3011 - Kesir Ibnu Abdillah an ebihi an ceddihi anlatiyor: "Resulullah (aleyhissalatu vesselam) bayramlarda birinci rek'atte kiraatten once yedi kere tekbir getiriyordu. Ikinci rek'atte de kiraatten once bes kere tekbir getiriyordu.''
Tirmizi, Salat 386, (536).

3012 - Cabir Ibnu Semure (radiyallahu anh) anlatiyor: "Resulullah (aleyhissalatu vesselam) ile birlikte, bircok kereler bayram namazini ezansiz ve ikametsiz kildim.''
Muslim, Iydeyn 7, (887); Ebu Davud, Salat 250, (1148); Tirmizi, Salat 384, (532).

3013 - Nafi rahimehullah anlatiyor: "Ibnu Omer (radiyallahu anhuma) dedi ki: "Resulullah (aleyhissalatu vesselam), Hz. Omer ve Hz. Ebu Bekir (radiyallahu anhuma), bayram namazlarini hutbeden once kilarlardi."
Buhari, Iydeyn 7, 8; Muslim, Iydeyn 8, (888); Tirmizi, Salat 383; (531) Nesai, Iydeyn 9, (3, 183).

3014 - Hz. Cabir (radiyallahu anh) anlatiyor: "Resulullah (aleyhissalatu vesselam) ile birlikte bayrama katildim. Efendimiz hutbeden once, ezansiz ve ikametsiz namaz kildirdi. Sonra Bilal (radiyallahu anh)'e dayanarak kalkti. AIlah'tan korkmayi emretti ve O'na itaate tesvik etti. Insanlara vaaz edip (olumu, ahireti, cenneti, cehennemi) hatirlatti.
Sonrakadinlar bolumune gecti. Onlara da ayni sekilde vaaz etti, hatirlatmalarda bulundu. Ve:
"Allah icin tasadduk edin, zira sizin ekseriyetiniz cehennem odunusunuz!'' buyurdu. Yanaklari kararmis itibarli kadinlardan biri kalkarak:
"Nicin ey Allah'in Resulu? dedi (niye cehennem odunlariyiz?)'' Resulullah acikladi:
"Zira siz kadinlar cok sikayette bulunuyor, kocalariniza nankorluk ediyorsunuz."
"Bunun uzerine kadinlar takilarindan tasadduk etmeye basladilar. Hz. Bilal'in etegine atiyorlardi."
Buhari, Iydeyn 7; Muslim, Iydeyn 4, (885); Ebu Davud, Salat 248, (1141); Nesai, Iydeyn 19, (3, 186, 187).

3015 - Ubeydullah Ibnu Abdillah lbni Utbe Ibni Mes'ud (radiyallahu anh) anlatiyor: "Hz. Omer (radiyallahu anh), Ebu Vakid el-Leysi (radiyallahu anhuma)'ye sordu:
"Resulullah (aleyhissalatu vesselam) kurban ve ramazan bayramlarinda ne kiraat buyururdu?"
"Resulullah bu namazlarda Kaf ve'l-Kur'ani'I-Mecid, Ikterebeti's-saatu ve'n-Sakka'l-Kameru surelerini okurdu" diye cevap verdi."
Muslim, Iydeyn 14, (891); Muvatta, Iydeyn 8, (1, 180); Ebu Davud, Salat 252, (1154), Tirmizi, Salat 385, (534); Nesai, Iydeyn 12, (3, 183, 184).

3016 - Nu'man Ibnu Besir (radiyallahu anhuma) anlatiyor: "Resulullah (aleyhissalatu vesselam); bayramlarda ve cum'ada Sebbihi'sme. Rabbike'l- A'!a, Hel etake hadisu'l gasiye okurdu. Bazan cuma ve bayram bir gunde birlesirlerdi. Resulullah bu surelerin her ikisini de (cuma ve bayram) namazlarinda birlikte okurdu."
Muslim, Cum'a 62, (878); Muvatta, Cum'a 19, (1, 111); Ebu Davud, Salat 242, (1122, 1123); Tirmizi, Salat 385, (533); Nesai, Iydeyn 13, (3, 184).

CUMA VE BAYRAMIN AYNI GUNE RASTLAMASI

3017 - Hz. Ebu Hureyre (radiyallahu anh) anlatiyor: "Resulullah (aleyhissalatu vesselam) buyurdular ki: "Su gununuzde iki bayram bir araya geldi. Dileyene (bayram ) cum'a icin de yeterlidir. Biz her ikisini birlestiriyoruz."
Ebu Davud, Salat 217, (1074); Ibnu Mace, Ikamet 166, (1311).

3018 - Ebu Ubeyd Sa'id Ibnu Ubeyd'in anlattigina gore, Hz. Omer (radiyallahu anh) ile bir bayramda beraber olmustur. Hz. Omer once namaz kildirmis, sonra hutbe okuyup halka soyle hitab etmistir:
"Resulullah (aleyhissalatu vesselam) sizleri bu iki bayram gununde oruc tutmaktan men etti. Bu iki bayramdan biri oruc tuttugunuz aydaki ramazan bayraminizdir. Digeri de kurbanlarinizdan yediginiz gunun bayramidir!''
Ebu Ubeyd der ki: "Ben Hz. Osman (radiyallahu anh) ile de bayram gecirdim. O da hutbeden once namaz kildirdi. Hatta bu bir cum'a gunuydu. Avali halkina soyle dediler:
"Kim cumayi beklemek isterse beklesin, kim de ailesine donmek isterse donsun, kendisine izin verdik.''
Buhari, Edahi 16, Savm 66, 67; Muslim; Siyam 138, (1137).

3019 - Ata Ibnu Ebi Rebah merhum anlatiyor: "Ibnu'z-Zubeyr (radiyallahu anhuma), bize bir cum'a gunu gunduzun basinda (bayram) namazi kildirdi. Sonra biz (ogle vakti) cum'a namazi kilmak uzere (mescide) gittik. Ibnu'z-Zubeyr, bize (namaz kildirmak uzere mescide) gelmedi. Biz de tek basimiza (ogle namazlarimizi) kildik. O sirada Ibnu Abbas (radiyallahu anhuma) Taif'te idi. Medine'ye doner donmez durumu ona actik.
"Sunnet'e uygun haceket etmis!'' dedi.

3020 - Bir baska rivayette soyle gelmistir: "Ibnu'z-Zubeyr zamaninda ramazan bayrami cum'a gununne rastIamisti."
"Iki bayram, ayni gunde bir araya geldiler"! dedi. Sonra ikisini birlestirip iki rek'at halinde sabah erkenden kildirdi. Artik, ikindiyi kilincaya kadar baska bir sey kilmadi.''
Ebu Davud, Salat 217, (1071, 1072); Nesai, lydeyn 32, (3, 194).

3021 - Hz. Enes (radiyallahu anh) anlatiyor: "Resulullah (aleyhissalatu vesselam), Ramazan bayraminda, sayica tek olan birkac hurma yemedikce namaza gitmezdi."
Buhari, Iydeyn 4, Tirmizi, Salat 390, (543).

3022 - Hz. Ali (radiyallahu anh) demistir ki: "Bayram namazina yaya gitmen, cikmazdan once birseyler yemen sunnettendir.''
Tirmizi, Salat 382; (530); Ibnu Mace, Ikamet 161, (1296).

3023 - Bureyde (radiyallahu anh) anlatiyor: "Resulullah (aleyhissalatu vesselam), ramazan bayrami namazinda bir seyler yemeden cikmazdi. Kurban bayraminda ise, namazdan donunceye kadar bir sey yemezdi."
Tirmizi, Salat 390, (542).

