|
|
#1
14 March 2009, 11:43
|
||||
|
||||
Köpeklerde Hamilelik!
Köpeklerde Hamilelik
Köpekler 7-8 aylık olduklarında cinsel olgunluğa ulaşırlar. Bu süre bazı büyük cüsseli ırklarda 1,5 yaşına kadardır. Östrus da denilen kızgınlığın başlaması da bu sürede olur. Kızgınlık döneminde huy değişimleri olur; dişi kedide kendi etrafında yuvarlanma; çiftleşme isteği ile evden kaçma; iştah değişiklikleri; sık su içme ve idrar yapma; vaginal ve idrar sıvısında erkeklerin ilgisini çeken bir koku ile beraber çitleşme hareketleri gibi belirtiler olur. Bu dönem 6 ayda 1 tekrarlanan 7-9 günlük bir süreçtir.Bu dönemde çiftleşme olursa 59-78 günlük bir gebelik süreci başlar. Gebelik ve Doğum Gebelik süresince bünyede yine hormonel değişimler olur; gebelik hormonları sayesinde annenin vücudu da gelişir; memeler büyür; sütle dolmaya başlar; doğum yaklaştıkça anne huzursuzlaşır, endişelidir; yuva yapma arzusu görülür; sakin yer arar. Ender olarak bazı kediler insanla ilişkisini sürdürür;ama normalde anneyi yalnız ve rahat bırakmakta fayda vardır. Doğumdan 1- 14 saat önce annenin vücut ısısı 0.5-1 derece düşer.Doğum başlamadan 48 saat önce yeşil mükoz bir pigment görülebilir. İlk yavrulamada 2-3 gün önce memede süt görülebilir. Doğum yaklaştıkça titremeler, solunum sayısı artışı, sinirlilik, gezinme ve bazen kusma görülür. Bu arada karında kasılmalar olmaz, kediler bazen meme yada perianal bölgeyi yalar.Anne bazen açlık çukurluğuna bakar. Bu huzursuz dönem genelde 6-12 saat sürebilir. Doğumun 2. döneme geçiştir; baş,boyun, ve ön ayaklar öne doğru uzanır, Uterus 15 dakika aralıklarla kasılmaya başlar ve kasılmalarla yavaş yavaş 1.yavru zarı yırtılır ve dışarı sıvı akar,2. kese dışarı çıkar.Sıvı kesesi olarak görülebilir. Artık 2. dönem başlamış olur. İkinci dönem: 2.dönem yavrunun doğum kanalını tamamen terk etmesine kadar sürecektir. Anne yatar yada çömelir. Yavru zarı genelde spontan olarak yada annece ısırılıp yalanarak koparılıp yavrunun üstünden sıyrılır. Göbek kordonu koptuktan sonra artık yavrular süt emmek için memeleri aramaya başlarlar. 1-2 dakika içinde yeni doğan yavru anneyi ememebilir.Anne o arada yalayarak solunum ve dolaşımı da stimüle eder.Yavrular ( 2 haftalık oluncaya kadar) gözleri kapalı doğarlar. Yavruların ve annenin bulunduğu zemin mikroplardan arınmış olmalıdır ki yavrular özellikle göbek kordonlarından mikrop kapmasınlar. Eğer annenin doğumunun bittiği ve rahat sakin bir hal aldığı görülürse veteriner hekimce göbek kordonları özel antiseptiklerce temizlenip ligatür atılabilir. Ama anne agresif ise kendi halinde bırakılması tavsiye edilir. Doğumun 2. aşaması olan gözle görülür kasılmaların başlamasından itibaren çoğunlukla 10-30 dak gibi bir sürede ilk yavru gelmesi gereklidir. Eğer annenin büyük çabalarına rağmen ilk yavru 2 saati geçtiği halde doğmamışsa mutlaka veteriner yardımı almak gerekir. Çünkü yavru kanalda sıkışmış olabilir; ve bu durum hem anne hem de yavrunun zehirlenmesiyle son bulabilir. Bu nedenle acil durumdur. Doğumda anne kesinlikle kendi ortamında yalnız bırakılmalıdır, uzaktan belki gözlemlenebilir. Çünkü korkan bir annenin doğumu korku durumunda salgılanan hormonlar nedeniyle durabilir. Korkutma gibi bir durum yoksa, her şey normal seyrederken de anne birkaç yavrunun doğumundan sonra dinlenip doğuma öyle devam edebilir. Fakat bu son durumda da ara maksimum 4 saattir.4 saatten fazlası da şüphe uyandırmalıdır.Bir yavrunun doğumdan sonra 4 saat geçtiyse güç doğum olacak demektir. Veteriner yardımı istenmelidir. Doğum sürecinden sonra eğer annenin ilk gebeliğiyse; bebeklerle ilgilenmeyebilir; yahut emzirme içgüdüsü gelişmemiştir; veya süt salgılanmasında problem olabilir.Bunlarda doğumdan sonra izlenmeli, veteriner hekime danışılmalıdır. Normalde doğumdan yavru zarlarını atan anne köpekte yeşil-siyah bir renkte akıntı görülebilir.Bunun dışında 12 saatten fazla süren her tür farklı akıntıda hastalık var demektir. Retentio secundinarum ve farklı enfeksiyonel etkenler yüzünden gelişen pyometra sonucu ,doğumdan sonraki 4-5 gün içinde annede halsizlik,ateş, depresyon kendini gösterir ve anne maalesef çok beklenildiği için, müdahale edilmediğinde, septisemi sonucu kaybedilebilir. Bu nedenle doğum ertesi belirtiler ve anne iyi takip edilmelidir. Anneden irinli bir akıntı gelmesi ilk önemli habercidir.Yavrular ağlar, anne de huzursuzdur.Akıntısız pyometralar da gelişebilir. Özellikle annesiz kalmış gözleri açılmamış bir bebek bulunduğunda ona özel bakım gereklidir.2-3 saate bir anne sütüne yakın özel mamalarla beslenir, sıcak tutulur ve her beslenmeden sonra mutlaka genital bölgeleri hafif bir masajla pamuk vb kullanılarak idrarları yaptırılır.Bebeklerin bu 2-3 haftalık ilk dönemlerinde anne idrarı yalayarak yaptırdığından, bu işlem anne yoksa muhakkak insan eliyle yaptırılmalıdır, yoksa yavru zehirlenip ölür. 
|
Normal
