonun ilacı: Aile desteği
Uzman Psikolog Aslıhan Tokgöz Tozlu, bu dönmede annenin çevresinden göreceği desteğin bu sürecin atlatılmasında en önemli etken olacağını söyledi:
“Aileden ve arkadaşlardan gelecek olan her türlü yardım annenin bu dönemi daha çabuk ve kolay atlatmasına katkıda bulunur. Özelliklede eşin anlayışlı ve paylaşımcı olması durumun daha hafif geçmesini sağlar. Duygu ve düşüncelerini yakınlarıyla paylaşmak ta önemli bir rol oynar. Ayrıca profesyonel yardıma da ihtiyaç duyabilir. PND nun ağır olduğu durumlarda hekim kontrolünde antidepresan ilaçlar alınabilinir.”