3024 - Ibnu Omer (radiyallahu anhuma) anlatiyor: "Resulullah (aleyhissalatu vesselam) bayram namazina giderken bir yoldan gider, donerken baska bir yoldan donerdi.''
Ebu Davud, Salat 254, (1156).

3025 - Ummu Atiyye (radiyallahu anha) anlatiyor: "Resulullah bize, bayram namazlarina genc kizlari, cadirda kalan genc bakireleri, ve hayizli kadinlari da cikarmamizi emretti. Hayizlilarin da katilmalari muslumanlarin cemaatlerini gormeleri, dualarinda hazir bulunmalari icindi, bunlar namazgahlarin disinda kalacaklardi."
Buhari, lydeyn 15, 20, Hayz 23, Salat 2, Hacc 81; Muslim, Iydeyn 10, (890); Ebu Davud, Salat 247, (1136-1139); Tirmizi, Salat 388, (539, 540); Nesai, Iydeyn 3, 4, (3, 180, 181).

3026 - Ibnu Omer (radiyallahu anhuma) anlatiyor: "Resulullah (aleyhissalatu vesselam) Ramazan ve Kurban bayramlarinda yaninda bir mizrak oldugu halde musallaya cikiyor, (namaz sirasinda kible cihetine) sutre olarak dikiyor, ona dogru namazini kiliyordu."
Nesai, Iydeyn 10, (3, 183).

3027 - Sa'lebe Ibnu Zehdem anlatiyor: "Hz. Ali (radiyallahu anh) Ebu Mes'ud (radiyallahu anh)'u paymih basina koyup kendisi bayram gunu namaza gitti ve: "Ey insanlar! dedi, imamdan once namaz kilmak sunnette yoktur!''
Nesai; lydeyn 6, (3, 181, 182).

KUSUF NAMAZI

3028 - Hz. Aise (radiyallahu anha) anlatiyor: "Resulullah (aleyhissalatu vesselam) zamaninda gunes tutulmustu. Hemen kalkip halka namaz kildirdi. Namazda kiraati uzun tuttu. Sonra rukuya gitti,rukuyu da uzun tuttu. sonra basini kaldirdi, bu sirada uzun okudu, ancak bu okuyusu oncekinden daha kisa idi. Sonra tekrar ruku yapti ve rukuyu uzatti, ancak onceki rukudan kisa idi. Sonra basini kaldirdi, sonra secdeye gidip gidip iki secde yapti. Sonra kalkip, birinci rek'atte yaptiklarini aynen yapti. Sonra selam verdi. Artik gunesde acildi.
Sonra kalkip halka hitab etti. Dedi ki: "Bilesiniz, gunes ve ay bir kimsenin olumu veya hayati icin tutulmaz. Onlar Allah'in ayetlerinden iki ayetidir, kullarina gosterir. Bunlarin tutuldugunu gorunce namaza kosun."
Buhari, Kusuf 2, 4, 5, 13, 19, el-Amel fi's- Salat 11, Bed'u'l-Halk 4, Tefsir, Maide 13; Muslim, Kusuf 1, 8, (901, 902, 903); Muvatta, Kusuf 1, (1, 186); Ebu Davud, 261, 263, 264, 265, (1177, 1180, 1187, 1188, 1190, 1191); Tirmizi, Salat 396, (561, 563); Nesai, Kusuf 6, 7, 10, 11, (3, 127, 128, 129, 130).

ISTISKA (YAGMUR) NAMAZI

3029 - Hz. Enes (radiyallahu anh) anlatiyor: "Insanlar kitliga maruz kaIdilar. Resulullah (aleyhissalatu vesselam) bir cum'a gunu hutbe verirken bir bedevi kalkip:
"Ey Allah'in Resulu, malimiz helak oldu, horantamiz kaldi, bizim icin Allah'a dua ediver!'' dedi. Buunun uzerine aleyhissalatu vesselam ellerini kaldirdi. Biz gokte bir bulut goremiyorduk. Nefsim elinde olan Zat'a yemin olsun, daha ellerini geri cekmeden, semada daglar gibi bulutlar peydah oldu. Derken daha minberden inmemisti bile ki, sakalindan yagmur damlalari dokulmeye basladi. O gun, ertesi gune kadar yagmur yagdi. Daha sonraki gunde de yagdi, onu takib eden gunde de yagdi, hatta muteakip cum'aya kadar yagis devam etti. Oyle ki, o bedevi veya bir baskasi kalkip:
"Ey Allah'in Resulu, binalarimiz yikildi, mallarimiz suda boguldu, bizim icin Allah'a dua ediver (artik yagmur kesilsin)'' dedi. Aleyhissalatu vesselam ellerini kaldirip:
"Allahim etrafimiza yagdir, uzerimize olmasin!'' diye dua ettiler. Eliyle bulutlara dogru hangi istikametteki buluta isaret etti ise, bulutlar orada acildi. Butun Medine buluttan temizlendi."
Bir rivayette de soyle denmistir: "Allahim, (yagmur) etrafimiza yagsin, uzerimize degil! Allahim, daglarin ve tepelerin uzerine, vadilerin icine agac biten yerlere olsun!'' Hz. Enes der ki: "Bulut hemen cekildi biz de cikipguneste yuruduk.''
Buhari, Istiska 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 14, 24, Menakib 25 Cum'a34, 35, Edeb 68, Da'avat 24; Muslim, Istiska 9, (897); Muvatta, Istiska 3, (1, 191); Ebu Davud, Salat 260, (1174, 1175); Nesai, Istiska 1, 9, 10, 17, 18, (3, 154, 155, 158, 160, l65, 177).

3030 - Hz. Aise (radiyallahu anha) anlatiyor: "Resulullah (aleyhissalatu vesselam)'a yagmur kitligindan sikayet edildi. Bunun uzerine bir minber getirilmesini soyledi. Musallaya minber kuruldu. Halka, oraya gidilecek gun tesbit edidi.''
Hz. Aise devamla der ki: "Gunesin kizilligi ufukta gorulur gorulmez yola cikti. Musallaya varip minbere oturdu. Tekbir getirdi. Allah'a hamdetti. Sonra:
"Sizler memleketinizin kurakligia ugradigindan, yagmurun normal yagma zamaninda gelmeyip gecikmesinden sikayetlendiniz. Allah (celle celaluhu) kendisine dua etmenizi emrediyor. Duaniza icabet edecegini vaadetti" buyurdular ve sonra soyle dediler.
"Hamd alemlenin Rabbine aittir. O, Rahman ve Rahim'dir, ahiret gununun sahibidir. Allah 'tan baska ilah yoktur, O diledigini yapar. Ey Rabbimiz, sen kendisinden baska ilah olmayan Allah'sin. Sen zenginsin, biz fakiriz. Uzerimize yagmur indir. Indirdigini bize kuvvet ve guc kil. Ecel zamanimiza kadar yetecek kil!"
Bunu soyledikten sonra ellerini kaldirdi. O kadar yukari kaldirdi ki, koltuk alti beyazligi gorundu. Sonra sirtini halka donderdi, elbisesini ters cevirdi, elleri bu sirada hep kalkmis vaziyette idi. Sonra tekrar halka yoneldi: Minberden indi ve iki rek'at namaz kildi. Aninda Allah bulut hasil etti. Gok gurledi. Simsek cakti. Allah'in izniyle yagmur basladi.
Resullullah daha mescidine donmeden seller akti. Aleyhissalatu vesselam, cemaatin siginaga donmekteki acelelerini gorunce azi disleri gorununceye kadar guldu. Ve: "Sehadet ederim ki, Allah her seye kadirdir ve ben de Allah'in kulu ve Resuluyum" buyurdular."
Ebu Davud, Salat 260, (1173).

