Sual: Her işte, her zaman çoğunluğa uymak veya doğruyu bulmak için çoğunluğa uymak gerekir mi?
CEVAP
Kimisi, (Çok kimse, bir dine inanmadığı için ben de inanmıyorum) diyor. Kimisi de, (Çok kimse namaz kılmadığı için ben de kılmıyorum, hemen herkes açık gezdiği için ben de açık geziyorum) diyor. Genel olarak çoğunluk örnek gösteriliyor. (Herkes böyle yapıyor, ben de yapsam ne çıkar?) deniyor.

İyilik, doğruluk, güzellik, hak gibi hususlar, her zaman çoğunluğun bulunduğu yerde olmaz. Mesela Çin’in, Japonya’nın nüfusu çoktur. Dinleri budizmdir. İnsanların çoğu budist diye, budizmin doğru olduğu söylenemez. Dünyada müslüman olmayanlar, müslümanlardan daha fazladır. Buradan müslümanlığın hak din olmadığı söylenemez. Allahü teâlâ, insanların çoğuna uyanın sapıtacağını bildiriyor. (Enam 116)

Kur'an-ı kerimde bir çok hususta çoğunluğun, "insanların çoğu" veya "onların çoğu" ifadesi kullanılarak yanlış yolda olduğu bildiriliyor. Birkaç misal:
Doğru olan dinin müslümanlık olduğunu çoğu bilmez. (Rum 30, Yusuf 40)

Allah’ın mucize yaratabileceğini çoğu bilmez. (Enam 37)

Rızkı Allah’ın verdiğini çoğu bilmez. (Sebe 36)

İnsanların çoğu kâfirdir. (Nahl 83)

Çoğu fasıktır. (Maide 49, 81,Tevbe 8, Hadid 16, 27)

Çoğu müşriktir. (Rum 42)

Çoğu inanmaz, iman etmez. (Bekara 100, Hud 17, Rad 1)

Çoğu inkârcıdır. (İsra 89)

Çoğu gafildir. (Yunus 92)

Kâfirlerin çoğu akletmez, kafası çalışmaz. (Maide 103)

Ölüleri Allah’ın dirilteceğini çoğu bilmez. (Nahl 38)

Kıyametin geleceğine çoğu inanmaz. (Mümin 59)

Azlar kıymetli mi?
Genelde kıymetli şeyler azdır. Mesela verilen nimetlere şükretmek çok iyidir, fakat şükreden azdır. (Sebe 13, Araf 10, Müminun 78, Secde 9, Mülk 23, Bekara 243, Yunus 60 Yusuf 38, Mümin 61, Neml 73) [Şükür, İslamiyet’e uymak demektir. (Mek. Rabbani)]

Hazret-i Nuh’a inanıp gemisine binenler çok azdı. (Hud 40)

Salihler, geceleri az uyur. (Zariyat 17)

Az gülmek iyidir. (Tevbe 82)

İman edip iyi işler yapan, hakkı ve sabrı tavsiye edenler hariç, insanlar zarardadır. Böyle kimseler ise azdır. (Asr, Sad 24)

Hadis-i şeriflerde de buyuruldu ki:
(İyilik çoktur; yapan azdır.) [Hatib]

(Susmak, hikmettir; susan azdır.) [Deylemi]

(Malını hayra harcayıp kurtulacak olan zenginler azdır.) [İbni Mace]

(Akıllı, kibrit-i ahmerden daha azdır.) [Hakim]
[Kibrit-i ahmer, altın gibi az bulunan madde.]

Hikmet ehli buyuruyor ki:
1- Halk, çok amelle meşgul olurken sen az da olsa iyi, güzel amelle meşgul ol!
2- Halk, nafile ibadetlerle oyalanırken sen farzları tam yapmaya çalış!
3- Herkes, dışını süslerken sen, içini, kalbini süsle!
4- Herkes, başkasının aybını araştırırken, sen kendi ayıplarınla meşgul ol!
5- Herkes, dünyadaki faydasız şeyleri imar ederken, sen ahiretini imar et!
6- Herkes, insanlara yaranmaya çalışırken, sen Allah’ın rızasını kazanmaya çalış!
7- Herkes, fanilerle dost olurken, sen baki olan Allah ile dost ol!
8- Herkes, bir şeye güvenirken, sen yalnız Allah’a güven!
9- Herkes, nefsini beğenirken sen kötülemeye çalış!
10- Herkes, mal toplarken, sen cömert ol.

Kötüler çok olsa da onlara uymak doğru değildir. Dinimizin emrine uyan kimse, iyiyi, güzeli, doğruyu bulmuş olur.

__________________