3031 - Hz. Enes (radiyallahu anh) anlatiyor: "Biz Resulullah (aleyhissalatu vesselam) ile beraberken bize yagmur isabet etti. Efendimiz elbisesini acti, bedenine yagmur isabet etti.
"Bunu niye yaptiniz?'' diye sorduk.
"O Rabbinden yeni geliyor'' buyurdular.''
Ebu Davud, Edeb 114, (5100), Muslim, Istiska 13, (898).

CENAZE NAMAZI

3032 - Ebu Hureyre (radiyallahu anh) anlatiyor: "Resulullah (aleyhissalatu vesselam) buyurdular ki: "Kim uzerine namaz kilincaya kadar cenaazede hazir bulunursa kendisi icin bir kirat sevab vardir. Kim de cenaze gomulunceye kadar hazir bulunursa iki kiratlik sevab vardir. Bir kirat'in miktari Uhud dagi kadardir."
Buhari, Cenaiz 59; Muslim, Cenaiz 57, (946); Ebu Davud, Cenaiz 45; (3168); Nesai, Cenaiz 54, 59, (4, 54-55, 76, 77); Tirmizi, Cenaiz 49, (1040); Ibnu Mace, Cenaiz 34, (1539).

3033 - Yine Ebu Hureyre (radiyallahu anh) anlatiyor: "Resulullah (aleyhissalatu vesselam), Necasi rahimehullah'in vefatini, olumunun ayni gununde haber verdi. Ashabiyla musallaya musallaya gitti, orada saf baglatip dort tekbir getirerek namaz kildirdi."

3034 - Sahiheyn ve Nesai'de gelen bir diger rivayette soyle denir: "(Resulullah aleyhissalatu vesselam) Necasi'nin olum haberini oldugu gunde haber verdi ve:
"Kardesiniz icin(Allah'tan) mgfiret taleb edin" dedi ve baska bir sey soylemedi."
Buhari, Cenaiz 4, 55, 61, 65; Menakibu'l-Ensar 38; Muslim Cenaiz 62, 63, (951); Muvatta, Cenaiz 14, (1, 226, 227); Ebu Davud, Cenaiz 62, (3204); Tirmizi, Cenaiz 37, (1022); Nesai, Ceaiz 76, (4, 72).

3035 - Abdurrahman Ibnu Ebi Leyla anlatiyor: "Zeyd Ibnu Ebi Erkam cenazelerimiz uzerine dort tekbir getirirdi. Bir ara bir cenaze uzerine de bes tekbir getirmisti. Sebebini kendisinden sordum, dedi ki: "Resulullah o tekbirleri getirirdi."
Muslim, Cenaiz 72, (957); Ebu Davud, Cenaiz 58, (3197); Tirmizi, Cenaiz 37, (1023); Nesai, Cenaiz 76, (4, 72).

3036 - Humeyd Ibnu Abdirrahman anlatiyor: "Hz. Enes Ibnu Malik (radiyallahu anh) (cenaze) namazi kildi. Yanilip uc-sefer tekbir getirdi ve selam verdi. Kendisine (uc sefer tekbir getirdigi) soylendi. Bunun uzerine kibleye yonelerek dorduncu bir tekbir daha getirdi ve sonra selam verdi.''
Buhari, Cenaiz 65. (Bunu ta'lik olarak, bab basliginda zikretmistir).

3037 - Ibnu Abbas (radiyallahu anhuma)'in anlattigina gore, bir cenaze uzerine namaz kilmis ve namazda Fatiha'yi okumustur. Bu hususta kendisine (niye onu okudugu) sorulunca:"Bu, sunnettendir!'' diye cevap vermistir.''
Buhari, Cenaiz 6; Ebu Davud, Cenaiz 59, (3198); Tirmizi, Cenaiz 39, (1026); Nesai, Cenaiz 77, (4, 74, 75).

3038 - Nafi rahimehullah anlatiyor: "Ibnu Omer, cenaze icin kilinan namazda kiraata yer vermezdi."
Muvatta, Cenaiz 19, (1, 255).

3039 - Hz. Ebu Hureyre radiyallahu anh anlatiyor: "Resulullah aleyhissalatu vesselam buyurdular ki: "Olu uzerine namaz kildiniz mi ona ihlasla dua edin."
Ebu Davud, Cenaiz 60, (3199); Ibnu Mace, Cenaiz 23, (1497).

3040 - Yine Ebu Hureyre (radiyallahu anh)'nin anlattigina gore, kendisine: "Cenaze uzerine nasil namaz kilarsin?" diye sorulmustu. Dedi ki:
"Ailesinin evinden takibe baslarim, yere kondu mu tekbir getirir, Allah'a hamd, Resulune salat eder, sonra su duayi okurum:
"Ya Rabbi o senin abdindirr, abdinin ogludur, cariyenin ogludur. O, senden baska ilah olmayip sadece senin ilah olduguna, Muhammed7in senin kulun ve elcin olduguna sehadet ederdi, sen onu (bizden) daha iyi bilirsin. Ay Allahim, eger o muhsin ise ona yapacagin ihsani artir. Eger kotullerden ise, gunahlarini affet. Ey Allahim, bizi (ona kilinan namazin) ecrinden mahrum etme, ondan sonra bize fitne verme."
Muvatta, Cenaiz 17, (228).

3041 - Avf Ibnu Malik (radiyallahu anli) anlatiyor: "Resulullah (aleyhissalatu vesselam) bir cenazenin namazini kildirdi. Okudugu duadan sunlari ezberledik:
"Allahim, sunu magfiret et ve suna rahmet eyle. Afiyet ver, affeyle, vardigi yerde ikramda bulun, girdigi yeri genislet. Onun (gunalarini) kar ve buzla yika, hatalardan pak eyle, tipki elbisenin kirden pak edilmesi gibi. Onu dunyadaki evinden daha iyi bir eve, ailesinden daha hayirli bir aileye koy,esinden daha hayirli bir ese ulastir. Onu kabir azabindan, ates azabindan sakindir.''
Avf (radiyallahu anh) der ki: "(Resulullah'in bu dualarini isitince) o olunun yerinde kendimin olmasini temenni ettim.''
Muslim, Cenaiz 85, (963); Tirmizi, Cenaiz 38, (1025); Nesai, Cenaiz 77, (4, 73).

3042 - Hasan Basri (rahimehullah): "C'ocuk uzerine‚ Fatiha okunur'' der ve soyle dua ederdi: "Ey Allahim; bunu bize oncu yap, karsilayici kil, (ahiret) azigi ve ucret yap."
Buhari, Cenaiz 66. (Bab basliginda senetsiz olarak gecmistir.)

3043 - Ata (radiyallahu anh) anlatiyor: "Resulullah (aleyhissalatu vesselam) oglu Ibrahim (ölünce) uzerine namaz kildirdi. O zaman cocuk yetmisinci gununde idi."
Ebu Davud, Cenaiz 53, (3188).

3044 - Hz. Cabir (radiyallahu anh) anlatiyor: "Resulullah (aleyhissalatu vesselam) buyurdular ki: "Cocuk (dogumunda) aglamadan olurse uzerine namaz kilinmaz, varis olmaz, ona da varis olunmaz."
Tirmizi, Cenaiz 43, (1032); Ibnu Mace, Cenaiz 26, (1508).

3045 - Hz. Aise (radiyallahu anha) anlatiyor: "Resulullah (aleyhissalatu vesselam)'in oglu Ibrahim onsekiz aylik iken oldu; Aleyhissalatu vesselam, uzerine namaz kilmadi.''
Ebu Davud, Cenaiz 53, (3187).

3046 - Nafi Ibnu Ebi Galib anlatiyor: "Hz. Enes (radiyallahu anh) bir erkegin cenaze namazini kildirmisti. Basinin yaninda durdu. Dort kere tekbir getirdi. Bir kadin uzerine de namaz kildirdi. Kadinin arka tarafinda durdu, dort kere tekbir getirdi. Kendisine,Resulullah boyle mi yapardi?'' dendi. "Evet!'' cevabini verdi.''
Ebu Davud, Cenaiz 57, (3194); Tirmizi, Cenaiz 45, (1034).

3047 - Hz. Osman, Hz. Ebu Hureyre, Ibnu Omer (radiyallahu anhuma) hazerati eikek ve kadinlarin cenazeleri icin namaz kilarlardi. Erkekleri imimamin yanina, kadinlari da kible cihetine koyarlardi."
Muvatta; Cenaiz 24, (1, 230).

3048 - Muhammed Ibnu Ebi Harmele anlatiyor: "Zeyneb Bintu Ebi Seleme olmustu, o sirada Medine valisi Tarik idi. Sabah namazindan sonra cenazesi getirildi ve Baki mezarligina konuldu. Tarik, sabah namazini alaca karanlikta kilardi. Ibnu Omer radiyallahu anhuma cenazenin sahibine:
"Cenazenizi namazi ister hemen kilin, isterseniz gunesin yukselmesine kadar te'hir edin" dedi."
Muvatta, Cenaiz 20, (1, 229).

3049 - Nafi anlatiyor: "Ibnu Omer (radiyallahu anhuma), sabah ve ikindi namazlari vaktinde kilinmis ise bunlardan sonra cenaze namazi kilardi."
Muvatta, Cenaiz 21, (1, 229).
Buhari'nin bab basliginda, senetsiz olarak su rivayet kaydedilmistir: "Ibnu Omer mutlaka tahir olarak cenaze namazi kilardi. Gunes dogarken ve batarken cenaze namazi kilmazdi. Ellerini (de her tekbirde) kaldirirdi."
Buhari, Cenaiz 57.

3050 - Hz. Aise (radiyallaliu anha) 'den anlatildigina gore, Sa'd Ibnu Ebi Vakkas (radiyallahu anh) vefat ettigi zaman, Hz. Aise:
"Onu mescide sokun da ben de uzerine namaz kilayim'' dedi. Ancak onun bu teklifi yadirgandi ve husn-u kabul gormedi. Bunun uzerine Hz. Aise:
"Insanlar ne cabuk unutuyorlar, Allah'a yemin olsun Resulullah (aleyhissalatu vesselam) Beyza'nin iki oglu Suheyl ve kardesinin namazlarini mescidin icinde kildirdi" dedi."
Muslim, Cenaiz 99, (973), Muvatta, 22, (1, 229); Ebu Davud, Cenaiz 54, (3189, 3190); Tirmizi, Cenaiz 44, (1033); Nesai, Cenaiz 70, (4, 6)

3051 - Ibnu Omer (radiyallahu anhuma) anlatiyor: "(Babam) Omer Ibnu'l Hattab'in cenaze namazi mescidde kilindi.''
Muvatta, Cenaiz 23, (1, 230).

3052 - Ebu Hureyre (radiyallahu anh) anlatiyor: "Resulullah (aleyhissalatu vesselam) buyurdular ki: "Kim cenaze namazini mescidin icinde kilarsa kendisine (bir sevap) yoktur'' -bir nushada- "aleyhinde bir sey yoktur."
Ebu Davud, Cenaiz 54, (3191).

3053 - Ebu Hureyre (radiyallahu anh) anlatiyor: "Siyahi bir kadin -veya bir genc- mescidin kayyumluk hizmetini yurutuyor (supurup temizliyor)du. Resulullah (aleyhissalatu vesselam) bir ara onu goremez oldu. "Kadin -veya genc- hakkinda (ne oldu?'' diye) bilgi sordu.
"O oldu!'' dediler. Bunun uzerine
"Bana niye haber vermediniz?'' buyurdular. Ashab sanki kadincagizin -veya gencin- olumunu (muhim addetmeyip) kucumsemislerdi. Aleyhissalatu vesselam: "Kabrini bana gosterin!" diye emrettiler. Kabir gosterildi. Resul-i Ekrem kadinin kabri uzerine cenaze namazi kildi. Sonra:
"Bu kabirler, sahiplerine karanlikla doludur. Allah, onlar icin kildiginiz namazla kabirleri onlara aydinlatir" buyurdular."
Buhari, Cenaiz 67, Salat 72, 74; Muslim, Cenaiz 71, (956); Ebu Davud, Cenaiz 67, (3203).

3054 - Hz. Enes (radiyallahiu anh): "Resulullah (aleyhissalatu vesselam) bir kabrin uzerinde namaz kildi'' buyurmustur.''
Muslim, Cenaiz 70, (955).

3055 - Ibnu'l-Museyyeb (rahimehullah) anlatiyor: "Ummu Sa'd (radiyallahu anha), Resulullah (aleyhissalatu vesselam) yokken vefat etti. Gelince uzerine namaz kildi. Bu esnada bir ay gecmisti.''
Tirmizi, Cenaiz 47, (1038).

3056 - Ukbe Ibnu Amir (radiyallahu anh) anlatiyor: "Resulullah (aleyhissalatu vesselam) Uhud sehidleri icin sekiz yil sonra, sanki dirilerle (de) olulerle (de) vedalasiyormuscasina cenaze namazi kildi..''
Ebu Davud, Cenaiz 75, (3223, 3224); Nesai, Cenaiz 61, (3, 61, 62).

3057 - Hz. Cabir (radiyallahu anh) anlatiyor: "Resulullah (aleyhissalatu vesselam) buyurdular ki:
"Bugun Habesli salih bir kimse oldu, haydi uzerine namaz kilin.''
Ravi der ki: "Hemen saf yaptik (namaza durduk), ben ikinci safta -veya ucuncude- idim. Aleyhissalatu vessalam onun uzerine (giyabinda) namaz kildi.''
Buhari, Cenaiz 55, 54, Menakibu'l Ensar 38; Muslim, Cenaiz 64, (952); Nesai, Cenaiz 72, (4, 69, 70).

3058 - Ebu Berze el-Eslemi (radiyallahu anh) anlatiyor: "Resulullah (aleyhissalatu vesselam) Maiz Ibnu Malik'in cenazesine namaz kilmadi. Ancak ona namaz kilinmasini yasaklamadi da."
Ebu Davud, Cenaiz 52, (3186).

3059 - Hz. Ebu Hureyre (radiyallahu anh) anlatiyor: "Resulullah (aleyhissalatu vesselam)'a uzerinde borc olan bir olu getirildigi zaman:
"Borcunu odeyecek bir mal birakti mi?'' diye sorardi. Eger yeterli mal biraktigi soylenirse namazini kilardi. Aksi takdirde:
"Arkadasinizin namazini kilin!" derdi. Ancak Allahu Teala Hazretleri Resulune fetihler muyesser ettigi zaman (her getirilenin) namazini kildi ve (borcu var mi? diye) sormadi. Soyle derdi:
Ben mu'minlere nefislerinden evlayim. Oyleyse, kim borc veya agir bir yuk veya horanta birakirsa o banadir, benim uzerimedir. Kim de mal birakirsa o da kendi varislerinedir."
Buhari, Feraiz 4, 15, 25, Kefalet 5, Istikraz 11, Tefsir, Ahzab 1, Nafakat 15; Muslim, Feraiz 14, (1619); Tirmizi, Cenaiz, 69, (1070); Nesai, Cenaiz 67, (4, 66).

3060 - Cabir Ibnu Semure (radiyallahu anh) anlatiyor: "Resulullah (aleyhissalatu vesselam)'a, kendisini olduren bir adam getirilmisti, uzerine namaz kilmadi."
Muslim; Cenaiz 107, (978); Tirmizi, Cenaiz 68, (1068); Nesai, Cenaiz 68, (4, 66).

3061 - Hz. Aise (radiyallahu anha) anlatiyor: "Resulullah (aleyhissalatu vesselam) buyurdular ki: "Uzerine muslumanlardan, kendisine sefaat taleb eden yuz kisinin namaz kildigi her oluye mutlaka sefaat edilir.''
Muslim, Cenaiz 58, (947), Tirmizi, Cenaiz 40, (1029); Nesai, Cenaiz 78, (4, 75).

3062 - Ibnu Abbas (radiyallahu anhuma) anlatiyor: "Resulullah (aleyhissalatu vesselam)'i isittim, diyordu ki:
"Bir musluman olur, cenaze namazina Allah'a sirk kosmayan kirk kisi katilirsa, Allah, bunlarin onun hakkindaki sefaatini mutlaka kabul eder.''
Muslim, Cenaiz 59, (948); Ebu Davud, Cenaiz 45, (3170).

3063 - Malik Ibnu Hubeyre (radiyallahu anh) anlatiyor: "Resulullah (aleyhissalatu vesselam) buyurdular ki: "Bir musluman olur ve uzerine, muslumanlardan uc saf namaz kilarsa, (Allah sefaati) mutlaka vacib kilar.''
(Hadisin ravisi) Malik (radiyallahu anh), cenazeye katilanlar az olursa, bu hadis sebebiyle cemaati uc safa taksim ederdi.''
Ebu Davud, Cenaiz 43, (3166); Tirmizi, Cenaiz 40 (1028).

TAHIYYETU'L-MESCID

3064 - Ebu Katade (radiyallaliu anh) anlatiyor: "Resulullah aleyhissalatu vesselam buyurdular ki: "Biriniz mescide girince oturmazdan once iki rek'at kiliversin."
Buhari, Salat 60, Teheccut 25; Muslim, Musafirin 69, (714); Muvatta, Kasdu's-Salat 57, (1, 162); Ebu Davud, Salat 19, (367; 368); Tirmizi, Salat 235, (316); Nesai, 37, (2, 53).

3065 - Kà'b Ibnu Malik (radiyallahu anh) anlatiyor: "Resulullah aleyhissalatu vesselam), bir seferden donunce once mescide ugrar, orada iki rek'at namaz kilar, sonra insanlar (ile gorusmek icin) otururdu."
Ebu Davud, Cihad 178, (2781); Buhari, Salat 59 (bab basliginda muallak olarak).

ISTIHARE NAMAZI

3066 - Hz. Cabir (radiyallahu anh) anlatiyor: "Resulullah aleyhissalatu vesselam) bize, Kur'àn'dan -bir sure ogrettigi gibi her iste istiharede bulunmamizi ogretirdi. Derdi ki: "Biriniz bir isi yapmaya arzu duydugu zaman, farzlar disinda iki rek'at namaz kilsin, sonra su duayi okusun: "Allahim, senden hayir taleb ediyorum, zira sen bilirsin. Senden hayri yapmaya kudret taleb ediyorum, zira sen vermeye kadirsin, Rabbim yuce fazlini da taleb ediyorum. Sen herseye kadirsin, ben acizim. Sen bilirsin, ben cahilim. Sen gayiblari bilirsin.
Allahim, eger biliyorsan ki bu isi bana dinim, bayatim ve sonum icin -veya hal-i hazirda ve ileride demisti- hayirlidir, bunu bana takdir et ve yapmami kolay kil. Sonra da onu hakkimda mubarek kil. Eger bu isin, bana dinim, hayatim ve akibetim icin -veya hal-i hazirda ve ileride dedi- zararlidir; onu benden cevir, beni de ondan cevir. Hayir ne ise bana onu takdir et, sonra da bana onu sevdir!"
Hz. Cabir dedi ki: "Bu duadan sonra yapacagi isi zikrederdi.''
Buhari, Da'avat 48; Teheccud 25, Tevhid 10; Ebu Davud, Salat 366, (1538); Tirmizi, Salat 394, (480); Nesai, Nikah 27, (6, 80, 81); Ibnu Mace, Ikamet, 188, (1383).

HACET NAMAZI

3067 - Abdullah Ibnu Ebi Evfa (radiyallatiu anhuma) anlatiyor: "Resulullah (aleyhissalatu vesselam) buyurdular ki: "Kimin Allah'a veya herhangi bir insana ihtiyaci hasil olursa once abdest alsin, abdesti de guzel yapsin, sonra iki rek'at namaz kilsin, sonra Allah Teala Hazretlerine senada bulunsun, Resulullah (aleyhissalatu vesselam)'a salat okusun, sonra su duayi okusun:
"Halim, kerim olan Allah'tan baska ilah yoktur. Ars-i Azam'in Rabbi noksan sifatlardan munezzehtir. Hamd alemlerin Rabbine aittir. Rahmetine vesile olacak amelleri, magfiretini celbedecek esbabi (hakkimda yaratmani) taleb ediyor, her cesit gunahtan koruman icin yalvariyor, her cesit iyilikten zenginlik, her cesit gunahtan selamet diliyorum. Rabbim! Affetmedigin hicbir gunahimi, kaldirmadigin hicbir sikintimi birakma! Hangi amelden razi isen onu ver, ey rahim olan, bana en ziyade rahmet gosteren Rabbim!''
Tirmizi, Salat 348, (479); Ibnu Mace, Ikamet 189, (1384).

TESBIH NAMAZI

3068 - Ibnu Abbas (radiyallahu anhuma) ve Ebu Rafi (radiyallahu anh) anlatiyor: "Resulullah (aleyhissalatu vesselam) Abbas Ibnu Abdilmuttalib (radiyallahu anh)'e dediler ki:
"Ey Abbas, ey amcacigim! Sana bir iyilik yapmayayim mi?" Sana bagista bulunmayayim mi? Sana ikram etmeyeyim mi? Sana on haslet(in hatirlatmasini) yapmayayim mi? Eger sen bunu yaparsan, Allah senin butun gunahlarini onceki-sonraki, eskisi-yenisi, hataen yapilani-kasden yapilani, kucugunu-buyugunu, gizlisini-alenisini yani hepsini affeder. Bu on haslet sunlardir: Dort rek'at namaz kilarsin, her bir rek'atte, Fatiha suresi ve bir sure okursun. Birinci rek'atte kiraati tamamladin mi, ayakta oldugun halde onbes kere "Subhanallahi velhamdulillahi ve lailahe illallahu vallahu ekber" diyeceksin. Sonra ruku yapip, rukuda iken ayni kelimeleri on kere soyleyeceksin, sonra basini rukudan kaldiracaksin, ayni seyleri onar kere soyleyeceksin. Sonra secde edip, secdede iken onlari onar kere soyleyeceksin. Sonra basini secdeden kaldiracaksin, onlari onar kere soyleyeceksin. Sonra tekrar secde edip ayni seyleri onar kere soyleyeceksin. Sonra basini kaldirir, bunlari on kere daha soylersin. Boylece her bir rek'atte bunlari yetmisbes defa soylemis olursun.
Ayni seyleri dort rek'atte yaparsin. Dilersen bu namazi her gun bir kere kil. Her gun yapamazsan haftada bir kere yap, haftada yapamazsan her ayda bir kere yap. Ayda olmazsa yilda bir kere yap. Yilda da yapamazsan hic olsun omrunde bir kere yap."
Ebu Davud, Salat 303, (1297,1299); Tirmizi, Salat 350, (482); Ibnu Mace; Ikamet 190, (1386, 1387).

NAMAZLA ILGILI BAZI HADISLER

3069 - Ibnu Mes'ud (radiyallahu anh) buyurdular ki: "Hicbirinizin, namazindan seytana bir pay kalmamalidir. Herkes namazdan cikarken, sagindan kalkmanin uzerine bir vecibe oldugunu sanir. Halbuki ben Resulullah7in cok kere solu uzerinden kalktigini da gordum."
Buhari, Ezan 159; Muslim, Musafirin 59, (707); Ebu Davud, salat 204, (1042); Nesai, Sehv 100, (3, 81).

3070 - Hz. Aise radiyallahu anha) anlatiyor: "Resulullah aleyhissalatu vesselam'i ayakta ve otururken su icerken gordum. yalinayak ve ayakkabili oldugu halde namaz kilarken gordum. Namazdan sagi ve solu uzerine ayrilirken de gordum."
Nesai, Sehv 100, (3, 82).

3071 - Ibnu Abbas (radiyallahu anh) anlatiyor: "Resulullah aleyhissalatu vesselam zamaninda, farz namazlardan cikarken insanlar yuksek sesle zikrederlerdi."
Buhari, Ezan 155; Muslim, Mesacid 120, (583); Ebu Davud, Salat 191, (1002, 1003); Nesai, Sehv 79, (3, 67).

3072 - Ebu Rimse (radiyallahu anh) anlatiyor: "Bir adam, namazin ilk tekbirine yetiserek Resulullah aleyhissalatu vesselam ile birlikte namaz kildi. Aleyhissalatu vesselam once sagina sonra soluna selam verdi. (Basini oylesine cevirdi ki, gerisinde oldugumuz halde) yanaklarinin beyazligini gorduk. Sonra namazdan cikti. Kendisiyle namazin ilk tekbire yetisen zat hemen kalkip ilave namaza basladi. Hz. Omer (radiyallahu anh) ona dogru firlayarak adami omuzlarindan yakalayip sarsti ve:
"Otur! Ehl-i kitabi helak eden sey, namazlari arasina bir fasila birakmamalarindan baska bir sey degildir!2 dedi. Resulullah aleyhissalatu vesselam nazarini cevirip:
"Ey Ibnu'l-Hattab, Allah seni (dogruya) isabet ettirdi" buyurdu."
Ebu Davud, Salat 194, (1007).

3073 - Ebu Sa'sa (rahimehullah) anlatiyor: "Biz ebu Hureyre (radiyallahu anh) ile birlikte mescidde oturuyorduk, Muezzin ezan okudu. Bir adam kalkip yurumeye basladi. Ebu Hureyre, adam mescidden cikincaya kadar gozleriyle onu takip etti ve:
"Su adam Ebu'l-Kasim aleyhissalatu vesselam'a asi oldu!" buyurdu."
Muslim, Mesacid 258, (655); Ebu Davud, salat 43, (536); Tirmizi, Salat 150, (204); Nesai, Ezan 40, (2, 29).

3074 - Simak Ibnu Harb anlatiyor: "Cabir Ibnu Semure (radiyallahu anh)'ye dedim ki:
"Resulullah aleyhissalatu vesselam'la beraber oturdun mu?"
"Evet dedi, hem de cok. Sabah namazi kilinca, namaz kildigi yerden gunes doguncaya kadar kalkmazdi. Bu esnada (cemaat) birbirlerine cahiliye devri ile ilgili seyler anlatirlar ve gulerlerdi. Resulullah aleyhissalatu vesselam da tebessum buyururlardi."
Muslim, Mesacid 286, (670); Ebu Davud, Salat 301, (1294); Tirmizi, salat 412, (585); Nesai, Sehv 99, (3, 80).

3075 - Ibnu Omer radiyallahu anhuma anlatiyor: "Resulullah aleyhissalatu vesselam buyurdular ki: "Bedeviler, sakin namazinizin isminde size galebe calip degistirmesinler. Cunku onun Kitabullah'taki ismi "isa" (yatsi)dir. Bedeviler develerini sagarken karanliga kalirlar da (yatsiya ateme derler)."
Muslim, Mesacid 228, (644); Ebu Davud, Edeb 86, (4984); Nesai, Mevakit 23, (1, 270).

3076 - Abdullah Ibnu Mugaffel (radiyallahu anh) anlatiyor: "Resulullah (aleyhissalatu vesselam) buyurdular ki: "Bedeviler, aksam namazinizin isminde sakin-size galebe calmasinlar!" (Resulullah devamla) dedi ki: "Bedeviler ona (sadece) isa derler."
Buhari, Mevakit 19.

3077 - Ebu Berze el Eslemi (radiyallahu anh) anlatiyor: "Resulullah (aleyhissalatu vesselam) yatsidan once uyumayi, sonra da konusmayi mekruh addederdi.''
Buhari, Mevakit 23; Muslim, Mesacid 237; (647); Ebu Davud, Salat 3, (398); Tirmizi, Salat 125.

3078 - Hz. Omer (radiyallahu anh) anlatiyor: "Resulullah (aleyhissalatu vesselam), Hz. Ebu Bekir (radiyallahu anh) ve yanlarinda ben de bulundugum halde muslumanlarin meselelerini (konusmak icin) gece gec vakte kadar uyanik kalirlardi."
Tirmizi, Salat 126.

3079 - Ashab'tan Huza'ali birinin rivayet ettigine gore, bir gun: "Keske (yatsi) namazimi kiIip da istirahat etseydim'' diye temennide bulunmustu. Kendisini bu sozu sebebiyle ayipladilar. Onlara su cevabi verdi:
"Ben Resulullah'in soyle soyledigini isittim: "Ey Bilal, ikamet oku da bizi rahatlat!''

3080 - Hz. Ali'ye ait bir baska rivayette, Hz. Ali: "Namazimi kilar istirahat ederim'' demisti. Kendisini ayipladilar. O da su cevabi verdi:
"Ben Resulullah (aleyhissalatu vesselam)'i isittim. Soyle demisti:
"Ey Bilal kalk, bizi namazla istirahate kavustur."
Ebu Davud, Edeb 86, (4985, 4986).

3081 - Osman Ibnu Ebi'l-As (radiyallahu anh) anlatiyor: "Ey Allah'in Resulu dedim, seytan benimle namazimin ve kiraatimin arasina girip kiraatimi iltibas etmeme sebep oluyor, (ne yapayim?)''
Aleyhissalatu vesselam bana su cevabi verdi: "Bu Hinzeb denen bir seytandir. Bunun geldigini hissettin mi ondan Allah'a sigin. Sol tarafina uc kere tukur!''
(Osman Ibnu Ebi 'I-As) der ki: "Ben bunu yaptim, Allah Teala Hazretleri onu benden giderdi."
Muslim, Selam 68, (2203).

ORUCUN VE RAMAZAN AYININ FAZILETI

3082 - Hz. Ebu Hureyre (radiyallahu anh) anlatiyor: "Resulullah (aleyhissalatu vesselam) buyurdular ki: "Ademoglunun her ameli katlanir. (Zira Cenab-i Hakk'in bu husustaki sunneti sudur Hayir ameller en az on misliyle yazilir, bu yediyuz misline kadar cikar. Allah Teala Hazretleri (bir hadis-i kudside) soyle buyurmustur: "Oruc bu kaideden harictir. Cunku o sirf benim icindir, ben de onu (diledigim gibi) mukafaatlandiracagim. Kulum benim icin sehvetini, yiyecegini terketti."
"Oruclu icin iki sevinc vardir: Biri, orucu actigi zamanki sevincidir; digeri de Rabbine kavustugu zamanki sevincidir. Oruclunun agzindan cikan koku (haluf), Allah indinde misk kokusundan daha hostur.''

3083 - Bir rivayette de soyle buyrulmustur: "Oruc perdedir. Biriniz birgun oruc tutacak olursa kotu soz sarfetmesin, bagirip cagirmasin. Birisi kendisine yakisiksiz laf edecek veya kavga edecek olursa "ben orucluyum!'' desin (ve ona bulasmasin).''
Buhari, Savm 2, 9, Libas 78; Muslim,Siyam 164 (1151); Muvatta, Siyam 58, (1, 310); Ebu Davud, Savm 25 (2363); Tirmizi, Savm 55, (764); Nesai, Siyam 41, (2, 160-161); Ibnu Mace, Siyam 1, (1638), Edeb 58, (3823).

3084 - Yine Ebu Hureyie (radiyallahu anh) anlatiyor: "Resulullah (aleyhissalatu vesselam) buyurdular ki: "Kim Allah Teala yolunda bir gun oruc tutsa, Allah onunla ates arasina, genisligi sema ile arz arasini tutan bir hendek kilar.''
Tirmizi, Cihad 3, (1624).

3085 - Ebu Umame (radiyallahu anh) anlatiyor: "Ey Allah'in Resulu dedim, bana oyle bir amel emret ki (yaptigim takdirde) Allah beni mukafaatlandirsin.''
"Sana dedi, orucu tavsiye ederim, zira onun bir esi yoktur.''
Nesai, Siyam 43, (4, 165).

3086 - Sehl Ibnu Sa'd (radiyallahu anh) anlatiyor: "Resulullah (aleyhissalatu vesselam) buyurdular ki: "Cennette Reyyan denilen bir kapi vardir. Oradan sadece oruclular girer. Oruclular girdiler mi artik kapanir, kimse oradan giremez."
Buhari, Savm 4, Bed'u'l- Halk 9; Muslim, Siyam 166, (1152); Nesai, Siyam 43, (4, 168); Tirmizi, Savm 55, (765).
Tirmizi'nin rivayetinde su ziyade var: "Oraya kim girerse ebediyyen susamaz.''

3087 - Hz. Ebu Hureyre (radiyallahu anh) anlatiyor: "Resulullah (aleyhissalatu vesselam) buyurdular ki: "Kim bir orucluya iftar ettirirse, kendisine onun sevabi kadar sevap yazilir. Ustelik bu sebeple oruclunun seyabindan hicbir eksilme olmaz.''
Tirmizi, Savm 82, (807); Ibnu Mace, Siyam 45, (1746).

3088 - Yine Hz. Ebu Hureyre (radiyallahu anh) anlatiyor: "ResuluIIah (aleyhissalatu vesselam) buyurdular ki: "Ramazan ayi girdigi zaman cennetin kapilari acilir, cehennemin kapilari kapanir ve seytanlar da zincire vurulur."
Buhari, Savm 5, Bed'u'I-Halk 11, Muslim, Siyam 2, (1079); Nesai, Siyam 5, (4, 129).

3089 - Nesai 'nin bir rivayetinde soyle gelmistir: "Bir munadi, her gece soyle nida edip bagirir: "Ey hayir isteyen, gel! Ey ser isteyen kendini serden tut!''
Nesai, Savm 5, (4, 130).

3090 - Hz. Enes (radiyallahu anh) anlatiyor: "Resulullah (aleyhissalatu vesselam): "Ramazandan sonra hangi oruc efdaldir?'' diye sorulmustu, su cevabi verdi:
"Ramazani ta'zim icin Sa'ban!" Tekrar soruldu:
"Hangi sadaka efdaIdir?''
"Ramazanda verilen!'' cevabini verdi.''
Tirmizi, Zekat 28, (663).

ORUCUN FARZLARI, SUNNETLERI VE AHKAMI

3091 - Ibnu Omer (radiyallahu anhuma) anlatiyor: "Resulullah (aleyhissalatu vesselam) ramazani zikrederek buyurdular ki: "Hilali gorunceye kadar oruc tutmayin, yine (muteakip) hilali gorunceye kadar da yemeyin. Bulut araya girerse ayi takdir edin.''
Buhari, Savm 11, 5, 13, TaIak 25; Muslim, Siyam 9, (1080); Muvatta, Siyam 1, (1, 286); Ebu Davud, Savm 4, (2320); Nesai, Savm 10, 11, (4, 134).
Buhari'nin bir rivayetinde: "Bulut, gormenize mani olursa sayiyi otuza tamamlayin'' denmistir. Muslim ve Nesai'nin Ebu Hureyre'den kaydettikleri bir rivayette: "Hava bulutlu ise otuz gun oruc tutun'' denmistir.

3092 - Huzeyfe (radiyallahu anh) anlatiyor: "Resulullah (aleyhissalatu vesselam) buyurdular ki: "Ramazan ayini, hilali gormedikce veya sayiyi ikmal etmedikce one alip baslatmayin. (Hilali gorup veya sayiyi tamamladiktan) sonra muteakip hilali gorunceye veya sayiyi tamalayincaya kadar orucu tutun"
Ebu Davud, Savm 6, (2362); Nesai, Savm 13, (4, 135, 136).

3093 - Hz. Aise (radiyallahu anha) anlatiyor: "Resulullah (aleyhissalatu vesselam) Saban ayinin gunlerini hesapladigi kadar baska bir ayin gunlerini hesaplamazdi. Sonra Ramazan hilalini gorunce oruca baslardi. Eger bulut araya girer (hilaIi goremez) ise (sabani) otuz gun olarak hesaplar, sonra ramazan orucuna baslardi."
Ebu Davud, Savm 6, (2325).

3094 - Ibnu Abbas (radiyallahu anhuma) anlatiyor: Bir Bedevi Resulullah (aleyhissalatu vesselam)'a gelerek:
"Ben hilali -yani ramazan hilalini- gordum!'' dedi. Aleyhissalatu vesselam:
"Allah'tan baska ilah olmadigina sehadet getirir misin?" dedi. Adam buna da, "evet!" diye cevap verince, Efendimiz:
"Ey Bilal! dedi, halka yarin oruc tutmalarini ilan et!"
Ebu Davud, Siyam 14, (2340, 2341); Tirmizi, Savm 7, (691); Nesai, Savm 8, (4, 132); Ibnu Mace, Siyam 6, (1652).

3095 - Ibnu Omer (radiyallaliu anh) anlatiyor: "Halk hilali gormek icin gayret sarfetti. Ben, Resulullah (aleyhissalatu vesselam)'a gordugumu (tek basima) soyledim. Sozum uzerine oruc tuttu ve halka da oruc tutmalarini emretti.''
Ebu Davud, Savm 14, (2342).

3096 - Huseyin Ibnu'l-Haris el-Cedeli, Haris Ibnu Hatib (radiyallahu anh)'den anlatiyor: "Haris dedi ki: "Resulullah (aleyhissalatu vesselam) hiIali gorunce oruc tutmamizi emretti, eger biz goremez de iki adil sahid gordukleri hususunda sehadet ederlerse, onlarin sehadetlerine uyarak tutacaktik.''
Ebu Davud, Savm 13, (2338).

3097 - Ebu Umayr Ibnu Enes, Resulullah (aleyhissalatu vesselam)'in ashabindan olan amcalarindan naklettigine gore, bir grup kimse Resulullah (aleyhissalatu vesselam)'a binekleriyle gelip: "Dun hilali gorduk'' diye sehadette bulundular. Bunun uzerine, Efendimiz onlara oruclarini acmalarini, sabah olunca da musallaya (bayram namazina) gelmelerini emretti."
Ebu Davud, Salat 255, (1157); Nesai, Iydeyn 2, (3, 180).

3098 - Kureyb (rahimehullah) anlatiyor: "Ben Sam'da iken ramazan hilali beklenmisti. Hilali bir cum'a gunu ben de gordum. Sonra ayin sonunda Medine'ye geldim. lbnu Abbas (radiyallahu anhuma):
"Hilali ne zaman gormustunuz?'' diye sordu. Ben
"Cum'a gunu!'' dedim. Ibnu Abbas tekrar:
"Sen de hilali gordun mu?'' dedi. Ben:
"Evet, hem ben, hem de halk gordu ve herkes oruc tuttu. Hz. Muaviye (radiyallahu anh) de oruc tuttu!'' dedim. Ibnu Abbas (radiyallahu anhuma):
"Ama biz hilali cumartesi gecesi gorduk. Oyleyse otuza tamamlayincaya veya hilali gorunceye kadar tutmaliyiz!'' dedi. Ben:
"Hz. Muaviye'nin gormesiyle ve onun orucuyla iktifa etmiyor musun?'' dedim. Cevaben:
"Hayir! Resulullah (aleyhissalatu vesselam) bize boyle emretti'' dedi.''
Muslim, Siyam 28, (1087); Ebu Davud, Savm 9, (2332); Tirmizi, Savm 9, (693); Nesai, Savm 7, (4, 131).

3099 - Hz. Ebu Hureyre (radiyallahu anh) anlatiyor: "Resulullah (aleyhissalatu vesselam) buyurdular ki:
"(Muteber) oruc, (hep beraber) tuttugunuz gundekidir. (Muteber) iftar, hep beraber) ettiginiz gundekidir. (Muteber) kurban (hep beraber) kurban kestiginiz gundekidir.''
Tirmizi, Savm 11, (697); Ebu Davud, Savm 5, (2324).

3100 - Ibnu Omer radiyallahu anhuma anlatiyor: "Resulullah (aleyhissalatu vesselam) buyurdular ki: "Ramazan ayi soyle, soyle soyledir -bu sirada iki elini butun parmaklariyla iki sefer cirpti, ucuncu cirpista sag veya sol basparmagini yumdu.-"

3101 - Muslim ve Nesai'de gelen bir rivayette: "Biz ummi bir milletiz, ne yazi ne de hesap biliriz. Ay, soyle soyledir" dedi. Yani bir defasinda yirmidokuz, bir defasinda otuz gosterdi" denmistir."
Buhari, Savm 13, 5, 11, Talak 29; Muslim, Savm 13-15, (1080); Ebu Davud, Savm 4, (2319, 2320, 2321); Nesai, Savm 17, (4, 139, 140).

3102 - Ebu Bekre (radiyallahu anh) anlatiyor: "Resulullah (aleyhissalatu vesselam) buyurdular ki: "Iki bayram ayi eksilmezler: Bunlar Ramazan ve Zu'l-Hicce aylaridir."
Buhari, Savm 12; Muslim, Siyam 31, (1089); Ebu Davud, Savm 4, (2323); Tirmizi, Savm 8, (692).

NIYET

3103 - Hz. Hafsa (radiyallabu anha) anlatiyor: "Resulullah (aleyhissalatu vesselam) buyurdular ki: "Kim orucu fecirden once niyetle (kesin kilmazsa) onun orucu yoktur.''
Ebu Davud, Savm 71, (2454); Tirmizi, Savm 33, (730); Nesai, Savm 68, (4, 196, 197).

3104 - Hz. Aise ve Hz. Hafsa (radiyallahu anhuma) buyurdular ki: "Sadece safaktan once niyet edenlerin orucu muteberdir.''
Nesai, Savm 68, (4, 197, 198); Muvatta, Siyam 5, (1, 288).

NAFILE ORUCUN NIYYETI

3105 - Hz. Aise (radiyallahu anha) anlatiyor: "Resulullah (aleyhissalatu vesselam) bir gun bana:
" Yaninda (yiyecek) bir sey var mi?'' diye sordu.
"Hayir!'' demem uzerine: "Ben oruc tutacagim!'' buyurdu. Yanimdan cikinca bize bir hediye geldi -veya bize bir grup misafir geldi.- Resulullah (aleyhissalatu vesselam) eve geri donunce:
"Ey Allah'in Resulu bize bir hediye geldi -veya bize ziyaretciler geldi-sana yiyecek bir sey hazirladim!'' dedim.
"Nedir o?'' diye sordu. Ben:
"Hays! (un, yag, hurmadan yapilan bir yemek)'' dedim.
"Getir onu!'' buyurdu. Ben de getirdim. Aleyhissalatu vesselam onu yedi, sonra:
"Oruclu olarak sabahlamistim'' buyurdu.''
Mucahid (rahimehullah) der ki: "Bu, malindan sadaka cikaran adam gibidir, o, dilerse cikardigi sadakayi verir (yani kararini icra eder), isterse vermekten vazgecer.''
Muslim, Siyam 169, (1154); Nesai, Savm 67, (4, 193-195); Tirmizi, Savm 35, (733, 734); Ebu Davud, Savm 72, (2455).

3106 - Ummu'd-Derda anlatiyor: "Ebu'd-Derda (radiyallahu anh) gunduzleyin gelir: "Yaninizda yiyecek var mi?'' diye sorardi. Sayet biz: "Hayir, yok!'' diyecek olsak:"Oyleyse bugun ben orucluyum!'' derdi. Ebu Talha, Ebu Hureyre, Ibnu Abbas, Huzeyfe (radiyallahu anhum) hep boyle yaptilar."
Buhari, Savm 21, (Tercumede, yani bir bab basliginda zukretmistir).

ORUCU BOZAN SEYLERDEN KACINMAK

3107 - Ebu Hureyre (radiyallahu anh) anlatiyor: "Resulullah (aleyhissalatu vesselam) buyurdular ki: "Kim kendiliginden kusacak olursa, uzerine kaza gerekmez. Kim de isteyerek kusarsa orucunu kaza etsin."
Ebu Davud, Savm 32, (2380); Tirmizi, Savm 25, (720); Ibnu Mace, Savm 16, (1676).

3108 - Ebu Sa'id (radiyallahu anh) anlatiyor: "Resulullah (aleyhissalatu vesselam) buyurdular ki: "Uc sey vardir orucu bozmaz: Hacamat olmak (kan aldirmak), kusmak, ihtilam olmak.''
Tirmizi, Savm 24, (719).

3109 - Ma'dan Ibnu Talha, kendisine Ebu'd-Derda (radiyallahu anh)'nin sunu anlattigini soylemistir: "Resulullah (aleyhissalatu vesselam) kustu ve orucunu acti. Sevban (radiyallahu anha) bu meseleyi sordu. Sevban:
"Dogru soylemis, o zaman abdest suyunu ben doktum'' dedi.''
Ebu Davud, Savm 32, (2381); Tirmizi, Taharet 64, (87).

3110 - Ibnu Abbas (radiyallahu anhuma) anlatiyor: "Resulullah (aleyhissalatu vesselam) ihramli oldugu halde hacamat oldu. Keza oruclu iken de hacamat oldu."
Buhari, Savm 32, Tibb 11; Muslim, Hacc 87, (1202); Ebu Davud, Savm 29, (2372, 2373); Tirmizi, Savm 61, (775, 776, 777).